Οι Κοινοί Θνητοί είναι ένα από τα πιο ξεχωριστά συγκροτήματα που έχω ακούσει τα τελευταία χρόνια. Το τραγούδι τους «Του Κόσμου Οι Λαοί» με έχει στοιχειώσει. Και δεν θα έλεγα ότι ο χρόνος έχει απαλύνει τα συναισθήματα. Κάθε ακρόαση είναι μια μαχαιριά, κάθε στίχος ένα σήμα κινδύνου.
όσα λόγια και να πω, όσους στίχους και να γράψω,
στράφι θα πάνε αν τον κόσμο δεν αλλάξω
Το τραγούδι κυκλοφόρησε στις αρχές του 2018 και συνοδευόταν από ένα εξαιρετικό βίντεο στο YouTube. Τον Φεβρουάριο του 2019 το βίντεο είχε ξεπεράσει τις 500.000 προβολές και είχε μεταφραστεί σε δέκα διαφορετικές γλώσσες από τους φίλους του συγκροτήματος. Κι αν κανείς περιμένει γλώσσες, όπως τα αγγλικά, τα γαλλικά, τα ισπανικά και τα ιταλικά, γλώσσες γειτόνων μας, όπως τα αλβανικά, τα τουρκικά και τα βουλγαρικά, σε κάνουν να επιβεβαιώνεις την άποψη ότι η μουσική ενώνει τους λαούς που χωρίζει ο εθνικισμός.
Στα τέλη του περασμένου Ιουλίου, το συγκρότημα ανακοίνωσε μέσω Facebook ότι το βίντεο του «Του Κόσμου Οι Λαοί» αποκλείστηκε από τα προτεινόμενα του YouTube, καθώς «αναγνωρίστηκε ως περιεχόμενο που δεν είναι κατάλληλο για τους διαφημιζόμενους, για σκηνές βίας». Η επανεξέταση του θέματος οδήγησε σε νέες αρνητικές απαντήσεις από την πλατφόρμα. Οι Κοινοί Θνητοί απεύθυναν κάλεσμα στήριξης, η οποία πραγματοποιήθηκε και οδήγησε σε πολλαπλασιασμό των προβολών του βίντεο, αλλά…
Λίγες μέρες αργότερα, το YouTube επέβαλε και ηλικιακό αποκλεισμό στο βίντεο, γεγονός που σήμαινε ότι μπορούσε να το δει μόνο όποιος ενήλικος ήταν συνδεδεμένος με τον λογαριασμό του στην πλατφόρμα.
Από την περασμένη Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου, αυτό το εξαιρετικό βίντεο δεν βρίσκεται πλέον στο YouTube, καθώς το συγκρότημα αποφάσισε να το κατεβάσει, ώστε να αρθούν οι περιορισμοί που επιβάλλονται σε αυτές τις περιπτώσεις. Πριν πάμε να δούμε μαζί για μια τελευταία (;) φορά το βίντεο, να σημειώσουμε ότι από τις 6 Σεπτεμβρίου το τραγούδι επανήλθε στο YouTube χωρίς βίντεο και με αλλαγμένο τίτλο («Σ' Αυτή Τη Μηχανή»), επειδή «η πλατφόρμα έχει πρόβλημα και με τον τίτλο του τραγουδιού διότι το έβγαζε πάλι ακατάλληλο, έτσι αναγκαστήκαμε να του αλλάξουμε και τίτλο».
* Ενημέρωση 13/09/2020: Το βίντεο επανήλθε στο YouTube έστω και ως μη καταχωρισμένο και με ηλικιακό περιορισμό. Όσο παραμένει ενεργό, μπορείτε να το δείτε παρακάτω:
Τι ενόχλησε άραγε;
Το τραγούδι και το βίντεο ξεκινούν με απόσπασμα από την ομιλία του Φιντέλ Κάστρο στον ΟΗΕ το 1979:
Κάποιες χώρες έχουν άφθονους πόρους, άλλες δεν έχουν τίποτα.
Ποια είναι η μοίρα των τελευταίων; Να πεθάνουν από την πείνα; Να είναι για πάντα φτωχές;
Τότε ποιος είναι ο σκοπός του πολιτισμού;
Τότε γιατί υπάρχει η ανθρώπινη συνείδηση;
Τότε ποιος είναι ο σκοπός του ΟΗΕ;
Μπορείτε να δείτε ολόκληρη την ομιλία με αγγλικούς υπότιτλους εδώ.
