Συνεπής στο ραντεβού της η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, Κατερίνα Ευαγγελάτου, μας ενημέρωσε μέσω ενός βίντεο στο κανάλι του Φεστιβάλ στο Youtube, για το πώς θα γίνει φέτος η διοργάνωσή του. Στο βίντεο συμμετείχαν και συνεργάτες – καλλιτέχνες από τις επικείμενες παραγωγές, ενώ υπήρξε χαιρετισμός από την Υπουργό Πολιτισμού, η οποία συνεχάρη την προσπάθεια και χαρακτηριστικά ανέφερε πως οι παραγωγές αυτές θα μας κρατήσουν μακριά από την πολιτισμική ανυδρία.
Προσωπικά, διαβάζοντας το κείμενο για την ανακοίνωση του προγράμματος, υπέθεσα πως θα γινόταν με απευθείας σύνδεση και συζήτηση, για να μπορέσει να υπάρξει αλληλεπίδραση και πιθανές ερωτήσεις, αφού πρόκειται για μια ιδιαίτερη συνθήκη. Παρόλα αυτά, αρκεστήκαμε σε ένα 20λεπτο βίντεο.
Πράγματι εν μέσω πανδημίας, η Κατερίνα Ευαγγελάτου συνέχισε να προσπαθεί να αφουγκραστεί την κατάσταση και να προσαρμόζει κάθε φορά το φεστιβάλ στα νεότερα δεδομένα. Η ίδια δήλωσε πως όσα αναφέρθηκαν στην ενθουσιώδη ανακοίνωση στις 30 Μαρτίου δεν θα πραγματοποιηθούν, ενώ θα λάβει χώρα ένα φεστιβάλ διαφορετικό, αλλά ποιοτικό, που θα ανταποκρίνεται σε όλους τους κανονισμούς και τους περιορισμούς, μειώνοντας τις εκδηλώσεις από 70 σε 17 και συνεχίζοντας τη συνεργασία με περίπου 300 καλλιτέχνες από τους 1400 που ήταν εξαρχής.
Για το φετινό Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου που θα διαρκέσει από τις 5 Ιουνίου ως τις 15 Αυγούστου θα αξιοποιηθούν μόνο οι τρεις ανοιχτοί χώροι στα εμβληματικά, όπως ανέφερε, μνημεία της χώρας μας, το Ηρώδειο, το μεγάλο και το μικρό θέατρο της Επιδαύρου. Το φεστιβάλ θα φέρει τον υπότιτλο Υποσύνολο-Fragment, αφού θα παρουσιαστεί μόνο ένα μικρό μέρος μίας σειράς εκδηλώσεων, με αποκορύφωμα το Φεστιβάλ του ‘20-21, το οποίο θα περιλαμβάνει και τις παραγωγές που δεν θα πραγματοποιηθούν φέτος. Θα είναι ένα διευρυμένο φεστιβάλ με αφορμή τα 65 χρόνια από την ίδρυσή του.
Έχοντας τον ίδιο τρόπο σκέψης με εκείνον της 30ης Μαρτίου, μέσα στις παραγωγές που θα λάβουν χώρα φέτος, η κυρία Ευαγγελάτου προέβη σε κάποιες «αντισυμβατικές» επιλογές, όπως τη σύμπραξη παραστατικών και εικαστικών τεχνών, αλλά και τη φιλοξενία παραγωγών που υπό άλλες συνθήκες θα φιλοξενούνταν πιθανότατα σε άλλους χώρους του φεστιβάλ, όπως τον χώρο της Πειραιώς. Δεν λείπουν φυσικά μεγάλες παραγωγές αρχαίου ελληνικού θεάτρου, όπερες και μουσικά δρώμενα, με τα πιο εναλλακτικά να λαμβάνουν χώρα στο μικρό θέατρο της Επιδαύρου.
Είναι σημαντικό που ένας τόσο μεγάλος θεσμός, όπως το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, θα λάβει χώρα έστω και κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες, καθώς ένα κομμάτι των καλλιτεχνών, των οποίων η διαβίωση μέχρι πρότινος θεωρείτο δευτερεύουσας σημασίας από το αρμόδιο υπουργείο, θα έχει κάπου να εργαστεί. Το εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι αν όσοι εργάζονταν για τις παραγωγές που αναβάλλονται και θα λάβουν χώρα του χρόνου, θα έχουν κάτι να λαμβάνουν, αφού στην παρούσα φάση παραμένουν άνεργοι.
