Αγόρασε το νέο δίσκο του Θανάση Παπακωνσταντίνου, «Με Στόμα Που Γελά» σε super τιμή στο discobole!
Τι θα ακούσεις:
Άλλη μια αξιόλογη προσθήκη στον δισκογραφικό κατάλογο του Θανάση Παπακωνσταντίνου
Τραγούδια που αξίζει να ακούσεις:
«Στα Πόδια Της», «Είχα Τον Κήπο Της Εδέμ», «Η Καλύβα», «Απόδραση», «Το Ζητιανόξυλο»
Βαθμολογία: 8/10
Στην παντοιοτρόπως πληγείσα εγχώρια δισκογραφική πραγματικότητα, το όνομα του Θανάση Παπακωνσταντίνου είναι από τα λίγα που μπορούν ακόμα να προκαλέσουν έντονες συζητήσεις με μια κυκλοφορία τους –συζητήσεις με όρους καλλιτεχνικούς, εννοώ. Έτσι συνέβη και το πρωί της Πέμπτης 15 Φεβρουαρίου, οπότε και έγιναν διαθέσιμα τα νέα τραγούδια του μέσω των διαφόρων ψηφιακών οδών: ήταν πολλοί αυτοί που θέλησαν να μοιραστούν στα social media κάποιο κομμάτι ή τις πρώτες σκέψεις τους για τον νέο δίσκο.
Όλο αυτό δεν είναι διόλου αναπάντεχο, φυσικά. Ο Παπακωνσταντίνου είναι ένας δημιουργός που έχει σημαδέψει το ελληνικό τραγούδι των τελευταίων 25 χρόνων, καταθέτοντας πλειάδα αξιόλογων έως και σημαντικών δίσκων, που συνέχισαν τον διάλογο ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, στην Ανατολή και τη Δύση, στο εγώ και το εμείς –διάλογο που έδωσε διαχρονικά μεγάλες στιγμές στο τραγούδι μας. Κι όλα αυτά, μέσα από μια στάση πολλές φορές σχεδόν αναχωρητική, με ελάχιστη κάλυψη από μεγάλα μέσα. Η αδιαμφισβήτητη επιτυχία της μουσικής του Παπακωνσταντίνου κρύβει πίσω της μια ιστορία που γράφτηκε κυρίως από τα κάτω –και γι’ αυτό βρήκε συχνά διάφορους «τακτοποιημένους» να λυσσάνε εναντίον της.
Στον δωδέκατο στουντιακό δίσκο του, ο τραγουδοποιός συναντά ξανά τον φίλο και συνοδοιπόρο του, Σωκράτη Μάλαμα. Ο Μάλαμας έδωσε το παρών σε πολλές κυκλοφορίες του Παπακωνσταντίνου στο παρελθόν (όπως στην προηγούμενη, την προ τετραετίας «Πρόσκληση Σε Δείπνο Κυανίου»), όμως εδώ η συνεργασία τους είναι η πιο εκτεταμένη που είχαν ποτέ, καθώς ο Μάλαμας ερμηνεύει τα 12 από τα 13 εμπεριεχόμενα τραγούδια. Τα δύο δέντρα του εξωφύλλου θα μπορούσαν να συμβολίζουν τους δύο καλλιτέχνες, και σίγουρα έχουν επιλεγεί ώστε να παραπέμπουν στην αισθητική της φωτογραφίας του Τάκη Τλούπα που κοσμούσε το άλμπουμ «Στην Ανδρομέδα Και Στη Γη» (1995), όπου πρωτοσυνεργάστηκαν.
Αλλά υπάρχουν κι άλλες παραπομπές προς εκείνη τη δουλειά, στο περιεχόμενο του νέου δίσκου. Υπάρχει, ας πούμε, μια επιστροφή του Παπακωνσταντίνου στην παραδοσιακότροπη/ λαϊκότροπη γραφή εκείνης της πρώτης περιόδου του –από τα «Λάφυρα» (1998) και πίσω, δηλαδή. Το πανηγυριώτικο ροκ εντ ρολ του «Η Καλύβα» (μια ανασκευή του παλιού «Οι Παμπόνηρες Σπηλιές» που πρωτοτραγούδησε ο Γιώργος Μιχαήλ), λ.χ., παραπέμπει στην «Ανδρομέδα», ενώ και άλλα κομμάτια («Σκέψη Μου Ξημερωμένη», «Το Ζητιανόξυλο», «Μείνε Κοντά Μου») θα μπορούσαν επίσης να έχουν γραφτεί πριν 20 χρόνια. Ένα, μάλιστα, το «Η Λάθος Μοιρασιά», όντως από τότε κρατάει (είχε συμπεριληφθεί στα Λάφυρα), κι εδώ του δίνεται μια νέα ευκαιρία να ακουστεί.
