Ο Ian Rankin είναι ένας από τους διασημότερους και πολυγραφότατους σύγχρονους συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας. Γεννήθηκε το 1960 στο Φάιφ της Σκοτίας και σήμερα ζει στο Εδιμβούργο με τη σύντροφό του και τους δυο γιους του. Σπούδασε αγγλική λογοτεχνία στο πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, απ’ όπου αποφοίτησε το 1982. Το πρώτο του μυθιστόρημα εκδόθηκε το 1986, αλλά η καθιέρωσή του ήρθε με τη δημιουργία του επιθεωρητή Ρέμπους, το 1987. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 36 γλώσσες και είναι μπεστ σέλερ στις περισσότερες ηπείρους. Έχει λάβει τέσσερα CWA DAGGER AWARDS, ενώ το 2004 απέσπασε το πλέον έγκριτο αμερικάνικο EDGAR AWARD. Τον Μάρτιο του 2015 έγινε μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας του Εδιμβούργου και έγινε ο πρώτος συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας στον οποίο επιφυλάσσεται αυτή η τιμή. Με αφορμή το πιο πρόσφατο βιβλίο του με τίτλο «Ο διάβολος μόνο ξέρει» που έρχεται στις 9 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση της Νάντης Σακκά, ο Ian Rankin απάντησε στις ερωτήσεις μας σχετικά με τα 30 χρόνια του Ρέμπους, τη συγγραφική του τεχνική, τους εχθρούς του διαβάσματος, τα αγαπημένα του ελληνικά εδέσματα και πολλά άλλα. Μπορείτε να διαβάσετε τη μετάφραση παρακάτω ή να προτιμήσετε την πρωτότυπη συνέντευξη στα αγγλικά εδώ.- Το 2016 δημοσιεύσατε ένα διήγημα με τίτλο “The Travelling Companion” στη σειρά “Death Sentences: Short Stories to Die For”. Αφορά ένα νεαρό διδακτορικό φοιτητή που περνά ένα καλοκαίρι δουλεύοντας στο Παρίσι, πριν επιστρέψει στις σπουδές του στο Εδιμβούργο. Κάπως έτσι επιστρέψατε κι εσείς στο Παρίσι και στον αγαπημένο σας Robert Louis Stevenson. Υπάρχουν σε αυτή την ιστορία αυτοβιογραφικά στοιχεία; Τελικά πόσο δύσκολα ξεχνιούνται οι παλιές αγάπες και συνήθειες;
Βεβαίως, αυτή η ιστορία ήταν μίξη προσωπικών και φανταστικών στοιχείων. Το 1982, αφού τελείωσα το πανεπιστήμιο, πήγα στη Γαλλία με την κοπέλα μου. Δουλέψαμε σε έναν αμπελώνα και σε μία φάρμα για αρκετούς μήνες, αλλά μείναμε και μια βδομάδα ή δέκα μέρες στο Παρίσι, δουλεύοντας τα βράδια στο βιβλιοπωλείο "Shakespeare and Company". Κοιμόμασταν σε ένα δωμάτιο ακριβώς πάνω από το μαγαζί. Οπότε, ο κύριος χαρακτήρας της ιστορίας φέρει κάποιες από τις εμπειρίες μου. Είμαι επίσης μεγάλος θαυμαστής του Robert Louis Stevenson και η αλήθεια είναι ότι είχε γράψει μια ιστορία με αυτόν τον τίτλο, η οποία όμως καταστράφηκε πριν τη δημοσίευσή της. Ο ήρωας του διηγήματός μου αποκτά εμμονή με αυτή τη χαμένη ιστορία, ενώ βιώνει παράλληλα κάποιου είδους νευρικό κλονισμό που τον οδηγεί σε ένα μονοπάτι προς τον κύριο Χάιντ. Η συγγραφή ήταν διασκεδαστική!
- Το 2017 είναι μια σημαντική χρονιά για τον Ρέμπους και εσάς. Γιορτάσατε τα 30 χρόνια του ήρωά σας με ένα ιδιαίτερο RebusFest στο Εδιμβούργο. Πώς το βιώσατε;
Το RebusFest ήταν υπέροχο! Ήρθαν θαυμαστές του Ρέμπους από όλον τον κόσμο. Υπήρξε μια βραδιά με ζωντανή μουσική, κουίζ, ξεναγήσεις, μια έκθεση, γευσιγνωσία ουίσκι, προβολή ταινιών και πολλά άλλα. Θα έλεγα ότι είναι υπερβατικό το γεγονός ότι ένας φανταστικός χαρακτήρας, μια δημιουργία από μουτζούρες μελάνης πάνω σε χαρτί έχει μετατραπεί σε αυτή τη ζωντανή προσωπικότητα για τόσους ανθρώπους. Όταν δημιούργησα τον Ρέμπους ήμουν 24 χρονών. Δεν είχα ιδέα ότι θα έγραφα περισσότερα από ένα βιβλίο με τον συγκεκριμένο χαρακτήρα. Πόσο μάλλον εικοσιένα ...
