Ένα γνωστό τραγούδι μάς προτείνει ότι είναι καλύτερο για τις παλιές αγάπες να μη μιλας. Όμως, ετούτη εδώ η αγάπη, που πιο πολύ μοιάζει με εξάρτηση, έχω την αίσθηση ότι δεν πάλιωσε ποτέ, έστω και αν δημιουργήθηκε εδώ και μόλις… τριάντα οκτώ χρόνια. Γιατί ως γνωστόν, οι πρώτοι έρωτες δεν ξεχνιούνται ποτέ.
Σε μια πολη που μοιάζει με.. Valley Of Death από την ανυπόφορη ζέστη και μιας και, όπως φαίνεται, αυτή η βολτα μοιάζει να είναι οριστικά η τελευταια, ειπα να μοιραστω μαζί σας την εμπειρία μου ως συνεπιβάτης σε ένα ταξίδι άκρως «επικίνδυνης» οδήγησης, ένα ταξίδι που ονομάστηκε The Last Drive.
Πολύ μοιραίο όνομα για μπάντα, δεν νομίζετε;
Να πω εξαρχής, ότι το εν λόγω κείμενο εννοείται ότι ούτε στο ελάχιστο δεν θέλει να παίξει το ρόλο του ρέκβιεμ η του «μνημόσυνου» ή ακόμα και της στεγνης νοσταλγίας —βέβαια, αυτό είναι κάτι που δεν με ανησυχεί, γιατί είμαι σίγουρος ότι ούτε οι ίδιοι θα το εκλάβουν έτσι.
Η πρώτη συναυλιακή και δισκογραφική συνάντηση
Βρισκόμαστε στα μέσα της δεκαετίας του ‘80 και λίγο νωρίτερα. Στη Θεσσαλονίκη —τουλάχιστον τη «δικη μας» underground Θεσσαλονίκη—, είχε αρχίσει να διαδίδεται ολο και περισσότερο το όνομα μιας μπάντας από τους Αμπελόκηπους της Αθήνας, που είχαν το όνομα The Last Drive, παρμένο από το αγαπημένο τους κοκτέιλ. Το συγκρότημα είχε ήδη γίνει θέμα συζήτησης σε φίλους και συμμαθητές μου με ανάλογα μουσικά γούστα, και σταδιακά άρχισε να γίνεται talk of the town, όπως λένε και στο χωριο μου, σε ολόκληρη την πόλη.
Δεν μπορούσα, λοιπόν, να αντισταθώ στην ευκαιρία που μου δόθηκε να τους δω ζωντανά, όπως τόσο ανυπόμονα περίμενα. Αυτή η ευκαιρία ήρθε γύρω στο ‘86 με ‘87, σε ένα club που είχε αρχίσει να μεταβάλλεται σε στέκι κάθε Σάββατο βράδυ χάρη στις καταπληκτικές μουσικές του. Αξέχαστες θα μου μείνουν οι κλωτσιές που είχα δεχτεί εκεί από παλιούς πανκηδες, όταν τολμούσα να χωθώ στο pogo μαζί τους και εγώ ως νεότευκτος new waver.
Τι ωραίες αναμνήσεις!
Έλεγα, λοιπόν, ότι για πρώτη φορα είδα ζωντανά το συγκρότημα σε αυτόν το χώρο, που μου διαφεύγει το όνομά του, μιας και ως γνωστόν είμαι στα πρόθυρα του Alzheimer. Πάντως, βρισκόταν στην οδο Κορομηλά, κάθετη της Ανθεων στην ανατολική Θεσσαλονίκη.
Η σύνθεσή τους εκείνο τον καιρο περιλάμβανε τον Alex K., τον George, τον Chris B.I. και πιθανότατα τον P.E.P.P., αν και εχω την αίσθηση ότι εκείνο το βράδυ ίσως να είχαν παίξει ως τρίο. Μπορεί και όχι. Είπαμε, η μνήμη παίζει άσχημα παιχνίδια.
Η μπάντα το προσπάθησε όσο καλύτερα μπορούσε, αλλά πολλές φορες προδόθηκε από τον κακο ηχο και ο Alex K. είχε ζητήσει συγγνώμη για αυτό. Έστω κι έτσι, όμως, για μένα η επιβίβαση στο convertible όχημα τους είχε ήδη γίνει και από τότε δεν εγκατέλειψα το… drive mobile ποτέ!
