Νίκος Μπιτζένης (Mikro): «Κάνουμε αυτό που μας αρέσει χωρίς "πρέπει" και "μη". Με κάποιο τίμημα, αλλά το κάνουμε»

Σπάω το κεφάλι μου προσπαθώντας να θυμηθώ πώς λεγόταν εκείνο το τοπικό μουσικό κανάλι της Θεσσαλλονίκης στο οποίο άκουσα πρώτη φορά, σε ηλικία 14 χρονών, το «Αυτή Η Πόλη». Ματαιοπονώ. Το κανάλι δεν το θυμήθηκα, θυμάμαι όμως ακόμα τη χορευτική διάθεση του κομματιού, το οποίο αναπολεί μια εποχή που όλοι χόρευαν ασταμάτητα. Δεδομένου ότι κυκλοφόρησε το 2007, χαμογελάω σκεπτόμενος πώς θα ήταν αν κυκλοφορύσε ένα τέτοιο κομμάτι σήμερα, την εποχή της απόλυτης nostalgic αποθέωσης των '90s. Σύντομα θα έπαιρνα μια απάντηση, δοσμένη από τον ίδιο το συνιδρυτή του γκρουπ, τον Νίκο Μπιτζένη. Η απάντηση και πολλά άλλα ενδιαφέροντα ακολουθούν στις επόμενες γραμμές: 

MixGrill: Καλησπέρα, Νίκο, σε ευχαριστούμε θερμά για την αποδοχή της πρόσκλησης! Ξεκινάω βιογραφικά και βιωματικά. Θα ήθελα να μας δώσεις μία εικόνα του εαυτού σου στα ‘90s. Από τη μία το grunge και ο κόσμος του alternative rock, από την άλλη ο φουτουριστικός, ατμοσφαιρικός κόσμος της ηλεκτρονικής μουσικής, που γνώριζε μέρες δόξας τότε. Εσύ πώς και επέλεξες το δεύτερο κόσμο στα νεανικά σου χρόνια;

Νίκος Μπιτζένης: Καλησπέρα και σε ευχαριστώ και εγώ. Για μένα η επιλογή ήταν πολύ απλή, άμεση και εύκολη. Ποτέ δεν ήμουν ιδιαίτερα φαν του ροκ. Από τις αρχές που θυμάμαι τα πρώτα μου ακούσματα, όλα ήταν ηλεκρονικά: Kraftwerk, Jean Michel Jarre, Giorgio Moroder (ειδικά με το "I Feel Love"), διάφορα ντίσκο κομμάτια, Abba... Μου άρεσε αυτό το φουτουριστικό του πράματος και τα κουμπάκια! Αλλά ακόμα και στα πιο κιθαριστικά, μου άρεσαν τα μελωδικά και πιο glamour, όπως Roxy Music, David Bowie, Duran Duran.

Οπότε, όταν ήρθε η δεκαετία των '90s με τα grunge και τις distorted κιθάρες από τη μία και τους Chemical Brothers, Underworld, Orbital, Future Sound of London και Moby από την άλλη... ε, τι άλλο να διάλεγα; Άσε που ήδη είχα αρχίσει να ασχολούμαι με τη δημιουργία ηλεκτρονικής μουσικής με έναν υπολογιστή Commodore 64 και στη συνέχεια με έναν ATARI. Οπότε, η ηλεκτρονική μουσική είχε έναν επιπλέον λόγο να με ενδιαφέρει περισσότερο. Εξάλλου, η παλέτα της ηλεκτρονικής μουσικής είναι τόσο πλούσια, που μόνο η φαντασία σου βάζει όρια.

