Ο τροβαδούρος που δύσκολα συγκαταλέγεται σε ένα μόνο είδος μουσικής, ο άνθρωπος που έφαγε το πιρούνι του, ο Tom Waits, είναι στο στόχαστρο μας για την κατάταξη των δίσκων του από αυτόν που μας αρέσει λιγότερο στους πιο αγαπημένους μας. Επειδή βέβαια ο Tom έχει αρκετούς δίσκους, επιλέξαμε για την κατάταξη της πρώτης δεκάδας και όχι ολόκληρου του δισκογραφικού του υλικού.
Ένας από τους jazz δίσκους του Tom Waits της δεκαετίας του '70 που ναι μεν ακολουθεί τη συνθετική θεματική των μεταμεσονύχτιων συναντήσεων σε piano bar, όμως εδώ το whiskey υπάρχει σε μεγαλύτερη αφθονία. Χαρακτηριστικό κομμάτι που περικλείει τη θεματολογία του δίσκου είναι το "The Piano Has Been Drinking (Not Me)". Η φωνή του Waits έχει αρχίσει να μεταμορφώνεται και να θολώνει θυμίζοντας τον Louis Armstrong, μιμούμενος - όπως έχει πει ο ίδιος - τη βραχνή φωνή του θείου του. Στο "Small Change" βρίσκουμε έναν Tom Waits να συνεχίζει την jazz ποίηση του, παραμένοντας ο τύπος που σημειώνει διαλόγους από το διπλανό τραπέζι για να τους βάλει σε τραγούδια.
Η συνεργασία του Tom Waits με τον Robert Wilson εκτός απ τις θεατρικές παραστάσεις, έδωσε πολλά δισκογραφικά διαμάντια. Ένα από αυτά είναι το "Blood Money", ένα έργο που βασίστηκε στο Γερμανικό θρύλο του Woyzeck, ενός στρατιώτη που μετά από στρατιωτικά πειράματα τρελάθηκε και έφτασε σε σημείο να δολοφονήσει την αγαπημένη του. Ο Waits σε δεύτερο χρόνο αποφάσισε να ηχογραφήσει τα τραγούδια που είχε γράψει και για το έργο: Larger than life χαρακτήρες κατεστραμμένοι από τη ζωή (το φόρτε του Tom Waits δηλαδή) βρίσκονται στο στόχαστρο της τραγουδοποιίας του Tom. Μαύρο χιούμορ και υπερβολές υπογραμμίζουν το μουσικό θέμα του "Blood Money" σε βαθμό που ο ακροατής θα πιάσει τον εαυτό του να χαμογελάει με τις πιο μακάβριες εικόνες. Μία σουρεαλιστική απεικόνιση της πραγματικότητας και της κακίας που κρύβεται μέσα σε πολλούς, μία ιστορία για την οποία ο Waits χρησιμοποιεί όλο το φάσμα των οργάνων που παραπέμπουν στη μουσική του προηγούμενου αιώνα (με αρκετά απαραίτητα ουρλιαχτά φυσικά).
Η έκφραση real gone χρησιμοποιείται από καλλιτέχνες όταν βρίσκονται σε καλλιτεχνικό τέλμα και προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν τη δουλειά τους σα ξέσπασμα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το "Real Gone" του Tom Waits είναι «φευγάτο» αλλά και πως τον απαγκιστρώνει από πολλές συνήθειές του. Πρώτα απ' όλα εδώ ο καλλιτέχνης δε χρησιμοποιεί καθόλου το πιάνο του. Στηρίζεται στο σκελετό των συνθέσεων χρησιμοποιώντας από beatbox μέχρι banjo (ο Waits έχει φέρει πάλι στο studio ολόκληρη την κουζίνα του μαζί) και μαζί με τον κιθαρίστα Marc Ribot πηγαίνει τον ακροατή από μπαλάντες για δολοφονίες μέχρι υπνωτικά funk beats. Υπάρχουν σημεία που θα σας φανεί πως η φωνή του στάζει, αλλά είναι μέρος της αυταπάτης που δημιουργεί στο studio. Ή μήπως όχι;
Εδώ κλείνει η τριλογία "Swordfishtrompones","Rain Dogs" και "Franks Wild Years", τρεις δίσκοι που οι συνθέσεις, ο ήχος αλλά και η θεματολογία είναι αντίστοιχα. Ο Tom χρησιμοποιεί τη φωνή του σαν όργανο, με το καινούριο μοτίβο που ξεκίνησε το 1983, για να αναμίξει τα τραγούδια του ομώνυμου musical "Franks Wild Years" που είχε γράψει (και είχε πρωταγωνιστήσει όταν το έργο ανέβηκε στο Chicago το 1986), σε ένα διεστραμμένο καρναβάλι με περίεργες ενορχηστρώσεις και ερμηνείες. Υπάρχει διάχυτη θεατρικότητα στο δίσκο - αν και δεν έχει ουσιαστική σχέση με το θεατρικό - και ένας απλός ακροατής μπορεί να το παρομοιάσει με όπερα του Brecht που τραγουδάει ένας μεθυσμένος. Φυσικά είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό, είναι ένα κλασσικό έργο σε όποιο επίπεδο και αν το προσεγγίσει κανείς.
