Η παράσταση που παίζεται στο θέατρο Θησείον με τον τίτλο "Ψύχωση 4.48", αποτελεί μεταφορά του (τελευταίου) ομώνυμου βιβλίου της Σάρα Κέιν, γραμμένο το 1998, μερικούς μήνες πριν την αυτοκτονία της (Φεβρουάριος 1999). Πρόκειται για ένα έργο που έχει ανέβει στα αθηναϊκά θέατρα πολλές φορές και σχεδόν πάντα το κοινό το προτιμά, με αποτέλεσμα οι παραστάσεις να παίρνουν παράταση.
Για όσους δε γνωρίζουν τη Σάρα Κέιν και το συγκεκριμένο έργο, θα πρέπει να εξηγήσουμε πως αποτελεί ένα τεμαχισμένο μονόλογο με ελάχιστα διαλογικά μέρη, ο οποίος περιγράφει τις σκέψεις της πριν την πράξη της αυτοχειρίας στις 4.48 το πρωί, ώρα που στατιστικά, σύμφωνα με την Κέιν, διαπράττονται οι περισσότερες αυτοκτονίες.
Η παράσταση διατηρεί την κατακερματισμένη αυτή λογική του κειμένου, προσπαθεί όμως να αναδείξει το κάθε κομμάτι με διαφορετικό τρόπο. Εάν αναζητήσει κανείς ειρμό μεταξύ των αποσπασμάτων, δε θα καταφέρει να τον βρει, καθώς η ηρωίδα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ψυχοπαθολογίας, τα οποία μπλέκουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα. Δεν είναι, ωστόσο, δύσκολο να κατανοήσουμε πως στο σύνολό τους όλα αυτά τα θραύσματα συνθέτουν το παράπονο και τις αιτίες που ένας αυστηρά στατιστικός κόσμος την οδηγεί στην αυτοκτονία.
Μαθαίνουμε για τη ματαίωση που βίωσε από την οικογένεια, από την κοινωνία, από τη θρησκεία και από την επιστήμη. Η εμπιστοσύνη και τα συναισθήματα που έδειξε στη γιατρό της (στη συγκεκριμένη παράσταση είναι γένους θηλυκού), υπο το πρίσμα της σχέσης μεταβίβασης- αντιμεταβίβασης, ματαιώνονται επίσης. Η Σάρα Κέιν μέσα από αυτή την σπαρακτική ιλιγγιώδη αφήγηση αφήνει ένα «αποχαιρετηστήριο σημείωμα» για όσους ενδιαφέρονται να κατανοήσουν τι πήγε λάθος και αποφάσισε να εγκαταλείψει τον κόσμο. Η κίνησή της, όμως, δικαιώνει και άλλους παθόντες, εφόσον φροντίζει να τονίσει πως η σύγχρονη επιστήμη της ψυχιατρικής αντιμετωπίζει με αλαζονεία και ψυχρότητα τους ασθενείς, σαν ένα στατιστικό ψηφίο.
Όταν δεν μπορείς να αναζητήσεις βοήθεια ούτε στη θρησκεία, μα ούτε και στην επιστήμη, πού μπορεί να σε οδηγήσει η απελπισία;
Το Θέατρο Δωματίου, έχοντας παρουσιάσει και στο παρελθόν την παράσταση, επιστρέφει και πειραματίζεται με τα σύγχρονα μέσα. Με μία κάμερα και έναν προτζέκτορα καταφέρνουμε να εισέλθουμε στον κατακερματισμένο κόσμο της Κέιν, σαν να μπαίνουμε κρυφά σε ένα δωμάτιο που λαμβάνει χώρα ένα μυστήριο. Η περιέργεια και το άγχος μας συντροφεύουν σε όλη τη διάρκεια της παράστασης (αν και εξαρχής ξέρουμε την κατάληξη), επειδή ο λόγος της είναι απρόβλεπτος και οι in - yer - face δηλώσεις της μπορεί να σοκάρουν. Οι σκηνοθετικές επιλογές δικαιώνονται, εφόσον καταφέρνουν να αποσπάσουν την προσοχή του θεατή από τη σκηνή και να τη στρέψουν στην προβολή του προτζέκτορα.
