Το wiki την περιγράφει ως Ελληνίδα καλλιτέχνιδα! Και συμφωνώ απόλυτα αν σκεφτείς το πόσες ιδιότητες κουβαλά με σθένος και γνώση! Και τελικά, όταν τη συναντήσαμε, είδαμε έναν άνθρωπο φτιαγμένο από φως. Το όνομα της Μάρθα Φριντζήλα.
Στη Βικιπαίδεια του google είστε η πρώτη (αν όχι και η μοναδική) που σας τιτλοφορεί ως "Ελληνίδα Καλλιτέχνις", επειδή ασχολείστε, μάλλον, με τόσα πολλά. Υποκριτική, τραγούδι, καθηγήτρια υποκριτικής, σκηνοθέτης. Ωστόσο, νομίζω, πως είναι κάτι πέρα από ιδιότητες ο καλλιτέχνης! Πώς τον αντιλαμβάνεστε εσείς αυτό τον όρο; Είναι Δαμόκλειος σπάθη ή μια τουλίπα ανοιξιάτικης ραθυμίας ή κάτι άλλο;
Δεν το γνώριζα ότι αναγράφομαι ως “καλλιτέχνις” . Το αντιλαμβάνομαι όμως ως τιμητικό τίτλο. Αυτό που μου θύμισε, χωρίς να θέλω να κάνω καμία σύγκριση, είναι την ταινία “Καναρίνι μου γλυκό” του Roy Sher όπου στο τελευταίο πλάνο δείχνει το μνήμα της Ρόζα Εσκενάζυ στο οποίο γράφει: “Ρόζα Εσκενάζυ - καλλιτέχνις”. Θεωρώ ότι αναγράφομαι ως καλλιτέχνις ακριβώς επειδή και εμένα την ίδια δε με ενδιαφέρει να είμαι κάτι συγκεκριμένο. Όταν φωνάζουν μέσα μου τα πράγματα νιώθω σαν να παίρνω μία “εντολή” για να παίξω ή να γράψω ή να τραγουδήσω. Δεν μπορώ να μην ακούω αυτή την εντολή μόνο και μόνο για να αποκτήσω μία ταυτότητα. Για να μπορούν οι άλλοι να με κατατάξουν. Δεν είμαι προϊόν. Είμαι ένας άνθρωπος που ήρθε σε αυτή τη ζωή, κάποια στιγμή θα φύγει και θέλει να την έχει ζήσει με τους δικούς του όρους και όχι με τις επιταγές της εποχής.
"Γαμώ το πορτοφόλι μας, ζωή μου δεν σε χόρτασα'' από την "Περσεφόνη" τραγουδάτε και αναρωτιέμαι τί ρόλο έχει το χρήμα στην ζωή σας αλλά και τι πιστεύετε πως θα μπορούσατε να το αντικαταστήσει, σε πρακτικό επίπεδο, σε σχέση με τα δεινά που μας φέρνει για να γίνει η ζωή μας ουσιαστικότερη;
Με το χρήμα έχω πάρα πολύ κακή σχέση. Μεγάλωσα σε μία οικογένεια με ένα πατέρα που δεν υπολόγιζε το χρήμα. Δεν είχαμε ποτέ χρήματα αλλά και ποτέ δε νιώσαμε ότι μας λείπει κάτι. Πάντοτε ο πατέρας μου έβρισκε τρόπο να μας κάνει να νιώθουμε βασίλισσες εγώ και οι αδερφές μου. Από την άλλη το μόνο πράγμα που μου λείπει είναι τα χρήματα. Οι παραστάσεις που ανεβάζουμε είναι δικής μου παραγωγής και ψάχνω συνεχώς να βρω χρήματα για να πληρώσω τους ανθρώπους, γιατί δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Γιατί όταν έχεις άλλους είκοσι ανθρώπους και αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται αυτά τα 100, 200, 500 ευρώ για να καλύψουν και αυτοί τα έξοδα τους, το βάρος είναι πολύ μεγάλο. Άρα λοιπόν, δυστυχώς το χρήμα έχει μπει στη ζωή μου με αυτό το βίαιο τρόπο. Μετράει τις ώρες των ηχογραφήσεων, τις ώρες των προβών μου. Μετράει... Πολύ σκληρά για να μπορώ να το αγνοώ. Φυσικά από την άλλη δεν έχω κανένα πρόβλημα να δουλεύω πολύ ούτως ώστε η μία τέχνη μου να βοηθάει την άλλη. Εξάλλου, θεωρώ ότι τα χρήματα που παίρνω από το τραγούδι δε μου ανήκουν και θα πρέπει να τα επιστρέψω στην τέχνη. Είμαι συνέχεια σε διαδικασία αναζήτησης χορηγών και συνδρομητών... Γιατί δυστυχώς το κράτος έχει κόψει τις επιχορηγήσεις και το φεστιβάλ Αθηνών δε μας περιλαμβάνει στο πρόγραμμά του επειδή προφανώς δεν τους ενδιαφέρει το έργο μας. Τελικά όμως καταφέρνουμε πάντα να κάνουμε ακριβώς αυτό που θέλουμε.