Με το "Swordfishtrompones" ξεκίνησε η μεταμόρφωση του Tom Waits που άλλαξε τον τρόπο που γράφει τραγούδια αλλά και τη φωνητική του προσέγγιση. Ήταν όταν γνώρισε τη γυναίκα του και τώρα πια μόνιμη συνεργάτιδα του Kathleen Brennan που τον ώθησε σε ουσιαστικές αλλαγές στη καριέρα του και έγινε και manager του. Μέσα από τη μουσική του Captain Beefhart, το πιάνο και οι ορχήστρες έφυγαν από το επίκεντρο και η μουσική του Waits μεταλλάχτηκε σε ένα πειραματικό rock υβρίδιο που τον συνοδεύει μέχρι σήμερα. Με επιρροές που φτάνουν μέχρι τον συνθέτη Harry Partch, που κατασκεύαζε ο ίδιος τα όργανα με τα οποία έπαιζε, ο Waits γύρισε σελίδα στη καριέρα του με έναν δίσκο που από πολλά μουσικά μέσα της εποχής χαρακτηρίστηκε ο δίσκος της χρονιάς. Στο "Swordfishtrompones" η παραγωγή έγινε για πρώτη φορά από τον ίδιο, που στο εξής δεν άφησε τη θέση του παραγωγού σε άλλον, πλην της Kathleen.
Το "Rain Dogs" για πολλούς είναι ο καλύτερος δίσκος του Tom Waits. Δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί ότι σε αυτό το δίσκο ο Tom Waits ξεπέρασε τον εαυτό του συνθετικά. Ήταν ο πρώτος δίσκος με τον οποίο συνεργάστηκε με τον κιθαρίστα Marc Ribot, που από τότε τον συντροφεύει σχεδόν σε όλες τις δισκογραφικές του περιπέτειες. Επίσης συμμετέχει και ο Keith Richards με τον οποίο επίσης έχει συνεργαστεί πολλές φορές από τότε. Από καθαρή songwriter λογική στα παλιά blues και πίσω στα πνευστά της Νέας Ορλεάνης, ο δίσκος έχει σα θεματική τον υπόκοσμο της Νέας Υόρκης και χρησιμοποιεί ήχους από την πόλη που τους έχει ηχογραφήσει ο ίδιος. Απέφευγε τα προηχογραφημένα studio effect, και προτιμούσε να βαράει ντουλάπια στο μπάνιο ώστε να καταφέρει να κάνει ήχους που ήταν μοναδικοί. Αυτή ήταν πάντα η προσέγγισή του στα ηχητικά εφέ.
