Το Θέατρο Σημείο παρουσιάζει τον φετινό χειμώνα τον «Κοριολανό» (1606-1607), το τελευταίο τραγικό και σχεδόν άγνωστο στο ευρύ ελληνικό κοινό, θεατρικό κείμενο του Σαίξπηρ, σε σκηνοθεσία του Αλέξανδρου Διαμαντή.
Με τον «Κοριολανό», ο Σαίξπηρ προσπαθεί να μας μεταφέρει στη δοκιμασμένη από τον λιμό Ρώμη του 5ου π.Χ αιώνα. Κύριος πρωταγωνιστής του έργου, όπως μαρτυρά ο τίτλος, είναι το ιστορικά υπαρκτό πρόσωπο του στρατηγού και ύπατου της ρωμαϊκής δημοκρατίας, Γάϊου Μάρκιου Κοριολανού. Κεντρικό σημείο της αφήγησης του έργου αποτελεί η νικηφόρα έκβαση της πολιορκίας της πόλης των Βόλσκων, Κοριόλης, η οποία συνοδεύτηκε από την πρόταση της Συγκλήτου να χρισθεί ο Γάϊος Μάρκιος ύπατος από τον λαό, όπως το έθιμο όριζε. Η απέχθεια, ωστόσο, με την οποία ο ήρωας του Σαίξπηρ αντιμετώπιζε τον όχλο της Ρώμης που κατ' αυτόν άγεται και φέρεται δίχως να συναισθάνεται το βάρος των αποφάσεων του, και η άρνηση του να μεταβάλλει τις ιδέες του χάριν ενός αξιώματος, μέλλει να τον φέρει αντιμέτωπο με τους δημάρχους, τους λαϊκούς εκπροσώπους, οι οποίοι θα επιζητήσουν την πολιτική αλλά και φυσική του εξουδετέρωση. Από τη στιγμή εκείνη, θα ξεκινήσει ένας αδυσώπητος αγώνας εξουσίας, με τον Κοριαλανό να ετοιμάζεται να καταστεί ο καταστροφέας της πατρίδας του!
Στο επίκεντρο του σαιξπηρικού έργου συναντάμε την αποστροφή του ήρωα, ίσως και του ίδιου του συγγραφέα, για την απερίσκεπτη άσκηση της πολιτικής τόσο από τον λαό όσο και από τους εκπροσώπους αυτού. Η αμάθεια του όχλου, η πλήρης υποταγή του στο θυμικό, η εξυπηρέτηση των ιδιών συμφερόντων από τους άρχοντες αλλά και οι ελιτιστικές τάσεις κάποιων άλλων γεννούν και τρέφουν όλες τις κοινωνικές παθογένειες στο όνομα μιας εφήμερης εξουσιαστικής ισχύς που διαμορφώνει τον κόσμο.
Την ιστορία του Κοριολανού αναλαμβάνουν να αφηγηθούν επί σκηνής έξι ηθοποιοί, ο Ιωάννης Παπαζήσης, η Παρθενόπη Μπουζούρη, ο Στάθης Μαντζώρος, η Ορόρα Μαριόν, η Άρτεμις Γρύμπλα και ο Νικόλας Μίχας. Εισερχόμενοι στο θέατρο για να τοποθετηθούμε στις θέσεις μας, βρίσκουμε τον Κοριολανό (Ιωάννη Παπαζήση) να είναι ήδη καθισμένος δίπλα στη ράμπα που είναι τοθετημένη στη σκηνή, δείχνοντας σκεπτικός και μονολογώντας χαμηλόφωνα στα σκοτεινά. Με το σβήσιμο και των τελευταίων φώτων σηματοδοτείται η σταδιακή είσοδος επί σκηνής των υπόλοιπων πέντε ηθοποιών, οι οποίοι καλούνται να ενσαρκώσουν όλους τους χαρακτήρες που εμφανίζονται στο έργο. Γεγονός εκ των πραγμάτων δύσκολο, καθώς πρέπει σε κάθε σκηνή να προσαρμόζονται στην ψυχοσύνθεση του καινούργιου χαρακτήρα. Οπτικά, η προσπάθεια αυτή αποτυπώνεται μέσα από αλλαγή κουστουμιών που διαθέτουν σύγχρονη αισθητική, την διαφοροποίηση στον τόνο της φωνής τους και δευτερευόντως της κίνησης τους. Επίσης, αξιοσημείωτη είναι η παρουσία και των έξι ηθοποιών, κατά το μεγαλύτερο μέρος της παράστασης, πάνω στη σκηνή ή περιμετρικά αυτής, όταν ο ρόλος τους δεν συμμετέχει στα τεκταινόμενα.
