Ο David Bowie επέλεξε να μας αποχαιρετίσει τις προάλλες με ένα έντονα συμβολικό album, το μοναδικό στην καριέρα του χωρίς το πρόσωπό του στο εξώφυλλο. Αντί για αυτό, το μαύρο αστέρι. Γεμάτο συμβολισμούς στους στίχους, στις εικόνες, στα video clips που το συνοδεύουν, ακόμα και ως προς το χρόνο που κυκλοφόρησε, ανήμερα των 69ων γενεθλίων του δημιουργού και μόλις τρεις ημέρες πριν από το θάνατό του. Όλα αυτά, λίγο έως πολύ, τα παρακολουθήσαμε όλοι. Ένας αποχαιρετισμός από τον άλλο κόσμο, λοιπόν. Τι πίστευε αυτή η ιδιοφυΐα, από θρησκευτικής άποψης; Σύμφωνα με τον ίδιο, όπως δήλωνε σε διάφορες συνεντεύξεις του, πάντα αναρωτιόταν… Πειραματιζόταν με τις διάφορες θρησκείες, όπως και με τόσα άλλα πράγματα – μέχρι και με την ίδια την προσωπικότητά του – αλλά καμία δεν του έδωσε τις απαντήσεις που αναζητούσε. Παρόλα αυτά, όπως έλεγε χαριτολογώντας – ή ίσως όχι και τόσο – δεν ήταν απολύτως άθεος. Ήταν… σχεδόν άθεος.
Το 1981 ο Bowie συνεργάστηκε με τους Queen για τη δημιουργία του αριστουργηματικού Under Pressure. Έκτοτε, διατήρησε φιλικές σχέσεις με τον Freddie Mercury, έως το θάνατο του δεύτερου, το 1991. Στο ντοκιμαντέρ Queen: The Days of Our Lives αναφέρεται ότι ο Bowie εντυπωσιάστηκε από το πάθος με το οποίο εργάστηκε ο Mercury ως το τέλος της ζωής του, παρόλο που γνώριζε πως αυτό πλησιάζει… Στη μεγάλη συναυλία που οργανώθηκε στο Wembley, στη μνήμη του Mercury και με σκοπό την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση του κόσμου γύρω από το AIDS, στις 20 Απριλίου 1992, ανάμεσα σε πολλούς άλλους συμμετέχοντες, ο Bowie ερμήνευσε το Under Pressure μαζί με την Annie Lennox, και πριν φύγει από τη σκηνή, αυθορμήτως προσευχήθηκε.
Ο ίδιος ο Mercury, από την άλλη, πίστευε στο ζωροαστρισμό, μια θρησκεία που του δόθηκε από τους γονείς και από τις ρίζες του, μια και γεννήθηκε στη Ζανζιβάρη. Ο ζωροαστρισμός θεωρείται από μελετητές ως η πρώτη μονοθεϊστική θρησκεία, μητέρα των σύγχρονων μονοθεϊστικών θρησκειών, ακόμα και του Χριστιανισμού. Ωστόσο, μια προσεκτική ακρόαση του Bohemian Rhapsody (1975) έχει σαφώς περισσότερα να μας αποκαλύψει για την εικόνα που ο ίδιος είχε σχετικά με το καλό και το κακό. Ακόμα και η στάση που κράτησε ως το τέλος της ζωής του, ήταν κι αυτή μια θρησκευτική και μεταφυσική δήλωση…
Κι έπειτα, έχουμε έναν Iggy Pop να τραγουδάει στο Eggs On Plate:
“For these four walls I love
But are they secure?
Heh God! Are you above?
Then tell me who let that fucking door half open?”
και να μας δηλώνει, όπως πάντα λέει και στις συνεντεύξεις του, ότι δεν πιστεύει σε κανέναν θεό.
Ένας άλλος στενός φίλος του Bowie, όμως, ο Mick Jagger έγραψε το 1968 με τη βοήθεια του Keith Richards, το πιο ευφυές – κατά την ταπεινή μου γνώμη – τραγούδι που αναφέρεται όχι στο θεό, αλλά στο διάβολο. Είναι φυσικά το πασίγνωστο Sympathy For the Devil, που ξεσήκωσε τότε όλη τη συντηρητική κοινωνία εναντίον των Rolling Stones. Η κοινωνία αυτή τους τη φύλαγε βέβαια από τον προηγούμενο δίσκο τους Their Satanic Majesties Request και από όλα τα σεξουαλικά υπονοούμενα στα τραγούδια και στις εμφανίσεις τους, τα οποία διέφθειραν τη νεολαία… Ο ίδιος ο Jagger, πάντως, είχε πιο έντονο ενδιαφέρον από τον Iggy για τις θρησκευτικές αναζητήσεις. Ανατράφηκε σε προτεσταντικό περιβάλλον, το 1971 έγινε καθολικός, ακολουθώντας το δόγμα της πρώτης συζύγου του, Bianca, το 1990 παντρεύτηκε τη Jerry Hall στο πλαίσιο μιας ινδουιστικής τελετής και πρόσφατα διεύρυνε τις αναζητήσεις του με τη βοήθεια των βουδιστών μοναχών του Λάος (της ασιατικής χώρας, όχι του κόμματος…). Παρόλα αυτά, δηλώνει ότι έχει πλέον πειστεί από το αθεϊστικό ρεύμα της εποχής μας, όπως όμως φαίνεται και στους στίχους του Joy (2001, ντουέτο με τον Bono) ακόμα το ψάχνει:
“And I drove across the desert
I was in my four wheel drive
I was looking for the Buddha
And I saw Jesus Christ”.