Έτσι, έχουμε πλήρη βλεμματική επαφή με την Κέιν. Από τη μία, η Κέιν-σίφουνας που φωνάζει, βρίζει και θυμώνει και από την άλλη η εσωστρεφής Κέιν, πιο ντροπαλή και ίσως καταθλιπτική. Ωστόσο, υπάρχουν σημεία που οι μεγάλες διακοπές διακόπτουν τη σκέψη και την εσωτερική ένταση που έχει δημιουργηθεί και άλλες που η επανάληψη χρησιμοποιείται σε υπέρτατο βαθμό.Το κείμενο προσεγγίζεται ταυτόχρονα από δύο οπτικές, πράγμα που θυμίζει πως όσα κρύβει κανείς μέσα του μπορεί να μην εκφράζονται απαραιτήτως από την εξωτερική του εμφάνιση/συμπεριφορά και πως άνθρωποι που αντιμετωπίζουν διάφορα ψυχικά προβλήματα μοιράζονται παρόμοιες σκέψεις και αγωνίες.
Η Παρθενόπη Μπουζούρη αποδίδει την πρώτη προσέγγιση της Κέιν, με πυγμή και πάθος. Καταφέρνει να μας πείσει πως είναι μια γυναίκα το μυαλό της οποίας κοντεύει να «εκραγεί», μα όσο κι αν φωνάζει κανείς δεν την ακούει. Η ομοιότητα με την Κωνσταντίνα Αγγελοπούλου στην κάμερα δε γνωρίζουμε αν ήταν τυχαία, πάντως κατορθώνει να μας πείσει πως είναι το alter ego της, ένα αερικό, μία ευαίσθητη ιδιοσυγκρασία. Και ενώ όλα αποδίδονται όπως πρέπει, η γοητευτική Άντζελα Μπρούσκου κλέβει την παράσταση, με τον στυφό τόνο φωνής, την ψυχρή και αυστηρή παρουσία της, που αντικατοπτρίζουν τον ψυχρό κόσμο της ψυχιατρικής επιστήμης.
Παράλληλα, η μουσική και ο ήχος, επιμελημένα από τη Nalyssa Green, η
οποία παίζει και ένα μικρό ρόλο επι σκηνής, δένουν μοναδικά με την ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα που επικρατεί. Η μουσική της σύνθεση πραγματικά με εντυπωσίασε και νομίζω πως οφείλει η ελληνική μουσική σκηνή να αξιοποιήσει τις ξεχωριστές δυνατότητές της. Και ενώ η μουσική εγείρει την κατάλληλη ατμόσφαιρα, η εναλλαγή στους φωτισμούς μας κάνει να μην ξεχνάμε ένα από τα πιο σημαντικά αποσπάματα του κειμένου:
Να θυμάσαι το φώς και να πιστεύεις στο φως
Τίποτα δεν έχει μεγαλύτερη σημασία
Μια στιγμή διαύγειας πριν από την αιώνια νύχτα
Μην με αφήνετε να ξεχάσω.
Η «Ψύχωση 4.48» είναι μια θεατρική πρόταση που θα σε φέρει για πρώτη φορά αντίμετωπο/η με τη Σάρα Κέιν. Φρόντισε να δώσεις σημασία και στο φως, όχι μόνο στο σκοτάδι της.
