Κεφάλαιο 22ο -
May the example of those who were exterminated here between 1933-1945 because they resisted Nazism help to unite the living for the defence of peace and freedom and in respect for their fellow men
Μέρος Β'
Μετά το Άμστερνταμ, το ταξίδι περιλαμβάνει Μόναχο. Με την υπέροχη Marienplatz και το γοτθικό κτίριο του Δημαρχείου με το διάσημο ρολόι που προκαλούν δέος.
Μερικά χιλιόμετρα βόρεια από την πόλη, το μετρό μας μεταφέρει σε ένα γραφικό χωριουδάκι με το βαρύ όνομα Dachau. Μαζί με Γερμανούς μαθητές και πολύ κόσμο, από τον κεντρικό σταθμό του χωριού, ένα λεωφορείο μας βγάζει λίγο πιο έξω, στην 'εξοχή' του και μας αφήνει μπροστά σε μια πινακίδα: 'Dachau - the significance of this name will never be erased from German history. It stands for all concentration camps which the Nazis established in their territory - Eugen Kogon'. Μετά την επιγραφή, παίρνουμε το δρόμο προς το εσωτερικό του στρατοπέδου. Προχωρώντας, διαβάζουμε τις επιγραφές που διηγούνται την ιστορία χιλιάδων ανθρώπων που πέθαναν από τις κακουχίες πριν καν φτάσουν στις εγκαταστάσεις. Γύρω χιόνι και απόλυτη σιωπή. Μια απέραντη έκταση βυθισμένη στη φρίκη και το πένθος, ακόμα και τόσες δεκαετίες αργότερα...
Ένα από τα κτίρια των θαλάμων και των κελιών είναι επισκέψιμο. Σε πιάνει ρίγος, είναι σαν οι άνθρωποι αυτοί να είναι ακόμα εκεί. Σχεδόν σαν να ενοχλείς τη μνήμη τους. Κελιά απομόνωσης, ανατριχιαστικοί διάδρομοι, αίθουσες ανακρίσεων και βασανιστηρίων, θάλαμοι που δεν πιστεύεις ότι στέγαζαν ανθρώπους. Βγαίνουμε έξω και προχωρούμε σε άλλο κτίριο όπου από το 1965 βρισκόταν μια έκθεση με φωτογραφίες και ντοκουμέντα από το 1933 ως το 1945 που λειτούργησε το στρατόπεδο, η οποία από το 2003 μεγάλωσε και εξελίχθηκε περισσότερο, πάντα με τη συνεργασία πρώην κρατούμενων.
Η έκθεση είναι χωρισμένη σε πολλά τμήματα που α
φορούν την ιστορία του στρατοπέδου, αναλύσεις για το πώς τέθηκαν οι βάσεις για την άνθηση του Ναζισμού στη Γερμανία, διηγήσεις της καθημερινότητας εκεί μέσα, ντοκουμέντα για ιατρικά πειράματα που γίνονταν σε κρατούμενους. Και οι κρατούμενοι κατηγοριοποιημένοι - γιατροί, πολιτικοί, ιερείς, ομοφυλόφιλοι, γυναίκες, κρατούμενοι από διάφορες φυλές και εθνικότητες, μεταξύ των οποίων ο Έλληνας γραμματέας του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης, ο οποίος κατόρθωσε να επιζήσει και να επιστρέψει στην Ελλάδα το 1945.
Εκτός των κτιρίων, εκτάσεις γεμάτες μνημεία, επιγραφές, εκκλησίες διαφόρων θρησκειών αφιερωμένες στα θύματα. Περπατάμε στο χιόνι μέχρι την άκρη των εγκαταστάσεων, όπου μας περιμένει το πλέον φρικιαστικό κομμάτι, πλήρως επισκέψιμο κι αυτό. Οι θάλαμοι αερίων και οι αποτεφρωτήρες. Δεν θέλω να σας δείξω φωτογραφίες, δεν έχω λόγια...
Αφού ξεπεράσαμε το πρώτο σοκ από την επίσκεψη, μπορώ να πω ότι αναγνωρίζω το θάρρος των Γερμανών να δείχνουν απροκάλυπτα στον κόσμο τι ακριβώς γινόταν μέσα σ'αυτό το στρατόπεδο συγκέντρωσης, προφανώς και σε όλα τα υπόλοιπα. Τα Γερμανάκια - ελπίζω ότι - θα έχουν πολλά να μάθουν από αυτή τους τη σχολική εκδρομή. Σημειωτέον ότι η είσοδος είναι ελεύθερη. Και για να μη νομίζετε ότι το σημερινό άρθρο δεν έχει καμία σχέση με βιβλία, ολόκληρη η έκθεση που φιλοξενείται στο Dachau παρουσιάζεται σε ένα πάρα πολύ αξιόλογο λεύκωμα με τίτλο The Dachau Concentration Camp, 1933 to 1945: Text and photo documents from the exhibition with CD, το οποίο θα βρείτε στο κατάστημα μέσα στο στρατόπεδο. Το ιδανικό - πιστέψτε με - θα ήταν να περάσετε μια βόλτα, αλλά αν δε γίνεται, μπορείτε να το αποκτήσετε και μέσω internet.
Πώς συνέχισε όμως η Γερμανία μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου; Μήπως άλλαξε μόνο το περιτύλιγμα; Στο επόμενο άρθρο θα ταξιδέψουμε στο διχοτομημένο Βερολίνο για να το διαπιστώσουμε.