- Το 2017 είναι επίσης μια χρονιά χωρίς καινούργιο βιβλίο με τον Ρέμπους. Τουλάχιστον στα αγγλικά, γιατί οι Έλληνες αναγνώστες θα έχουν την ευκαιρία να διαβάσουν το “Rather be the Devil” (ελλ. τίτλος «Ο διάβολος μόνο ξέρει») που θα κυκλοφορήσει στις 9 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Στα τέλη Αυγούστου ανακοινώσατε ότι θα πρέπει να περιμένουμε ένα νέο βιβλίο με τον Ρέμπους το φθινόπωρο του 2018. Λαμβάνοντας υπόψη το χρονοδιάγραμμά σας από τις προηγούμενες χρονιές, λογικά μόλις θα ξεκινήσατε το γράψιμο. Υπάρχει κάποια πληροφορία που μπορείτε να μας αποκαλύψετε; Φαντάζομαι ότι δε θα δούμε τον Ρέμπους να σουλατσάρει σε κάποιο ΚΑΠΗ.
Βρισκόμαστε στα τέλη Οκτωβρίου και τον Ιούνιο του 2018 πρέπει να παραδώσω το επόμενο βιβλίο στον εκδότη μου. Αυτή τη στιγμή δεν έχω τίποτα. Ούτε πλοκή, ούτε τίτλο, ούτε ιδέες. Αλλά δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Σύντομα θα έρθει ο πανικός και αμέσως μετά η αδρεναλίνη θα θέσει τον εγκέφαλό μου σε κίνηση. Θα έρθει κάποια ιδέα. Πάντα έρχεται. Μέχρι τον Ιανουάριο θα γράφω και μέχρι τον Ιούνιο θα έχω ολοκληρώσει τρία προσχέδια. Έχω διαπιστώσει ότι γράφοντας τα βιβλία γρήγορα διοχετεύω ρυθμό στην αφήγηση. Και η αστυνομική λογοτεχνία απαιτεί ρυθμό.
- Έχετε αποκαλύψει ότι ο Ρέμπους σκοτωνόταν στο πρώτο προσχέδιο του πρώτους σας βιβλίου, “Knots & Crosses” (σημ. δεν έχει κυκλοφορήσει στα ελληνικά). Τελικά αποφασίσατε να τον «αναστήσετε», καθώς τη γλίτωσε με έναν μικροτραυματισμό. Μετά από δύο διαφορετικά βιβλία που γράψατε, ο Ρέμπους επέστρεψε με προτροπή του εκδότη σας. Μέσα στα χρόνια έχετε κερδίσει το δικαίωμα να γράφετε όποτε θέλετε και να έχετε όσο ελεύθερο χρόνο επιθυμείτε. Έχουν, παρόλα αυτά, υπάρξει παρεμβατικά ή ενοχλητικά σχόλια και απαιτήσεις από τους εκδότες σας;Οι εκδότες μου στο Ηνωμένο Βασίλειο υπήρξαν πάντα πολύ καλοί. Όταν τους είπα ότι το «Τελευταίο τραγούδι για τον Ρέμπους» θα έπρεπε να είναι το τελευταίο βιβλίο με τον Ρέμπους (επειδή είχε φτάσει στην ηλικία συνταξιοδότησης για τους αστυνομικούς επιθεωρητές στη Σκωτία), ξαφνιάστηκαν και ίσως σοκαρίστηκαν, αλλά ποτέ δεν προσπάθησαν να με πείσουν να συνεχίσω να γράφω για τον Ρέμπους. Ήταν ευτυχείς με τα υπόλοιπα βιβλία που έγραψα τα επόμενα χρόνια και στα οποία δεν υπήρχε ο Ρέμπους. Είναι κάπως αστείο. Στις αρχές της καριέρας μου δεν έβγαζα αρκετά χρήματα και είπα στον εκδότη μου ότι θα μπορούσα να γράφω δύο βιβλία με τον Ρέμπους τον χρόνο. Αλλά δεν ήθελε δύο βιβλία με τον Ρέμπους. Ήταν αρκετά δύσκολο να πουλήσουν ακόμα και ένα βιβλίο τον χρόνο! Οπότε, τότε ξεκίνησα να γράφω θρίλερ με ψευδώνυμο, ώστε να μπορώ να εκδίδω δύο βιβλία τον χρόνο. Όσο μεγαλώνω κατεβάζω ταχύτητα. Το συμβόλαιό μου είναι για ένα νέο βιβλίο κάθε δύο χρόνια. Και δεν χρειάζεται να είναι όλα με τον Ρέμπους.
