Η αίθουσα του δικαστηρίου αλλά και εν γένει η δικαστική διαδικασία έχουν αποτελέσει πεδίο για να ξεδιπλωθούν ορισμένες από τις πιο ενδιαφέρουσες κινηματογραφικές ιστορίες διαχρονικά. Από την ασπρόμαυρη εποχή με διαμάντια, όπως το "12 Angry Men" του 1957 (για το οποίο γράψαμε στο άρθρο μας με ήρωες υπό περιορισμό) και το "To Kill a Mockingbird" του 1962 (που μας απασχόλησε στη θεματική για ταινίες που ασχολούνται με τον ρατσισμό κατά των μαύρων), περνώντας από τη δεκαετία του '90, όταν είδαμε πληθώρα δικαστικών δραμάτων που αποτελούν σημεία αναφοράς μέχρι σήμερα, έως και τα '00s που ξεκίνησαν με την εντυπωσιακή "Erin Brockovich" (την οποία συμπεριλάβαμε στο πρόσφατο άρθρο μας με ταινίες βασισμένες σε πραγματικές ιστορίες γυναικών). Σε αυτό το άρθρο συγκεντρώνουμε ακόμα 7 ταινίες που ξεχωρίζουμε τόσο για την καλλιτεχνική τους αρτιότητα όσο και για την αποτύπωση -λιγότερο ή περισσότερο αληθοφανή και πιστή στην πραγματικότητα- μιας δικαστικής υπόθεσης.
Sleepers (1996)
Σκηνοθεσία: Barry Levinson
Με τους: Robert De Niro, Brad Pitt, Jason Patric, Kevin Bacon και Dustin Hoffman
Επιλογή του Ραφαήλ Αντωνιάδη
Όταν μια φάρσα έχει εγκληματική κατάληξη, μια παρέα τεσσάρων παιδιών καταλήγει στο αναμορφωτήριο. Εκεί, οι ζωές τους θα αλλάξουν για πάντα, καθώς γίνονται επανειλημμένως θύματα σεξουαλικής κακοποίησης από φύλακες του σωφρονιστικού ιδρύματος. Αρκετά χρόνια αργότερα και ενώ όλοι τους είχαν προχωρήσει τις ζωές τους με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, μια τυχαία συνάντηση με έναν από τους φύλακες θα γίνει η αφορμή για μια δικαστική διαμάχη που θα φέρει όλα τα γεγονότα του παρελθόντος στην επιφάνεια.
Το "Sleepers" είναι ένα δραματικό θρίλερ σε σκηνοθεσία του βραβευμένου με Oscar Barry Levinson ("Rain Man", 1988). Ο ίδιος ο σκηνοθέτης υπογράφει και το σενάριο, το οποίο βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Lorenzo Carcaterra, ο οποίος ισχυρίζεται πως τα γεγονότα που περιγράφονται είναι πραγματικά, αν και αυτό είναι αμφιλεγόμενο. Το καστ μόνο ως εξαιρετικό μπορεί να χαρακτηριστεί, καθώς και μόνο στο άκουσμα ονομάτων όπως οι Robert De Niro, Dustin Hoffman, Brad Pitt και Kevin Bacon οι προσδοκίες του θεατή για κάτι θετικό αυξάνονται.
Κάποιοι ίσως διστάσετε να το δείτε λόγω της σχετικά μεγάλης της διάρκειας, που αγγίζει τις δυόμιση ώρες, ωστόσο, το αποτέλεσμα θα σας ανταμείψει.
Δείτε το trailer.