Διάβαζα σε μια παλιότερη συνέντευξή σας πως η Ελλάδα βρίσκεται σε πολιτισμική κρίση τα τελευταία 40 χρόνια. Χωρίς να διαφωνώ για όλα όσα μας λείπουν από το να είμαστε καλύτεροι πολίτες και, ίσως γιατί όχι, με κοινωνική συνείδηση μεγαλύτερη του εγωφαλλού μας, θα ήθελα να σας ρωτήσω, πιστεύετε πως ήμασταν ποτέ καλύτερα; Κοιτάζοντας μέχρι και το μακρινό παρελθόν και ψάχνοντας πίσω από σπουδαίες προσωπικότητες του τόπου μας, δεν βλέπω να ήταν και πολύ διαφορετικοί οι άνθρωποι. Όλα τριγύρω αλλάζουν και όλα τα ίδια μένουν τελικά;
Υπήρξε μεγάλη περίοδος σε αυτή τη χώρα στην οποία η παρακολούθηση θεάτρου ήταν υποχρεωτική. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε μία περίοδο που όχι μόνο το θέατρο δεν είναι υποχρεωτικό αλλά που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν πηγαίνουν θέατρο. Εδώ και πολλά χρόνια έχει καταργηθεί η τέχνη και έχει πάρει τη θέση της η εύκολη ψυχαγωγία, το ξεφάντωμα. Επειδή εκεί στην περιοχή του ξεφαντώματος οι άνθρωποι ζαλίζονται και νομίζουν ότι κάνουν τέχνη ή ότι παρακολουθούν τέχνη και ψυχαγωγούνται μέσω αυτής έχει οδηγήσει και πολλούς προς αυτή την κατεύθυνση. Ανθρώπους δηλαδή που επέλεξαν να κάνουν μία καριέρα για να μπορέσουν να υπάρξουν. Η γνώμη μου είναι αν η προσπάθειά σου είναι να είσαι στην τέχνη, μπορεί να προκύψει η καριέρα. Αν η προσπάθειά σου είναι να κάνεις καριέρα, τότε δεν υπάρχει καμία περίπτωση να προκύψει η τέχνη. Άρα, θεωρώ ότι δεν είμαστε εκπαιδευμένοι ως λαός για να μπορούμε να ξεχωρίζουμε και να αποζητάμε την τέχνη. Ως λαός ενώ έχουμε το ένστικτο να αναγνωρίσουμε και να ακολουθήσουμε την τέχνη, φτάσαμε να θεωρούμε βαριά κουλτούρα το Μάνο Χατζιδάκι. Αυτό είναι ένα δείγμα για μένα. Επίσης, αν βγεις έξω στο δρόμο και ρωτήσεις εκατό ανθρώπους δεν ξέρω πόσοι θα γνώριζαν τον συνθέτη Γιάννη Χρήστου. Αυτό θεωρώ εγώ κρίση.