Φωτογραφία: Stavros Habakis©
Ερμηνευτικά, ξεχωρίζουν ο Ιωάννης Παπαζήσης που ενσαρκώνει τον κεντρικό πρωταγωνιστή και η Παρθενόπη Μπουζούρη στο πρόσωπο της οποίας συναντάμε την μητέρα του Κοριολανού αλλά και τον θανάσιμο αντιπαλό του, Τούλλο Αουφίδιο. Ο Παπαζήσης με καθαρό λόγο που διατηρείται ακόμα και κατά τις ψυχολογικές εναλλαγές του ήρωά του, από τον ελιτισμό στην ταπεινοφροσύνη, από την ένταση της πολιτικής στην ηρεμία της οικογένειας, από το μίσος προς τον λαό στην αγάπη προς την μήτερα, μεταδίδει με διαύγεια στο κοινό την ολότητα του χαρακτήρα του. Το παράξενο και συνάμα αξιοθαύμαστο, κατ' εμέ, είναι πως ενώ ο Κοριολανός αντιπροσωπεύει την ελίτ, ίσως και τον συντηρητισμό αυτής, ουδέποτε γεννά αισθήματα μίσους στους θεατές, τουλάχιστον εγώ δεν έπιασα ποτέ τον εαυτό μου να τον μισεί, τουναντίον συναισθάνθηκα τους προβληματισμούς του. Από την άλλη μεριά, η Παρθενόπη Μπουζούρη καλείται να φέρει εις πέρας δύο αντιθετικούς ρόλους, εκείνον της μητέρας και εκείνον ενός πολεμιστή. Ισορροπώντας στις απαιτήσεις των δυο χαρακτήρων, την βλέπουμε να ζωντανεύει επί σκηνής τις φιλοδοξίες μιας δυναμικής μητέρας αλλά και την έχθρα ενός ισχυρού αντιπάλου. Η αγάπη προς το πρόσωπο του γιού μαζί με την ελπίδα να τον δει να μεγαλουργεί πολιτικά έρχεται σε αντίθεση με το μίσος ενός εχθρού που επιζητά την ολική καταστροφή του αντιπάλου του. Κοινός τόπος για τους δύο χαρακτήρες της αποτελεί η φιλοδοξία τους να πετύχουν τους προσωπικούς τους στόχους. Μια τελευταία επιπρόσθετη παρατήρηση σχετικά με την συνολική ερμηνευτική εικόνα των ηθοποιών, είναι πως ίσως θα έπρεπε να τονιστεί ακόμα περισσότερο,σ' ορισμένες σκηνές, η ένταση της υπόθεσης, προκειμένου ν' αποτυπωθεί πληρέστατα ο ψυχισμός των κεντρικών ηρώων, όπως χαρακτηριστικά στην σκηνή όπου η μητέρα του Κοριολανού τον εκλιπαρεί να μην αφήσει την οργή του να καταστρέψει την Ρώμη.
Φωτογραφία: Stavros Habakis©
Όσον αφορά το σκηνικό που στήθηκε, αυτό περιορίζεται σε κάποιους αιωρούμενους καθρέφτες, σε τρεις επίσης αιωρούμενες κόκκινες στρατιωτικές (αυτή την αίσθηση μου έδωσαν) στολές και σε μια ράμπα που καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της σκηνής, πάνω στην οποία εκτυλίσσεται ως επί το πλείστον η υπόθεση. Ενδεχομένως η επιλογή της ράμπας ως το κεντρικό σκηνικό από τον σκηνοθέτη να έγινε για να αποτυπωθεί πληρέστερα η πάλη της εξουσίας. Η ράμπα αποτελεί σύμβολο αστάθειας, τη μια στιγμή βρίσκεσαι στην κορυφή και την αμέσως επόμενη πατάς απότομα στη γη. Αυτό ακριβώς συνέβη με τον πρωταγωνιστή μας, η ράμπα εξελίχθηκε από πεδίο δόξας σε πεδίο πολιτικής διαμάχης. Πάνω σ΄αυτη θριαμβεύει, τιμάται, αμφισβητείται, διώκεται, προδίδεται και τέλος ηττάται, ο Κοριολανός. Για τα τεχνικά σημεία της παράστασης, επιβάλλεται, επίσης, να μνημονευτεί ο εξαιρετικός φωτισμός της κα Άννας Σμπώκου, ο οποίος εναρμονίζεται πλήρως με την ροή του δράματος, καθώς στις σκηνές των συγκρούσεων είναι δυνατός φωτίζοντας κάθε σπιθαμή της σκηνής ενώ αντιθέτως στις συνωμοτικές σκηνές ο φωτισμός χαμηλώνει.