The Rainmaker (1997)
Ελληνικός τίτλος: «Ο Βροχοποιός»
Σκηνοθεσία: Francis Ford Coppola
Με τους: Matt Damon, Danny DeVito και Danny Glover
Επιλογή της Ελένης Ζαρκάδα
Ο Rudy (Matt Damon) αποφοιτά από την Νομική Σχολή του πανεπιστημίου του Μέμφις και κάνει τα πρώτα του βήματα στην άσκηση της επιστήμης του. Βρίσκει, λοιπόν, τις πρώτες του υποθέσεις και συνεργάζεται με ένα δικηγορικό γραφείο, ο ιδιοκτήτης του οποίου δεν φημίζεται για την υπόληψή του (Mickey Rourke). Με την υποστήριξη του συνεργάτη του Deck (Danny DeVito), ο Rudy αναλαμβάνει την υπόθεση ενός ασθενή που πάσχει από λευχαιμία, αλλά η ασφαλιστική εταιρεία που επί χρόνια πλήρωνε η μητέρα του αρνείται την κάλυψη της θεραπείας του. Παράλληλα, αναλαμβάνει την υπόθεση μιας νεαρής που κακοποιείται από τον σύζυγό της και με την οποία δημιουργείται ένα μικρό ειδύλλιο. Θα καταφέρει για πρώτη φορά να νικήσει τα μεγαθήρια της Νομικής που θα έχει να αντιμετωπίσει απέναντί του στο δικαστήριο;
Ακόμα κι αν υπάρχει μία υπερβολή σε ορισμένες στιγμές της ταινίας που την καθιστούν λιγότερο αληθοφανή, το “Rainmaker” μπλέκει επιτυχώς το δράμα με στιγμές χιούμορ που κάνουν τον θεατή να συμπάσχει με τους ήρωες. Επίσης, φέρνει στο προσκήνιο θέματα όπως η γυναικεία κακοποίηση, καθώς και η απουσία ουσιαστικής περίθαλψης υγείας στην Αμερική και η ψυχρότητα με την οποία οι ασφαλιστικές εταιρείες αντιμετωπίζουν την ανθρώπινη ζωή μπροστά στα κέρδη. Όλα τα παραπάνω υπό το πρίσμα της Δικαιοσύνης και το άγχος του ντεμπούτου ενός νέου δικηγόρου που βλέπει κάπως ρομαντικά την απόδοσή της.
Δείτε το trailer.
A Time to Kill (1996)
Ελληνικός τίτλος: «Η ετυμηγορία»
Σκηνοθεσία: Joel Schumacher
Με τους: Matthew McConaughey, Sandra Bullock και Samuel L. Jackson
Επιλογή της Ηρώς Μαούνη
Βασισμένη στο ομώνυμο ντεμπούτο μυθιστόρημα του John Grisham, τέως δικηγόρου και συγγραφέα μεγάλων δικαστικών μυθιστορημάτων που ακολούθησαν ("Runaway Jury", "The Firm", "The Pelican Brief", "The Client", "The Rainmaker", είναι μερικά μόνο από όσα έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο), σε σκηνοθεσία Joel Schumacher, η «Ετυμηγορία» είναι μία πολύ καλή στιγμή των δημιουργών της και των πρωταγωνιστών της. Απορώ μάλιστα γιατί είχε προταθεί μόνο ο Jackson για Χρυσή Σφαίρα β’ ανδρικού ρόλου εκείνη τη χρονιά.
Η ταινία τοποθετείται στην πόλη Κάντον του Μισισίπι, όταν ένας Αφροαμερικανός πατέρας παίρνει τον νόμο στα χέρια του σκοτώνοντας εντός του δικαστηρίου τους δύο λευκούς άνδρες που βίασαν και σκότωσαν τη 10χρονη κόρη του. Την υπεράσπισή του θα αναλάβει ένας ικανός και ανερχόμενος δικηγόρος, ο οποίος δεν θα αργήσει να καταλάβει ότι η υπόθεση μπορεί να κοστίσει ζωές, καθώς κινδυνεύουν εκτός από τον πελάτη του, ο ίδιος, η οικογένειά του αλλά και η φοιτήτρια και πολύτιμη συνεργάτιδά του, που θα αυτοπροταθεί να τον συνδράμει αμισθί από νομικό ενδιαφέρον για την έκβαση της υπόθεσης. Στα πλεονεκτήματα της ταινίας η εξαιρετική χημεία των δύο πρωταγωνιστών και η αμφιλεγόμενη συζήτηση που εγείρει ως προς το νομικό κομμάτι. Ποια θα είναι η ετυμηγορία;
Δείτε το trailer.