Για περισσότερα, Dachau Concentration Camp Memorial Site
May the example of those who were exterminated here between 1933-1945 because they resisted Nazism help to unite the living for the defence of peace and freedom and in respect for their fellow men
Μέρος Β'
Μετά το Άμστερνταμ, το ταξίδι περιλαμβάνει Μόναχο. Με την υπέροχη Marienplatz και το γοτθικό κτίριο του Δημαρχείου με το διάσημο ρολόι που προκαλούν δέος.
Μερικά χιλιόμετρα βόρεια από την πόλη, το μετρό μας μεταφέρει σε ένα γραφικό χωριουδάκι με το βαρύ όνομα Dachau. Μαζί με Γερμανούς μαθητές και πολύ κόσμο, από τον κεντρικό σταθμό του χωριού, ένα λεωφορείο μας βγάζει λίγο πιο έξω, στην 'εξοχή' του και μας αφήνει μπροστά σε μια πινακίδα: 'Dachau - the significance of this name will never be erased from German history. It stands for all concentration camps which the Nazis established in their territory - Eugen Kogon'. Μετά την επιγραφή, παίρνουμε το δρόμο προς το εσωτερικό του στρατοπέδου. Προχωρώντας, διαβάζουμε τις επιγραφές που διηγούνται την ιστορία χιλιάδων ανθρώπων που πέθαναν από τις κακουχίες πριν καν φτάσουν στις εγκαταστάσεις. Γύρω χιόνι και απόλυτη σιωπή. Μια απέραντη έκταση βυθισμένη στη φρίκη και το πένθος, ακόμα και τόσες δεκαετίες αργότερα...
Ένα από τα κτίρια των θαλάμων και των κελιών είναι επισκέψιμο. Σε πιάνει ρίγος, είναι σαν οι άνθρωποι αυτοί να είναι ακόμα εκεί. Σχεδόν σαν να ενοχλείς τη μνήμη τους. Κελιά απομόνωσης, ανατριχιαστικοί διάδρομοι, αίθουσες ανακρίσεων και βασανιστηρίων, θάλαμοι που δεν πιστεύεις ότι στέγαζαν ανθρώπους. Βγαίνουμε έξω και προχωρούμε σε άλλο κτίριο όπου από το 1965 βρισκόταν μια έκθεση με φωτογραφίες και ντοκουμέντα από το 1933 ως το 1945 που λειτούργησε το στρατόπεδο, η οποία από το 2003 μεγάλωσε και εξελίχθηκε περισσότερο, πάντα με τη συνεργασία πρώην κρατούμενων. Η έκθεση είναι χωρισμένη σε πολλά τμήματα που α
φορούν την ιστορία του στρατοπέδου, αναλύσεις για το πώς τέθηκαν οι βάσεις για την άνθηση του Ναζισμού στη Γερμανία, διηγήσεις της καθημερινότητας εκεί μέσα, ντοκουμέντα για ιατρικά πειράματα που γίνονταν σε κρατούμενους. Και οι κρατούμενοι κατηγοριοποιημένοι - γιατροί, πολιτικοί, ιερείς, ομοφυλόφιλοι, γυναίκες, κρατούμενοι από διάφορες φυλές και εθνικότητες, μεταξύ των οποίων ο Έλληνας γραμματέας του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης, ο οποίος κατόρθωσε να επιζήσει και να επιστρέψει στην Ελλάδα το 1945. Εκτός των κτιρίων, εκτάσεις γεμάτες μνημεία, επιγραφές, εκκλησίες διαφόρων θρησκειών αφιερωμένες στα θύματα. Περπατάμε στο χιόνι μέχρι την άκρη των εγκαταστάσεων, όπου μας περιμένει το πλέον φρικιαστικό κομμάτι, πλήρως επισκέψιμο κι αυτό. Οι θάλαμοι αερίων και οι αποτεφρωτήρες. Δεν θέλω να σας δείξω φωτογραφίες, δεν έχω λόγια...
Αφού ξεπεράσαμε το πρώτο σοκ από την επίσκεψη, μπορώ να πω ότι αναγνωρίζω το θάρρος των Γερμανών να δείχνουν απροκάλυπτα στον κόσμο τι ακριβώς γινόταν μέσα σ'αυτό το στρατόπεδο συγκέντρωσης, προφανώς και σε όλα τα υπόλοιπα. Τα Γερμανάκια - ελπίζω ότι - θα έχουν πολλά να μάθουν από αυτή τους τη σχολική εκδρομή. Σημειωτέον ότι η είσοδος είναι ελεύθερη. Και για να μη νομίζετε ότι το σημερινό άρθρο δεν έχει καμία σχέση με βιβλία, ολόκληρη η έκθεση που φιλοξενείται στο Dachau παρουσιάζεται σε ένα πάρα πολύ αξιόλογο λεύκωμα με τίτλο The Dachau Concentration Camp, 1933 to 1945: Text and photo documents from the exhibition with CD, το οποίο θα βρείτε στο κατάστημα μέσα στο στρατόπεδο. Το ιδανικό - πιστέψτε με - θα ήταν να περάσετε μια βόλτα, αλλά αν δε γίνεται, μπορείτε να το αποκτήσετε και μέσω internet. Πώς συνέχισε όμως η Γερμανία μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου; Μήπως άλλαξε μόνο το περιτύλιγμα; Στο επόμενο άρθρο θα ταξιδέψουμε στο διχοτομημένο Βερολίνο για να το διαπιστώσουμε.
Για περισσότερα, Dachau Concentration Camp Memorial Site