Τα λόγια του σκίζουν τους αιθέρες, παίρνουν φόρα και χτυπούν με όλη τους τη δύναμη ευθεία στην καρδιά, χέρια γύρω απ’ τον λαιμό-σφιχτά, ουρλιαχτά σαν από μαχαιριά, ρέει ο πόνος, στάζει η δυστυχία, στεγνώνει η ψυχή απ’ το "βρώμικο αίμα". Σκοτεινιά και ουρανός, τρέλα και έρωτας, θάνατος και τέχνη, δηλητήριο και ζωή. Μια Εποχή. Μια Κόλαση.
Μπορείς να περιγράψεις με μουσική αυτές τις εικόνες; Μπορείς στ’ αλήθεια να αποτυπώσεις σε παρτιτούρες όλα αυτά τα παράξενα συναισθήματα που αποπνέει η ποίηση του Ρεμπώ; Να εμβαθύνεις τόσο ώστε να κατανοήσεις την ψυχή του; Πώς να χωρέσεις νότες ανάμεσα στις ανάσες του; Πώς να συγχρονίσεις τους χτύπους της καρδιάς του με μελωδίες; Όσο δύσκολο κι αν φαντάζει αυτό, ο Γιώργος Χριστιανάκης το κατόρθωσε αξιοπρεπέστατα σε μια μουσική παράσταση που αποτελεί ό,τι πιο εμπνευσμένο έχω παρακολουθήσει τον τελευταίο καιρό (και ακόμη περισσότερο).
Και δεν επρόκειτο για μια μελοποίηση. Για στίχους που θα διαβάσεις ή θα ερμηνεύσεις ρυθμικά, ανάγοντας τους με τη συνοδεία μουσικής σε τραγούδι. Επρόκειτο για ένα αξιοθαύμαστο εγχείρημα, για ένα ολοκληρωμένο μουσικό έργο γραμμένο σε συνάρτηση όχι μόνο με το "Μια Εποχή στην Κόλαση", αλλά με ολάκερο τον συγγραφικό κόσμο του Ρεμπώ και με τον ίδιο ως προσωπικότητα. Γνωρίζοντας κανείς την ιδιοσυγκρασία της γραφής του, καθώς και τη θέση του ανάμεσα στους λεγόμενους "Καταραμένους ποιητές", θα περίμενε –ίσως- η μουσική να κυμαίνεται σε μελαγχολικούς ρυθμούς, να ‘ναι βαριά κι ασήκωτη.
Αντιθέτως και προς μεγάλη μας έκπληξη (και χαρά), οι μουσικές που κατέκλυσαν την αίθουσα του Τριανόν ήταν γεμάτες δύναμη, ένταση, ενέργεια, πάθος και απίστευτη ορμή, σαν σεισμικές δονήσεις. Τόσα πολλά και διαφορετικά όργανα πάνω στη σκηνή και άλλα τόσα ηχητικά κύματα ανακατεμένα με μεγάλη επιμέλεια και προσοχή, σαν ένα κλασικό κονσέρτο. Η ορχήστρα ήταν οργανωμένη, καλά δουλεμένη και πειθαρχημένη. Κιθάρες, τύμπανα, μπάσο και κρουστά. Βιολί, βιόλα, τσέλο και πιάνο. Ανάμεσά τους σύγχρονοι ηλεκτρονικοί ήχοι από υπολογιστές. Κι ένα μουσικό αποτέλεσμα άρτιο, ποικιλόμορφο, γεμάτο αντιθέσεις και άκρως εναρμονισμένο με τον ποιητικό λόγο και το ψυχογράφημα του Αρθούρου Ρεμπώ.
