Την 1η Ιουνίου οι θερινοί κινηματογράφοι στη χώρα μας άνοιξαν με πληρότητα 40% και όλα τα απαραίτητα μέτρα για την πρόληψη και προστασία των θεατών - έτσι τουλάχιστον προβλέπεται. Πριν λίγες ημέρες το 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξήχθη online με προβολές διαθέσιμες στους χρήστες της πλατφόρμας που δημιουργήθηκε, ενώ φόρουμ και συζητήσεις ήταν επίσης διαθέσιμα για παρακολούθηση. Επιπλέον, το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου 2020 - το μεγαλύτερο φεστιβάλ που διεξάγεται κάθε χρόνο στην Ελλάδα - μετέφερε τις παραγωγές που επρόκειτο να παρουσιαστούν σε κλειστό χώρο για το καλοκαίρι 2021, διατηρώντας περιορισμένο αριθμό που θα διεξαχθούν στα ανοιχτά θέατρα (Ηρώδειο & Επιδαύρου). Η επανέναρξη των κλειστών θεάτρων και κινηματογράφων έχει παραμείνει στον πάγο, ενώ προβλέπεται
ένας δύσκολος χειμώνας για τους επαγγελματίες του χώρου.
Μέσα σε αυτό το κλίμα αβεβαιότητας και δοκιμασίας νέων τακτικών με αμφίβολο αποτέλεσμα, η γειτονική μας Ιταλία έχοντας την μεγαλύτερη πληγή στην Ευρώπη από την επιδημία (επιβεβαιωμένα περιστατικά προσβολής από κορονοϊό 232.664 και 33.340 θάνατοι), αποφασίζει να ακολουθήσει διαφορετική τακτική. Η Biennale di Venezia έχει ανακοινώσει ημερομηνίες για όλα τα φεστιβάλ που είναι κάτω από την ομπρέλα της:
• 48th International Theatre Festival (14 – 25/9)
• 64th International Festival of Contemporary Music (25/9 – 4/10)
• 14th Festival of Contemporary Dance (13 – 25/10)
Να εξετάσουμε και τι μέτρα έχουν ληφθεί και προωθηθεί για την ομαλή διεξαγωγή των παραπάνω; Στην επίσημη σελίδα της διοργάνωσης δεν υπάρχει καμία αναφορά σε συγκεκριμένους κανόνες και μέτρα, ούτε στον Covid-19. Οι εκθέσεις της Biennale πρόκειται να λειτουργήσουν κανονικά, ενώ στα Venues περιλαμβάνονται όλοι οι χώροι και όχι μόνο τα ανοικτά θέατρα. Μπορεί να φημολογείται πως θα υπάρχει μικρή συμμετοχή από παραγωγούς φέτος, όμως είναι αυτή επαρκής λογική για την ασφάλεια όσων - έστω και λίγων - παρευρεθούν στα φεστιβάλ εκείνες τις ημέρες; Είναι ασφαλές για τους μόνιμους κατοίκους της περιοχής η οποία παραδοσιακά δέχεται μεγάλο αριθμό τουριστών, ιδιαίτερα εκείνο το χρονικό διάστημα; Δεν ξέρω να σας απαντήσω, όπως ούτε και οι διοργανωτές του φεστιβάλ που - όπως φαίνεται - δεν έχουν πλαισιώσει την απόφασή τους με καθησυχαστικό υλικό διαθέσιμο προς όλους στην επίσημη ιστοσελίδα τους. Κανένας υγειονομικός σχεδιασμός δεν έχει ή τουλάχιστον δεν φαίνεται να έχει ληφθεί προκειμένου να εμπιστευτούν οι ενδιαφερόμενοι τη διοργάνωση.