Αλλά δεν λείπει από το «Με Στόμα Που Γελά» ούτε ο πιο μεταμοντέρνος και πειραματικός εαυτός του Θεσσαλού δημιουργού, κάνοντας το άλμπουμ να ταλαντεύεται ανάμεσα σε διάφορες διαθέσεις και ατμόσφαιρες. Από την έναρξη κιόλας, ο Παπακωνσταντίνου μάς καλωσορίζει με μια γερή κλωτσιά: η μελοποίηση και ερμηνεία του στο «Στα Πόδια Της», ένα απόσπασμα από την «Καντάτα» του Τάσου Λειβαδίτη, είναι τόσο πυρετώδης και λαχανιασμένη, που λειτουργεί ως ιδανικό άνοιγμα, αλλά και αποτελεί μια από τις καλύτερες απόπειρές του πάνω σε λόγια άλλου. Άλλες δυνατές στιγμές αυτής της διάθεσης, αλλά και του δίσκου συνολικά, είναι τα «Απόδραση» και «Τρυφερή Σκιά», παραδείγματα του πώς ο Παπακωνσταντίνου μπορεί να στήνει αφηγήσεις που σε καταπίνουν, χωρίς να καταφεύγει σε στρογγυλές, εύκολες μελωδίες.
Κι αν δεν κάνουν κλικ το ίδιο καλά όλα τα τραγούδια, έρχεται η λειτουργία τους ως σύνολο να δώσει τα απαραίτητα επιπλέον καύσιμα ώστε τα 46 λεπτά του άλμπουμ να κυλήσουν ως ένα ξεκούραστο και πλούσιο ταξίδι. Φαίνεται πως συνεχίζει να βρίσκει ο Παπακωνσταντίνου τους τρόπους να φτιάχνει δίσκους με ροή και εσωτερική συνοχή. Φυσικά προς αυτούς τους στόχους τον βοηθούν πολύ και οι μουσικοί που συμμετέχουν εδώ, οι οποίοι πετυχαίνουν να παντρέψουν τη λιτότητα με μια πληθώρα ηχοχρωμάτων. Αν και επικρατούν τα διάφορα νυκτά παραδοσιακά έγχορδα, δεν λείπει ούτε τούτη τη φορά η παρεμβατικότητα του ηλεκτρισμού.
Αφήνω τελευταία τη συνεισφορά του Σωκράτη Μάλαμα. Ο οποίος αναδεικνύεται, αναμενόμενα ίσως, σε ιδανικό ερμηνευτή των τραγουδιών αυτών, αλλά μπλέκεται και με την οργανοπαιξία. Η συγγένειά του, άλλωστε, με τους τρόπους και την ιδιοσυγκρασία του φίλου του έχει φανεί εξ αρχής των διαδρομών τους και η σχέση τους έχει λειτουργήσει καλλιτεχνικά γιατί ακριβώς βασίζεται στη σύμπλευση των αισθητικών τους.
Πού οφείλεται, όμως, αυτή η συνεχιζόμενη ανθοφορία της τραγουδοποιίας του Θανάση Παπακωνσταντίνου;
Μοιάζει εύκολο να αναφέρει κανείς διάφορους παράγοντες, αλλά δύσκολο να θέσει το δάχτυλο επί των τύπων των ήλων. Να ευθύνεται άραγε η επιμονή του στην αποχή και στην αγρανάπαυση; Ή μήπως η αδιαφορία του για τους επικοινωνιακούς όρους στην προσέγγισή του; Ίσως η ανησυχία και η ευαισθησία του και η αέναη αναζήτηση νέων τρόπων για να μιλήσει για όσα τον απασχολούν, σε συνδυασμό με το ένστικτό του που εξισορροπεί φαινομενικά αταίριαστες διαθέσεις και λογικές; Σίγουρα όλα τα παραπάνω, αλλά κι ακόμα περισσότερα που παραμένουν κρυμμένα στο σκοτάδι.
Πριν από όλα τα «γιατί», πάντως, υπάρχει εδώ και ζητάει επιτακτικά χρόνο η πηγή τους: αυτά τα 13 νέα τραγούδια. Όλα τα ερωτήματα από αυτά ξεκινάνε και σε αυτά επανέρχονται.
Πατάω ξανά το "play".
Διαβάστε εδώ δύο διαφορετικές απόψεις για τον δίσκο: Ο Μανώλης Μαυράκης θεωρεί ότι ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου μας σερβίρει ό,τι καλύτερο έχει στο μουσικό του ντουλάπι, ενώ ο Θωμάς Τζίτζης πιστεύει ότι το «Με Στόμα Που Γελά» είναι ο δεύτερος χειρότερος δίσκος του Θανάση Παπακωνσταντίνου.
