Λίγες μέρες μετά την έναρξη της περιοδείας του Σωκράτη Μάλαμα ξεκίνησε και η επιστροφή του Θανάση Παπακωνσταντίνου στον καλοκαιρινό δρόμο. Η αναμονή για τους φίλους της μουσικής του ήταν πολύ μεγάλη, μετά από τις ενθουσιώδεις συναυλίες του 2018 και τις ταραγμένες διαδικτυακές ζωντανές εμφανίσεις το 2020. Με καινούργιο δίσκο από πέρσι, με σχετικά νέο μουσικό σχήμα να τον συνοδεύει και τη φετινή σύμπραξη με τη Μελίνα Κανά να ρίχνει μια στάλα επιπλέον βάρος στην αρχή της δισκογραφίας του, ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου ξεκίνησε τη βόλτα με μια εντός έδρας εμφάνιση στον Μύλο του Παππά της Λάρισας.
Πολλές και πολλοί που διαβάζετε αυτές τις γραμμές μάλλον θα τον παρακολουθήσετε σε κάποια από τις επερχόμενες συναυλίες, οπότε τα spoilers (και η λίστα των τραγουδιών) που ακολουθούν τα διαβάζετε με δική σας ευθύνη. Σημειώνω, πάντως, πως θα ήταν εσφαλμένο να βγάλουμε συμπέρασμα για ολόκληρη την περιοδεία απλά και μόνο από την πρώτη εμφάνιση. Ειδικά αν σκεφτεί κανείς πως το μεγαλύτερο μέρος του κοινού θα δει τη συναυλία στην Αθήνα, όπου ήδη έχουν ξεπουληθεί τρεις συνεχόμενες εμφανίσεις, με μεγάλη πιθανότητα το πρόγραμμα από μέρα σε μέρα να έχει μικροδιαφορές. Παρόλα αυτά, κάποιες σταθερές αναπόφευκτα υπάρχουν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν.
Υπό αυτό το πρίσμα, οι φετινές συναυλίες του Θανάση Παπακωνσταντίνου θα είναι επαρκώς διαφορετικές από αυτές του 2018 ή το 2016, αλλά μην περιμένετε ριζικές αλλαγές. Ο Δημήτρης Μυστακίδης είναι εκεί ακόμα, να κρατάει τα μπόσικα. Η σημαντικότερη αλλαγή έρχεται στις ενορχηστρώσεις των τραγουδιών, με βάση τα πνευστά: το τρομπόνι του Γιώργου Αγγελάκη, το σαξόφωνο (και φλάουτο και didgeridoo) του Νίκου Δημηνάκη και το κλαρίνο, το καβάλ και την γκάιντα του Κωσταντή Πιστιόλη. Ο τελευταίος προσδίδει τακτικά μια γλεντζέδικη διάθεση, αλλά συνολικά η προσέγγιση είναι ηπιότερη του πρόσφατου παρελθόντος, κάτι που κρίνω ως θετική εξέλιξη. Στο ίδιο πλαίσιο έρχεται και η ερμηνεία της Μελίνας Κανά, η οποία μάλλον επιβάλλει μέρος της απόστασης από το ξέφρενο διονυσιακό πανηγύρι που στηνόταν παλιά με τη Ματούλα Ζαμάνη ή την Ιουλία Καραπατάκη. Είναι όμορφο που οι δύο καλλιτέχνες συνεργάζονται ξανά μετά από χρόνια, και αρκούνται σε αυτή την ομορφιά, χωρίς (μάταια) να κυνηγάνε περασμένα μεγαλεία ή νέους εντυπωσιασμούς.
Στο τρίτο μικρόφωνο είναι ο Γιάννης Λίταινας, ο οποίος στέκεται άξια και χωρίς φαμφάρες στον ρόλο του. Κρίνοντας τη διαδικτυακή εμφάνιση προ διετίας η «συνάδελφος» Σοφία Περακάκη έγραφε για τη «σταθερή, γεμάτη και δυνατή φωνή» που ερμήνευσε με ιδιαίτερη επιτυχία τα παραδοσιακά τραγούδια το προγράμματος. Το ίδιο ακριβώς σημειώνω κι εγώ με βάση την πρόσφατη συναυλία. Με αφορμή την παρουσία του, μαζί με αυτή του Πιστιόλη, στο πρόγραμμα χώρεσαν λίγα περισσότερα παραδοσιακά τραγούδια και μελωδίες απ’ όσα περίμενα. Το παίξιμο του Πιστιόλη είχε ιδιαίτερο βάρος, για να συνοδεύσει πλουσιοπάροχα, συχνά για να καθοδηγήσει τη διάθεση της συναυλίας, ακόμα και για να προσθέσει μικρές λεπτομέρειες με μεγάλη αξία: νομίζω άκουσα λίγα μέτρα από το «Μεσσαρίτικος» στην γκάιντα καθώς έκλεινε το «Αφούσης», ενώ η σαφής αναφορά με το κλαρίνο στο «Ο Άρης Κάνει Πόλεμο» μετά το «Ραμόν» ακούστηκε τόσο ταιριαστή σαν να ήταν από πάντα εκεί.