- Διαβάζω τις ιστορίες με τον Ρέμπους από την εφηβεία μου, κάπου πίσω στις αρχές του αιώνα. Για την ακρίβεια έχω διαβάσει όλα τα βιβλία σας που έχουν κυκλοφορήσει στα ελληνικά, ξεκινώντας από τους «Καταρράκτες». Μόλις πρόσφατα διάβασα την πρώτη ιστορία του Ρέμπους “Knots & Crosses” και σκοπεύω να εξερευνήσω και άλλα από τα πρώτα βιβλία σας. Ποια θα ήταν η συμβουλή σας σε κάποιο νέο αναγνώστη που θέλει να μπει το σύμπαν του Ρέμπους; Από πού θα πρέπει να ξεκινήσει;
Δύσκολη ερώτηση. Ο Ρέμπους που γνωρίζουμε στο πρώτο βιβλίο είναι διαφορετικός από αυτόν στα επόμενα βιβλία, πιο σκοτεινός ψυχολογικά. Δεν είχα φτάσει πραγματικά στο σημείο να ξέρω και να κατανοώ τι συμβαίνει στο μυαλό του παρά στο τέταρτο ή πέμπτο βιβλίο. Όταν έγραψα το “Black and Blue” (σημ. το όγδοο βιβλίο με τον Ρέμπους, δεν έχει κυκλοφορήσει στα ελληνικά) ένιωσα μεγαλύτερη σιγουριά. Αυτό ήταν για μένα το πρώτο απολύτως επιτυχημένο βιβλίο με τον Ρέμπους. Αν ξεκινήσεις από την αρχή, θα δεις τη μαθητεία του καθώς προσπαθεί να τελειοποιήσει τη δύναμή του. Ωστόσο, τα καλύτερα βιβλία στη σειρά είναι από το “Black and Blue” και μετά.
- Γράφετε αστυνομική λογοτεχνία κυρίως από τη μεριά της αστυνομίας, ή όπως πιθανόν να το θέτατε εσείς «για τον Jekyll που μαθαίνει για τον Hyde». Τι συμβαίνει όμως στην πλευρά των «κακών», στην πλευρά του Hyde; Πιστεύετε στους θεσμούς της αστυνομίας και της δικαιοσύνης;
Η αστυνομία και η δικαιοσύνη ως θεσμοί; Ίσως να είναι φρικτές, αλλά είναι καλύτερα από το να είχαμε αναρχία. Οι περισσότεροι αστυνομικοί επιθεωρητές που γνωρίζω είναι καλοί άνθρωποι που εργάζονται σκληρά. Θέλουν να αποτρέψουν το έγκλημα. Και αν συμβεί κάποιο έγκλημα, θέλουν να προσφέρουν ένα συναίσθημα δικαίωσης στα θύματα συλλαμβάνοντας τον θύτη.
- Έχω την αίσθηση ότι ορισμένοι συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας προσπαθούν απλώς να με κοροϊδέψουν ως αναγνώστη. Και το βρίσκω εντελώς άδικο, γιατί πρόκειται για μια μονόπλευρη σχέση. Γράφετε κυρίως με βάση το ένστικτο και ανακαλύπτετε την ιστορία κατά τη συγγραφή. Οπότε είστε κι εσείς κατά κάποιον τρόπο αναγνώστης της ιστορίας. Πώς στέκεστε απέναντι στον αναγνώστη; Είναι ένα ποντίκι που πρέπει να πιαστεί στη φάκα ή ένα παιδί που πρέπει να το πάρετε από το χέρι;
Δεν υπήρξα ποτέ λάτρης της αστυνομικής λογοτεχνίας όταν ήμουν νεαρός. Απεχθάνομαι την απροκάλυπτη παιγνιώδη πλευρά της αναζήτησης του ενόχου (whodunit). Δεν μου αρέσει όταν ο συγγραφέας προσπαθεί να με ξεγελάσει. Ποτέ δεν οργανώνω τα βιβλία μου με αυτόν τον τρόπο, δηλαδή γεμίζοντάς τα με παγίδες για τον αναγνώστη. Όταν ξεκινάω να γράφω, γνωρίζω όσα και ο αστυνομικός επιθεωρητής, ή τουλάχιστον μόνο ελάχιστα περισσότερα. Προσπαθώ να βρω την αλήθεια για ό,τι συνέβη και γιατί συνέβη. Και δεν υπάρχει πρόβλημα αν ο αναγνώστης εντοπίσει την ταυτότητα του δολοφόνου πριν το τέλος του βιβλίου. Για μένα αυτό το παζλ είναι το λιγότερο ενδιαφέρον κομμάτι της αστυνομικής λογοτεχνίας. Περισσότερο ενδιαφέρομαι για όσα μας λέει η αστυνομική λογοτεχνία για την κοινωνίας μας, την κουλτούρα μας και για εμάς τους ίδιους ως ατελή ανθρώπινα όντα μέσα σε ένα περίπλοκο ηθικό σύμπαν.