Αρκετά εύκολα μπορεί κάποιος παρακολουθώντας την Ρώμη του Κοριολανού να προχωρήσει σε παραλληλισμούς με την πολιτική πραγματικότητα του σήμερα, όπου ο καθένας με μεγάλα λόγια μπορεί να παρασύρει την μάζα. Αναμφίβολα, ο «Κοριολανός» πρόκειται για μια παράσταη με ερμηνείες ταλαντούχων ηθοποιών που θα σε βάλουν σε σκέψεις βαθύτερες για το πολιτικοκοινωνικό γίγνεσθαι του τώρα και του χθες.
Συντελεστές παράστασης:
Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές
Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Διαμαντής
Σκηνογραφία: Μικαέλα Λιακατά
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Φωτισμοί: Άννα Σμπώκου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Βικτόρια Στιμπέλσκι
Επικοινωνία: Ειρήνη Λαγουρού
Ερμηνεύουν οι: Ιωάννης Παπαζήσης, Παρθενόπη Μπουζούρη, Στάθης Μαντζώρος, Ορόρα Μαριόν, Άρτεμις Γρύμπλα, Νικόλας Μίχας.
Πληροφορίες Παράστασης:
Θέατρο Σημείο, Χαριλάου Τρικούπη 4, Καλλιθέα (όπισθεν Παντείου Πανεπιστημίου)
Ημέρες & Ώρες παραστάσεων: Δευτέρα & Τρίτη στις 21:15 | Τελευταία παράσταση: 16 Ιανουαρίου
Τιμές Εισιτηρίων: Κανονικό: 12 €, Μειωμένο: 8 €, Ομαδικό: 10 €
Τηλ. επικοινωνίας: 210 92 29 579
Με τον «Κοριολανό», ο Σαίξπηρ προσπαθεί να μας μεταφέρει στη δοκιμασμένη από τον λιμό Ρώμη του 5ου π.Χ αιώνα. Κύριος πρωταγωνιστής του έργου, όπως μαρτυρά ο τίτλος, είναι το ιστορικά υπαρκτό πρόσωπο του στρατηγού και ύπατου της ρωμαϊκής δημοκρατίας, Γάϊου Μάρκιου Κοριολανού. Κεντρικό σημείο της αφήγησης του έργου αποτελεί η νικηφόρα έκβαση της πολιορκίας της πόλης των Βόλσκων, Κοριόλης, η οποία συνοδεύτηκε από την πρόταση της Συγκλήτου να χρισθεί ο Γάϊος Μάρκιος ύπατος από τον λαό, όπως το έθιμο όριζε. Η απέχθεια, ωστόσο, με την οποία ο ήρωας του Σαίξπηρ αντιμετώπιζε τον όχλο της Ρώμης που κατ' αυτόν άγεται και φέρεται δίχως να συναισθάνεται το βάρος των αποφάσεων του, και η άρνηση του να μεταβάλλει τις ιδέες του χάριν ενός αξιώματος, μέλλει να τον φέρει αντιμέτωπο με τους δημάρχους, τους λαϊκούς εκπροσώπους, οι οποίοι θα επιζητήσουν την πολιτική αλλά και φυσική του εξουδετέρωση. Από τη στιγμή εκείνη, θα ξεκινήσει ένας αδυσώπητος αγώνας εξουσίας, με τον Κοριαλανό να ετοιμάζεται να καταστεί ο καταστροφέας της πατρίδας του!
