Πρόκειται για έναν άνθρωπο που απασχολεί αρκετό καιρό τα καλλιτεχνικά δρώμενα της χώρας. Είτε τηλεοπτικά, είτε θεατρικά είτε και μουσικά. Ο Πάνος Βλάχος είναι από τους καλλιτέχνες που κάτι έχουν να πουν και απλά επιλέγουν με ποιον τον τρόπο θα το κάνουν. Με αφορμή τον τρίτο και πιο πρόσφατο δίσκο του, με τίτλο «Μαθήματα Ζωής», δώσαμε το τηλεφωνικό ραντεβού μας, εν μέσω γυρισμάτων για τηλεοπτική σειρά. Με το «γεια σας», ένιωσα πως μιλάω με ένα πολύ οικείο μου πρόσωπο για αρκετά θέματα, είτε μουσικά είτε και πιο επίκαιρα. Κάποιες στιγμές ένιωσα να μου εξομολογείται και μικρά μυστικά του.
«Είμαι αγγελιοφόρος ενός μηνύματος και παθών μιας κατάστασης που επικρατεί», θα αναφέρει αρκετές φορές με αφορμή τον δίσκο του, που κυκλοφορεί εδώ και λίγο καιρό από το Όγδοο Music Group. Όσον αφορά το πώς πέρασε στην καραντίνα, ήταν τρομερά δημιουργικός. «Μελέτησα, έκανα γυρίσματα στο εξωτερικό που βρισκόμουν, αλλά ολοκλήρωσα και ένα ντοκιμαντέρ που ήταν στα σκαριά εδώ και καιρό. Μου άφησε ένα δημιουργικό χνάρι όλη αυτή η κατάσταση».
Η συζήτησή μας γύρισε ξανά στον δίσκο, ο οποίος ξεχώρισε πριν λίγο καιρό εδώ στο MixGrill ως δίσκος του μήνα, και στο πρώτο πράγμα που βλέπεις πριν ακόμα πατήσεις την αναπαραγωγή. Ναι, αναφέρομαι στο εξώφυλλο, στο οποίο απεικονίζεται λίγο πιο σκοτεινός ο ίδιος ο Πάνος. «Είχα κολλήσει με τον τίτλο “Μαθήματα Ζωής” και αν κάποιος το ακούσει καταλαβαίνει πολύ καλά πως εγώ ζητάω να μου κάνει μαθήματα ζωής και δεν παραδίδω. Η φωτογραφία του εξωφύλλου είναι του Πάνου Κωστούρου, ενός σημαντικού καλλιτέχνη. Επιλέξαμε να υπάρχει μια εσωστρέφεια στην έκθεση και όχι στην έκφραση και μου άρεσε πάρα πολύ αυτή η γοητεία, το να μη με απεικονίζει ξεκάθαρα όπως είθισται στα εξώφυλλα.»
Προχωρώντας στο κυρίως περιεχόμενο του δίσκου, γίνεται αντιληπτό με μια πρώτη ματιά πως δεν έχει συμμετοχές εκτός από την Ιωάννα Λέκκα. «Είπαμε να κάνουμε μια παύση στις συμμετοχές στον τρίτο δίσκο. Πειραματίζομαι στα τραγούδια αυτά και με διαφορετικά είδη, οπότε το πήρα πάνω μου. Είναι πολύ προσωπικές ιστορίες και δε γινόταν την "Εντέλεια", τα "Μαθήματα Ζωής" και την "Τζέην" να μην τα τραγουδούσα εγώ.» Τα δύο από τα τρία αυτά τραγούδια τα έχει οπτικοποιήσει κιόλας, με την «Εντέλεια» να έχει ιδιαίτερη σημασία για εκείνον, γιατί είναι ένα τραγούδι-εξομολόγηση σε πρώτο πρόσωπο, ενώ είναι υπό σκέψη να κάνει βίντεο κλιπ και την «Τζέην».
