Το Θέατρο Θησείον φέτος φιλοξενεί τη «Λυσσασμένη Γάτα», το κλασικό έργο του Τενεσί Ουίλιαμς σε μετάφραση και σκηνοθεσία Νικορέστη Χανιωτάκη με έναν θίασο πολύ αξιόλογων ηθοποιών. Πρόκειται για έργο γραμμένο το 1955, το οποίο βραβεύτηκε με Πούλιτζερ και «εκτοξεύτηκε» τρία χρόνια αργότερα με την ομώνυμη ταινία ("Cat on a Hot Tin Roof") και τους Sophia Loren και Paul Newman στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Είναι έργο που αγαπούν ιδιαίτερα οι απανταχού θεατρόφιλοι και δη οι Αθηναίοι, γι' αυτό και ανεβαίνει συχνά. H παρουσία αρκετών θεατών (γυναικών κυρίως άνω των 50), που μένουν πιστοί καθώς φαίνεται στις σταθερές αξίες, αποδεικνύει την αγάπη του αθηναϊκού κοινού στον Ουίλιαμς.
Τενεσί Ουίλιαμς και ελληνικό θέατρο
Ο Αμερικανός Ουίλιαμς, ταγμένος στο είδος της θεατρικής συγγραφής, αποτελεί κορυφαίο εκπρόσωπό της για τον 20ο αλλά και για κάθε αιώνα. Φυσικά δεν γίνεται σε λίγες γραμμές να εξαντλήσουμε, ούτε καν να αναπτύξουμε, το στοιχειωδώς το έργο του μεγάλου αυτού δημιουργού. Με αφορμή τη «Λυσσασμένη Γάτα» που παρακολούθησα, όμως, επιλέγω εισαγωγικά να κάνω μία μικρή αναφορά για να καταδείξω τη λίγο πολύ γνωστή εκτίμηση που τρέφει προς αυτόν και την πορεία του το ελληνικό θέατρο και οι άνθρωποί του. Σχεδόν κάθε σεζόν ένα από τα δεκάδες έργα του ανεβαίνει σε κάποιο θεατρικό σανίδι της χώρας. Ενδεικτικά αναφέρω τις παραστάσεις: «Λεωφορείο ο Πόθος» (ανέβηκε στο Σύγχρονο θέατρο πέρσι και πρόπερσι στο θέατρο Άνεσις, διαβάστε εδώ και εδώ), «Γυάλινος Κόσμος» (ανέβηκε τη σεζόν 2014-5 και 2015-6 στο θέατρο Εμπορικόν, διαβάστε εδώ και εδώ ), «Γλυκό πουλί της νιότης», «Τριαντάφυλλο στο στήθος», «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι» (ανέβηκε τη σεζόν 2014-5 στο θέατρο Οδού Κεφαλληνίας, διαβάστε εδώ), «Ο τελευταίος επισκέπτης». «Η νύχτα της Ιγκουάνα», «Καλοκαίρι και καταχνιά». Τίτλοι οικείοι στ' αυτιά μας με ένα μεγάλο κοινό: έχουν πάρει σάρκα και οστά από την χρυσή πένα του Ουίλιαμς και αποτελούν εφαλτήριο για να έρθουμε σε επαφή με τον σπουδαίο αυτόν δημιουργό.
Η αλήθεια είναι ότι εσκεμμένα προσπαθώ να επιλέγω συχνά έργα κλασικού ρεπερτορίου στο θέατρο. Όχι επειδή δεν εμπιστεύομαι το «νέο», το αντίθετο. Αλίμονο αν δεν δίνουμε χώρο και προσοχή για να ανθίσει το καινούριο. Απλά με το κλασικό από τη μία νιώθω πως μου δίνεται η ευκαιρία να γνωρίσω κάτι το οποίο για διάφορους λόγους και συνήθως δικαιολογημένα είναι «σημαντικό». Θέλω με το δικό μου κριτήριο να διαπιστώσω αν αυτό που συνηθίζω να ακούω ως «έργο σταθμός», «αριστούργημα» ή «κύκνειο άσμα ενός δημιουργού» θα αποτελέσει και για εμένα προσωπικά σημείο αναφοράς. Από την άλλη βέβαια, όταν καλούμαι να γράψω για ένα κλασικό έργο, για το οποίο τόσοι έχουν γράψει και τόσα έχουν γραφτεί παγκοσμίως, ελοχεύει ο κίνδυνος να «ηττηθώ» παταγωδώς σε αυτή την αναμέτρηση.