Η πρώτη κυκλοφορία τους που έπεσε στα χερια μου φυσικά ήταν βινυλιο —μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για τα μέσα της ‘80. Ήταν το “Heatwave”, αγορασμένο στο “Stereodisc” με τη βοήθεια του μέντορα Σπυρου, που εκείνα τα χρόνια μάς σύστηνε την αφρόκρεμα του ελληνικού και διεθνούς underground.
Εχω την αίσθηση ότι μιλάμε για τον πιο αγαπημένο μου δίσκο από τη συνολικη δισκογραφία της μπάντας —όχι ότι έχουν βγάλει κάποια δουλειά ανάξια λόγου, σε όποιο μουσικο κλίμα και αν διάλεξαν να κινηθούν αν τις δεκαετίες. Όμως, με το συγκεκριμένο τους δίσκο νομίζω ότι έχω τη μεγαλύτερη μουσική και συναισθηματική ενωση.
Οι επόμενες στάσεις της διαδρομής
Δεν νομίζω να έχασα σχεδόν ποτέ live τους στην πολη.
Θύμισες από το Θέατρο του Κήπου στην X.Α.Ν.Θ., σε ένα καταπληκτικο διήμερο όπου ήρθα σέρνοντας το ένα μου ποδι, που μόλις είχα εγχειρήσει. Στα Ξυλάδικα, κοντά στα δικαστήρια (“Ζero” δεν το λέγανε το μαγαζί;), στο Block 33 στην επανένωση. Δυο ημέρες με ηλεκτρικο και ακουστικο σετ στο Street Mode Festival. Δυο ακουστικά σετ, στο Αντιρατσιστικο Φεστιβάλ στη Σταυρούπολη και στο “8-ball”.
Και φυσικά, στο αξέχαστο τριήμερο στο Πάρκο των Σκυλων το 1992, σε συνεργασία των αυτοοργανωμένων ραδιοφώνων Ράδιο Κιβωτος και Ράδιο Ουτοπία, με ολη την αφρόκρεμα της τότε ελληνικής σκηνής. Συμμετείχα στη διοργάνωση ως μέλος του Ράδιο Κιβωτος και έζησα από κοντά την άφιξη των Last Drive στο φεστιβάλ με το βαν τους, το soundcheck τους και την κορύφωση της βραδιάς με την εμφάνισή τους στο stage με ένα καταιγιστικο show.
Στο τέλος της εμφάνισής τους εγινε μακελειο πάνω στο stage. Τα τύμπανα διαλύθηκαν και πάνω στον ενθουσιασμο μου πήγα να παρω ως λάφυρο το καπέλο του Chris, ένα υπέροχο καπέλο Harley Davidson. Αλλά λογάριαζα χωρίς τον ξενοδόχο, που στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν ο Atmas, ντράμερ των επιδραστικών The Mushrooms, οι οποίοι ήταν πολύ καλοί φίλοι με τους Drive —και βέβαια, ο Atmas είχε συνεργασία με τον George και στους Blackmail. Αυτός, λοιπόν, μου το πηρε πισω για να το παραδώσει και παλι στον κάτοχό του.
Επίσης, σε ένα ακόμα live τους, και παλι σε ένα... αγνώριστο πια Πάρκο των Σκύλων, το οποίο για διάφορους λογους πρέπει να είχε ξεκινήσει γύρω στις 02:00 με 03:00 μέσα στην νυχτα, ο Alex μού χάρισε από σκηνής ονομαστικά το τραγούδι “5 Years Ahead Of My Time” και ένα δάκρυ έτρεξε στο μάγουλό μου.
Να αναφέρω επίσης άλλη μια πολύ σημαντική ζωντανή εμφάνιση τους στην πολη για τη συμπλήρωση τριάντα χρόνων από τη δημιουργία τους, με εκλεκτούς καλεσμένους από τη σκηνή της Θεσσαλονίκης.
Αξέχαστο βράδυ, που το παρακολουθήσαμε παρέα με το φιλο Παναγιώτη Μπάρλα, μαζί με τον οποίο μετα το live και το after-show party στο “Rover” μάς σταμάτησε η αστυνομία για αλκοτέστ. Ακου, φιλε μου, κακοτυχία! Αλκοτέστ μετα από συναυλία των The Last Drive! Aν είναι ποτε δυνατον! Ευτυχως τη γλιτώσαμε φθηνά.