Σημαντική συμβολή και στους τρεις δίσκους έχει ο Κώστας Παρίσης τόσο στην παραγωγή όσο και στην ενορχήστρωση. «Είναι μόνιμος συνεργάτης μου και πλέον έχουμε οικογενειακή σχέση. Δημιουργούμε τραγούδια από τις ιδέες μου με έναν ειδικό τρόπο, λόγω και του δικού μου ρόλου. Μιλάμε και με θεατρικούς λόγους με άνεση και ευκολία και όλο αυτό είναι γοητευτικό και συνάμα απενοχοποιημένο.»
Η συζήτηση παραμένει στο κομμάτι της παραγωγής όπου μας αποκαλύπτει ποια καινούρια στοιχεία πρόσθεσε σε αυτό το δίσκο: «Έχει στοιχεία ethnic και hip hop, ηλεκτρονικά αλλά και ηλεκτρικά που τα απέφευγα. Θέλω να πειραματιστώ με μη φυσικά όργανα, ενώ πάντα η βάση μου ήταν τα φυσικά όργανα. Αρχίζω και γράφω πράγματα τα οποία φεύγουν λίγο από την απλότητα, που είναι κάτι που κυνηγάω πάντα και με δυσκολεύει πάρα πολύ, το ύφος που θέλω να βρω. Δυσκολεύομαι να επιστρέψω σε μια απλότητα, ακόμα δεν είμαι σε αυτή τη φάση, το παραδέχομαι. Είμαι σίγουρος για το τι δεν έχω και νομίζω ότι βρήκα σε αυτό το δίσκο. Αυτός είναι ο τρόπος της μουσικής γιατί στον λόγο είμαι πολύ σαφής.»
Ο ρόλος του τραγουδοποιού και η παρουσίαση του δίσκου
«Ο κόσμος που ακούει τα τραγούδια μου είναι περιορισμένος αν και δε σημαίνει κάτι αυτό. Νομίζω πως τώρα πλέον αποκτώ συγκεκριμένη σχέση με τους ανθρώπους που με ακολουθούν για τα τραγούδια που γράφω. Φαίνεται σαν να απέκτησα συγκεκριμένο στυλ και μια γλώσσα και έναν κώδικα ο οποίος έχει παγιωθεί μετά από τρεις δίσκους. Προσωπικά, χρειάστηκα τρεις δίσκους για να πατήσω και με τα δυο μου πόδια σαν τραγουδοποιός.»
Ο χειμώνας δεν είχε συναυλίες άρα δεν μπορούσε να γίνει η παρουσίαση. Ωστόσο, έχει σκεφτεί ήδη τον τρόπο που θα γίνει και μας τον αποκαλύπτει. «Έχω ήδη σκεφτεί πολύ την παρουσίαση! Θα διηγούμουν μια ολοκληρωμένη ιστορία. Μια παράσταση που θα σας έλεγα μια ιστορία, με μονολόγους και αστεία, ενώ στο ενδιάμεσό της, θα είχε τραγούδια. Ελπίζω σύντομα να γίνει η παρουσίαση, όταν το επιτρέψει η κατάσταση.»
Υποκριτική - Μουσική - Τρέξιμο και η σύνδεσή τους
Η βασική ιδιότητα του Πάνου είναι ηθοποιός. Έχει όμως ακόμα δύο, τραγουδοποιός και ερασιτέχνης αθλητής δρόμου. Η σύνδεση των τριών αυτών πλευρών του, γίνεται στη συνέχεια. «Όλα τα πράγματα μπορούν να συνδεθούν, αν το ένα τροφοδοτεί και νοηματοδοτεί το άλλο. Ακόμα και πράγματα που είναι εκ διαμέτρου αντίθετα. Η μοναχικότητα του τρεξίματος και η μοναχικότητα της δημιουργίας είναι για μένα απαραίτητα. Είναι μια σύνδεση που πρέπει να γίνει όσο και να είσαι στο κέντρο του κόσμου. Για να δημιουργήσεις ένα τραγούδι ή να πατήσεις στη δημιουργία ενός ρόλου πρέπει να ακολουθήσεις ένα μοναχικό δρόμο και το τρέξιμο σου το δίνει αυτό. Επίσης η εξάντληση του σώματος μού διεγείρει τη φαντασία. Οπότε είναι, τελικά, απαραίτητα συστατικά της δημιουργίας μου.»