Όσον αφορά συγκεκριμένα το φεστιβάλ κινηματογράφου, είναι κατανοητό ότι αναφερόμαστε σε έναν από τους παλαιότερους θεσμούς με έναρξη το 1932, ενώ κάθε χρόνο οι ταινίες που λαμβάνουν τον Χρυσό Λέοντα (Leone d'Oro) και οι ηθοποιοί που διακρίνονται με το Κύπελλο Βόλπι (Coppa Volpi) δίνουν τον ρυθμό για επόμενες βραβεύσεις. Ας μην ξεχνάμε τι συνέβη πέρυσι με την περίπτωση του "Joker". Μπορεί ο διευθυντής του φεστιβάλ Κινηματογράφου Alberto Barbera να εξέδωσε ανακοίνωση για τη διεξαγωγή του φεστιβάλ, είναι όμως έτοιμες όλες οι πλευρές για συμμετοχή σε αυτό;
Στο φεστιβάλ θεάτρου, χορού και μουσικής κίνδυνος
ελλοχεύει και για τους καλλιτέχνες που θα παρουσιάσουν live τα έργα
τους. Πού θα γίνονται οι πρόβες; Ποιες αποστάσεις θα τηρούνται ιδιαίτερα
σε περιστάσεις όπως τα χορευτικά που η άμεση επαφή των καλλιτεχνών
μεταξύ τους και με το πάτωμα είναι δεδομένη;
Και έχουμε να σκεφτούμε κάτι ακόμα. Ποιοι καλλιτέχνες θα πάρουν τη θαρραλέα απόφαση να παρευρεθούν σε ένα τέτοιο φεστιβάλ; Η ευθύνη πέφτει στους ίδιους, αφού μπορεί να προέρχονται ακόμη και από την άλλη πλευρά του πλανήτη: είναι σε θέση να παρευρεθούν σε ένα φεστιβάλ στο οποίο αναγνωρίζεται μεν το έργο τους, ρισκάρουν δε την υγεία τους, εφόσον η μετάβαση στην Ιταλία προϋποθέτει την άφιξη σε αεροδρόμιο (πολλές φορές άνω του ενός), επιβίβαση σε αεροσκάφη με συνωστισμό και διαμονή σε μία χώρα που όλα τα media έχουν παρουσιάσει ως την νούμερο ένα σε μεταδοτικότητα; Ποια η εμπιστοσύνη στην Biennale (όχι μόνο από τους υποψήφιους αλλά και από τους θεατές) όταν επιδεικτικά αγνοεί την κατάσταση και δεν κάνει ούτε μία αναφορά στον site της για ειδικά μέτρα, έστω στα FAQs;
Να θυμίσουμε εδώ ότι το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα στην χώρα μας προήλθε από την Milano Fashion Week (18-24/02) όπου και -όπως επιβεβαιώθηκε αργότερα- οι κοινωνικές επαφές συμμετεχόντων από διαφορετικές χώρες οδήγησε σε πολύ μεγάλη εξάπλωση του ιού. Δεν είναι τυχαίο πως έχουν εξεταστεί και άλλες μεγάλες διοργανώσεις που έλαβαν χώρα εκείνη την χρονική περίοδο για να ακολουθηθεί η μέθοδος της ιχνηλάτησης (πχ. ποδοσφαιρικοί αγώνες).
Ένας θεσμός, όσο παλαιός και αν είναι, οφείλει να είναι ευέλικτος και
ευπροσάρμοστος στις εκάστοτε περιστάσεις. Για παράδειγμα, το Φεστιβάλ
Καννών αναβλήθηκε προσωρινά, αλλά αξιοποίησε τον χαμένο χρόνο προκειμένου να
δημιουργήσει την online πλατφόρμα
στην οποία οι διαπιστευμένοι δημοσιογράφοι θα μπορέσουν να
παρακολουθήσουν κατά τη διάρκεια διεξαγωγής της Marche Du Film (22 -
26/6) τις υποψήφιες ταινίες και να συμμετάσχουν στα δρώμενα χωρίς να θέσουν σε
κίνδυνο την ατομική και συλλογική υγεία. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής
Thierry Frémaux βεβαίωσε πως στις 3 Ιουνίου θα ανακοινωθεί η επίσημη
επιλογή τίτλων ταινιών που θα διεκδικήσουν τον Χρυσό Φοίνικα (Palm d'Or) στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα.
Σύμφωνα με την πρόβλεψη των ειδικών, τον Σεπτέμβρη πιθανόν να έχουμε το δεύτερο κύμα της πανδημίας, καθώς ο καιρός επηρεάζει πολύ την εξάπλωσή του ιού - μεταξύ άλλων. Επομένως, καλό θα ήταν οι ιταλικοί θεσμοί να μην αγνοούν τις μεγάλες απώλειες ατενίζοντας το μέλλον αγέρωχα, αλλά να βοηθήσουν τη χώρα τους να συγκροτηθεί συνειδητοποιώντας σε βάθος την κατάσταση, με επαγρύπνηση και παραδειγματισμό. Δεν θέλουμε άλλο ένα φεστιβάλ να μας στοιχίσει τόσο πολύ.
Οι φωτογραφίες προέρχονται από την επίσημη ιστοσελίδα της Biennale di Venezia καθώς και τον λογαριασμό της στο Facebook.