Όλα τα τραγούδια που ακούστηκαν μπορείτε να τα διαβάσετε παρακάτω, και κρατάω ως μοναδικό παράπονο πως έλειψαν αρκετά που έχουν δισκογραφηθεί με τη φωνή της Κανά (π.χ. «Μαλαματένια Μου Ζωή», «Ο Τρυγητής», «Σώμα Που Χορεύεις», «Αλεξάνδρα»). Από την άλλη, ακούστηκαν κάποια που - αν θυμάμαι καλά - παιζόντουσαν σπάνια παλιότερα, όπως το «Δέντρο Μοναχό», το “Amor Fati” ή το «Οι Παμπόνηρες Σπηλιές». Ενδιαφέρον είχε επίσης η επιλογή να αφιερωθεί χρόνος σε λίγα δευτερόλεπτα του “Foxy Lady” (ναι, του Hendrix) με πρωταγωνιστή τον ντράμερ Φοίβο Άνθη, με αφορμή τις πενιές από το «Διάφανος»· πόσοι άραγε να θυμούνται τη διασκευή στο “The Guns Of Brixton” από τους Λαϊκεδέλικα προ εικοσαετίας; Ακούσαμε επίσης ένα καινούργιο τραγούδι από τον Δημήτρη Μυστακίδη, με τίτλο «Το Γεράκι» και την κοινωνική χροιά που έχουν όλα τα τραγούδια που έχει ξεκινήσει να γράφει τελευταία.
Ας μην πλατειάσω άλλο, δύσκολα μεταφέρεται η εμπειρία στα pixel. Το ότι ήταν η πρώτη συναυλία επηρεάζει την απόδοση και τη θέρμη επί σκηνής, όχι πως υπήρξε κάτι μεμπτό από αυτή τη σκοπιά, αλλά πιστεύω οι επόμενες συναυλίες θα είναι ακόμα καλύτερες. Μετά την πρώτη «καληνύχτα» λίγο μετά τα μεσάνυχτα, οι μουσικοί ανέβηκαν για μία νέα, δεύτερη, ερμηνεία του «Έρημα Κορμιά», μιας και ο οικοδεσπότης είχε αμελήσει να παρουσιάσει τους μουσικούς. Επωφεληθήκαμε «κερδίζοντας» και το «Παλιά Πληγή» στο κλείσιμο, με την ώρα κοινής ησυχίας να ζυγιάζει και τον Θανάση Παπακωνσταντίνου από σκηνής να τονίζει κάτι που το κοινό του (και όχι μόνο το δικό του) συχνά ξεχνά: «πάνω κι απ’ την ελευθερία είναι η ευγένεια».
Τα τραγούδια που ακούστηκαν:
San Michele
Σαμπάχ
Ομίχλη [Γιάννης Λίταινας]
Βάλια Κάλντα [Γιάννης Λίταινας]
Είχα Τον Κήπο Της Εδέμ [Γιάννης Λίταινας]
Στυλίτης [Μελίνα Κανά]
Απόψε [Μελίνα Κανά]
Μέσα Στη Φωτιά [Μελίνα Κανά]
Το Γεράκι [Δημήτρης Μυστακίδης]
Ραμόν (Ο Άρης Κάνει Πόλεμο)
Όνειρο
Κάτω Απ' Το Μαξιλάρι
Με Τα Χρόνια
Πανάγιω [Κωσταντής Πιστιόλης]
Ζητιανόξυλο [Γιάννης Λίταινας]
Δέντρο Μόναχο [Μελίνα Κανά]
Amor Fati [Μελίνα Κανά]
Σιμούν
Αγιάζι
Αερικό [Μελίνα Κανά]
Ηλιόπετρα
Στα Πόδια Της
Εγείραν Τα Κλωνάρια Μου [Γιάννης Λίταινας]
Ούτε Τριγμός, Ούτε Λυγμός
Έρημα Κορμιά [Μελίνα Κανά]
Τρία Ρουμπαγιάτ [Γιάννης Λίταινας]
Στην Κοιλάδα Των Τεμπών
Στον Τύρναβο Στον Καφενέ [Γιάννης Λίταινας]
Τα Παξιμάδια [Γιάννης Λίταινας]
Βάλε Κρασί [Μελίνα Κανά]
Ανδρομέδα
Ένα Βράδυ Βγήκε Ο Χάρος [Κωσταντής Πιστιόλης]
Πήγαινα Το Δρόμο Δρόμο [Γιάννης Λίταινας]
Αφούσης (Μεσσαρίτικος) [Γιάννης Λίταινας]
Οι Παμπόνηρες Σπηλιές [Γιάννης Λίταινας]
Ο Διάφανος (Foxy Lady)
Πεχλιβάνης
Μιλώ Για Σένα [Μελίνα Κανά]
Τράτα
Φεϊρούζ [Μελίνα Κανά]
---
Encore ουσιαστικά για παρουσίαση των μουσικών:
Έρημα Κορμιά [Μελίνα Κανά]
Παλιά Πληγή
* Η φωτογραφία είναι της Φωτεινής Κρουστάλλη, την οποία ευχαριστούμε πολύ.