Κατανοώντας την ιδιαιτερότητα της κατάστασης και την αναγκαστική μείωση των παραγωγών, μία απορία που μου δημιουργήθηκε είναι γιατί να υπάρχουν στο πρόγραμμα δύο παραστάσεις του Εθνικού και μάλιστα να είναι οι δύο από τις τρεις παραστάσεις αρχαίου ελληνικού δράματος που θα λάβουν χώρα στο μεγάλο θέατρο της Επιδαύρου. Χωρίς να γνωρίζω και χωρίς να θέλω να κάνω εικασίες που πιθανότατα θα είναι λανθασμένες, σκέφτομαι το πιο απλό, ότι θα ήταν καλύτερο να υπάρξει μία παράσταση του Εθνικού και μία από έναν άλλον φορέα, σύλλογο, θίασο, του οποίου οι συντελεστές να είχαν την ευκαιρία να εργαστούν.
Ακόμη κι αν δεν εστιάσουμε σε αυτό, το γεγονός πως οι τρεις μεγάλες παραστάσεις που θα λάβουν χώρα στο μεγάλο θέατρο της Επιδαύρου αποτελούν παραγωγές του Εθνικού Θεάτρου και του ΚΘΒΕ εγείρει έναν προβληματισμό, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς τις αποφάσεις που έχουν παρθεί τον τελευταίο καιρό γύρω από τον πολιτισμό. Αξίζει να αναφερθεί πως λόγω όσων συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό στον καλλιτεχνικό χώρο, υπάρχουν άνθρωποι που αποχώρησαν από παραγωγές, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Φοίβο Δεληβοριά που αποχώρησε από τη Λυσιστράτη.
Δεν γνωρίζω με ποιο κριτήριο επιλέγονται οι παραστάσεις που θα λάβουν χώρα φέτος και αν οι διασυνδέσεις παίζουν ρόλο. Ελπίζω οι αποφάσεις να έχουν ληφθεί με βάση το πόσο ταιριάζουν στους ανοιχτούς χώρους, το να καλύπτουν μία ευρεία θεματική και να αντιπροσωπεύουν διάφορους και διαφορετικούς χώρους της τέχνης και το πόσο ευέλικτες είναι και πρακτικά.
Ένα ακόμη ζήτημα, όμως, που προκύπτει και θεωρείται βαρύνουσας σημασίας είναι οι κανόνες και οι περιορισμοί στους οποίους πρέπει να υπακούσουν τόσο οι συντελεστές του Φεστιβάλ όσο και εμείς ως θεατές. Ποια τα μέτρα και ποια η τήρησή τους για την παρακολούθηση του Φεστιβάλ; Ως προς αυτό το κομμάτι η ενημέρωση ήταν ελλιπής. Ίσως να μην ευθύνονται οι συντελεστές του Φεστιβάλ και το Υπουργείο να μην έχει εκδώσει ακόμη κάποιον επίσημο κανονισμό. Και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για παράλειψη, αφού το θέμα της υγείας είναι αυτό που μας απασχολεί πρωτίστως και ο λόγος όλων των αλλαγών.
Πώς μπορεί, λοιπόν, να παρουσιάζεται το πρόγραμμα ενός Φεστιβάλ χωρίς τις απαραίτητες πληροφορίες περί τήρησης μέτρων; Καλό θα ήταν αυτά να ανακοινωθούν έστω με την έναρξη προπώλησης, αφού άμεσα σχετιζόμενη είναι και η πληρότητα του χώρου. Γιατί σίγουρα είναι υψίστης σημασίας η συνέχιση της πολιτισμικής δράσης, αλλά δεν γνωρίζουμε ποια η διάθεση και ποιοι οι φόβοι του φιλοθεάμονος κοινού, το οποίο πρέπει να αισθάνεται ασφάλεια, για να προσέλθει.