Τι θα ακούσεις:
Άλλη μια αξιόλογη προσθήκη στον δισκογραφικό κατάλογο του Θανάση Παπακωνσταντίνου
Τραγούδια που αξίζει να ακούσεις:
«Στα Πόδια Της», «Είχα Τον Κήπο Της Εδέμ», «Η Καλύβα», «Απόδραση», «Το Ζητιανόξυλο»
Βαθμολογία: 8/10
Στην παντοιοτρόπως πληγείσα εγχώρια δισκογραφική πραγματικότητα, το όνομα του Θανάση Παπακωνσταντίνου είναι από τα λίγα που μπορούν ακόμα να προκαλέσουν έντονες συζητήσεις με μια κυκλοφορία τους –συζητήσεις με όρους καλλιτεχνικούς, εννοώ. Έτσι συνέβη και το πρωί της Πέμπτης 15 Φεβρουαρίου, οπότε και έγιναν διαθέσιμα τα νέα τραγούδια του μέσω των διαφόρων ψηφιακών οδών: ήταν πολλοί αυτοί που θέλησαν να μοιραστούν στα social media κάποιο κομμάτι ή τις πρώτες σκέψεις τους για τον νέο δίσκο.
Όλο αυτό δεν είναι διόλου αναπάντεχο, φυσικά. Ο Παπακωνσταντίνου είναι ένας δημιουργός που έχει σημαδέψει το ελληνικό τραγούδι των τελευταίων 25 χρόνων, καταθέτοντας πλειάδα αξιόλογων έως και σημαντικών δίσκων, που συνέχισαν τον διάλογο ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, στην Ανατολή και τη Δύση, στο εγώ και το εμείς –διάλογο που έδωσε διαχρονικά μεγάλες στιγμές στο τραγούδι μας. Κι όλα αυτά, μέσα από μια στάση πολλές φορές σχεδόν αναχωρητική, με ελάχιστη κάλυψη από μεγάλα μέσα. Η αδιαμφισβήτητη επιτυχία της μουσικής του Παπακωνσταντίνου κρύβει πίσω της μια ιστορία που γράφτηκε κυρίως από τα κάτω –και γι’ αυτό βρήκε συχνά διάφορους «τακτοποιημένους» να λυσσάνε εναντίον της.
Στον δωδέκατο στουντιακό δίσκο του, ο τραγουδοποιός συναντά ξανά τον φίλο και συνοδοιπόρο του, Σωκράτη Μάλαμα. Ο Μάλαμας έδωσε το παρών σε πολλές κυκλοφορίες του Παπακωνσταντίνου στο παρελθόν (όπως στην προηγούμενη, την προ τετραετίας «Πρόσκληση Σε Δείπνο Κυανίου»), όμως εδώ η συνεργασία τους είναι η πιο εκτεταμένη που είχαν ποτέ, καθώς ο Μάλαμας ερμηνεύει τα 12 από τα 13 εμπεριεχόμενα τραγούδια. Τα δύο δέντρα του εξωφύλλου θα μπορούσαν να συμβολίζουν τους δύο καλλιτέχνες, και σίγουρα έχουν επιλεγεί ώστε να παραπέμπουν στην αισθητική της φωτογραφίας του Τάκη Τλούπα που κοσμούσε το άλμπουμ «Στην Ανδρομέδα Και Στη Γη» (1995), όπου πρωτοσυνεργάστηκαν.
Αλλά υπάρχουν κι άλλες παραπομπές προς εκείνη τη δουλειά, στο περιεχόμενο του νέου δίσκου. Υπάρχει, ας πούμε, μια επιστροφή του Παπακωνσταντίνου στην παραδοσιακότροπη/ λαϊκότροπη γραφή εκείνης της πρώτης περιόδου του –από τα «Λάφυρα» (1998) και πίσω, δηλαδή. Το πανηγυριώτικο ροκ εντ ρολ του «Η Καλύβα» (μια ανασκευή του παλιού «Οι Παμπόνηρες Σπηλιές» που πρωτοτραγούδησε ο Γιώργος Μιχαήλ), λ.χ., παραπέμπει στην «Ανδρομέδα», ενώ και άλλα κομμάτια («Σκέψη Μου Ξημερωμένη», «Το Ζητιανόξυλο», «Μείνε Κοντά Μου») θα μπορούσαν επίσης να έχουν γραφτεί πριν 20 χρόνια. Ένα, μάλιστα, το «Η Λάθος Μοιρασιά», όντως από τότε κρατάει (είχε συμπεριληφθεί στα Λάφυρα), κι εδώ του δίνεται μια νέα ευκαιρία να ακουστεί.