4. Mule Variations (1999)
Ο πρώτος δίσκος του Waits με την ANTI records. Πρωτόλεια blues ακούγονται στη βάση της ενορχήστρωσης, με τον Waits να απελευθερώνει τα γρυλίσματα που είναι πια σήμα κατατεθέν του. Εκτός του ότι κέρδισε το Grammy για Best Contemporary Folk Album και κατάφερε να μπει στο Billboard Top 30, παραμένει ένας αγαπημένος δίσκος ανάμεσα στους φανατικούς του Tom Waits. To "Mule Variations" στέκεται σαν την ηχητική συνέχεια του "Bone Machine" με πιο παραδοσιακή προσέγγιση στις συνθέσεις. Ο ακροατής συνεχίζει να δυσκολεύεται να αναγνωρίσει πολλούς από τους ήχους που ακούγονται από τα ηχεία ενώ ο Tom πετάγεται από την πιο τρυφερή μπαλάντα σε αφηγηματικά κομμάτια και παρλάτες για δολοφόνους και τρελάκηδες.
Το δισκογραφικό ντεμπούτο του Waits. Piano bar κομμάτια για μεθυσμένα βράδια, ήρωες της νύχτας σε απόγνωση (ή απλά ερωτευμένοι), είναι όλοι εδώ. Η φωνή του Tom είναι στη πρώτη φάση της, αυτή του τροβαδούρου των '70s, και δεν έχει ξεκινήσει η έντονη θεατρικότητα που χαρακτήρισε το έργο του μία δεκαετία μετά. Πρόκειται για τον καλύτερο δίσκο της πρώτης περιόδου του καλλιτέχνη και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον όσο περνούν τα χρόνια, γνωρίζοντας πια την πορεία του Tom Waits. Περιέχει κομμάτια που θα μπορούσαν άνετα να θεωρούνται jazz standards και να τα τραγουδάει ο Frank Sinatra, ενώ το "Ol' 55" που ξεκινάει το δίσκο είναι ένα ακόμα τραγούδι που διασκευάστηκε και έγινε επιτυχία από άλλους (Eagles) αν και το αυθεντικό περικλείει το συναίσθημα που το κάνει ξεχωριστό.
Ένας χαοτικός δίσκος, στον οποίον κυριαρχούν κρουστά και ξεκοκαλισμένες ενορχηστρώσεις μαζί με το γάβγισμα του Tom Waits. Με θεματολογία που κινείται γύρω από την ανθρώπινη ύπαρξη (ο τίτλος ήδη κλείνει βρώμικα το μάτι στον ακροατή), ο Waits φέρνει τους τολμηρούς κοντά σε μία ηχητική κόλαση, τόσο απωθητική όσο και γοητευτική. Είναι σα να προσπαθεί να φτάσει τον πειραματισμό του στα άκρα, χωρίς να είναι τυχαίο ότι ο δίσκος ηχογραφήθηκε στο κελάρι του Prairie Sun Recording studios. Αν μάλιστα δείτε και το εξώφυλλο του δίσκου που o Tom ουρλιάζει ενώ φοράει τη μάσκα και τα προστατευτικά γυαλιά θα αναρωτηθείτε τι ακριβώς γινόταν εκεί κάτω. Δεν είναι δύσκολο να κάνετε εικόνα τον Tom κάτω στο κελάρι να χτυπάει κάθε λογής κλαπατσίμπαλο για να πετύχει τους άρρωστους ήχους του "Bone Machine". Πάντως στο φινάλε του δίσκου συμμετέχει για μία ακόμα φορά και ο Keith Richards, για το κερασάκι στην τούρτα. Σε αυτή του τη δουλειά φαίνεται πως προσπάθησε να κάνει πράξη τη φράση που συχνά λέει: «Όποιος έχει παίξει έστω και μια φορά πιάνο έχει την απορία να μάθει πώς ακούγεται αν το πετάξεις απ τον 12ο όροφο».