M.G.: Θυμάσαι πού και πότε έγινε η πρώτη σου συνάντηση με τον Γιάννη Λευκαδίτη και αργότερα με τα υπόλοιπα ιδρυτικά μέλη των Mikro;

Ν.Μ.: Με τον Γιάννη γνωριζόμαστε από τα μέσα της δεκαετίας του '80. Γνωριστήκαμε στο "El Lay", γνωστό μαγαζί στη Θεσσαλονίκη τότε, μέσα από κοινές μουσικές αναζητήσεις. Είχαμε φτιάξει διάφορες μπάντες μαζί πριν τη δημιουργία των Mikro. Οι Mikro προέκυψαν στα τέλη των '90s, όταν θελήσαμε να κάνουμε κάτι αρκετά διαφορετικό σε σχέση με ό,τι είχαμε κάνει εως τότε. Στην αρχή είχαμε αγγλικό στίχο και είχαμε πάρει στην μπάντα την Ηλέκτρα ως τραγουδίστρια. Κάπου εκεί είπαμε να δοκιμάσουμε ελληνικό στίχο και μας προέκυψαν τα πρώτα Mikro τραγούδια: «Σταγόνες», «Λάθος Κωδικός» «16 Προς 9» και «Μισό Λεπτό Προθεσμία». Για την ακρίβεια, οι πρώτες ηχογραφήσεις και κυκλοφορίες αυτών των τραγουδιών έγιναν με την Ηλέκτρα στα γυναικεία φωνητικά.  

Στη συνέχεια η Ηλέκτρα αποχώρησε για προσωπικούς λόγους και αρχίσαμε να ψάχνουμε αντικαταστάτρια. Μετά από μία άλλη τραγουδίστρια που είχαμε για μερικούς μήνες, καταλήξαμε στη Ρία και μαζί της ήρθε να προστεθεί στη παρέα και ο Στέλιος. Όλα αυτά σε συναντήσεις σε διάφορα μαγαζιά της Θεσσαλονίκης, όπως o «Θερμαϊκός», ο «Ίσαλος», το «Λεωφόρος Νίκης 35», το «Don’t Tell Mama» και το «ArtHouse». 

M.G.: Αν σου ζητούσα να μου απαριθμήσεις τέσσερα-πέντε αγαπημένα στέκια της Θεσσαλονίκης εκείνη την εποχή και να μοιραστείς μαζί μας από μία ανάμνηση αντίστοιχα για το καθένα (με ή χωρίς τους υπόλοιπους Mikro), τι θα μου έλεγες;

Ν.Μ.: Αυτά που ανέφερα παραπάνω είναι και τα μαγαζιά που συχνάζαμε συνήθως για καφέ ή ποτό και κουβέντα. Επίσης, σαν στέκι είχαμε και κάποια δισκάδικα, όπως ο "Λωτός", και φυσικά το "Λούκι Λουκ", μαζί με κάποια κλαμπ για πιο αργά. Οι αναμνήσεις πολλές. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποια. Άπειρες συζητήσεις περί μουσικής, για τους Mikro, για το μέλλον, για βιβλία, για ταινίες, για ρούχα, για άλλες μπαντες κλπ.

M.G.: Ήδη από το 2007, με το κομμάτι «Αυτή η Πόλη», εκφράζατε τη νοσταλγία σας για μια πόλη που όλο χόρευε και δεν κοιμόταν ποτέ. Αναρωτιέμαι πώς θα ήταν αν αυτό το κομμάτι κυκλοφορούσε σήμερα, με όλη αυτή τη nostalgia culture που έχει κυριαρχήσει για την κουλτούρα των ‘90s!

Ν.Μ.: Θα μπορούσε να έχει κυκλοφορήσει και σήμερα με την ίδια ακριβώς σημασία! Η νοσταλγία για τα '90s είναι νοσταλγία για ξεγνοιασιά και χορό δίχως αύριο. Αυτό έχει χαθεί τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια. Η μουσική έχει γίνει ένα απλό background. Ο κόσμος δε βγαίνει για να ακούσει μουσική και να χορέψει. Βγαίνει για να βγει και να πιει. Στο ένα χέρι το ποτό και στο άλλο το κινητό. Ο κόσμος πρέπει να ξαναθυμηθεί πώς είναι να χορεύεις με ωραία μουσική και να ιδρώνεις και να αγκαλιάζεις κόσμο και να γυρίζεις σπίτι λιώμα, όχι από το ποτό αλλά από την κούραση. Βέβαια, τίποτα δεν είναι τυχαίο. Η κρίση έχει παίξει μεγάλο ρόλο. Πού όρεξη για όλα αυτά; Αυτό δεν σημαίνει, όμως, οτι πρέπει να τα παρατήσουμε. Η ζωή είναι εκεί και μας περιμένει!