Philadelphia (1993)
Ελληνικός τίτλος: «Φιλαδέλφεια»
Σκηνοθεσία: Jonathan Demme
Με τους: Tom Hanks και Denzel Washington
Επιλογή της Κατερίνας Αδαμοπούλου
Είναι Δεκέμβριος του 1993, όταν προβάλλεται στις αμερικανικές αίθουσες η ταινία του Jonathan Demme, η πρώτη παραγωγή του Hollywood που καταπιάνεται με τον HIV, την ομοφυλοφιλία και την ομοφοβία. Ο Andrew Beckett (Tom Hanks), ανερχόμενος δικηγόρος σε μια μεγάλη νομική εταιρεία της Φιλαδέλφεια, απολύεται ξαφνικά, όταν οι εταίροι της φίρμας υποψιάζονται, πως είναι φορέας του HIV. Ευθύς εξαρχής ο Andrew θα ξεκινήσει έναν δικαστικό αγώνα για την δικαίωσή του, έχοντας στο πλευρό του τον παλιό του δικαστικό αντίπαλο, Joe Miller (Denzel Washington).
Πέραν των εξαιρετικών ερμηνειών από τους δύο πρωταγωνιστές (ο Τοm Hanks μάλιστα κέρδισε το πρώτο του Oscar), το έργο ξεχωρίζει για τις σκηνές που προβάλλουν την έντονη προκατάληψη απέναντι στον ιό του HIV και των φορέων της αλλά και την ομοφοβία. Βρίσκω επίσης αξιοσημείωτη την σκιαγράφηση του χαρακτήρα του Denzel Washington, που από ομοφοβικός ενήλικας εξελίσσεται σ’ έναν άνδρα που προσπαθεί να κατανοήσει και να δεχθεί την διαφορετικότητα.
Extra bonus: Το βασικό τραγούδι της ταινίας από τον τον Bruce Springsteen, "Streets of Philadelphia", επίσης βραβεύτηκε στα Oscars.
Δείτε το trailer.
On the Basis of Sex (2018)
Ελληνικός τίτλος: «Η Αρχή της Ισότητας»
Σκηνοθεσία: Mimi Leder
Με τους: Felicity Jones και Armie Hammer
Επιλογή του Ορέστη Καζασίδη
Βρισκόμαστε στα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Η Ruth, εκτός από σύζυγος δικηγόρου και μητέρα, είναι και η ίδια νομικός. Παρότι η ζωή την έχει εγκλωβίσει, θα αγωνιστεί για να εξασκήσει το επάγγελμά της. Και θα βρει την ευκαιρία της τη δεκαετία του '70, όταν μια υπόθεση διάκρισης κατά ενός άνδρα, της δίνει το έναυσμα να αποκαλύψει θεμελιώδεις συνταγματικές διακρίσεις κατά των γυναικών.
Η ταινία της Mimi Leder χτίζει ένα ηρωικό πορτρέτο για την Ruth Bader Ginsburg, η οποία έδωσε νομική φωνή και υπόσταση στον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών στις ΗΠΑ και -μεταξύ άλλων- διετέλεσε μέλος του Ανώτατου Δικαστηρίου από το 1993 έως τον θάνατό της τον Σεπτέμβριο του 2020. Μια γυναίκα-ορόσημο και μια νομική υπόθεση που μπορεί να μην ανέτρεψε το ανδροκρατούμενο κατεστημένο (γι' αυτό έχουμε δρόμο -και αγώνα- ακόμα), αλλά σημάδεψε τόσο την καριέρα της Ruth όσο και τις ζωές γυναικών και -ναι, ακόμα και- ανδρών (που έδωσαν, δίνουν και θα δίνουν αυτόν τον αγώνα).
Δείτε το trailer.
