Τα τελευταία χρόνια είναι πολύ της μόδας η καραμέλα της φτωχής μουσικής παραγωγής. "Κάθε πέρυσι και καλύτερα", "κανένας δίσκος της προκοπής δεν βγήκε φέτος", "πού είναι οι παλιές καλές εποχές που έβριθαν από έμπνευση και στιχουργική" είναι μόνο από τις λίγες φράσεις που ακούω κατά καιρούς. Κι αναρωτιέμαι: έχουμε όντως στερέψει καλλιτεχνικά ως κόσμος; Ότι αυτό ήταν και πάει τελείωσε; Θα περιμένουμε να πεθάνουμε αναπολώντας περασμένες δεκαετίες, όταν ισχυρές προσωπικότητες δημιουργούσαν καινούριες τάσεις και ρεύματα; Ο προκείμενος προβληματισμός μάλιστα δεν περιορίζεται μόνο στη μουσική, αλλά αφορά και τις υπόλοιπες μορφές τέχνης, όπως τη ζωγραφική και τη λογοτεχνία. Ειδικά για τον κινηματογράφο, που έχει μόλις καλά καλά έναν μόνο (!) αιώνα ζωής, τα παράπονα δίνουν και παίρνουν.
Αποτελούν όμως όλα αυτά τη σύγχρονη πραγματικότητα; Αναγνωρίζω ότι πολλοί συμμερίζονται την ανωτέρω άποψη. Την ακούω, τη σέβομαι, μα δεν την αποδέχομαι. Επιτρέψτε μου να διαφωνήσω. Σίγουρα οι δεκαετίες των '00s και των '10s τρέχουν με ρυθμούς καταιγιστικούς. Η υπερπληροφόρηση, η υπερκατανάλωση, η αδηφαγία για ταχεία και βραχεία γνώση συνθέτουν την εικόνα του παρόντος. Ο χρόνος για απόλαυση και η διάδραση με την τέχνη θεωρείται πλέον χάσιμο χρόνου, ενώ η καλλιέργεια του συνειδητού περιορίζεται στα βασικά με τις εικόνες να τρέχουν ανεξέλεγκτα μπροστά στα μάτια μας. Όλη αυτή η κατάσταση θα ήταν αδύνατο να μην επηρεάζει το προσωπικό μας αισθητήριο και, κατ' επέκταση, την άποψή μας για τον κόσμο.
Μουσική υπάρχει σήμερα. Γεννιέται καθημερινά σε στούντιο, σε αλάνες, σε μοναχικά διαμερίσματα και υπόγεια. Έμπνευση υπάρχει, όπως και καλλιτεχνική δημιουργία. Βέβαια η παρθενογένεσις ήταν μία και δε θα υπάρξει άλλη, αλλά πότε ήταν η τελευταία φορά που δημιούργησε κάποιος κάτι πρωτότυπο; Άραγε το κοινό δεν παραπονιόταν κάθε δεκαετία για τη φτωχή παραγωγή, συγκρίνοντας πάντοτε με το ένδοξο παρελθόν; Τέτοιοι είμαστε οι άνθρωποι, πάντα αναζητούμε κάτι πέρα από αυτό που έχουμε και δε μας ευχαριστεί, γιατί θέλουμε κάτι άλλο, που έχει ήδη υπάρξει. Οι καινούριες γενιές πιθανόν να αναπολούν τη δική μας και τις μουσικές που εμείς βιώναμε εν τη γενέσει τους. Για σκεφτείτε το: να αποθεώνουν αυτά που εμείς σήμερα επιεικώς σνομπάρουμε.
Ας αναζητήσουμε την αλήθεια και την ουσία τους. Υπάρχει. Όχι παντού και όχι πολύ. Αλλά υπάρχει. Μην είμαστε άδικοι. Ενασχόληση χρειάζεται, διάθεση και αγάπη για τον απέραντο χρόνο που διέθεσε κάποιος για να μας ευχαριστήσει.