Ιδού η προσπάθειά μου για τη φετινή «Λυσσασμένη Γάτα» που ανεβάζει η καλλιτεχνική εταιρεία Μεθωδία στο Θέατρο Θησείον:
Ο Big Daddy, πλούσιος επιχειρηματίας, ετοιμάζεται να γιορτάσει τα 65α γενέθλιά του. Οι δύο γιοι του επιστρέφουν στο αρχοντικό της οικογενείας αλλά η ατμόσφαιρα που αιωρείται δεν είναι γιορτινή. Ο μεγάλος γιος Γκούπερ παρίσταται μετά της συζύγου και των πέντε παιδιών τους, ενόσω περιμένουν το έκτο τέκνο κληρονόμο του Big Daddy. Ο μικρότερος γιος Μπρικ και η δυναμική σύζυγός του, Μάγκι, παραμένουν άτεκνοι, γεγονός που απασχολεί την οικογένεια, όπως και το πρόβλημα αλκοολισμού και η κατάθλιψη που αντιμετωπίζει ο Μπρικ για αίτια άγνωστα στους λοιπούς, ακόμη και στη σύζυγό του, ακόμη και στον ίδιο... Η σύγκρουση μεταξύ των ηρώων αναπόφευκτη. Η κάθαρση όμως;
Το έργο είναι ξεκάθαρο εξ' αρχής ότι στηρίζεται στους τρεις χαρακτήρες, τον πατέρα Big Daddy, τον γιο Μπρικ και τη γυναίκα του Μάγκι, στις μεταξύ τους σχέσεις και στο πώς αυτές διασταυρώνονται. Οι υπόλοιποι χαρακτήρες σαφώς και δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν, καθώς βοηθούν τις τρεις προσωπικότητες να ξεδιπλωθούν και βοηθούν την εξέλιξη της ιστορίας. Όλοι έχουν τη θέση και τη σημασία τους, πάντα όμως σε ένα διακριτά δεύτερο επίπεδο.
Ξεκινώντας από τον Big Daddy, γενεαλογικά και κατά λογική σειρά, ο θεατής έχει την ευκαιρία να δει και να χαρεί τον Νικήτα Τσακίρογλου να ερμηνεύει για περισσότερες από δύο ώρες. Τα λόγια περιττεύουν όταν μιλάμε για έναν άνθρωπο που έχει αφιερώσει τη ζωή του στο θέατρο και έχει τελέσει μια αξιοζήλευτη καριέρα. Ο ρόλος του πάτερ φαμίλια του ταιριάζει τόσο πολύ όσο ακριβώς ταιριάζει και ο ίδιος ο κύριος Τσακίρογλου σε αυτόν. Διαθέτει την ένταση και την πυγμή που απαιτεί, καθώς κυριαρχεί στους ανθρώπους γύρω του. O Big Daddy με την ίδια ευκολία που κάνει τους άλλους να τον φοβούνται, μπορεί να τους κάνει και να τον συμπονέσουν. Μια ιδιαίτερη προσωπικότητα για την οποία ο θεατής αμφιβάλλει μέχρι το τέλος για το αν (σ)τη ζωή του αγάπησε πολύ ή καθόλου. Με μία λέξη, μία φιγούρα επιβλητική.
Ο Ορέστης Τζιόβας υποδύεται τον Μπρικ, τον πρώην αθλητή που έσφυζε από αυτοπεποίθηση και επιτυχία, που τώρα βλέπει την καριέρα και τη ζωή του να καταρρέουν. Αν και χρόνια νυμφευμένος με την εντυπωσιακή Μάγκι, από την αρχή του έργου είναι εμφανές πως τύποις μόνο μένει μαζί της και δεν την επιθυμεί πια. Τα αίτια της ψυχολογικής του κατάρρευσης αποτελούν τον πυρήνα του έργου. Ο Ορέστης Τζιόβας είναι καλός στον ρόλο του αλκοολικού και «χαμένου» νεαρού γιου. Είδαμε την απόγνωση στα μάτια του, αισθανθήκαμε τη ματαιότητα που βίωνε για τα πάντα μετά τον χαμό του κολλητού του φίλου και στροβιλιστήκαμε μαζί του στις σκέψεις του. Ο Μπρικ αναζητά διακαώς αυτό το «κλικ» που θα τον απελευθερώσει. Δεν μπορεί να παραλειφθεί το γεγονός ότι ο Ορέστης Τζιόβας καθ' όλη τη διάρκεια της παράστασης περπατά στον γύψο με πατερίτσα ή χωρίς, πράγμα που δυσχεραίνει το έργο του κατά πολύ, αλλά το έφερε εις πέρας απόλυτα.