Διαβάστε ακόμα: 7 αληθινές ιστορίες γυναικών που έγιναν ταινίες
The Trial of the Chicago 7 (2020)
Ελληνικός τίτλος: «Η Δίκη των 7 του Σικάγου»
Σκηνοθεσία: Aaron Sorkin
Με τους: Yahya Abdul-Mateen II, Sacha Baron Cohen, Joseph Gordon-Levitt, Eddie Redmayne, John Carroll Lynch, Michael Keaton κ.α.
Επιλογή της Ελένης Ζαρκάδα
Το 1968 ο κόσμος «έβραζε» με πρωτοστάτες κυρίως τις νεότερες γενιές για ισότητα, ελευθερία και ειρήνη. Στις ΗΠΑ, πιο συγκεκριμένα, υπήρχαν έντονες αντιδράσεις για τον πόλεμο στο Βιετνάμ, με αποκορύφωμα τη διαμαρτυρία που έλαβε χώρα κοντά στο Συνέδριο των Δημοκρατικών στο Σικάγο και τα επακόλουθα επεισόδια μεταξύ αστυνομίας και διαδηλωτών. Αποδιοπομπαίοι τράγοι για τα επεισόδια έγιναν 7 πρωτεργάτες της διαμαρτυρίας, καθώς και ο πρόεδρος του κόμματος των Μαύρων Πανθήρων, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία. Η ταινία, αν και με ένα πιο «ελαφρύ» χιούμορ σε σημεία που δεν αποσκοπεί πουθενά, αποτυπώνει τη διαχρονική κατάχρηση της βίας από την αστυνομία, καθώς και την σκόπιμη πρόκληση επεισοδίων - γεγονότα που βλέπουμε και στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα. Πόσο δίκαιη μπορεί εξ ορισμού να είναι μία δίκη όταν η κατηγορία προέρχεται από έναν πολιτικό και εκπροσωπεί μία ολόκληρη χώρα;
Το προσεκτικά επιλεγμένο cast - προσωπικά ξεχώρισα λίγο παραπάνω τους Eddie Redmayne και Sacha Baron Cohen- καθώς και τα πλάνα αρχείου που χρησιμοποιούνται είναι από τα «δυνατά χαρτιά» της ταινίας, η οποία έχει ήδη κερδίσει μία Χρυσή Σφαίρα και οδεύει ολοταχώς με έξι υποψηφιότητες στα Oscars.
Δείτε το trailer.
Witness for the Prosecution (1957)
Ελληνικός τίτλος: «Μάρτυρας Κατηγορίας»
Σκηνοθεσία: Billy Wilder
Με τους: Tyrone Power, Marlene Dietrich και Charles Laughton
Επιλογή του Ορέστη Καζασίδη
Είναι μια από τις ταινίες για τις οποίες αρκεί να αναφέρεις ότι βασίζεται σε έργο της Agatha Christie, ώστε να αναμένεις απρόσμενες ανατροπές. Εν προκειμένω μάλιστα, βασίζεται σε θεατρικό της έργο, οπότε η ταινία αναμένεται να έχει θεατρικό αέρα.
Αν δεν έχετε δει κάποια από τις θεατρικές μεταφορές του έργου, κάντε μια χάρη στον εαυτό σας και μην διαβάσετε τίποτα για την υπόθεση πέρα από αυτό: «Ένας άνδρας δικάζεται για τον φόνο μιας εύπορης ηλικιωμένης χήρας». Η παρακολούθηση της δίκης του από την αρχή έως και πέρα από το τέλος της υπόσχεται αγωνία και συνεχή εναλλαγή συναισθημάτων.
Ο γόης Tyrone Power είναι ο κατηγορούμενος, η μοιραία Marlene Dietrich (σε μια δεκαετία που -πέρα από τον Billy Wilder- χώρεσε συνεργασίες της με τον Alfred Hitchcock και τον Orson Welles) η γυναίκα του και ο απολαυστικός Charles Laughton ο πολυμήχανος δικηγόρος του, που τους επισκιάζει αμφότερους.
Δείτε το trailer.