Ταυτότητα παράστασης
Σκηνοθεσία-μετάφραση- κάμερα-σχεδιασμός χώρου: Άντζελα Μπρούσκου
Μουσική -σχεδιασμός ήχου: Nalyssa Green
Φωτογραφίες: Ευτυχία Βλάχου
Video – trailer: Κάκια Κωνσταντινάκη
Παίζουν: Άντζελα Μπρούσκου, Παρθενόπη Μπουζούρη, Κωνσταντίνα
Αγγελοπούλου, Nalyssa Green
Info
Θησείον, ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ
(Τουρναβίτου 7, Ψυρρή, τηλέφωνο 210.3255444)
Διάρκεια παραστάσεων: 27 Απριλίου-14 Μαΐου
Παραστάσεις: Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις 21.00, Κυριακή στις 19.30
Τιμή Εισιτηρίου: 12€ κανονικό, 10€ μειωμένο (φοιτητικό, ΑΜΕΑ, ανέργων, άνω των 65), 5€ (ατέλεια)
Για όσους δε γνωρίζουν τη Σάρα Κέιν και το συγκεκριμένο έργο, θα πρέπει να εξηγήσουμε πως αποτελεί ένα τεμαχισμένο μονόλογο με ελάχιστα διαλογικά μέρη, ο οποίος περιγράφει τις σκέψεις της πριν την πράξη της αυτοχειρίας στις 4.48 το πρωί, ώρα που στατιστικά, σύμφωνα με την Κέιν, διαπράττονται οι περισσότερες αυτοκτονίες.
Η παράσταση διατηρεί την κατακερματισμένη αυτή λογική του κειμένου, προσπαθεί όμως να αναδείξει το κάθε κομμάτι με διαφορετικό τρόπο. Εάν αναζητήσει κανείς ειρμό μεταξύ των αποσπασμάτων, δε θα καταφέρει να τον βρει, καθώς η ηρωίδα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ψυχοπαθολογίας, τα οποία μπλέκουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα. Δεν είναι, ωστόσο, δύσκολο να κατανοήσουμε πως στο σύνολό τους όλα αυτά τα θραύσματα συνθέτουν το παράπονο και τις αιτίες που ένας αυστηρά στατιστικός κόσμος την οδηγεί στην αυτοκτονία.
Μαθαίνουμε για τη ματαίωση που βίωσε από την οικογένεια, από την κοινωνία, από τη θρησκεία και από την επιστήμη. Η εμπιστοσύνη και τα συναισθήματα που έδειξε στη γιατρό της (στη συγκεκριμένη παράσταση είναι γένους θηλυκού), υπο το πρίσμα της σχέσης μεταβίβασης- αντιμεταβίβασης, ματαιώνονται επίσης. Η Σάρα Κέιν μέσα από αυτή την σπαρακτική ιλιγγιώδη αφήγηση αφήνει ένα «αποχαιρετηστήριο σημείωμα» για όσους ενδιαφέρονται να κατανοήσουν τι πήγε λάθος και αποφάσισε να εγκαταλείψει τον κόσμο. Η κίνησή της, όμως, δικαιώνει και άλλους παθόντες, εφόσον φροντίζει να τονίσει πως η σύγχρονη επιστήμη της ψυχιατρικής αντιμετωπίζει με αλαζονεία και ψυχρότητα τους ασθενείς, σαν ένα στατιστικό ψηφίο.
Όταν δεν μπορείς να αναζητήσεις βοήθεια ούτε στη θρησκεία, μα ούτε και στην επιστήμη, πού μπορεί να σε οδηγήσει η απελπισία;
Το Θέατρο Δωματίου, έχοντας παρουσιάσει και στο παρελθόν την παράσταση, επιστρέφει και πειραματίζεται με τα σύγχρονα μέσα. Με μία κάμερα και έναν προτζέκτορα καταφέρνουμε να εισέλθουμε στον κατακερματισμένο κόσμο της Κέιν, σαν να μπαίνουμε κρυφά σε ένα δωμάτιο που λαμβάνει χώρα ένα μυστήριο. Η περιέργεια και το άγχος μας συντροφεύουν σε όλη τη διάρκεια της παράστασης (αν και εξαρχής ξέρουμε την κατάληξη), επειδή ο λόγος της είναι απρόβλεπτος και οι in - yer - face δηλώσεις της μπορεί να σοκάρουν. Οι σκηνοθετικές επιλογές δικαιώνονται, εφόσον καταφέρνουν να αποσπάσουν την προσοχή του θεατή από τη σκηνή και να τη στρέψουν στην προβολή του προτζέκτορα.