Από απλά μουσικόφιλοι γίναμε φίλοι
Στις αρχες και στα μέσα των ‘90s υπήρχε η φήμη ότι οι The Last Drive την είχαν δει κάπως γενικά και ότι είχαν ένα attitude rock ‘n roll σταρ. Πιθανότατα να ήταν έτσι, αλλα στο φινάλε, ίσως και να το ψιλοδικαιούνταν. Μην ξεχνάμε ότι πλέον μιλούσαμε για ένα από τα καλύτερα rock ‘n roll acts, όχι μόνο στη χωρα αλλα πλέον και διεθνως. Θυμηθείτε λίγο τις περιπετειώδεις τουρνέ τους και θα με συμφωνήσετε μαζί μου.
Τα επόμενα χρόνια, που είχα την τύχη να τους γνωρίσω από κοντά και να μιλήσουμε και για πιο προσωπικά θεματα, ανακαλυψα ότι όλα αυτά δεν είχαν και πολλή βάση με το ποιοι ήταν οι The Last Drive ως άνθρωποι και προσωπικότητες. Χαρακτηριστικά, θυμάμαι τον Alex να μου μιλάει για το χαμο του πατερα του στο περίφημο «Όνειρο» στην Κωνσταντινουπόλεως, που τους είχα δει live μαζί με τους Mushrooms σε ένα συγκλονιστικο live, στο οποίο έπαιξαν παρέα σε μια κατακλυσμιαία διασκευή του “Revolution” των Spaceman 3.
Για πολλούς από εμας οι The Last Drive δεν ήταν απλά μια ακόμα rock ‘n roll μπάντα αλλά κάτι πολύ παραπάνω. Είχαν και έχουν ακόμα μεγάλο μερίδιο από την καθημερινότητά μας, τόσο στις καλες οσο και στις άσχημες στιγμές. Κάποιοι εθιστήκαν μαζί τους σχεδόν σε βαθμο ψύχωσης (Archie, λαμβανεις; Over) και απέκτησαν φιλικές σχέσεις με τα μέλη της μπάντας.
Ο Alex με είχε καλοδεχτεί στο σπίτι του μαζί με τον άλλο πολύ καλο φιλο, τον Πανο Τομαρά (μπάσο στους Honeydive και τους Swing Shoes) και είχαμε περάσει μια καταπληκτική βραδιά. Εχω απολαύσει αφάνταστα ολες τις καυτές λεπτομέρειες εκείνου του απίστευτου τουρ παρέα με τους Dead Moon: τα πεσίματα από το στρατό σε έναν δρόμο που ήταν επί της ουσίας μια no man's land στο πρώην Ανατολικο Βερολίνο. Το τι θα έπρεπε να μην βρουν οι αστυνομικοί μέσα στο βαν στα διάφορα σύνορα που περνούσαν.
Για μενα, ο Alex K. θα ήθελα να είναι ο μεγαλύτερός μου αδερφος η ο καλύτερος μου φίλος. Πάντα η συνάντηση μαζί του είναι σαν να μην πέρασε μια μερα. Αν και μας χωρίζουν, πεντακόσια χιλιόμετρα, ποτέ αυτό δεν αποτέλεσε πρόσχημα για να μην έχουμε μια πολύ καλή σχέση και κατά καιρούς να συζητάμε και για πιο ιδιωτικά μας θέματα. Μέσα στα χρονια συνέβησαν στις ζωές μας διάφορα γεγονότα, και όμορφα και άσχημα, και πάντα αντλούσαμε δύναμη και κουράγιο τόσο από τις διαπροσωπικές μας σχέσεις, οσο βέβαια και από τις μουσικές.
Όσοι ανήκουμε στους στενούς fans, κοινώς στη λεγόμενη Drive Tribe, θα μπορούσαμε άνετα να ονομαστούμε και Brotherhood Tribe, μιας και θεωρούσαμε ο ενας τον άλλο αδερφό η σύντροφο.
