Αναγνώσαμε τις «Γυναίκες του Παπαδιαμάντη»

Στα διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται την ιδιάζουσα οπτική του συγγραφέα για τις γυναίκες. Ίσως αρκεί να διαβάσει κανείς το «Όνειρο στο κύμα», για να πάρει μία γεύση. Σε μία πρώτη ανάγνωση στα κείμενά του δεσπόζει ο αγώνας για την ηθική τελειότητα και την αγιότητα. Τα λανθάνοντα μηνύματα είναι όμως πολλά. Τα θέματα που θίγονται επίσης. Θρησκεία, παράδοση, φύση, δαιμόνια, θάνατος. Ιδίωμα, περιγραφές, χαρακτήρες απόκοσμοι. Η Φόνισσα, καθώς και άλλες γυναικείες μορφές των διηγημάτων του παίρνουν σάρκα και οστά και μας επιτρέπουν να εισέλθουμε στον κόσμο τους σε ένα κλίμα μυσταγωγικό, στην παράσταση «Οι γυναίκες του Παπαδιαμάντη» σε κείμενο και σκηνοθεσία του Πέτρου Ζούλια στο Θέατρο Χώρα.

Οι θεατές αισθάνονται εξαρχής πως παρακολουθούν εκ των έσω μία από τις ιστορίες του Σκιαθίτη διηγηματογράφου. Είναι εντυπωσιακό πώς όλα τα συναισθήματα που δημιουργούνται στον αναγνώστη γίνονται αντιληπτά στον θεατή. Βρίσκεται μέσα στις περίτεχνες περιγραφές, βλέπει τους χαρακτήρες εμπρός του, όπως σκιαγραφούνται στα κείμενα. Μπορεί να τους αναγνώσει. Παρακολουθώντας  την παράσταση είναι σαν να κάνεις συμφωνία να μπεις κρυφά σε έναν άλλον κόσμο. 

Τόπος δράσης: Η κλειστή κοινωνία ενός μικρού νησιού με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Πρόσωπα: Η Φόνισσα- φραγκογιαννού, οι γυναίκες της οικογένειάς της και του κοινωνικού της περίγυρου. Μανάδες, κόρες, εγγονές, γυναίκες ναυτικών, χήρες. Γυναίκες πονεμένες, χαροκαμένες, σκοτεινές.  Χριστούγεννα, Πάσχα, χαρά, λύπη, όλα μπερδεύονται.

Τα γεγονότα  εκτυλλίσονται σε μαύρο φόντο με λίγα ως ελάχιστα αντικείμενα στο σκηνικό, τα οποία  χρησιμοποιούνται σε περισσότερες από μία ιστορίες.  Ένα τραπέζι. Η κούνια του μωρού και καθίσματα. Το σκηνικό αλλάζει ελαφρώς κατά τη διάρκεια της παράστασης. Προστίθενται το πηγάδι και το μανουάλι. Προς το τέλος εμφανίζονται  σταδιακά τρεις διαφορετικές μπουγάδες, που σημειώνουν την κλιμάκωση, γεμίζουν τον χώρο στην προσπάθεια της Φόνισσας να κρυφτεί και χρησιμεύουν ως φόντο για την προβολή  βίντεο.  Η συμβολή της προβολής, καθώς και των παραδοσιακών ακουσμάτων, που μας μετέφεραν στην εποχή εκείνη, ήταν πολύ σημαντική.  Η αίσθηση του «σκοτεινού» διέτρεχε όλη την παράσταση. Εξαιρετικά σημεία, η επιβλητική αρχή και το εντυπωσιακό τέλος.

Οι ερμηνείες ήταν πάρα πολύ καλές και μάλιστα ήταν πολύ ευχάριστο, εντυπωσιακό θα έλεγα, που όλες οι ηθοποιοί, ακόμη και οι νεότερες, είχαν κατακτήσει αυτό το ιδιαίτερο κλίμα που είναι δύσκολο να αποδοθεί με λέξεις. Ήταν φυσικές και χειρίστηκαν με τρόπο κομψό την ιδιωματική γλώσσα του Παπαδιαμάντη. Η κυρία Μεντή ενσάρκωσε τον ρόλο της Φόνισσας, έχοντας ένα πολύ δύσκολο έργο να φέρει σε πέρας. Οι λοιποί ρόλοι ήταν εξίσου δύσκολοι. Οι εναλλαγές των προσώπων που ενσάρκωναν δεν ήταν λίγες κι έγιναν με τρόπο αρμονικό, που δεν μπέρδεψε το κοινό. Ερμήνευσαν όλες εντυπωσιακά. Σε κάποια σημεία διέκρινα ορισμένες υπερβολές, οι οποίες όμως πιθανότατα έγιναν καθ’ υπόδειξη κάποιας σκηνοθετικής οδηγείας.

Πρόκειται για μία παράσταση δύσκολη, μα άκρως ενδιαφέρουσα. Δε χρειάζεται να έχει διαβάσει κανείς Παπαδιαμάντη, για να την παρακολουθήσει, ωστόσο, αν γνωρίζει τα κείμενά του, μπορεί να αντιληφθεί πολλά περισσότερα, να αφουγκραστεί καλύτερα τα όσα λαμβάνου χώρα και να κάνει ενδιαφέρουσες συγκρίσεις.

Κείμενο- σκηνοθεσία: Πέτρος Ζούλιας

Σκηνικά – Κοστούμια: Αναστασία Αρσένη

Φώτα: Κατερίνα Μαραγκουδάκη

Μουσική επιμέλεια: Παναγιώτης Αυγερινός

Πρωταγωνιστούν: Νένα Μεντή, ΄Ερση Μαλικένζου, Χριστιάννα Ματζουράνη, Ευγενία Δημητροπούλου, Μαριάννα Τουντασάκη, Έφη Σακελλαρίου.

Παραγωγή: Χώρα ΑΕΒΕ Πολιτιστικές Εκδηλώσεις

Πληροφορίες Παράστασης

Θέατρο Χώρα, Αμοργού 20, Κυψέλη
Διάρκεια: 90 λεπτά
Μέρες & Ώρες παραστάσεων: Πέμπτη, Παρασκευή & Σάββατο στις 21:00, Κυριακή στις 19:00.
Τιμές εισιτηρίων: από 10€ εως 17€
Τηλ.: 210 86 73 945

Σχετικό θέμα

Συνεντεύξεις

«Ευτυχώς τα παιδιά της Ελευσίνας παίζουν ακόμα βόλους»: μια συνέντευξη με το σκηνοθέτη Χρήστο Δήμα