M.G.: Πάντως, πλέον και η ίδια η Θεσσαλονίκη φαίνεται να «κόντυνε» (και) στον τομέα της νυχτερινής διασκέδασης, χάνοντας τη μεγάλη ποικιλία και ζωντάνια που κάποτε χαρακτήριζε τα στέκια της. Πέρα από την οικονομική κρίση, που προφανώς επηρέασε, εσύ πού θα το απέδιδες;

Ν.Μ.: Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι και πολιτισμική. Μπορείς να χορέψεις και να κάνεις πάρτυ μιά χαρά και χωρίς λεφτά. Το θέμα είναι αν έχεις τη διάθεση. Κι αν την έχεις τη διάθεση, ξέρεις πώς να το κάνεις; Πού να το κάνεις; Πού να πάς όταν όλα τα μαγαζιά είναι copy-paste μιας αδιάφορης υποκουλτούρας; Το mindset που ανέφερα παραπάνω πρέπει να περάσει και σε αυτούς που έχουν τα μαγαζιά, τα μπαρ, τα κλαμπ. Να προσφέρουν αυτό για το οποίο διψάει ο κόσμος: ειλικρινή διασκέδαση. Όχι ποτά και κονσέρβα playlists από το YouTube και το Spotify. Με καλό ήχο και καλή μουσική μπορείς να ανεβάσεις και να κάνεις να χορέψει τον καθένα, θέλει δεν θέλει!

M.G.: Συμφωνώ, μιλώντας από προσωπική πείρα! Για να αλλάξουμε θέμα, σε παλιότερες συνεντεύξεις σου περιέγραψες την πρόκληση που αντιμετωπίσατε φτιάχνοντας μουσική σε μία χώρα όπου το εναλλακτικό ταυτίζεται κυρίως με το κιθαριστικό, και το ποπ κυρίως με το λαϊκοπόπ ή με έναν επιφανειακό μιμητισμό mainstream ποπ κομματιών της μουσικής βιομηχανίας. Βλέποντας εκείνες τις απαντήσεις με μια δεκαετία διαφορά, όπου στο μεταξύ το ίντερνετ άλλαξε τα πάντα στην παραγωγή και τη διανομή της μουσικής, τι αποτίμηση θα έκανες για τη σχέση της Ελλάδας με τον όρο «ποπ»;

Ν.Μ.: Δυστυχώς, επειδή εδώ και οχτώ χρόνια ζω μόνιμα στο εξωτερικό, δεν μπορώ να έχω καλή εικόνα του τι συμβαίνει τώρα μουσικά στην Ελλάδα. Μπορώ να πω με σιγουριά όμως πως η ποπ στην Ελλάδα θα είναι παρεξηγημένη για πολλά χρόνια ακόμη. Παρόλα αυτά, έχω την αίσθηση οτι τα πράματα έχουν αρχίσει να αλλάζουν προς το καλύτερο. Ο κόσμος πλέον δεν τρώει κουτόχορτο, δεν ψήνεται από τις ψεύτικες καριέρες που προσπαθεί να χτίσει η ετοιμοθάνατη μιντιακή βιοτεχνία της ελληνικής τηλεόρασης. Βλέπουμε παραδείγματα καλλιτεχνών που γεμίζουν συναυλίες χωρίς καμία στήριξη από το σάπιο τηλεπάνελ. Ο κόσμος αναγνωρίζει το καλό και το αναμεταδίδει ο ίδιος, στόμα με στόμα, post και stories. Τουλάχιστον από αυτά που βλέπω στο internet.

M.G.: Αυτό που είπες περί «μιντιακής βιοτεχνίας» με οδηγεί σχεδόν φυσικά στην επόμενη ερώτηση. Επιστρέφοντας στο ντεμπούτο σας, το στο «Τέλος Του Κόσμου» του ‘99, είχα διαβάσει μία ενδιαφέρουσα ιστορία για το πώς γυρίστηκε το βιντεοκλίπ του «Λάθος Κωδικός» ως σφήνα σε κάποια γυρίσματα, νομίζω του Μανώλη Φάμελλου; Θεωρώ ότι η όλη ιστορία αποτελεί ένα μικρό δείγμα του πώς λειτουργούσε η εγχώρια μουσική βιομηχανία τότε και έχει αξία να το μοιραστείς πάλι μαζί μας, αν θες.

