Δεκαετίες τώρα πασχίζουμε να απαλλαχτούμε από κάθε μανιχαϊσμό, να φιλοσοφούμε τις καταστάσεις, να μην τα βλέπουμε όλα μαύρα ή όλα άσπρα, να αμβλύνουμε τα αιχμηρά αντικείμενα – και τις αιχμηρές σκέψεις, και τις αιχμηρές σχέσεις. Αλλά, όπως μας έλεγε ο ποιητής Νίκος Καρούζος, «Σαχ και Ματ κάνει πάντα η Πραγματικότητα». Στην οποία, αδυσώπητη/αδίστακτη/αδιάλλακτη πραγματικότητα, δεν μπορείς να αντιτείνεις πλέον παρά μονάχα την Ποίηση. Ίσως δεν θα διαρκέσει για πάντα αυτή η ζοφερή συνθήκη, ίσως κάποτε βρεθούν οι κρίσιμες και αποφασισμένες μάζες που θα θέσουν νέους κανόνες στο παιχνίδι και θα ανακατέψουν την τράπουλα και πάλι. Έως τότε, Ποίηση και μόνο Ποίηση.
Μια ταινία, κατ’ εμέ, συγκλονιστική, ένα έργο τέχνης με όλη τη σημασία της λέξης, έρχεται να μας ραπίσει, να μας τραντάξει, να μας ταράξει – για να μας ωθήσει να σκεφτούμε εκ νέου, ή ίσως και για πρώτη φορά, πού έχουμε οδηγηθεί, από την έκρηξη της Δεκαετίας του Εξήντα και μετά, σε ποια πραγματικότητα ζούμε, πώς έχουμε, ως κοινωνίες, διολισθήσει σε μια γενικευμένη απάθεια/αναισθησία/αναλγησία – πώς το «μισή ντροπή δική μου/ μισή ντροπή δική σου» έχει γίνει ο άκαμπτος μπούσουλας στη ζωή του μέσου ανθρώπου.
Ο Κορεάτης Λι Τσαγκντόγκ, αντιπαραθέτει την επίμονη ευπάθεια/αφέλεια/φιλαρέσκεια μιας εξηντάχρονης γυναίκας (την ερμηνεύει απολύτως ιδεωδώς η σπουδαία Γιουν Γιούνχι ή Τζουίνγκ-Χέε) που πασχίζει να ζει με τους δικούς της ρυθμούς και τη δική της ευαισθησία, ίσως σε έναν δικό της περίκλειστο κόσμο που δεν επιτρέπει πολλή πραγματικότητα να εισέρχεται στον οίκο της. Αλλά, είπαμε, η πραγματικότητα είναι αδυσώπητη. Και έρχεται να συλήσει το άσυλό της, να κουρελιάσει την αραχνοϋφαντη άμυνά της, να σμπαραλιάσει τις βεβαιότητές της, να ορθώσει έναν απηνή καθρέφτη μπροστά στο περιβάλλον και την κατάστασήτης.
Ο εγγονός της είναι η θρυαλλίδα που θα φέρει την έκρηξη – μια έκρηξη διόλου θεαματική, μια έκρηξη αργή και βασανιστική, μίζερη κι αυτή, τιποτένια, όπως και η πραγματικότητα που, ναι, όσο τιποτένια κι αν είναι, συντρίβει.
Ειρωνεία που είναι συνάμα υπενθύμιση, κριτική ματιά και προειδοποίηση: ο βιασμός είναι μαζικός, πέντε μαζί βιάζουν, το Κακό δεν έχει πια ατομικούς πρωταγωνιστές, είναι ελεεινό το Κακό, θέλει πολλούς μαζί, δούλους του και σκλάβους του – σήμερα μονάχα το Καλό μπορείς να το κάνεις μόνος, δονκιχωτικός, αμετανόητος ρομαντικός. Η Ποίηση αγγίζει την εξηντάχρονη γυναίκα, είναι η ανάσα της – η ΑΝΑΣΑ ΜΑΣ – στην ασφυκτική πραγματική πραγματικότητα.
Μια ταινία/σταθμός που θα έπρεπε το Υπουργείο Παιδείας και το Υπουργείο Πολιτισμού ΚΑΘΕ ΧΩΡΑΣ στον πλανήτη γη να προβάλλουν καθημερινώς και επί δεκαετίες!
Σχετικό θέμα