Ορισμένοι σκανδαλίζονται και μόνο από την παρουσία του Κάστρο, πόσο μάλλον από λόγια που εξισώνουν τις πλούσιες χώρες με αυτές που συνηθίσαμε να αποκαλούμε «του τρίτου κόσμου», αλλά δεν πιστεύω ότι θα αρκούσε στο YouTube. Οπότε ας προχωρήσουμε παρακάτω.
Έχει αίμα το Adidas το καινούριο που φοράω
και το κινητό στη θήκη που στο χέρι μου κρατάω
Πλάνα με βάρκες που αποβιβάζουν πρόσφυγες στην ακτή, με παιδιά που σπάνε πέτρες, κουβαλάνε προϊόντα, δουλεύουν σε εργοτάξια. Πλάνα από στοχευμένες επιθέσεις με πυραύλους. Πλάνα με παιδιά με σωσίβια να κλαίνε. Πλάνα από τη σορό του μικρού Αϊλάν από τη Συρία που ξεβράστηκε στα παράλια της Αλικαρνασσού τον Σεπτέμβριο του 2015.
Τυνησία και Σουδάν, Μαλαισία, Πακιστάν
και δεκάδες χώρες που τα πιτσιρίκια δεν θα φαν
για να έχω εγώ μπουφάν με υπογραφή της Nike
μπας και δώσει ο Θεός να μου κάνουν κανένα "Like"
Βία, πολλή βία, όντως. Σε στίχους και βίντεο. Από ανθρώπους προς ανθρώπους. Και τόσος αρνητισμός για τον (υπερ)καταναλωτισμό που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του οικονομικού μας συστήματος. Λογικό – θα πεις – να τρομάξουν οι διαφημιζόμενοι μέσω YouTube. Ας συνεχίσουμε όμως, γιατί σας έχω κι άλλα για μετά.
Όταν μου έλεγε η γιαγιά μου κάθε βράδυ παραμύθια
σκότωναν αθώες ψυχές άλλωστε έτσι από συνήθεια
Ακολουθούν και άλλες σκηνές από διασώσεις προσφύγων. Και το πρώτο ρεφρέν φτάνει με σκηνές από τον ελληνικό εμφύλιο, από εκτελέσεις κομμουνιστών, από την αντιπολεμική σοβιετική ταινία "Come And See" του 1985 (οι παραγωγοί της οποίας αγωνίστηκαν για χρόνια κόντρα στη σοβιετική λογοκρισία μέχρι να ολοκληρωθεί).
Στο σχολείο ως αριστούχος να κρατάω την σημαία
ήμουν από άλλη χώρα και δεν με έκανες παρέα
Επιστροφή πιο κοντά στο σήμερα, στα τέλη του 2017 με την νεαρή Παλαιστίνια Άχεντ Ταμίμι και το χαστούκι της σε Ισραηλινό στρατιώτη, που της στοίχισε οκτώ μήνες φυλάκιση μόλις στα 17 της χρόνια. Και στα ελληνικά ΜΑΤ που δέρνουν ανελέητα έναν πεσμένο διαδηλωτή.
Ακολουθούν εκρήξεις βομβών, ο Πάπας Φραγκίσκος, καταστροφές κτιρίων και πλήθη προσφύγων (πιθανολογώ από αρχειακό υλικό από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο), αεροπορικοί βομβαρδισμοί, υπογραφές συμφωνιών, η παράδοση των όπλων από τον ΕΛΑΣ μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας.
Σε αυτή την μηχανή, του κόσμου οι λαοί
αντί για λάδι καίνε ανθρώπου αίμα
μα αλλάζουν οι καιροί και θα έρθει και η στιγμή
και ο δούλος θα είναι αυτός που βάζει στέμμα
Και για το κλείσιμο μια (κινηματογραφική) σφαίρα σε αφίσα του Χίτλερ.
Ειλικρινά αδυνατώ να καταλάβω τους λόγους για τον αποκλεισμό του βίντεο του «Του Κόσμου Οι Λαοί».