Στροφή αριστερά στην πολιτική σκηνή του τόπου. Πώς βλέπετε αυτήν την "πρώτη μας φορά";
Στις εκλογές έλειπα. Ήμουν στην Αμερική για δύο μήνες και ήταν από τις περιπτώσεις που έλεγα στον εαυτό μου ότι “τώρα δεν έπρεπε να λείπω”. Ήθελα να δω τι συμβαίνει από κοντά. Έβλεπα ξαφνικά τους Έλληνες με διάθεση πενθήμερης εκδρομής η οποία μετεξελίχθηκε σε ένα τοπίο για παρατήρηση. Μόνο θετικά βλέπω την αλλαγή αυτή. Ο κόσμος δεν ξέρω τι περιμένει. Δεν ξέρω γιατί ψήφισε “αριστερά”. Έτσι το παρατηρώ και εγώ ως φαινόμενο. Δεν παρατηρώ το φαινόμενο της αριστεράς στην κυβέρνηση, αυτό είναι κάτι που το βλέπουν όλοι. Το ενδιαφέρον είναι πώς αντιδρά ο κόσμος. Σε κάθε δήλωση του Γιάνη Βαρουφάκη ας πούμε, ο κόσμος χαίρεται και καμαρώνει σαν να βάλαμε “γκολ” στους κακούς.
Αγαπημένο σας απόφθεγμα είναι το "Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία". Τι είναι όμως ελευθερία; Πιστεύετε πώς αν με έναν μαγικό τρόπο αύριο κιόλας μπορούσαμε να είμαστε όλοι ελεύθεροι, θα το αντέχαμε τελικά; Δεν μιλώ για το πώς μάθαμε αλλά για το πως φτιαχτήκαμε.
Αυτό είναι πάρα πολύ μεγάλη κουβέντα. Θα απαντήσω μονολεκτικά. Όχι. Δε θα το αντέχαμε.
Θεωρείστε βαθιά γνώστης του θεάτρου. Τι κοστίζει η κατάδυση σε αυτό το βάθος αλλά και ποιες Ατλαντίδες υπάρχουν εκεί;
Θεωρώ τον εαυτό μου έναν εργάτη στο θέατρο. Γιατί για μένα η τέχνη υπηρετείται με την τεχνική. Πιστεύω λοιπόν ότι όσο εργάζομαι και δουλεύω μέσα στο θέατρο, τόσο καλύτερος μάστορας γίνομαι. Και ο “μάστορας” και ο “μαέστρος” και ο “μάστερ” είναι η ίδια λέξη. Τώρα αν θα καταφέρω και εγώ κάποια στιγμή να γίνω “μάστερ” και να έχω μαθητευόμενους... δεν ξέρω. Μακάρι να έχουμε υγεία και να μην κουραστούμε. Αν, ας πούμε, μου έλεγε κάποιος “έλα να ζήσεις σε αυτό το σπίτι, να παίρνεις 100.000 το μήνα με τον όρο να μην ασχολείσαι με το θέατρο” δε θα το έκανα. Θα προτιμούσα να υποφέρω για κάτι που αγαπώ.
Έχω την αίσθηση πως η Μάρθα και η Φριτζήλα είναι το ίδιο ακριβώς πρόσωπο! Ήταν πάντα έτσι ; Και ποια είναι (αν υπάρχει) η πιο συχνή μεταξύ σας κόντρα-διαφωνία;
Θα βάλω ένα άλλο πρόσωπο στην κουβέντα. Ο Βασίλης Μαντζούκης ο σύντροφός μου, συνεργάτης μου εδώ και 18 χρόνια είναι αυτός που κοντράρεται στα σοβαρά μαζί μου, είναι αυτός που με συμπληρώνει, είναι αυτός που πάντοτε μου δίνει κουράγιο να προχωρήσω. Διότι χρειάζεται να έχεις κάποιον να σε στηρίζει και να τον στηρίζεις στη ζωή. Δεν μπορεί να μπει σε τάξη αυτό το χάος που είναι ο άνθρωπος παρά μόνο με έναν άλλο άνθρωπο. Να τακτοποιεί ο ένας το χάος του άλλου. Να δείχνει ο ένας στον άλλον το χάος του. Όπως λέει πολύ ωραία ο Μπέκετ: “ Να κλαίει ο ένας την ομορφιά του άλλου”.