Πιθανότατα σε μία ενδεχόμενη παρουσίαση μέσω συζήτησης, θα υπήρχε περισσότερος χρόνος και χώρος για την κα Ευαγγελάτου και τους υπόλοιπους συντελεστές να μοιραστούν περισσότερα μαζί μας και να μας λύσουν απορίες, όπως οι παραπάνω. Σε κάθε περίπτωση, είναι θετικό που το Φεστιβάλ θα λάβει χώρα, ακόμη και κάτω από αυτές τις συνθήκες, γιατί, όπως αναφέρει και η ίδια η κα Ευαγγελάτου, αποτελεί ένα «Υποσύνολο που μας θυμίζει ότι η τέχνη είναι αναγκαία».
Στη συνέχεια παρατίθεται επιγραμματικά το πρόγραμμα του Φεστιβάλ. Για περισσότερες πληροφορίες δείτε εδώ.
ΩΔΕΙΟ ΗΡΩΔΟΥ ΑΤΤΙΚΟΥ
Διονύσης Καβαλλιεράτος
Αποπροσανατολισμένος χορός / Παραπλανημένος πλανήτης
Εικαστική εγκατάσταση
Από 5 Ιουνίου έως 3 Ιουλίου, Τρίτη - Κυριακή 17:00 - 20:30
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΘΑΝΟ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟ
Τους προβολείς στήσε.
Μουσικές και τραγούδια από το θέατρο
15 & 16 Ιουλίου 21:00
Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ - Γιώργος Πέτρου
Γκαλά Μπετόβεν
18 Ιουλίου 21:00
Μόνικα
Κάτι ανθίζει στο Ηρώδειο
20 & 21 Ιουλίου 21:00
Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης - Ζωή Τσόκανου - Σίμος Παπάνας
Έργα Μπάρτοκ και Βιβάλντι, με τα φημισμένα έγχορδα της ΚΟΘ
23 Ιουλίου 21:00
Εθνική Λυρική Σκηνή
Δύο γκαλά όπερας
26 & 28 Ιουλίου 21:00
Γιάννης Αγγελάκας - Νίκος Βελιώτης
Λύκοι στη χώρα των θαυμάτων
30 &31 Ιουλίου 21:00
Καμεράτα-Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής - Γιώργος Πέτρου
- Μαριάννα Κάλμπαρη
Η επιστροφή του Οδυσσέα στην πατρίδα
4 & 5 Αυγούστου 21:00
Κρατική Ορχήστρα Αθηνών - Στέφανος Τσιαλής
Μπετόβεν 250 χρόνια
Έργα Μπετόβεν και Σοστακόβιτς
8 Αυγούστου 21:00
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
Εθνικό Θέατρο - Δημήτρης Λιγνάδης
Πέρσες του Αισχύλου
24 με 26 Ιουλίου 21:00
Εθνικό Θέατρο - Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος
Λυσιστράτη του Αριστοφάνη
31 Ιουλίου & 1 και 2 Αυγούστου 21:00
Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος - Γιάννης Ρήγας
Όρνιθες του Αριστοφάνη
7 με 9 Αυγούστου 21:00
ΜΙΚΡΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
Αλκίνοος Ιωαννίδης
Live Looping
17 &18 Ιουλίου 21:30
Mihalis Kalkanis Group
με τους Χάικ Γιαζιτζιάν & Γιάννη Αναστασάκη
24 & 25 Ιουλίου 21:30
Ομάδα Ραφή - Nova Melancholia - Μιχάλης Σιγανίδης
Η κιβωτός του Νώε / Il diluvio universale
του Μικελάντζελο Φαλβέττι
31 Ιουλίου & 1 Αυγούστου 21:30
Μυρσίνη Μαργαρίτη - Μαρία Παπαπετροπούλου - Μαρία Πανουργιά
«Έχω μάτια στ’ αυτιά»
Η ανθρώπινη φωνή του Φρανσίς Πουλένκ
Βασισμένο στον ομώνυμο μονόλογο του Ζαν Κοκτώ
7 & 8 Αυγούστου 21:30
Σαβίνα Γιαννάτου - Primavera en Salonico
με τη συμμετοχή της Λάμιας Μπεντίουι
Watersong
14 & 15 Αυγούστου
Καλή θέαση!