Ν.Μ.: Ναι, όντως είναι αρκετά ενδεικτικό. Είχαμε κατέβει στην Αθήνα για ένα από τα πρώτα μας live και η δισκογραφική μας εταιρεία, τότε η Warner, μας είπε ότι, αν θέλουμε να γυρίσουμε βιντεοκλίπ, πρέπει να πάμε σε ένα κολυμβητήριο όπου ο Φάμελλος γύριζε το δικό του. Πήγαμε, λοιπόν, εκεί και βρήκαμε δίπλα σε μια μεγάλη πισίνα μία μπανιέρα που ήταν γεμάτη νερό και έπρεπε να μπαίνουμε ένας-ένας με τα ρούχα για 30 δευτερόλεπτα και να βγαίνουμε. Κάτι σαν αγώνες κρατήματος αναπνοής! Μας φάνηκε αρκετά αστείο και έξυπνο, low budget και σχετικά γρήγορο. Για την ακρίβεια, επειδή το γυρίσανε σε φιλμ, είχαν φιλμ μόνο για 8 λεπτά, πράμα που έφτανε μόνο για δύο takes, καθώς ήταν μονόπλανο (ίσως και από τα πρώτα ελληινικά μονόπλανα video clip). Μια ζωή low-budget ήμασταν —ή και καθόλου-budget!  Την ίδια ώρα που ακούγαμε τρελά νούμερα για κάποια άλλα... νούμερα! Ενδεικτικό;

M.G.: Μάλλον! Οπότε, σε αυτό το σημείο να πούμε ότι από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 «τρέχετε» πλέον το δικό σας label, την UNDO Records, και οι κυκλοφορίες σας βγαίνουν απευθείας από εκεί. Πολύ μεγαλύτερη ελευθερία, και πολύ μεγαλύτερες ευθύνες όμως, αφού στο roster της δισκογραφικής περιλαμβάνονται τα project και άλλων καλλιτεχνών. Τι κέρδισες και τι έχασες, λοιπόν, από την ενασχόληση με την UNDO και την απομάκρυνση από τη mainstream μουσική βιομηχανία;

Ν.Μ.: Το μόνο που στερηθήκαμε από το διαζύγιο με τη Warner ήταν οτι δεν είχαμε πλέον το promo network της εταιρίας. Αλλά άξιξε. Η ελευθερία και η διαχείριση του υλικού σου όπως θέλεις εσύ είναι μεγάλη υπόθεση. Θέλαμε ακριβό packaging; Το είχαμε. Γιάννης πίνει, Γιάννης κερνάει. Κάναμε ό,τι θέλαμε χωρίς να δίνουμε λογαριασμό σε κανένα. Μόνοι μας τα στούντιο, τις παραγωγές, τα βιντεοκλίπ, φωτογραφήσεις, τα πάντα. Σαφώς και περισσότερο τρέξιμο αλλά αξίζει. Η UNDO Records είναι μια εταιρεία φτιαγμένη από μουσικούς για μουσικούς, σπίτι για εμάς κα τους φίλους μας. Τελείως ανεξάρτητη και DYI.

Πάντα συμβουλεύουμε τους νέους μουσικούς να αποφεύγουν τις μεγάλες εταιρείες με τις πολλές παγίδες που έχουν. Ειδικά στην εποχή μας, με το ίντερνετ και το ψηφιακό τοπίο, είναι σχεδόν ανόητο να υπογράφεις συμβόλαια για να πάρεις εκατό βινύλια δίνοντας τη διαχείριση των master σου σε τρίτους χωρίς καμία άλλη βοήθεια ή promotion που να αξίζει. Κι αν θέλεις τόσο πολύ εκατό βινύλια, είναι πλέον πολύ εύκολο να τα τυπώσεις μόνος σου σε κάποιο vinyl pressing service. Υπάρχουν άπειρα εκεί έξω.