Ηλίας Ζούτσος - Κρητιδική Εποχή

Τι θ' ακούσεις:
Διασκευές σε κρητικούς σκοπούς

Τραγούδια που πρέπει να ακούσεις: 

Ερωτόκριτος, Αστραπή

Βαθμολογία:
7/10

Η μουσική πορεία του Ηλία Ζούτσου είναι καταγεγραμμένη ήδη σε τρεις προσωπικούς δίσκους με ξεχωριστή θεματολογία κάθε ένας. Πρόκειται για περίπτωση που συνδυάζει τις κλασικές σπουδές στο βιολί με την κρητική λύρα και το λαούτο και τις συμμετοχές σε συμφωνικές ορχήστρες με τη συνεργασία με μουσικούς όπως ο Ross Daly, ο Γιάννης Μαρκόπουλος και o Ψαρογιάννης.

Στο δίσκο αυτό ο Ζούτσος καταπιάνεται αποκλειστικά με την τραγουδιστική δημιουργία της Κρήτης, αφημένος να παρασυρθεί όπως φαίνεται από την γοητεία της, αλλά χωρίς διάθεση να συντηρήσει ύφη και συνήθειες. Επεξεργάζεται την Παράδοση μοναδικά, χρησιμοποιώντας σύγχρονα μουσικά όργανα και τρόπους. Αντικαθιστά πλήρως το λαούτο με την ακουστική κιθάρα, χωρίς να εγκαταλείπει αλλά έχοντας αφομοιώσει την τεχνοτροπία του. Χρησιμοποιούνται λύρα, βιολί, βιόλα, μπάσο ηλεκτρικό και κόντρα, πιάνο, κρουστά και ντραμς και ηλεκτρική κιθάρα.

Στο τραγούδι με τίτλο “Αστραπή” επιλέγονται δύο μαντινάδες γνωστών μαντιναδολόγων με τρομερή ισχύ νοηματικά. Εδώ η ενορχήστρωση της μουσικής βαδίζει παράλληλα με το στίχο σε έναν ηλεκτρικό σπειροειδή εναγκαλισμό που ίπταται των εγκοσμίων.

Ξεχωρίζουμε τη διασκευή μέρους του, διαπεραστικού για πολλές γενιές της κρητικής κοινωνίας, έργου του Βιτσέντζου Κορνάρου, του Ερωτόκριτου. Επιλέγονται να διασκευασθούν αποσπάσματα από το πέμπτο μέρος του ποιήματος και από τους στίχους 765 – 770, 772 – 776, 781 – 782 και 1217 – 1240. Προκρίνεται η νεοελληνική απόδοση και χρησιμοποιείται υποβλητική και αυστηρή ερμηνεία των μουσικών και του Ζούτσου. Ανατριχιαστικό άκουσμα και αυτόνομο, μια παρακαταθήκη για τη μελέτη της κρητικής ανθρωπογεωγραφίας.

Μέσα από τη φωνή της γυναίκας στο εισαγωγικό μέρος της διασκευής του Ερωτόκριτου, τη δύναμη, την αυστηρότητα της και την τρυφεράδα, τον τρόπο που φέρει τα νοήματα των λόγων, την εκφορά της φράσης «τα δεντρουλάκια ανθήσα» μας αναγγέλλει το άφατο, χωρίς κανείς να την έχει ρωτήσει.

Η αφομοίωση της κρητικής παράδοσης από τον Ηλία Ζούτσο είναι ώριμη πια, έτσι που το αποτέλεσμα να μη μειώνει την τεράστια ενέργεια των μελωδιών και των μαντινάδων αυτής της τοπικής μουσικής. Aντίθετα, την αποκαλύπτει και την ενισχύει άξια.