Η καραντίνα και η πανδημία περιόρισε πάρα πολύ την μετακίνηση του κόσμου. Ως διέξοδο βρήκε το περπάτημα, την επιστροφή στη φύση αλλά και το τρέξιμο. «Το μόνο θετικό που έκανε ο κορωνοϊός είναι αυτό. Ανάγκασε τον κόσμο να βγαίνει έξω, να περπατάει, να τρέχει. Η ενασχόληση με το τρέξιμο και τους μαραθωνίους είναι μεγάλη πράξη ελευθερίας και το πιστεύω ακράδαντα. Ακολουθούμε, όπως έκανε ο πρώτος μαραθωνοδρόμος, το να μπορούμε να τρέχουμε ελεύθεροι στους δρόμους ανεξαρτήτως φύλου, σεξουαλικής προτίμησης, χρώματος, θρησκείας. Αυτό είναι ένα μήνυμα ελευθερίας και ειρήνης.
» Η κίνηση αυτή, από μόνη της, εμπεριέχει μια μεγάλη ελευθερία όχι μόνο σώματος, αλλά και ιδεολογίας την οποία δε τη συζητάμε πολύ συχνά. Αλλά το κουβαλάμε μέσα μας κυτταρικά αυτό. Ο δρομέας από μόνος του δεν είναι ένας άνθρωπος ο οποίος τρέχει χωρίς να τον κυνηγάει κανείς. Δεν είναι ένας τρελός. Είναι ένας άνθρωπος ο οποίος, κατά την προσωπική μου άποψη, ενισχύει την ιδεολογία της ελευθερίας σε μια κοινωνία. Και για να το πάμε πιο γενικά, σκεφτείτε τις κοινωνίες οι οποίες δεν έχουν την ελευθερία σε πρώτη γραμμή, όπως είναι κάποια δικτατορικά καθεστώτα ή καθεστώτα που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση. Υπάρχουν καθεστώτα που καταπατούν τα δικαιώματα, και εκεί ούτε μαραθώνιοι υπάρχουν, ούτε το δρομικό κίνημα είναι ενεργό. Έτσι γίνεται αντιληπτό πως το γεγονός ότι ένας μαραθώνιος δρόμος γίνεται σε μια χώρα, είναι μια πράξη ελευθερίας.»
Το ελληνικό #MeToo και η νέα γενιά
Η συζήτηση είχε μια κοινωνική χροιά και τους προηγούμενους μήνες ο Πάνος Βλάχος κράτησε μία παραδειγματική στάση σχετικά με το κίνημα "MeToo". Ο ίδιος αναλύει το σκεπτικό του επ' αυτού. «Πιστεύω ότι και η προηγούμενη γενιά αλλά και αυτή, διαθέτει στη συντριπτική πλειονότητά της τους ανθρώπους ενσυνείδητους. Επαναλαμβάνω ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων της προηγούμενης γενιάς είναι άνθρωποι οι οποίοι είναι πολύ υψηλού ήθους και μεγάλης διάθεσης για προσφορά. Ωστόσο, κατά την άποψή μου, η διαφορά αυτής της γενιάς είναι ότι συζητά πιο ανοιχτά για κάποια θέματα. Η συγκεκριμένη η γενιά θα κριθεί όταν περάσει ο χρόνος, εννοώ για το ήθος της και για τον τρόπο συμπεριφοράς της.