Το χαμένο αριστούργημα του Tom Waits. Αν και τα τραγούδια είχαν κυκλοφορήσει σε bootleg τη δεκαετία του 1990 - μάλλον κλεμμένα από το αυτοκίνητο του Waits - οι επίσημες ηχογραφήσεις κυκλοφόρησαν το 2002. Πρόκειται για τη μουσική ενός musical που ανέβηκε πρώτη φορά το 1993 σε συνεργασία με τον θεατρικό σκηνοθέτη Robert Wilson και βασίζεται στη σχέση του συγγραφέα Lewis Carroll με την Alice Liddell, το πρόσωπο που αποτέλεσε την έμπνευση για το μυθιστόρημα του Alice in Wonderland. Ο αφηγητής έχει εμμονή με την Αλίκη και αυτό ξετυλίγεται σε όλο το δίσκο, φτάνοντας στα όρια της παράνοιας. Όργανα που δύσκολα αποκρυπτογραφούνται (και μερικές φορές αυτοσχέδια) μπλέκονται σε γερμανικό καμπαρέ, jazz και tango φόρμες αλλά και είδη μουσικής που δε μπαίνουν σε καλούπια. Ο δίσκος κυκλοφόρησε με το αδελφάκι του "Blood Money" το 2002 και είναι το αποκορύφωμα της μουσικής του Waits. Ένα εφιαλτικό τσίρκο - «παιδικά τραγούδια για μεγάλους» όπως το είχε χαρακτηρίσει ο ίδιος - που ακροβατεί ανάμεσα στη τρυφερότητα και το σκοτάδι που μπορεί να προκαλέσει το πάθος. Από τον Gerwswing στο Ευρωπαϊκό φολκλόρ και πίσω στους beatniks, ο δίσκος έχει τα καλύτερα μουσικά στοιχεία του Tom Waits. Ακούστε το και εσείς για να δείτε μέχρι πού πραγματικά μπορεί να φτάσει ένας άρρωστος εθισμός με ένα συγκεκριμένο πρόσωπο.
O Waits ηχογραφεί δίσκους από το 1970 και η καριέρα του έχει περάσει πολλές φάσεις: από το piano jazz ξεκίνημα του, την μεταμόρφωση του στο "Swordfishtrombones", τα θεατρικά έργα και το τελευταίο δίσκο του (μέχρι τώρα) "Bad As Me" που μας τα θύμισε όλα για μία ακόμα φορά. Από τότε που γνώρισε τη γυναίκα του Kathleen Brennan το 1980 (βοηθός σεναριογράφου τότε στη ταινία "One From The Heart" του Coppola που ο Waits έκανε τη μουσική και έπαιζε) έγινε η βασική του συνεργάτιδα με την οποία γράφει μαζί τις συνθέσεις, ιδιαίτερα από το "Bone Machine" του 1992 και μετά.
Ο ίδιος δεν έγινε ποτέ εμπορικός αν και καλλιτέχνες όπως ο Bruce Springsteen και o Rod Stewart έκαναν τραγούδια του top 10 hits. Πάντα κρατούσε απόσταση από το κοινό και τους δημοσιογράφους δημιουργώντας την περσόνα του λίγο τρελού, λίγο Charles Bukowski, λίγο μεθυσμένου και περιθωριακού χαρακτήρα που είχε έτοιμες ιστορίες για αυτούς που υπέφεραν από έρωτα ή από στραβοτιμονιές στη ζωή.
Ας ξεκινήσουμε όμως με τους 10 καλύτερους του δίσκους, μία δεκάδα με πάρα πολύ καλούς δίσκους που δυσκολεύεσαι να τους βάλεις σε οποιαδήποτε σειρά.
10. Small Change (1976)
Ένας από τους jazz δίσκους του Tom Waits της δεκαετίας του '70 που ναι μεν ακολουθεί τη συνθετική θεματική των μεταμεσονύχτιων συναντήσεων σε piano bar, όμως εδώ το whiskey υπάρχει σε μεγαλύτερη αφθονία. Χαρακτηριστικό κομμάτι που περικλείει τη θεματολογία του δίσκου είναι το "The Piano Has Been Drinking (Not Me)". Η φωνή του Waits έχει αρχίσει να μεταμορφώνεται και να θολώνει θυμίζοντας τον Louis Armstrong, μιμούμενος - όπως έχει πει ο ίδιος - τη βραχνή φωνή του θείου του. Στο "Small Change" βρίσκουμε έναν Tom Waits να συνεχίζει την jazz ποίηση του, παραμένοντας ο τύπος που σημειώνει διαλόγους από το διπλανό τραπέζι για να τους βάλει σε τραγούδια.