Ώρα να σταθούμε στην πρωταγωνίστρια του Ουίλιαμς, που ενέπνευσε και εμπνέει ακόμα. Η Μαρία Κίτσου ως Μάγκι η Γάτα, αξίζει και με το παραπάνω να βρίσκεται πίσω από την κλασική ηρωίδα. Δεν την είχα ξαναδεί στο θέατρο και ομολογώ πως η ερμηνεία της με συνεπήρε. Συναίσθημα, δυναμισμός, πονηριά, θλίψη, απόρριψη. Η Κίτσου αποδίδει την παλέτα των συναισθημάτων που βιώνει η ηρωίδα της με μεγάλη δεξιοτεχνία. Σαν άλλη γάτα κοιτά πρώτα και κύρια τον εαυτό της αλλά τη βλέπουμε να είναι λυσσασμένη μόνο γι' αυτούς τους λίγους που λατρεύει και ξεχωρίζει. Είναι η γάτα που μπορεί να σκοτώσει με τα νύχια της όποιον προσπαθήσει να πειράξει το μικρό της, ακόμα και αν αυτό είναι αγέννητο. Είναι η γυναίκα που διψά για έρωτα και πάθος. Μια ηρωίδα που απλώνει ένα πέπλο για να προφυλάξει με όλο της το είναι τα ακριβά της. Και δεν το βάζει κάτω αν δεν κερδίσει. Γιατί αυτή η γυναίκα, έχει ζωή μέσα της!
Από τη σκηνή παρελαύνουν ο Γκούπερ (Γεράσιμος Σκαφίδας), η σύζυγος (Μπέτυ Αποστόλου) και τα παιδιά τους, που σε κάποιες στιγμές θεωρώ γινόταν υπερπροσπάθεια να παρουσιαστεί η αντίθεσή τους σε σχέση με το έτερο ζευγάρι, σε επίπεδο και στάση, και το πόσο ενοχλητικοί, συμφεροντολόγοι έως και γελοίοι είναι με αποτέλεσμα να κουράσει λίγο. Σε κάθε περίπτωση, ήταν μία κωμική ανάσα. Το ίδιο και η Ελένη Κρίτα που εμφανίζεται στον ρόλο της ευδιάθετης, βολεμένης και κουτοπόνηρης γιαγιάς. Στο πρώτο μέρος είναι εύστοχη και αστεία ενώ η συναισθηματική της έξαρση στο δεύτερο μέρος του έργου πιστεύω πως είναι η πιο δυνατή της στιγμή. Ο Ουίλιαμς, τέλος, μέσα στο έργο του καυτηριάζει τους εκφραστές της χριστιανικής πίστης και τους συνδέει ξεκάθαρα με την εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου, όπως φαίνεται με την παρουσία του Αιδεσιμότατου Τούκερ στο έργο.
Ο Νικορέστης Χανιωτάκης σκηνοθετεί με απόλυτα λειτουργικό τρόπο το έργο. Έχοντας παρακολουθήσει και την «Ολεάννα» που σκηνοθέτησε την προηγούμενη χρονιά, νομίζω πως του αρέσει να στήνει επί σκηνής χαρακτήρες πολύπλευρους, με κρυμμένες πλευρές, ώστε να μπορεί, μέσα από το κατ' εξοχήν καθοδηγητικό έργο του σκηνοθέτη, να τις φωτίζει για χάρη του θεατή. Επειδή στο έργο επέχει και ρόλο μεταφραστή, επομένως και προσαρμοστή του κειμένου, νομίζω πως προσωπικά θα ήθελα να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στο κεντρικό θέμα ομοφυλοφιλίας και ομοφοβίας που διατρέχει είτε εμφανώς είτε εμμέσως το κείμενο. Με την κορύφωση του έργου, θα επιθυμούσα να κορυφωθεί μαζί του και η συζήτηση γύρω από το καίριο αυτό ζήτημα. Ήταν το μοναδικό στοιχείο που μου έλειψε.
Τα σκηνικά της παράστασης ήταν υπέροχα. Κομψά, με γούστο, προσαρμοσμένα σε μία πλούσια αγροικία του περασμένου αιώνα. Ακόμη, το τέχνασμα με τις κουρτίνες που προσέδιδαν ιδιωτικότητα όποτε χρειαζόταν στις σκηνές του έργου ήταν πολύ έξυπνο.