Και ο Θεός; Σας ψάχνει ή τον ψάχνετε;
Νομίζω πως κάνει ο καθένας τη δουλειά του.
Τι ετοιμάζετε αυτό τον καιρό;
Θα θέλαμε να σχολιάσεις το παρακάτω: "Μοιάζει η σιωπή σου με χρησμό, τα μάτια σου Πυθία/ Κάποιας Οδύσσειας στροφή, στου κόσμου την ευθεία." και "Έτσι είναι ο έρωτας. Έχει δέρμα ευαίσθητο κ φλέβες αναιμικές! Λίγο να τον γδάρεις κ θα τον δεις να χρονορραγεί ακατάπαυστα..."
Δε μου είναι εύκολο να τα σχολιάσω. Δε θα χρησιμοποιούσα κανένα από τα δύο για να εκφράσω αυτό που νιώθω εγώ για την σιωπή ή για τον έρωτα.
Οι φωτογραφίες είναι του Mike Rafail από το Tides and Floors.
www.marthaf.eu
www.dentra.gr
Στη Βικιπαίδεια του google είστε η πρώτη (αν όχι και η μοναδική) που σας τιτλοφορεί ως "Ελληνίδα Καλλιτέχνις", επειδή ασχολείστε, μάλλον, με τόσα πολλά. Υποκριτική, τραγούδι, καθηγήτρια υποκριτικής, σκηνοθέτης. Ωστόσο, νομίζω, πως είναι κάτι πέρα από ιδιότητες ο καλλιτέχνης! Πώς τον αντιλαμβάνεστε εσείς αυτό τον όρο; Είναι Δαμόκλειος σπάθη ή μια τουλίπα ανοιξιάτικης ραθυμίας ή κάτι άλλο;
Δεν το γνώριζα ότι αναγράφομαι ως “καλλιτέχνις” . Το αντιλαμβάνομαι όμως ως τιμητικό τίτλο. Αυτό που μου θύμισε, χωρίς να θέλω να κάνω καμία σύγκριση, είναι την ταινία “Καναρίνι μου γλυκό” του Roy Sher όπου στο τελευταίο πλάνο δείχνει το μνήμα της Ρόζα Εσκενάζυ στο οποίο γράφει: “Ρόζα Εσκενάζυ - καλλιτέχνις”. Θεωρώ ότι αναγράφομαι ως καλλιτέχνις ακριβώς επειδή και εμένα την ίδια δε με ενδιαφέρει να είμαι κάτι συγκεκριμένο. Όταν φωνάζουν μέσα μου τα πράγματα νιώθω σαν να παίρνω μία “εντολή” για να παίξω ή να γράψω ή να τραγουδήσω. Δεν μπορώ να μην ακούω αυτή την εντολή μόνο και μόνο για να αποκτήσω μία ταυτότητα. Για να μπορούν οι άλλοι να με κατατάξουν. Δεν είμαι προϊόν. Είμαι ένας άνθρωπος που ήρθε σε αυτή τη ζωή, κάποια στιγμή θα φύγει και θέλει να την έχει ζήσει με τους δικούς του όρους και όχι με τις επιταγές της εποχής.