9. Blood Money (2002)
Η συνεργασία του Tom Waits με τον Robert Wilson εκτός απ τις θεατρικές παραστάσεις, έδωσε πολλά δισκογραφικά διαμάντια. Ένα από αυτά είναι το "Blood Money", ένα έργο που βασίστηκε στο Γερμανικό θρύλο του Woyzeck, ενός στρατιώτη που μετά από στρατιωτικά πειράματα τρελάθηκε και έφτασε σε σημείο να δολοφονήσει την αγαπημένη του. Ο Waits σε δεύτερο χρόνο αποφάσισε να ηχογραφήσει τα τραγούδια που είχε γράψει και για το έργο: Larger than life χαρακτήρες κατεστραμμένοι από τη ζωή (το φόρτε του Tom Waits δηλαδή) βρίσκονται στο στόχαστρο της τραγουδοποιίας του Tom. Μαύρο χιούμορ και υπερβολές υπογραμμίζουν το μουσικό θέμα του "Blood Money" σε βαθμό που ο ακροατής θα πιάσει τον εαυτό του να χαμογελάει με τις πιο μακάβριες εικόνες. Μία σουρεαλιστική απεικόνιση της πραγματικότητας και της κακίας που κρύβεται μέσα σε πολλούς, μία ιστορία για την οποία ο Waits χρησιμοποιεί όλο το φάσμα των οργάνων που παραπέμπουν στη μουσική του προηγούμενου αιώνα (με αρκετά απαραίτητα ουρλιαχτά φυσικά).
8. Real Gone (2004)
Η έκφραση real gone χρησιμοποιείται από καλλιτέχνες όταν βρίσκονται σε καλλιτεχνικό τέλμα και προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν τη δουλειά τους σα ξέσπασμα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το "Real Gone" του Tom Waits είναι «φευγάτο» αλλά και πως τον απαγκιστρώνει από πολλές συνήθειές του. Πρώτα απ' όλα εδώ ο καλλιτέχνης δε χρησιμοποιεί καθόλου το πιάνο του. Στηρίζεται στο σκελετό των συνθέσεων χρησιμοποιώντας από beatbox μέχρι banjo (ο Waits έχει φέρει πάλι στο studio ολόκληρη την κουζίνα του μαζί) και μαζί με τον κιθαρίστα Marc Ribot πηγαίνει τον ακροατή από μπαλάντες για δολοφονίες μέχρι υπνωτικά funk beats. Υπάρχουν σημεία που θα σας φανεί πως η φωνή του στάζει, αλλά είναι μέρος της αυταπάτης που δημιουργεί στο studio. Ή μήπως όχι;
7. Franks Wild Years (1987)
Εδώ κλείνει η τριλογία "Swordfishtrompones","Rain Dogs" και "Franks Wild Years", τρεις δίσκοι που οι συνθέσεις, ο ήχος αλλά και η θεματολογία είναι αντίστοιχα. Ο Tom χρησιμοποιεί τη φωνή του σαν όργανο, με το καινούριο μοτίβο που ξεκίνησε το 1983, για να αναμίξει τα τραγούδια του ομώνυμου musical "Franks Wild Years" που είχε γράψει (και είχε πρωταγωνιστήσει όταν το έργο ανέβηκε στο Chicago το 1986), σε ένα διεστραμμένο καρναβάλι με περίεργες ενορχηστρώσεις και ερμηνείες. Υπάρχει διάχυτη θεατρικότητα στο δίσκο - αν και δεν έχει ουσιαστική σχέση με το θεατρικό - και ένας απλός ακροατής μπορεί να το παρομοιάσει με όπερα του Brecht που τραγουδάει ένας μεθυσμένος. Φυσικά είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό, είναι ένα κλασσικό έργο σε όποιο επίπεδο και αν το προσεγγίσει κανείς.