Στο επίκεντρο του σαιξπηρικού έργου συναντάμε την αποστροφή του ήρωα, ίσως και του ίδιου του συγγραφέα, για την απερίσκεπτη άσκηση της πολιτικής τόσο από τον λαό όσο και από τους εκπροσώπους αυτού. Η αμάθεια του όχλου, η πλήρης υποταγή του στο θυμικό, η εξυπηρέτηση των ιδιών συμφερόντων από τους άρχοντες αλλά και οι ελιτιστικές τάσεις κάποιων άλλων γεννούν και τρέφουν όλες τις κοινωνικές παθογένειες στο όνομα μιας εφήμερης εξουσιαστικής ισχύς που διαμορφώνει τον κόσμο.
Την ιστορία του Κοριολανού αναλαμβάνουν να αφηγηθούν επί σκηνής έξι ηθοποιοί, ο Ιωάννης Παπαζήσης, η Παρθενόπη Μπουζούρη, ο Στάθης Μαντζώρος, η Ορόρα Μαριόν, η Άρτεμις Γρύμπλα και ο Νικόλας Μίχας. Εισερχόμενοι στο θέατρο για να τοποθετηθούμε στις θέσεις μας, βρίσκουμε τον Κοριολανό (Ιωάννη Παπαζήση) να είναι ήδη καθισμένος δίπλα στη ράμπα που είναι τοθετημένη στη σκηνή, δείχνοντας σκεπτικός και μονολογώντας χαμηλόφωνα στα σκοτεινά. Με το σβήσιμο και των τελευταίων φώτων σηματοδοτείται η σταδιακή είσοδος επί σκηνής των υπόλοιπων πέντε ηθοποιών, οι οποίοι καλούνται να ενσαρκώσουν όλους τους χαρακτήρες που εμφανίζονται στο έργο. Γεγονός εκ των πραγμάτων δύσκολο, καθώς πρέπει σε κάθε σκηνή να προσαρμόζονται στην ψυχοσύνθεση του καινούργιου χαρακτήρα. Οπτικά, η προσπάθεια αυτή αποτυπώνεται μέσα από αλλαγή κουστουμιών που διαθέτουν σύγχρονη αισθητική, την διαφοροποίηση στον τόνο της φωνής τους και δευτερευόντως της κίνησης τους. Επίσης, αξιοσημείωτη είναι η παρουσία και των έξι ηθοποιών, κατά το μεγαλύτερο μέρος της παράστασης, πάνω στη σκηνή ή περιμετρικά αυτής, όταν ο ρόλος τους δεν συμμετέχει στα τεκταινόμενα.
Φωτογραφία: Stavros Habakis©
Ερμηνευτικά, ξεχωρίζουν ο Ιωάννης Παπαζήσης που ενσαρκώνει τον κεντρικό πρωταγωνιστή και η Παρθενόπη Μπουζούρη στο πρόσωπο της οποίας συναντάμε την μητέρα του Κοριολανού αλλά και τον θανάσιμο αντιπαλό του, Τούλλο Αουφίδιο. Ο Παπαζήσης με καθαρό λόγο που διατηρείται ακόμα και κατά τις ψυχολογικές εναλλαγές του ήρωά του, από τον ελιτισμό στην ταπεινοφροσύνη, από την ένταση της πολιτικής στην ηρεμία της οικογένειας, από το μίσος προς τον λαό στην αγάπη προς την μήτερα, μεταδίδει με διαύγεια στο κοινό την ολότητα του χαρακτήρα του. Το παράξενο και συνάμα αξιοθαύμαστο, κατ' εμέ, είναι πως ενώ ο Κοριολανός αντιπροσωπεύει την ελίτ, ίσως και τον συντηρητισμό αυτής, ουδέποτε γεννά αισθήματα μίσους στους θεατές, τουλάχιστον εγώ δεν έπιασα ποτέ τον εαυτό μου να τον μισεί, τουναντίον συναισθάνθηκα τους προβληματισμούς του. Από την άλλη μεριά, η Παρθενόπη Μπουζούρη καλείται να φέρει εις πέρας δύο αντιθετικούς ρόλους, εκείνον της μητέρας και εκείνον ενός πολεμιστή. Ισορροπώντας στις απαιτήσεις των δυο χαρακτήρων, την βλέπουμε να ζωντανεύει επί σκηνής τις φιλοδοξίες μιας δυναμικής μητέρας αλλά και την έχθρα ενός ισχυρού αντιπάλου. Η αγάπη προς το πρόσωπο του γιού μαζί με την ελπίδα να τον δει να μεγαλουργεί πολιτικά έρχεται σε αντίθεση με το μίσος ενός εχθρού που επιζητά την ολική καταστροφή του αντιπάλου του. Κοινός τόπος για τους δύο χαρακτήρες της αποτελεί η φιλοδοξία τους να πετύχουν τους προσωπικούς τους στόχους. Μια τελευταία επιπρόσθετη παρατήρηση σχετικά με την συνολική ερμηνευτική εικόνα των ηθοποιών, είναι πως ίσως θα έπρεπε να τονιστεί ακόμα περισσότερο,σ' ορισμένες σκηνές, η ένταση της υπόθεσης, προκειμένου ν' αποτυπωθεί πληρέστατα ο ψυχισμός των κεντρικών ηρώων, όπως χαρακτηριστικά στην σκηνή όπου η μητέρα του Κοριολανού τον εκλιπαρεί να μην αφήσει την οργή του να καταστρέψει την Ρώμη.