Αλλά δεν λείπει από το «Με Στόμα Που Γελά» ούτε ο πιο μεταμοντέρνος και πειραματικός εαυτός του Θεσσαλού δημιουργού, κάνοντας το άλμπουμ να ταλαντεύεται ανάμεσα σε διάφορες διαθέσεις και ατμόσφαιρες. Από την έναρξη κιόλας, ο Παπακωνσταντίνου μάς καλωσορίζει με μια γερή κλωτσιά: η μελοποίηση και ερμηνεία του στο «Στα Πόδια Της», ένα απόσπασμα από την «Καντάτα» του Τάσου Λειβαδίτη, είναι τόσο πυρετώδης και λαχανιασμένη, που λειτουργεί ως ιδανικό άνοιγμα, αλλά και αποτελεί μια από τις καλύτερες απόπειρές του πάνω σε λόγια άλλου. Άλλες δυνατές στιγμές αυτής της διάθεσης, αλλά και του δίσκου συνολικά, είναι τα «Απόδραση» και «Τρυφερή Σκιά», παραδείγματα του πώς ο Παπακωνσταντίνου μπορεί να στήνει αφηγήσεις που σε καταπίνουν, χωρίς να καταφεύγει σε στρογγυλές, εύκολες μελωδίες.
Κι αν δεν κάνουν κλικ το ίδιο καλά όλα τα τραγούδια, έρχεται η λειτουργία τους ως σύνολο να δώσει τα απαραίτητα επιπλέον καύσιμα ώστε τα 46 λεπτά του άλμπουμ να κυλήσουν ως ένα ξεκούραστο και πλούσιο ταξίδι. Φαίνεται πως συνεχίζει να βρίσκει ο Παπακωνσταντίνου τους τρόπους να φτιάχνει δίσκους με ροή και εσωτερική συνοχή. Φυσικά προς αυτούς τους στόχους τον βοηθούν πολύ και οι μουσικοί που συμμετέχουν εδώ, οι οποίοι πετυχαίνουν να παντρέψουν τη λιτότητα με μια πληθώρα ηχοχρωμάτων. Αν και επικρατούν τα διάφορα νυκτά παραδοσιακά έγχορδα, δεν λείπει ούτε τούτη τη φορά η παρεμβατικότητα του ηλεκτρισμού.
Αφήνω τελευταία τη συνεισφορά του Σωκράτη Μάλαμα. Ο οποίος αναδεικνύεται, αναμενόμενα ίσως, σε ιδανικό ερμηνευτή των τραγουδιών αυτών, αλλά μπλέκεται και με την οργανοπαιξία. Η συγγένειά του, άλλωστε, με τους τρόπους και την ιδιοσυγκρασία του φίλου του έχει φανεί εξ αρχής των διαδρομών τους και η σχέση τους έχει λειτουργήσει καλλιτεχνικά γιατί ακριβώς βασίζεται στη σύμπλευση των αισθητικών τους.
Πού οφείλεται, όμως, αυτή η συνεχιζόμενη ανθοφορία της τραγουδοποιίας του Θανάση Παπακωνσταντίνου;
Μοιάζει εύκολο να αναφέρει κανείς διάφορους παράγοντες, αλλά δύσκολο να θέσει το δάχτυλο επί των τύπων των ήλων. Να ευθύνεται άραγε η επιμονή του στην αποχή και στην αγρανάπαυση; Ή μήπως η αδιαφορία του για τους επικοινωνιακούς όρους στην προσέγγισή του; Ίσως η ανησυχία και η ευαισθησία του και η αέναη αναζήτηση νέων τρόπων για να μιλήσει για όσα τον απασχολούν, σε συνδυασμό με το ένστικτό του που εξισορροπεί φαινομενικά αταίριαστες διαθέσεις και λογικές; Σίγουρα όλα τα παραπάνω, αλλά κι ακόμα περισσότερα που παραμένουν κρυμμένα στο σκοτάδι.
Πριν από όλα τα «γιατί», πάντως, υπάρχει εδώ και ζητάει επιτακτικά χρόνο η πηγή τους: αυτά τα 13 νέα τραγούδια. Όλα τα ερωτήματα από αυτά ξεκινάνε και σε αυτά επανέρχονται.
Πατάω ξανά το "play".
Διαβάστε εδώ δύο διαφορετικές απόψεις για τον δίσκο: Ο Μανώλης Μαυράκης θεωρεί ότι ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου μας σερβίρει ό,τι καλύτερο έχει στο μουσικό του ντουλάπι, ενώ ο Θωμάς Τζίτζης πιστεύει ότι το «Με Στόμα Που Γελά» είναι ο δεύτερος χειρότερος δίσκος του Θανάση Παπακωνσταντίνου.
Σχετικό θέμα