Έτσι, έχουμε πλήρη βλεμματική επαφή με την Κέιν. Από τη μία, η Κέιν-σίφουνας που φωνάζει, βρίζει και θυμώνει και από την άλλη η εσωστρεφής Κέιν, πιο ντροπαλή και ίσως καταθλιπτική. Ωστόσο, υπάρχουν σημεία που οι μεγάλες διακοπές διακόπτουν τη σκέψη και την εσωτερική ένταση που έχει δημιουργηθεί και άλλες που η επανάληψη χρησιμοποιείται σε υπέρτατο βαθμό.Το κείμενο προσεγγίζεται ταυτόχρονα από δύο οπτικές, πράγμα που θυμίζει πως όσα κρύβει κανείς μέσα του μπορεί να μην εκφράζονται απαραιτήτως από την εξωτερική του εμφάνιση/συμπεριφορά και πως άνθρωποι που αντιμετωπίζουν διάφορα ψυχικά προβλήματα μοιράζονται παρόμοιες σκέψεις και αγωνίες.
Η Παρθενόπη Μπουζούρη αποδίδει την πρώτη προσέγγιση της Κέιν, με πυγμή και πάθος. Καταφέρνει να μας πείσει πως είναι μια γυναίκα το μυαλό της οποίας κοντεύει να «εκραγεί», μα όσο κι αν φωνάζει κανείς δεν την ακούει. Η ομοιότητα με την Κωνσταντίνα Αγγελοπούλου στην κάμερα δε γνωρίζουμε αν ήταν τυχαία, πάντως κατορθώνει να μας πείσει πως είναι το alter ego της, ένα αερικό, μία ευαίσθητη ιδιοσυγκρασία. Και ενώ όλα αποδίδονται όπως πρέπει, η γοητευτική Άντζελα Μπρούσκου κλέβει την παράσταση, με τον στυφό τόνο φωνής, την ψυχρή και αυστηρή παρουσία της, που αντικατοπτρίζουν τον ψυχρό κόσμο της ψυχιατρικής επιστήμης.
Παράλληλα, η μουσική και ο ήχος, επιμελημένα από τη Nalyssa Green, η
οποία παίζει και ένα μικρό ρόλο επι σκηνής, δένουν μοναδικά με την ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα που επικρατεί. Η μουσική της σύνθεση πραγματικά με εντυπωσίασε και νομίζω πως οφείλει η ελληνική μουσική σκηνή να αξιοποιήσει τις ξεχωριστές δυνατότητές της. Και ενώ η μουσική εγείρει την κατάλληλη ατμόσφαιρα, η εναλλαγή στους φωτισμούς μας κάνει να μην ξεχνάμε ένα από τα πιο σημαντικά αποσπάματα του κειμένου:Να θυμάσαι το φώς και να πιστεύεις στο φως
Τίποτα δεν έχει μεγαλύτερη σημασία
Μια στιγμή διαύγειας πριν από την αιώνια νύχτα
Μην με αφήνετε να ξεχάσω.
Η «Ψύχωση 4.48» είναι μια θεατρική πρόταση που θα σε φέρει για πρώτη φορά αντίμετωπο/η με τη Σάρα Κέιν. Φρόντισε να δώσεις σημασία και στο φως, όχι μόνο στο σκοτάδι της.
Ταυτότητα παράστασης
Σκηνοθεσία-μετάφραση- κάμερα-σχεδιασμός χώρου: Άντζελα Μπρούσκου
Μουσική -σχεδιασμός ήχου: Nalyssa Green
Φωτογραφίες: Ευτυχία Βλάχου
Video – trailer: Κάκια Κωνσταντινάκη
Παίζουν: Άντζελα Μπρούσκου, Παρθενόπη Μπουζούρη, Κωνσταντίνα
Αγγελοπούλου, Nalyssa Green
Info
Θησείον, ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ
(Τουρναβίτου 7, Ψυρρή, τηλέφωνο 210.3255444)
Διάρκεια παραστάσεων: 27 Απριλίου-14 Μαΐου
Παραστάσεις: Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις 21.00, Κυριακή στις 19.30
Τιμή Εισιτηρίου: 12€ κανονικό, 10€ μειωμένο (φοιτητικό, ΑΜΕΑ, ανέργων, άνω των 65), 5€ (ατέλεια)