Πηγές: http://hollowverse.com/, wikipedia
Για τη φωτογραφία εξωφύλλου: (c) Mick Rock
Το 1981 ο Bowie συνεργάστηκε με τους Queen για τη δημιουργία του αριστουργηματικού Under Pressure. Έκτοτε, διατήρησε φιλικές σχέσεις με τον Freddie Mercury, έως το θάνατο του δεύτερου, το 1991. Στο ντοκιμαντέρ Queen: The Days of Our Lives αναφέρεται ότι ο Bowie εντυπωσιάστηκε από το πάθος με το οποίο εργάστηκε ο Mercury ως το τέλος της ζωής του, παρόλο που γνώριζε πως αυτό πλησιάζει… Στη μεγάλη συναυλία που οργανώθηκε στο Wembley, στη μνήμη του Mercury και με σκοπό την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση του κόσμου γύρω από το AIDS, στις 20 Απριλίου 1992, ανάμεσα σε πολλούς άλλους συμμετέχοντες, ο Bowie ερμήνευσε το Under Pressure μαζί με την Annie Lennox, και πριν φύγει από τη σκηνή, αυθορμήτως προσευχήθηκε.
Ο ίδιος ο Mercury, από την άλλη, πίστευε στο ζωροαστρισμό, μια θρησκεία που του δόθηκε από τους γονείς και από τις ρίζες του, μια και γεννήθηκε στη Ζανζιβάρη. Ο ζωροαστρισμός θεωρείται από μελετητές ως η πρώτη μονοθεϊστική θρησκεία, μητέρα των σύγχρονων μονοθεϊστικών θρησκειών, ακόμα και του Χριστιανισμού. Ωστόσο, μια προσεκτική ακρόαση του Bohemian Rhapsody (1975) έχει σαφώς περισσότερα να μας αποκαλύψει για την εικόνα που ο ίδιος είχε σχετικά με το καλό και το κακό. Ακόμα και η στάση που κράτησε ως το τέλος της ζωής του, ήταν κι αυτή μια θρησκευτική και μεταφυσική δήλωση…
Κι έπειτα, έχουμε έναν Iggy Pop να τραγουδάει στο Eggs On Plate:
“For these four walls I love
But are they secure?
Heh God! Are you above?
Then tell me who let that fucking door half open?”
και να μας δηλώνει, όπως πάντα λέει και στις συνεντεύξεις του, ότι δεν πιστεύει σε κανέναν θεό.
Ένας άλλος στενός φίλος του Bowie, όμως, ο Mick Jagger έγραψε το 1968 με τη βοήθεια του Keith Richards, το πιο ευφυές – κατά την ταπεινή μου γνώμη – τραγούδι που αναφέρεται όχι στο θεό, αλλά στο διάβολο. Είναι φυσικά το πασίγνωστο Sympathy For the Devil, που ξεσήκωσε τότε όλη τη συντηρητική κοινωνία εναντίον των Rolling Stones. Η κοινωνία αυτή τους τη φύλαγε βέβαια από τον προηγούμενο δίσκο τους Their Satanic Majesties Request και από όλα τα σεξουαλικά υπονοούμενα στα τραγούδια και στις εμφανίσεις τους, τα οποία διέφθειραν τη νεολαία… Ο ίδιος ο Jagger, πάντως, είχε πιο έντονο ενδιαφέρον από τον Iggy για τις θρησκευτικές αναζητήσεις. Ανατράφηκε σε προτεσταντικό περιβάλλον, το 1971 έγινε καθολικός, ακολουθώντας το δόγμα της πρώτης συζύγου του, Bianca, το 1990 παντρεύτηκε τη Jerry Hall στο πλαίσιο μιας ινδουιστικής τελετής και πρόσφατα διεύρυνε τις αναζητήσεις του με τη βοήθεια των βουδιστών μοναχών του Λάος (της ασιατικής χώρας, όχι του κόμματος…). Παρόλα αυτά, δηλώνει ότι έχει πλέον πειστεί από το αθεϊστικό ρεύμα της εποχής μας, όπως όμως φαίνεται και στους στίχους του Joy (2001, ντουέτο με τον Bono) ακόμα το ψάχνει:
“And I drove across the desert
I was in my four wheel drive
I was looking for the Buddha
And I saw Jesus Christ”.
Πηγές: http://hollowverse.com/, wikipedia
Για τη φωτογραφία εξωφύλλου: (c) Mick Rock