"Γαμώ το πορτοφόλι μας, ζωή μου δεν σε χόρτασα'' από την "Περσεφόνη" τραγουδάτε και αναρωτιέμαι τί ρόλο έχει το χρήμα στην ζωή σας αλλά και τι πιστεύετε πως θα μπορούσατε να το αντικαταστήσει, σε πρακτικό επίπεδο, σε σχέση με τα δεινά που μας φέρνει για να γίνει η ζωή μας ουσιαστικότερη;
Με το χρήμα έχω πάρα πολύ κακή σχέση. Μεγάλωσα σε μία οικογένεια με ένα πατέρα που δεν υπολόγιζε το χρήμα. Δεν είχαμε ποτέ χρήματα αλλά και ποτέ δε νιώσαμε ότι μας λείπει κάτι. Πάντοτε ο πατέρας μου έβρισκε τρόπο να μας κάνει να νιώθουμε βασίλισσες εγώ και οι αδερφές μου. Από την άλλη το μόνο πράγμα που μου λείπει είναι τα χρήματα. Οι παραστάσεις που ανεβάζουμε είναι δικής μου παραγωγής και ψάχνω συνεχώς να βρω χρήματα για να πληρώσω τους ανθρώπους, γιατί δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Γιατί όταν έχεις άλλους είκοσι ανθρώπους και αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται αυτά τα 100, 200, 500 ευρώ για να καλύψουν και αυτοί τα έξοδα τους, το βάρος είναι πολύ μεγάλο. Άρα λοιπόν, δυστυχώς το χρήμα έχει μπει στη ζωή μου με αυτό το βίαιο τρόπο. Μετράει τις ώρες των ηχογραφήσεων, τις ώρες των προβών μου. Μετράει... Πολύ σκληρά για να μπορώ να το αγνοώ. Φυσικά από την άλλη δεν έχω κανένα πρόβλημα να δουλεύω πολύ ούτως ώστε η μία τέχνη μου να βοηθάει την άλλη. Εξάλλου, θεωρώ ότι τα χρήματα που παίρνω από το τραγούδι δε μου ανήκουν και θα πρέπει να τα επιστρέψω στην τέχνη. Είμαι συνέχεια σε διαδικασία αναζήτησης χορηγών και συνδρομητών... Γιατί δυστυχώς το κράτος έχει κόψει τις επιχορηγήσεις και το φεστιβάλ Αθηνών δε μας περιλαμβάνει στο πρόγραμμά του επειδή προφανώς δεν τους ενδιαφέρει το έργο μας. Τελικά όμως καταφέρνουμε πάντα να κάνουμε ακριβώς αυτό που θέλουμε.
Διάβαζα σε μια παλιότερη συνέντευξή σας πως η Ελλάδα βρίσκεται σε πολιτισμική κρίση τα τελευταία 40 χρόνια. Χωρίς να διαφωνώ για όλα όσα μας λείπουν από το να είμαστε καλύτεροι πολίτες και, ίσως γιατί όχι, με κοινωνική συνείδηση μεγαλύτερη του εγωφαλλού μας, θα ήθελα να σας ρωτήσω, πιστεύετε πως ήμασταν ποτέ καλύτερα; Κοιτάζοντας μέχρι και το μακρινό παρελθόν και ψάχνοντας πίσω από σπουδαίες προσωπικότητες του τόπου μας, δεν βλέπω να ήταν και πολύ διαφορετικοί οι άνθρωποι. Όλα τριγύρω αλλάζουν και όλα τα ίδια μένουν τελικά;
Υπήρξε μεγάλη περίοδος σε αυτή τη χώρα στην οποία η παρακολούθηση θεάτρου ήταν υποχρεωτική. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε μία περίοδο που όχι μόνο το θέατρο δεν είναι υποχρεωτικό αλλά που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν πηγαίνουν θέατρο. Εδώ και πολλά χρόνια έχει καταργηθεί η τέχνη και έχει πάρει τη θέση της η εύκολη ψυχαγωγία, το ξεφάντωμα. Επειδή εκεί στην περιοχή του ξεφαντώματος οι άνθρωποι ζαλίζονται και νομίζουν ότι κάνουν τέχνη ή ότι παρακολουθούν τέχνη και ψυχαγωγούνται μέσω αυτής έχει οδηγήσει και πολλούς προς αυτή την κατεύθυνση. Ανθρώπους δηλαδή που επέλεξαν να κάνουν μία καριέρα για να μπορέσουν να υπάρξουν. Η γνώμη μου είναι αν η προσπάθειά σου είναι να είσαι στην τέχνη, μπορεί να προκύψει η καριέρα. Αν η προσπάθειά σου είναι να κάνεις καριέρα, τότε δεν υπάρχει καμία περίπτωση να προκύψει η τέχνη. Άρα, θεωρώ ότι δεν είμαστε εκπαιδευμένοι ως λαός για να μπορούμε να ξεχωρίζουμε και να αποζητάμε την τέχνη. Ως λαός ενώ έχουμε το ένστικτο να αναγνωρίσουμε και να ακολουθήσουμε την τέχνη, φτάσαμε να θεωρούμε βαριά κουλτούρα το Μάνο Χατζιδάκι. Αυτό είναι ένα δείγμα για μένα. Επίσης, αν βγεις έξω στο δρόμο και ρωτήσεις εκατό ανθρώπους δεν ξέρω πόσοι θα γνώριζαν τον συνθέτη Γιάννη Χρήστου. Αυτό θεωρώ εγώ κρίση.