6. Swordfishtrompones (1983)
Με το "Swordfishtrompones" ξεκίνησε η μεταμόρφωση του Tom Waits που άλλαξε τον τρόπο που γράφει τραγούδια αλλά και τη φωνητική του προσέγγιση. Ήταν όταν γνώρισε τη γυναίκα του και τώρα πια μόνιμη συνεργάτιδα του Kathleen Brennan που τον ώθησε σε ουσιαστικές αλλαγές στη καριέρα του και έγινε και manager του. Μέσα από τη μουσική του Captain Beefhart, το πιάνο και οι ορχήστρες έφυγαν από το επίκεντρο και η μουσική του Waits μεταλλάχτηκε σε ένα πειραματικό rock υβρίδιο που τον συνοδεύει μέχρι σήμερα. Με επιρροές που φτάνουν μέχρι τον συνθέτη Harry Partch, που κατασκεύαζε ο ίδιος τα όργανα με τα οποία έπαιζε, ο Waits γύρισε σελίδα στη καριέρα του με έναν δίσκο που από πολλά μουσικά μέσα της εποχής χαρακτηρίστηκε ο δίσκος της χρονιάς. Στο "Swordfishtrompones" η παραγωγή έγινε για πρώτη φορά από τον ίδιο, που στο εξής δεν άφησε τη θέση του παραγωγού σε άλλον, πλην της Kathleen.
5. Rain Dogs (1985)
Το "Rain Dogs" για πολλούς είναι ο καλύτερος δίσκος του Tom Waits. Δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί ότι σε αυτό το δίσκο ο Tom Waits ξεπέρασε τον εαυτό του συνθετικά. Ήταν ο πρώτος δίσκος με τον οποίο συνεργάστηκε με τον κιθαρίστα Marc Ribot, που από τότε τον συντροφεύει σχεδόν σε όλες τις δισκογραφικές του περιπέτειες. Επίσης συμμετέχει και ο Keith Richards με τον οποίο επίσης έχει συνεργαστεί πολλές φορές από τότε. Από καθαρή songwriter λογική στα παλιά blues και πίσω στα πνευστά της Νέας Ορλεάνης, ο δίσκος έχει σα θεματική τον υπόκοσμο της Νέας Υόρκης και χρησιμοποιεί ήχους από την πόλη που τους έχει ηχογραφήσει ο ίδιος. Απέφευγε τα προηχογραφημένα studio effect, και προτιμούσε να βαράει ντουλάπια στο μπάνιο ώστε να καταφέρει να κάνει ήχους που ήταν μοναδικοί. Αυτή ήταν πάντα η προσέγγισή του στα ηχητικά εφέ.
4. Mule Variations (1999)
Ο πρώτος δίσκος του Waits με την ANTI records. Πρωτόλεια blues ακούγονται στη βάση της ενορχήστρωσης, με τον Waits να απελευθερώνει τα γρυλίσματα που είναι πια σήμα κατατεθέν του. Εκτός του ότι κέρδισε το Grammy για Best Contemporary Folk Album και κατάφερε να μπει στο Billboard Top 30, παραμένει ένας αγαπημένος δίσκος ανάμεσα στους φανατικούς του Tom Waits. To "Mule Variations" στέκεται σαν την ηχητική συνέχεια του "Bone Machine" με πιο παραδοσιακή προσέγγιση στις συνθέσεις. Ο ακροατής συνεχίζει να δυσκολεύεται να αναγνωρίσει πολλούς από τους ήχους που ακούγονται από τα ηχεία ενώ ο Tom πετάγεται από την πιο τρυφερή μπαλάντα σε αφηγηματικά κομμάτια και παρλάτες για δολοφόνους και τρελάκηδες.
3. Closing Time (1970)
Το δισκογραφικό ντεμπούτο του Waits. Piano bar κομμάτια για μεθυσμένα βράδια, ήρωες της νύχτας σε απόγνωση (ή απλά ερωτευμένοι), είναι όλοι εδώ. Η φωνή του Tom είναι στη πρώτη φάση της, αυτή του τροβαδούρου των '70s, και δεν έχει ξεκινήσει η έντονη θεατρικότητα που χαρακτήρισε το έργο του μία δεκαετία μετά. Πρόκειται για τον καλύτερο δίσκο της πρώτης περιόδου του καλλιτέχνη και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον όσο περνούν τα χρόνια, γνωρίζοντας πια την πορεία του Tom Waits. Περιέχει κομμάτια που θα μπορούσαν άνετα να θεωρούνται jazz standards και να τα τραγουδάει ο Frank Sinatra, ενώ το "Ol' 55" που ξεκινάει το δίσκο είναι ένα ακόμα τραγούδι που διασκευάστηκε και έγινε επιτυχία από άλλους (Eagles) αν και το αυθεντικό περικλείει το συναίσθημα που το κάνει ξεχωριστό.