» Αυτή τη στιγμή το μόνο που κάνουμε είναι να ρίχνουμε περισσότερο φως σε ένα θέμα που δεν ακουμπά όλους μας, αλλά μια μειοψηφία και αυτό δείχνει κάτι. Δείχνει πως εμείς θέλουμε να στρέψουμε τον προβολέα στον αδύναμο και να αλλάξουμε κάποια πράγματα τα οποία για κάποιους λόγους είχαν παγιωθεί, κάποιες συμπεριφορές. Τίποτα παραπάνω. Δεν επιθυμώ να σκοτωθεί κανείς, ούτε να καθαιρεθεί κανείς. Nα αλλάξει μια ιδεολογία. Και όποια πράγματα πρέπει να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη και όσοι άνθρωποι έχουν πράξει έκνομα ή παράνομα πράγματα, υπάρχουν οι ειδικοί που θα τους κρίνουν όχι εγώ.
» Είμαι απλά, ένας καλλιτέχνης σε ένα χώρο, που όσο φως διαθέτω το ρίχνω πάνω σε θέματα που με αφορούν και όποτε μιλάω για θέματα πέρα της δουλειάς μου το κάνω με διάθεση να προσφέρω και όχι να καταστρέψω.
Το ντοκιμαντέρ για τη νίκη του Σπύρου Λούη στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896
Ο ίδιος σκηνοθέτησε πρόσφατα ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο «7 Λεπτά Ψυχής» για τον πρώτο σύγχρονο ολυμπιονίκη μαραθωνοδρόμο. «Το ντοκιμαντέρ αυτό προέκυψε, δεν θα κάνω καριέρα σκηνοθέτη. Είναι έργο ειδικών συνθηκών και πραγματοποιήθηκε από εμένα, ελλείψει άλλου και λόγω της γνώσης μου πάνω στο θέμα. Και λόγω της εμπειρίας μου από το τι σημαίνει "δρομικό κίνημα". Είμαι πάρα πολύ περήφανος για αυτή τη δουλειά γιατί ακουμπάει ένα θέμα πάρα πολύ δύσκολο και πάρα πολύ επικίνδυνο με μεγάλη αγάπη. Υπάρχει μεγάλη αίσθηση ευθύνης απέναντι στο δρομικό κίνημα και στον αθλητισμό γενικότερα, αλλά και στην έννοια της ελευθερίας, όπου είναι κάτι που με απασχολεί ιδιαίτερα.
Επιτέλους μπορώ να το μοιραστώ με το κοινό γιατί περάσαμε από χίλια κύματα. Ξεκίνησε να είναι διαθέσιμο για streaming αποκλειστικά στην πλατφόρμα του Cinobo και θα γίνουν δύο προβολές στο «Σινέ Φλερύ» (Σκίππη 5-7) στην Καλλιθέα [σ.σ. 7,8 και 9 Ιουνίου], μιας εκδοχής της ταινίας που δε θα παρουσιαστεί πουθενά αλλού. Στο τέλος της γίνεται και ένα Q&A με το κοινό όπου απαντώ στα ερωτήματά τους.»
Η πίεση του χρόνου ήταν μεγάλη οπότε το «σας ευχαριστώ πάρα πολύ», ολοκλήρωσε μια γεμάτη συζήτηση. Πολλές σκέψεις με είχαν κατακλύσει εκείνη τη στιγμή αλλά το χαμόγελο του Πάνου Βλάχου διαπέρασε το ακουστικό του τηλεφώνου και σχεδίασε ένα μειδίαμα και στο δικό μου πρόσωπο. Είναι σημαντικό και πολλές φορές λυτρωτικό να εκφράζονται οι καλλιτέχνες με όποιο τρόπο επιλέγουν και ο Πάνος Βλάχος το κάνει καλά, είναι γεγονός!
*Οι φωτογραφίες είναι του Πάνου Κωστούρου