Στροφή αριστερά στην πολιτική σκηνή του τόπου. Πώς βλέπετε αυτήν την "πρώτη μας φορά";
Στις εκλογές έλειπα. Ήμουν στην Αμερική για δύο μήνες και ήταν από τις περιπτώσεις που έλεγα στον εαυτό μου ότι “τώρα δεν έπρεπε να λείπω”. Ήθελα να δω τι συμβαίνει από κοντά. Έβλεπα ξαφνικά τους Έλληνες με διάθεση πενθήμερης εκδρομής η οποία μετεξελίχθηκε σε ένα τοπίο για παρατήρηση. Μόνο θετικά βλέπω την αλλαγή αυτή. Ο κόσμος δεν ξέρω τι περιμένει. Δεν ξέρω γιατί ψήφισε “αριστερά”. Έτσι το παρατηρώ και εγώ ως φαινόμενο. Δεν παρατηρώ το φαινόμενο της αριστεράς στην κυβέρνηση, αυτό είναι κάτι που το βλέπουν όλοι. Το ενδιαφέρον είναι πώς αντιδρά ο κόσμος. Σε κάθε δήλωση του Γιάνη Βαρουφάκη ας πούμε, ο κόσμος χαίρεται και καμαρώνει σαν να βάλαμε “γκολ” στους κακούς.
Αγαπημένο σας απόφθεγμα είναι το "Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία". Τι είναι όμως ελευθερία; Πιστεύετε πώς αν με έναν μαγικό τρόπο αύριο κιόλας μπορούσαμε να είμαστε όλοι ελεύθεροι, θα το αντέχαμε τελικά; Δεν μιλώ για το πώς μάθαμε αλλά για το πως φτιαχτήκαμε.
Αυτό είναι πάρα πολύ μεγάλη κουβέντα. Θα απαντήσω μονολεκτικά. Όχι. Δε θα το αντέχαμε.
Θεωρείστε βαθιά γνώστης του θεάτρου. Τι κοστίζει η κατάδυση σε αυτό το βάθος αλλά και ποιες Ατλαντίδες υπάρχουν εκεί;
Θεωρώ τον εαυτό μου έναν εργάτη στο θέατρο. Γιατί για μένα η τέχνη υπηρετείται με την τεχνική. Πιστεύω λοιπόν ότι όσο εργάζομαι και δουλεύω μέσα στο θέατρο, τόσο καλύτερος μάστορας γίνομαι. Και ο “μάστορας” και ο “μαέστρος” και ο “μάστερ” είναι η ίδια λέξη. Τώρα αν θα καταφέρω και εγώ κάποια στιγμή να γίνω “μάστερ” και να έχω μαθητευόμενους... δεν ξέρω. Μακάρι να έχουμε υγεία και να μην κουραστούμε. Αν, ας πούμε, μου έλεγε κάποιος “έλα να ζήσεις σε αυτό το σπίτι, να παίρνεις 100.000 το μήνα με τον όρο να μην ασχολείσαι με το θέατρο” δε θα το έκανα. Θα προτιμούσα να υποφέρω για κάτι που αγαπώ.