2. Bone Machine (1992)
Ένας χαοτικός δίσκος, στον οποίον κυριαρχούν κρουστά και ξεκοκαλισμένες ενορχηστρώσεις μαζί με το γάβγισμα του Tom Waits. Με θεματολογία που κινείται γύρω από την ανθρώπινη ύπαρξη (ο τίτλος ήδη κλείνει βρώμικα το μάτι στον ακροατή), ο Waits φέρνει τους τολμηρούς κοντά σε μία ηχητική κόλαση, τόσο απωθητική όσο και γοητευτική. Είναι σα να προσπαθεί να φτάσει τον πειραματισμό του στα άκρα, χωρίς να είναι τυχαίο ότι ο δίσκος ηχογραφήθηκε στο κελάρι του Prairie Sun Recording studios. Αν μάλιστα δείτε και το εξώφυλλο του δίσκου που o Tom ουρλιάζει ενώ φοράει τη μάσκα και τα προστατευτικά γυαλιά θα αναρωτηθείτε τι ακριβώς γινόταν εκεί κάτω. Δεν είναι δύσκολο να κάνετε εικόνα τον Tom κάτω στο κελάρι να χτυπάει κάθε λογής κλαπατσίμπαλο για να πετύχει τους άρρωστους ήχους του "Bone Machine". Πάντως στο φινάλε του δίσκου συμμετέχει για μία ακόμα φορά και ο Keith Richards, για το κερασάκι στην τούρτα. Σε αυτή του τη δουλειά φαίνεται πως προσπάθησε να κάνει πράξη τη φράση που συχνά λέει: «Όποιος έχει παίξει έστω και μια φορά πιάνο έχει την απορία να μάθει πώς ακούγεται αν το πετάξεις απ τον 12ο όροφο».
1. Alice (2002)
Το χαμένο αριστούργημα του Tom Waits. Αν και τα τραγούδια είχαν κυκλοφορήσει σε bootleg τη δεκαετία του 1990 - μάλλον κλεμμένα από το αυτοκίνητο του Waits - οι επίσημες ηχογραφήσεις κυκλοφόρησαν το 2002. Πρόκειται για τη μουσική ενός musical που ανέβηκε πρώτη φορά το 1993 σε συνεργασία με τον θεατρικό σκηνοθέτη Robert Wilson και βασίζεται στη σχέση του συγγραφέα Lewis Carroll με την Alice Liddell, το πρόσωπο που αποτέλεσε την έμπνευση για το μυθιστόρημα του Alice in Wonderland. Ο αφηγητής έχει εμμονή με την Αλίκη και αυτό ξετυλίγεται σε όλο το δίσκο, φτάνοντας στα όρια της παράνοιας. Όργανα που δύσκολα αποκρυπτογραφούνται (και μερικές φορές αυτοσχέδια) μπλέκονται σε γερμανικό καμπαρέ, jazz και tango φόρμες αλλά και είδη μουσικής που δε μπαίνουν σε καλούπια. Ο δίσκος κυκλοφόρησε με το αδελφάκι του "Blood Money" το 2002 και είναι το αποκορύφωμα της μουσικής του Waits. Ένα εφιαλτικό τσίρκο - «παιδικά τραγούδια για μεγάλους» όπως το είχε χαρακτηρίσει ο ίδιος - που ακροβατεί ανάμεσα στη τρυφερότητα και το σκοτάδι που μπορεί να προκαλέσει το πάθος. Από τον Gerwswing στο Ευρωπαϊκό φολκλόρ και πίσω στους beatniks, ο δίσκος έχει τα καλύτερα μουσικά στοιχεία του Tom Waits. Ακούστε το και εσείς για να δείτε μέχρι πού πραγματικά μπορεί να φτάσει ένας άρρωστος εθισμός με ένα συγκεκριμένο πρόσωπο.
Σχετικό θέμα