Φωτογραφία: Stavros Habakis©
Όσον αφορά το σκηνικό που στήθηκε, αυτό περιορίζεται σε κάποιους αιωρούμενους καθρέφτες, σε τρεις επίσης αιωρούμενες κόκκινες στρατιωτικές (αυτή την αίσθηση μου έδωσαν) στολές και σε μια ράμπα που καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της σκηνής, πάνω στην οποία εκτυλίσσεται ως επί το πλείστον η υπόθεση. Ενδεχομένως η επιλογή της ράμπας ως το κεντρικό σκηνικό από τον σκηνοθέτη να έγινε για να αποτυπωθεί πληρέστερα η πάλη της εξουσίας. Η ράμπα αποτελεί σύμβολο αστάθειας, τη μια στιγμή βρίσκεσαι στην κορυφή και την αμέσως επόμενη πατάς απότομα στη γη. Αυτό ακριβώς συνέβη με τον πρωταγωνιστή μας, η ράμπα εξελίχθηκε από πεδίο δόξας σε πεδίο πολιτικής διαμάχης. Πάνω σ΄αυτη θριαμβεύει, τιμάται, αμφισβητείται, διώκεται, προδίδεται και τέλος ηττάται, ο Κοριολανός. Για τα τεχνικά σημεία της παράστασης, επιβάλλεται, επίσης, να μνημονευτεί ο εξαιρετικός φωτισμός της κα Άννας Σμπώκου, ο οποίος εναρμονίζεται πλήρως με την ροή του δράματος, καθώς στις σκηνές των συγκρούσεων είναι δυνατός φωτίζοντας κάθε σπιθαμή της σκηνής ενώ αντιθέτως στις συνωμοτικές σκηνές ο φωτισμός χαμηλώνει.
Αρκετά εύκολα μπορεί κάποιος παρακολουθώντας την Ρώμη του Κοριολανού να προχωρήσει σε παραλληλισμούς με την πολιτική πραγματικότητα του σήμερα, όπου ο καθένας με μεγάλα λόγια μπορεί να παρασύρει την μάζα. Αναμφίβολα, ο «Κοριολανός» πρόκειται για μια παράσταη με ερμηνείες ταλαντούχων ηθοποιών που θα σε βάλουν σε σκέψεις βαθύτερες για το πολιτικοκοινωνικό γίγνεσθαι του τώρα και του χθες.
Συντελεστές παράστασης:
Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές
Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Διαμαντής
Σκηνογραφία: Μικαέλα Λιακατά
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Φωτισμοί: Άννα Σμπώκου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Βικτόρια Στιμπέλσκι
Επικοινωνία: Ειρήνη Λαγουρού
Ερμηνεύουν οι: Ιωάννης Παπαζήσης, Παρθενόπη Μπουζούρη, Στάθης Μαντζώρος, Ορόρα Μαριόν, Άρτεμις Γρύμπλα, Νικόλας Μίχας.
Πληροφορίες Παράστασης:
Θέατρο Σημείο, Χαριλάου Τρικούπη 4, Καλλιθέα (όπισθεν Παντείου Πανεπιστημίου)
Ημέρες & Ώρες παραστάσεων: Δευτέρα & Τρίτη στις 21:15 | Τελευταία παράσταση: 16 Ιανουαρίου
Τιμές Εισιτηρίων: Κανονικό: 12 €, Μειωμένο: 8 €, Ομαδικό: 10 €
Τηλ. επικοινωνίας: 210 92 29 579
Σχετικό θέμα