Έχω την αίσθηση πως η Μάρθα και η Φριτζήλα είναι το ίδιο ακριβώς πρόσωπο! Ήταν πάντα έτσι ; Και ποια είναι (αν υπάρχει) η πιο συχνή μεταξύ σας κόντρα-διαφωνία;
Θα βάλω ένα άλλο πρόσωπο στην κουβέντα. Ο Βασίλης Μαντζούκης ο σύντροφός μου, συνεργάτης μου εδώ και 18 χρόνια είναι αυτός που κοντράρεται στα σοβαρά μαζί μου, είναι αυτός που με συμπληρώνει, είναι αυτός που πάντοτε μου δίνει κουράγιο να προχωρήσω. Διότι χρειάζεται να έχεις κάποιον να σε στηρίζει και να τον στηρίζεις στη ζωή. Δεν μπορεί να μπει σε τάξη αυτό το χάος που είναι ο άνθρωπος παρά μόνο με έναν άλλο άνθρωπο. Να τακτοποιεί ο ένας το χάος του άλλου. Να δείχνει ο ένας στον άλλον το χάος του. Όπως λέει πολύ ωραία ο Μπέκετ: “ Να κλαίει ο ένας την ομορφιά του άλλου”.
Και ο Θεός; Σας ψάχνει ή τον ψάχνετε;
Νομίζω πως κάνει ο καθένας τη δουλειά του.
Τι ετοιμάζετε αυτό τον καιρό;
Αυτόν τον καιρό ετοιμάζω τους “Πέρσες” του Αισχύλου. Είναι η τρίτη χρονιά του “Αττικού Σχολείου” που διοργανώνω στην Ελευσίνα και το θέμα είναι ο Αισχύλος. Η παράσταση θα κάνει πρεμιέρα στην Ελευσίνα στις 28 Αυγούστου. Οι “Πέρσες” του Αισχύλου αποτελούν ένα μνημόσυνο του θεάτρου για να μην σβήσουν ανώνυμοι οι ηττημένοι, ένα μνημόσυνο το οποίο η ιστορία που γράφεται από τους νικητές δεν θα το έκανε ποτέ, όπως σημειώνει και η μεταφράστρια η Νικολέττα Φριντζήλα. Είναι ο θρήνος του εχθρού μας. Στην παράσταση συμμετέχουν ηλικιωμένοι ηθοποιοί άνω των 65 ετών καθώς και τα ΚΑ.Π.Η του δήμου Ελευσίνας. Το γεγονός ότι δουλεύω με ηλικιωμένους το κάνει ακόμα πιο μεγάλο μέσα μου. Γιατί είναι άνθρωποι που έχουν πολλά να προσφέρουν και βιώνουν την αδιαφορία και την απαξίωση. Βλέπεις όμως και το πάθος με το οποίο δουλεύουν. Τη γνώση που θέλουν να μοιραστούν. Το θάρρος από τη μία και απ' την άλλη το παράπονο. Την ανάγκη να δείξουν πως υπάρχουν. Αισθάνομαι πάρα πολύ τυχερή που κάνω αυτή την παράσταση. Ψάχνω πάλι για χορηγούς όμως να βοηθήσουν στο εγχείρημα, γιατί όπως προαναφέραμε δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται κανείς από όσους έχουν εξουσία στα πολιτιστικά δρώμενα της χώρας.
Θα θέλαμε να σχολιάσεις το παρακάτω: "Μοιάζει η σιωπή σου με χρησμό, τα μάτια σου Πυθία/ Κάποιας Οδύσσειας στροφή, στου κόσμου την ευθεία." και "Έτσι είναι ο έρωτας. Έχει δέρμα ευαίσθητο κ φλέβες αναιμικές! Λίγο να τον γδάρεις κ θα τον δεις να χρονορραγεί ακατάπαυστα..."
Δε μου είναι εύκολο να τα σχολιάσω. Δε θα χρησιμοποιούσα κανένα από τα δύο για να εκφράσω αυτό που νιώθω εγώ για την σιωπή ή για τον έρωτα.
Οι φωτογραφίες είναι του Mike Rafail από το Tides and Floors.
www.marthaf.eu
www.dentra.gr