Για μενα οι The Last Drive και η δισκογραφία τους ανήκουν σε ένα πολύ κλειστο club που το εχω ονομάσει «δίσκοι επιστροφής». Περιλαμβάνει δίσκους που έχουν περάσει με επιτυχία το τεστ του χρόνου και πάντα αργα η γρηγορα επιστρέφω σε αυτούς. The Dream Syndicate, The Gun Club, Wipers, Dead Moon, The Jesus And Mary Chain και φυσικά οι The Last Drive.
Ποτε δεν το έκρυψα, εξάλλου, ότι οι Drive, όσον αφορά τη χωρα μας, σαφώς και είναι το αγαπημένο μου γκρουπ. Η πιστη μου αυτή διατρανώνεται σε τακτικά χρονικά διαστήματα μαθαίνοντας και για τη συμμετοχή τους σε διάφορες φάσεις με τις οποίες δείχνουν την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη τους.
Τέλος διαδρομής... Και εις άλλα με υγεία!
Το ότι το συγκρότημα αποφάσισε να σβήσει οριστικά, από ό,τι φαίνεται, τα φώτα της σκηνής είναι αποκλειστικά και μόνο δικο τους θέμα και είναι απόλυτα σεβαστο, οσο και αν όλους εμάς τους φίλους τους μας λυπεί αφάνταστα, όπως είναι φυσικο να συμβαίνει. Είμαι σίγουρος ότι όλοι μας εκεί έξω βαθιά στο μυαλο και στην καρδιά μας θα θέλαμε να υπάρχει μια χαραμάδα φωτος ότι αργα η σύντομα θα τους ξαναδούμε στο σανίδι.
Όπως και να 'χει, όλοι τους έχουν και άλλα σχήματα, όχι για να γεμίζουν το κενό απλα αλλά για να εξελίσσονται και να δημιουργούν νέους ηχους και παραστάσεις που τους διαφοροποιούν ως μουσικούς και καλλιτεχνες σε σχέση με αυτό που εκαναν ως The Last Drive.
Οι ίδιοι σε μια παλαιότερη συνέντευξη τους έχουν δηλώσει «Δεν υπάρχει κάτι που να νοσταλγούμε. Όχι ότι δεν περάσαμε ωραία, αλλά καταλάβαμε ότι το παζλ της ζωής συμπληρώνεται με διαφορετικούς όρους κάθε μέρα και οτι ο τρόπος που αποτιμούσες τότε τις στιγμές έχει σχέση με το ποιος ήσουν εκείνη την περίοδο. Σήμερα δεν θα μπορούσες να κάνεις τα ίδια πράγματα ούτε εχει νοημα να θρηνείς γι"αυτο».
Από πλευράς μου δεν προκειται να ξεχασω ή να διαγράψω τίποτα από αυτήν την συναρπαστική βολτα ως συνεπιβάτης στο όχημα —ή στο βαν τους, αν προτιμάτε—, και ας έφτασε πια ο καιρος να επιβεβαιωθεί το όνομά τους, μιας και η βόλτα τελείωσε.
Εξάλλου, φιλοι μου, αν το σκεφτείτε, αυτή είναι η εξέλιξη της ιδιας της ζωής. Το ταξίδι είναι υπέροχο, ακόμα και στους πιο κακοτράχαλους δρόμους, και καλό είναι να το απολαμβάνουμε στο maximum, γιατί αργα η γρηγορα επέρχεται το τέλος. Με μια σχεδόν κοσμική αλληλεπίδραση απολαύσαμε όλοι μαζί τη διαδρομή αυτού του συγκροτήματος, τόσο οι μουσικοί όσο και οι fans. Ήρθε η ώρα, λοιπόν, να κοιτάμε αργα τα βράδια προς τον ουρανο και να σιγοτραγουδαμε: “It's all over now baby blue”.
Κλείνοντας, θα ηθελα να στείλω την αγάπη και την ευγνωμοσύνη μου σε όλα τα μέλη που μέσα στα τόσα χρόνια πέρασαν από τις τάξεις των Drive, και φυσικά σε ολο το Drive Tribe, που οσοι το αγαπάμε αληθινά είμαστε ευγνώμονες σε αυτήν την μπάντα που τη γνωρίσαμε έφηβοι και από τότε, σαράντα-τόσα χρόνια μετά, εξακολουθεί να είναι ένα μεγάλο απάγκιο στις ζωές μας, τόσο στις χαρες όσο και —ακόμα πιο σημαντικο— στα ζόρια μας.
Eις το επανιδείν!