Σε ένα τέτοιας φύσεως εγχείρημα αποτελεί θέμα υψίστης σημασίας ο "λόγος" και πιο συγκεκριμένα η "απόδοση του λόγου". Έχω ακούσει αφηγήσεις ή απαγγελίες της ποίησης του Ρεμπώ και πρόσεξα ότι διακατέχονταν από στόμφο, υπερβολή και εξωπραγματικές εξάρσεις ίσως σε μια προσπάθεια επίδειξης υποκριτικών ικανοτήτων. Εδώ, όμως, ο Γιώργος Χριστιανάκης κατάφερε το επιθυμητό και εκείνο που πραγματικά πιστεύω ότι άρμοζε στους στίχους. Με απλότητα και αβίαστη φυσικότητα, με ηρεμία και βαθιά εσωτερικότητα, με αρμονία και εύστοχη εκφραστικότητα ζωντάνεψε τον Ρεμπώ. Από μια φωνή καθάρια που η βραχνή χροιά της ήταν γεμάτη θεατρικότητα, ακούσαμε μια εξαιρετική αφήγηση όπου ακόμα και η παύση ή η ανάσα είχε την εξέχουσα σημασία της. Μου άρεσε πάρα πολύ και η μετάφραση που επέλεξαν η οποία ανήκει στον Χριστόφορο Λιοντάκη.
Οι αφηγήσεις ήταν άλλοτε ηχογραφημένες και άλλοτε ζωντανές, μα είχαν την ίδια δύναμη και την ίδια ακουστική. Σε ηχογράφηση ακούσαμε και την χαρακτηριστικά επιβλητική φωνή του Γιάννη Αγγελάκα που "έντυσε" τα έμμετρα ποιήματα του Ρεμπώ. Η μαγική σύζευξη ποίησης και μουσικής είχε ως φόντο ένα πρωτότυπο οπτικό υλικό, με εικόνες και βίντεο που ταίριαζαν απόλυτα. Θα μπορούσα να τις ονομάσω "ομιλούσες εικόνες" γιατί είχαν τέτοια δύναμη που έμοιαζαν να κραυγάζουν, να κλαίνε, να αγαπούν. Με χρώματα, με κίνηση, με συναίσθημα.Το εικαστικό αυτό μέρος της παράστασης δεν ήταν απλώς μια λεπτομέρεια με σκοπό τον εμπλουτισμό της, αλλά ένας από τους βασικούς κορμούς της. Σαν να έχουμε το τρίπτυχο "λόγος-ήχος-εικόνα" να περιστρέφεται γύρω από τον κύριο πυρήνα, που δεν ήταν άλλος από τον Αρθούρο Ρεμπώ.
Εντυπωσιάστηκα.
Αυτό που άκουσα, είδα κι ένιωσα ήταν πρωτοφανές. Και σε ένα δεύτερο επίπεδο ενθουσιάστηκα λόγω των αμέτρητων εκφάνσεων που μπορεί να λάβει η δημιουργία όταν υπάρχει ερέθισμα και έμπνευση. Αξίζουν πολλά συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές και θα το επαναλάβω: ήταν ό,τι πιο εμπνευσμένο έχω παρακολουθήσει τον τελευταίο καιρό.
Ανοίγεις το "σημειωματάριο ενός κολασμένου" και…αναβλύζει η ομορφιά.
ΥΓ.1. Ήταν η πρώτη φορά που παρουσιάστηκε στην Αθήνα (24-25/10) και ευχόμαστε να επαναληφθεί.
ΥΓ.2. Η επόμενη παρουσίαση θα γίνει την Παρασκευή 30 Οκτωβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Πληροφορίες μπορείτε να βρείτε εδώ.