Αυτοί είναι λοιπόν για μένα οι 20 καλύτεροι δίσκοι της χρονιάς που δειλά δειλά μπαίνει κι αυτή σε παρελθόντα χρόνο:
20. The War On Drugs - Lost In The Dream
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Guernica (Pablo Picasso)
19. St. Vincent - St. Vincent
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Corpse Bride (Tim Burton)
18. Dan Croll - Sweet Disarray
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Ο Πληθυντικός Αριθμός (Κική Δημουλά)
17. Ryan Adams - Ryan Adams
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Sitting On The Dock Of The Bay (Ottis Redding)
16. FKA Twigs - Lp1
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Toy Story (John Lasseter)
15. Caribou - Our Love
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Squares with Concentric Circles (Wassily Kandinsky)
14. Ben Howard - I Forget Where We Were
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Briefe an einen jungen Dichter - Γράμματα σε έναν νεαρό ποιητή (Rainer Maria Rilke)
13. Johnny Marr - Playland
Καλλιτεχνικό παράλληλο: The Scream - Η Κραυγή (Edvard Munch)
12. La Roux - Trouble In Paradise
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Paradiso - Παράδεισος (Dante)
11. Craig Armstrong - It's Nearly Tomorrow
Καλλιτεχνικό παράλληλο: La Primavera - Η Άνοιξη (Botticelli)
10. Manic Street Preachers - Futurology
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Visioni simultanee - Ταυτόχρονα Οράματα (Umberto Boccioni)
09. SOHN - Tremors
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Until Now (Anne Geddes)
08. The Afghan Whigs - Do To The Beast
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Empire State Building (New York City)
07. Elbow - The Take Off And Landing Of Everything
Καλλιτεχνικό παράλληλο: WALL-E (Andrew Stanton)
06. Linda Perhacs - The Soul Of All Natural Things
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Ταορμίνα (Κώστας Ουράνης)
05. Sharon Van Etten - Are We There
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Danceplay of the Red Skirts (Paul Klee)
04. Gruff Rhys - American Interior
Καλλιτεχνικό παράλληλο: La coscienza di Zeno - Η συνείδηση του Ζἠνωνα (Italo Svevo)
03. Wild Beasts - Present Tense
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Το κουβάρι των αλλόκοτων πραγμάτων (Μυρτώ Κοντοβά)
02. Damon Albarn - Everyday Robots
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Eternal Sunshine of the Spotless Mind (Michel Gondry)
01. Spoon - They Want My Soul
Καλλιτεχνικό παράλληλο: The Big Lebowski (Joel and Ethan Coen)
Αποτελούν όμως όλα αυτά τη σύγχρονη πραγματικότητα; Αναγνωρίζω ότι πολλοί συμμερίζονται την ανωτέρω άποψη. Την ακούω, τη σέβομαι, μα δεν την αποδέχομαι. Επιτρέψτε μου να διαφωνήσω. Σίγουρα οι δεκαετίες των '00s και των '10s τρέχουν με ρυθμούς καταιγιστικούς. Η υπερπληροφόρηση, η υπερκατανάλωση, η αδηφαγία για ταχεία και βραχεία γνώση συνθέτουν την εικόνα του παρόντος. Ο χρόνος για απόλαυση και η διάδραση με την τέχνη θεωρείται πλέον χάσιμο χρόνου, ενώ η καλλιέργεια του συνειδητού περιορίζεται στα βασικά με τις εικόνες να τρέχουν ανεξέλεγκτα μπροστά στα μάτια μας. Όλη αυτή η κατάσταση θα ήταν αδύνατο να μην επηρεάζει το προσωπικό μας αισθητήριο και, κατ' επέκταση, την άποψή μας για τον κόσμο.