Είναι εμφανές πως το έργο με ενέπνευσε να γράψω πολλά. Η αίσθηση που έχω από άλλα έργα του Ουίλιαμς επιβεβαιώθηκε. Δεν θα χαρακτήριζα όσες ιστορίες του γνωρίζω ως ιδιαίτερα πρωτότυπες, ευφάνταστες ή μη ρεαλιστικές. Η δύναμη και η αξία των έργων του βρίσκεται στις μοναδικές προσωπικότητες που δημιουργεί, η σκιαγράφηση της καθεμίας από τις οποίες απαιτεί αφοσίωση και σκέψη. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα και στη «Λυσσασμένη Γάτα». Μια παράσταση δύο γεμάτων ωρών, που κυλά ομαλά και ο θεατής την απολαμβάνει. Αυτό θα πει καλογραμμένο έργο, καλό θέατρο κλασικά παιγμένο, όπως του πρέπει. Η «Λυσσασμένη Γάτα» στο κατάμεστο θέατρο Θησείο είναι μία από τις καλύτερες μεταφορές Ουίλιαμς που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια!
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Συντελεστές
Μετάφραση - Σκηνοθεσία: Νικορέστης Χανιωτάκης
Δραματολογική συνεργασία: Μαριλένα Παναγιωτοπούλου
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Σκηνικά: Έλλη Λιδωρικιώτη
Πρωτότυπη μουσική: Γιώργος Σιτώτης
Φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα
Βοηθός Σκηνοθέτη: Εύα Οικονόμου - Βαμβακά
Βοηθός Σκηνογράφου: Σοφία Κατάκη
Βοηθός Ενδυματολόγου: Ειρήνη Γεωργακίλα
Βοηθός παραγωγής: Έμμα Μαυρέλη
Φωτογραφίες: Αγγελική Κοκκοβέ
* Η μουσική παίζεται ζωντανά από τους ηθοποιούς.
Παίζουν:
Μπιγκ Ντάντι: Νικήτας Τσακίρογλου
Μάγκι: Μαρία Κίτσου
Μπρικ: Ορέστης Τζιόβας
Μπιγκ Μάμα: Ελένη Κρίτα
Γκούπερ: Γεράσιμος Σκαφίδας
Μέη: Μπέτυ Αποστόλου
Γιατρός Μπόου: Δημήτρης Ραφαέλος
Αιδεσιμότατος Τούκερ - παιδί: Δημήτρης Σταματελόπουλος (τρομπέτα)*
Υπηρέτρια Σάλυ - παιδί: Μαρία Νίκα (βιολί)
Παραστάσεις:
Τέταρτη: 19:00
Παρασκευή 21:15
Σάββατο 21:15
Κυριακή 19:00
Διάρκεια: 100 λεπτά (με διάλειμμα 10 λεπτών)
Εισιτήρια:
ΤΕΤΑΡΤΗ
Κανονικό: 15 ευρώ
Μειωμένο (φοιτητές, μαθητές, εκπαιδευτικοί, συνταξιούχοι): 12 ευρώ
ΟΑΕΔ: 10 ευρώ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ-ΣΑΒΒΑΤΟ-ΚΥΡΙΑΚΗ
Κανονικό: 17 ευρώ
Μειωμένο (φοιτητές, μαθητές, εκπαιδευτικοί, συνταξιούχοι): 14 ευρώ
ΟΑΕΔ: 10 ευρώ
Προπώληση: 14 ευρώ (έως την προηγούμενη ημέρα κάθε παράστασης)
Προπώληση εισιτηρίων από το ταμείο του θεάτρου:
«θησείον, ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ»
Τουρναβίτου 7, Αθήνα (Ψυρρή)
Τηλεφωνικές κρατήσεις: 210.32.55.444
(Δευτέρα - Παρασκευή 10:00 - 17:00)
Προπώληση/πώληση εισιτηρίων:
ώρες ταμείου 18:00-21:00
(ανοικτό μόνο τις ημέρες των παραστάσεων)
Πρόσβαση:
«θησείον - ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ»
Τουρναβίτου 7, Αθήνα (Ψυρρή)
Ηλεκτρικός Σιδηρόδρομος: Σταθμός Θησείο
Μετρό: Γραμμή 3, Μοναστηράκι
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
- σε όλα τα καταστήματα PUBLIC
- στο ticketservices.gr
- στο tickets.public.gr
- τηλεφωνικά στο 210.7234567
- Εκδοτήριο Ticket Services: Πανεπιστημίου 39 - Στοά Πεσμαζόγλου
Περισσότερες πληροφορίες:
Σχετικό θέμα