Συντελεστές:
Γιώργος Χριστιανάκης : πιάνο, πλήκτρα, κρουστά, αφήγηση
Μπάμπης Παπαδόπουλος : κιθάρες
Φώτης Σιώτας : βιολί, βιόλα
Μιχάλης Βρέττας : βιολί
Τάσος Μισυρλής : τσέλο
Βασίλης Μπαχαρίδης : τύμπανα, κρουστά
Χρήστος Χαρμπίλας : ηλεκτρονικά, κρουστά
Τίτος Καργιωτάκης : κονσόλα ήχου, μπάσο, λούπες
Γιάννης Πειραλής : visuals
Βαγγέλης Χαχόλος : τεχνικός ήχου stage
Μπορείς να περιγράψεις με μουσική αυτές τις εικόνες; Μπορείς στ’ αλήθεια να αποτυπώσεις σε παρτιτούρες όλα αυτά τα παράξενα συναισθήματα που αποπνέει η ποίηση του Ρεμπώ; Να εμβαθύνεις τόσο ώστε να κατανοήσεις την ψυχή του; Πώς να χωρέσεις νότες ανάμεσα στις ανάσες του; Πώς να συγχρονίσεις τους χτύπους της καρδιάς του με μελωδίες; Όσο δύσκολο κι αν φαντάζει αυτό, ο Γιώργος Χριστιανάκης το κατόρθωσε αξιοπρεπέστατα σε μια μουσική παράσταση που αποτελεί ό,τι πιο εμπνευσμένο έχω παρακολουθήσει τον τελευταίο καιρό (και ακόμη περισσότερο).
Και δεν επρόκειτο για μια μελοποίηση. Για στίχους που θα διαβάσεις ή θα ερμηνεύσεις ρυθμικά, ανάγοντας τους με τη συνοδεία μουσικής σε τραγούδι. Επρόκειτο για ένα αξιοθαύμαστο εγχείρημα, για ένα ολοκληρωμένο μουσικό έργο γραμμένο σε συνάρτηση όχι μόνο με το "Μια Εποχή στην Κόλαση", αλλά με ολάκερο τον συγγραφικό κόσμο του Ρεμπώ και με τον ίδιο ως προσωπικότητα. Γνωρίζοντας κανείς την ιδιοσυγκρασία της γραφής του, καθώς και τη θέση του ανάμεσα στους λεγόμενους "Καταραμένους ποιητές", θα περίμενε –ίσως- η μουσική να κυμαίνεται σε μελαγχολικούς ρυθμούς, να ‘ναι βαριά κι ασήκωτη.
Αντιθέτως και προς μεγάλη μας έκπληξη (και χαρά), οι μουσικές που κατέκλυσαν την αίθουσα του Τριανόν ήταν γεμάτες δύναμη, ένταση, ενέργεια, πάθος και απίστευτη ορμή, σαν σεισμικές δονήσεις. Τόσα πολλά και διαφορετικά όργανα πάνω στη σκηνή και άλλα τόσα ηχητικά κύματα ανακατεμένα με μεγάλη επιμέλεια και προσοχή, σαν ένα κλασικό κονσέρτο. Η ορχήστρα ήταν οργανωμένη, καλά δουλεμένη και πειθαρχημένη. Κιθάρες, τύμπανα, μπάσο και κρουστά. Βιολί, βιόλα, τσέλο και πιάνο. Ανάμεσά τους σύγχρονοι ηλεκτρονικοί ήχοι από υπολογιστές. Κι ένα μουσικό αποτέλεσμα άρτιο, ποικιλόμορφο, γεμάτο αντιθέσεις και άκρως εναρμονισμένο με τον ποιητικό λόγο και το ψυχογράφημα του Αρθούρου Ρεμπώ.