Μουσική υπάρχει σήμερα. Γεννιέται καθημερινά σε στούντιο, σε αλάνες, σε μοναχικά διαμερίσματα και υπόγεια. Έμπνευση υπάρχει, όπως και καλλιτεχνική δημιουργία. Βέβαια η παρθενογένεσις ήταν μία και δε θα υπάρξει άλλη, αλλά πότε ήταν η τελευταία φορά που δημιούργησε κάποιος κάτι πρωτότυπο; Άραγε το κοινό δεν παραπονιόταν κάθε δεκαετία για τη φτωχή παραγωγή, συγκρίνοντας πάντοτε με το ένδοξο παρελθόν; Τέτοιοι είμαστε οι άνθρωποι, πάντα αναζητούμε κάτι πέρα από αυτό που έχουμε και δε μας ευχαριστεί, γιατί θέλουμε κάτι άλλο, που έχει ήδη υπάρξει. Οι καινούριες γενιές πιθανόν να αναπολούν τη δική μας και τις μουσικές που εμείς βιώναμε εν τη γενέσει τους. Για σκεφτείτε το: να αποθεώνουν αυτά που εμείς σήμερα επιεικώς σνομπάρουμε.
Ας αναζητήσουμε την αλήθεια και την ουσία τους. Υπάρχει. Όχι παντού και όχι πολύ. Αλλά υπάρχει. Μην είμαστε άδικοι. Ενασχόληση χρειάζεται, διάθεση και αγάπη για τον απέραντο χρόνο που διέθεσε κάποιος για να μας ευχαριστήσει.
Αυτοί είναι λοιπόν για μένα οι 20 καλύτεροι δίσκοι της χρονιάς που δειλά δειλά μπαίνει κι αυτή σε παρελθόντα χρόνο:
20. The War On Drugs - Lost In The Dream
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Guernica (Pablo Picasso)
19. St. Vincent - St. Vincent
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Corpse Bride (Tim Burton)18. Dan Croll - Sweet Disarray
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Ο Πληθυντικός Αριθμός (Κική Δημουλά)
17. Ryan Adams - Ryan Adams
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Sitting On The Dock Of The Bay (Ottis Redding)
16. FKA Twigs - Lp1
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Toy Story (John Lasseter)
15. Caribou - Our Love
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Squares with Concentric Circles (Wassily Kandinsky)
14. Ben Howard - I Forget Where We Were
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Briefe an einen jungen Dichter - Γράμματα σε έναν νεαρό ποιητή (Rainer Maria Rilke)13. Johnny Marr - Playland
Καλλιτεχνικό παράλληλο: The Scream - Η Κραυγή (Edvard Munch)
12. La Roux - Trouble In Paradise
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Paradiso - Παράδεισος (Dante)
11. Craig Armstrong - It's Nearly Tomorrow
Καλλιτεχνικό παράλληλο: La Primavera - Η Άνοιξη (Botticelli)
10. Manic Street Preachers - Futurology
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Visioni simultanee - Ταυτόχρονα Οράματα (Umberto Boccioni)
09. SOHN - Tremors
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Until Now (Anne Geddes)08. The Afghan Whigs - Do To The Beast
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Empire State Building (New York City)
07. Elbow - The Take Off And Landing Of Everything
Καλλιτεχνικό παράλληλο: WALL-E (Andrew Stanton)
06. Linda Perhacs - The Soul Of All Natural Things
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Ταορμίνα (Κώστας Ουράνης)
05. Sharon Van Etten - Are We There
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Danceplay of the Red Skirts (Paul Klee)
04. Gruff Rhys - American Interior
Καλλιτεχνικό παράλληλο: La coscienza di Zeno - Η συνείδηση του Ζἠνωνα (Italo Svevo)
03. Wild Beasts - Present Tense
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Το κουβάρι των αλλόκοτων πραγμάτων (Μυρτώ Κοντοβά)
02. Damon Albarn - Everyday Robots
Καλλιτεχνικό παράλληλο: Eternal Sunshine of the Spotless Mind (Michel Gondry)
01. Spoon - They Want My Soul
Καλλιτεχνικό παράλληλο: The Big Lebowski (Joel and Ethan Coen)