Με μια δεύτερη σκέψη, δεν αδυνατώ καθόλου. Οι λόγοι είναι ξεκάθαροι. Απλώς ορισμένες φορές δημιουργείται η ψευδαίσθηση ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι πλατφόρμες online streaming λειτουργούν με συνθήκες ελεύθερης αγοράς, προβάλλοντας ό,τι αρέσει στο κοινό.
Φευ ... Τα φίλτρα, οι αλγόριθμοι και κυρίως αυτός ο επιχειρηματικός στόχος τους (δλδ. να συλλέξουν και να πουλήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα προσωπικά δεδομένα των χρηστών τους) θέτει ξεκάθαρα όρια σε όσα μπορούν να εκφραστούν, να διαδοθούν, να γίνουν viral. Και τελικά θέτει ξεκάθαρα όρια σε όσα μπορούν και απλώς να υπάρχουν σε κάθε πλατφόρμα. Όσα reports κι αν έκαναν πολιτικά και ιδεολογικά διαφωνούντες (για να το θέσω κόσμια) δεν θεωρώ ότι μπορεί να δικαιολογηθεί ο αποκλεισμός αυτού του βίντεο από το YouTube. Ή μήπως δικαιολογείται;
Όπου φυσάει ο άνεμος της πρόσκαιρης πολιτικής ορθότητας
Μετά από τη δολοφονία του George Floyd από την αστυνομία της Μινεάπολης των ΗΠΑ έχει εξαπλωθεί το κίνημα Black Lives Matter με διαμαρτυρίες, πορείες και συγκρούσεις που στοχεύουν να φέρουν δικαιοσύνη, αποκατάσταση και ελευθερία στους μαύρους ανθρώπους παγκοσμίως. Μέχρι και πριν από λίγους μήνες, όσοι συντάσσονταν με αντίστοιχα αιτήματα θεωρούνταν από γραφικοί έως επικίνδυνοι. Τώρα είναι trendy και μόδα και must.
Τη σεζόν 2016-2017 η μοναχική διαμαρτυρία του Colin Kaepernick κατά τη διάρκεια του αμερικανικού εθνικού ύμνου οδήγησε στον διωγμό του από το NFL. Σήμερα η στάση του έχει γίνει σήμα κατατεθέν στην έναρξη όλων των αγώνων του NBA. Υποθέτω ότι το μήνυμα είναι απλό: κάθε σύνθημα και κίνημα θα υπονομεύεται, εκτός από όσα μπορούν να βρουν χορηγούς.
Η πικρή ειρωνεία είναι ότι πριν από μόλις μία εβδομάδα ο Spike Lee παρουσίασε μια επικαιροποιημένη εκδοχή για το βίντεο κλιπ του τραγουδιού "They Don’t Care About Us" του Michael Jackson, που είχε πρωτοσκηνοθετήσει το 1996. Το βίντεο περιέχει σκηνές αστυνομικής βίας και πρόσφατων διαδηλώσεων στο πλαίσιο του Black Lives Matter. Το αναφέρω επειδή έτυχε να το δω στα προτεινόμενα του YouTube. Είπε κάποιος κάτι για δυο μέτρα και δυο σταθμά;
Σε άλλους καιρούς θα σας προέτρεπα να στηρίξετε το συγκρότημα με την συμμετοχή σας στις συναυλίες του και τις δράσεις του. Υπό τις υπάρχουσες συνθήκες, μάλλον θα πρέπει να αρκεστώ στην πρόταση να ακούσετε τις μουσικές του, έστω και από το σπίτι σας. Και εφόσον σας αρέσουν, να το στηρίξετε μέσω των social media, όσο οξύμωρο και αντιφατικό κι αν φαίνεται:
Το τραγούδι «Του Κόσμου Οι Λαοί» κλείνει τον δίσκο «Αντίληψη» που κυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 2018 σε cd και το φθινόπωρο του 2019 σε βινύλιο. Αν δεν κάνω σοβαρό λάθος, είναι η μοναδική κυκλοφορία δίσκου του συγκροτήματος σε φυσική μορφή, οπότε αποτελεί μια καλή ευκαιρία για να δείξετε την έμπρακτη και υλική σας στήριξη. Τον είχα βρει στο δισκοπωλείο Ιμάντας στου Ψυρρή (Σαρρή 46).