Σε ένα τέτοιας φύσεως εγχείρημα αποτελεί θέμα υψίστης σημασίας ο "λόγος" και πιο συγκεκριμένα η "απόδοση του λόγου". Έχω ακούσει αφηγήσεις ή απαγγελίες της ποίησης του Ρεμπώ και πρόσεξα ότι διακατέχονταν από στόμφο, υπερβολή και εξωπραγματικές εξάρσεις ίσως σε μια προσπάθεια επίδειξης υποκριτικών ικανοτήτων. Εδώ, όμως, ο Γιώργος Χριστιανάκης κατάφερε το επιθυμητό και εκείνο που πραγματικά πιστεύω ότι άρμοζε στους στίχους. Με απλότητα και αβίαστη φυσικότητα, με ηρεμία και βαθιά εσωτερικότητα, με αρμονία και εύστοχη εκφραστικότητα ζωντάνεψε τον Ρεμπώ. Από μια φωνή καθάρια που η βραχνή χροιά της ήταν γεμάτη θεατρικότητα, ακούσαμε μια εξαιρετική αφήγηση όπου ακόμα και η παύση ή η ανάσα είχε την εξέχουσα σημασία της. Μου άρεσε πάρα πολύ και η μετάφραση που επέλεξαν η οποία ανήκει στον Χριστόφορο Λιοντάκη.
Οι αφηγήσεις ήταν άλλοτε ηχογραφημένες και άλλοτε ζωντανές, μα είχαν την ίδια δύναμη και την ίδια ακουστική. Σε ηχογράφηση ακούσαμε και την χαρακτηριστικά επιβλητική φωνή του Γιάννη Αγγελάκα που "έντυσε" τα έμμετρα ποιήματα του Ρεμπώ. Η μαγική σύζευξη ποίησης και μουσικής είχε ως φόντο ένα πρωτότυπο οπτικό υλικό, με εικόνες και βίντεο που ταίριαζαν απόλυτα. Θα μπορούσα να τις ονομάσω "ομιλούσες εικόνες" γιατί είχαν τέτοια δύναμη που έμοιαζαν να κραυγάζουν, να κλαίνε, να αγαπούν. Με χρώματα, με κίνηση, με συναίσθημα.Το εικαστικό αυτό μέρος της παράστασης δεν ήταν απλώς μια λεπτομέρεια με σκοπό τον εμπλουτισμό της, αλλά ένας από τους βασικούς κορμούς της. Σαν να έχουμε το τρίπτυχο "λόγος-ήχος-εικόνα" να περιστρέφεται γύρω από τον κύριο πυρήνα, που δεν ήταν άλλος από τον Αρθούρο Ρεμπώ.
Εντυπωσιάστηκα.
Αυτό που άκουσα, είδα κι ένιωσα ήταν πρωτοφανές. Και σε ένα δεύτερο επίπεδο ενθουσιάστηκα λόγω των αμέτρητων εκφάνσεων που μπορεί να λάβει η δημιουργία όταν υπάρχει ερέθισμα και έμπνευση. Αξίζουν πολλά συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές και θα το επαναλάβω: ήταν ό,τι πιο εμπνευσμένο έχω παρακολουθήσει τον τελευταίο καιρό.
Ανοίγεις το "σημειωματάριο ενός κολασμένου" και…αναβλύζει η ομορφιά.
ΥΓ.1. Ήταν η πρώτη φορά που παρουσιάστηκε στην Αθήνα (24-25/10) και ευχόμαστε να επαναληφθεί.
ΥΓ.2. Η επόμενη παρουσίαση θα γίνει την Παρασκευή 30 Οκτωβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Πληροφορίες μπορείτε να βρείτε εδώ.
Συντελεστές:
Γιώργος Χριστιανάκης : πιάνο, πλήκτρα, κρουστά, αφήγηση
Μπάμπης Παπαδόπουλος : κιθάρες
Φώτης Σιώτας : βιολί, βιόλα
Μιχάλης Βρέττας : βιολί
Τάσος Μισυρλής : τσέλο
Βασίλης Μπαχαρίδης : τύμπανα, κρουστά
Χρήστος Χαρμπίλας : ηλεκτρονικά, κρουστά
Τίτος Καργιωτάκης : κονσόλα ήχου, μπάσο, λούπες
Γιάννης Πειραλής : visuals
Βαγγέλης Χαχόλος : τεχνικός ήχου stage