- Στην πορεία των χρόνων έχετε υπάρξει τόσο πολύπλευρος. Εκτός από επιτυχημένος συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας είχατε αρκετές παράλληλες δραστηριότητες: μουσική, τηλεοπτικές σειρές, κόμικ, ραδιόφωνο, θεατρικά έργα. Συγχωρέστε με, αν λησμόνησα κάτι. Πώς θα θέλατε να χαρακτηρίζεστε ή να μνημονεύεστε;Θα ήθελα να μνημονεύομαι σαν ένας καλός φίλος, ένας πατέρας που πάντοτε προσπάθησε για το καλύτερο (ακόμα και αν δεν το κατάφερε πάντα) και ένας τύπος που πάντα πλήρωνε τα ποτά του. Έχουν δώσει το όνομά μου σε έναν δρόμο στο χωριό όπου μεγάλωσα. Οπότε, ελπίζω ότι το όνομά μου θα μείνει ζωντανό για κάποιο χρονικό διάστημα.
- Καθώς ο Ρέμπους ηλικιώνεται και συνταξιοδοτείται, αρχίζει να αναρωτιέται αν μπορεί να διαδραματίσει ακόμα κάποιο χρήσιμο ρόλο στον κόσμο. Νιώθετε κάτι αντίστοιχο καθώς μεγαλώνετε; Πόσο θεραπευτικό είναι το συναίσθημα της συγγραφής; Πόσο σημαντική είναι η επιτυχία για έναν επαγγελματία συγγραφέα και πώς την αξιολογείτε εσείς προσωπικά;
Σίγουρα αισθάνομαι ότι τα πιο πρόσφατα βιβλία με τον Ρέμπους πραγματεύονταν τη θνητότητα. Ο Ρέμπους πραγματικά αρχίζει να νιώθει θνητός. Η καρδιά του αρχίζει να τον προδίδει και δεν είναι πλέον απαραίτητος στο αστυνομικό τμήμα. Οπότε, έχει ακόμα σημασία η ύπαρξή του; Μπορεί ακόμα να κάνει κάποια διαφορά; Αυτό αντανακλά τις δικές μου σκέψεις και αναρωτήσεις. Δεν είμαι πλέον νέος και δραστήριος. Τα γόνατά μου πονάνε, η όρασή μου χειροτερεύει. Περιτριγυρίζομαι από νέους συγγραφείς που είναι πεινασμένοι για επιτυχία. Οπότε γιατί να μην σταματήσω απλώς και να αφήσω σε αυτούς τη συγγραφή; Ξέρεις, η επιτυχία είναι υπέροχη, αλλά ακόμα και επιτυχημένοι συγγραφείς συνεχίζουν να γράφουν. Ο Dan Brown συνεχίζει να γράφει. Η J. K. Rowling συνεχίζει να γράφει. Γιατί; Επειδή δεν είναι μόνο η φήμη και το χρήμα. Είναι η προσπάθεια να αντιληφθούμε τον κόσμο και να επικοινωνήσουμε μαζί του. Γράφουμε επειδή είναι διασκεδαστικό και επειδή θα ήμασταν χαμένοι χωρίς τη διαδικασία της συγγραφής.
- Πρόσφατα ο διευθύνων σύμβουλος του Netflix Reed Hastings δήλωσε ότι «ανταγωνίζονται τον ύπνο». Ποιος είναι κατά τη γνώμη σας ο εχθρός του διαβάσματος;
Ο εχθρός του διαβάσματος; Άλλες μορφές αφήγησης: φυσικά η τηλεόραση και ο κινηματογράφος, αλλά ακόμα και το ίντερνετ, τα social media και τα βιντεοπαιχνίδια. Οι άνθρωποι διαβάζουν περισσότερο από ποτέ, αλλά το μεγαλύτερο μέρος όσων διαβάζουν είναι σε μορφή κειμένων, tweets και blogs. Το μυθιστόρημα μπορεί να είναι μια εναλλαγή από όλα αυτά, επειδή απαιτεί χρόνο. Πρέπει να βυθιστείς σε κάθε μυθιστόρημα περισσότερο απ’ όσο παίρνει να διαβάσεις ένα tweet ή ένα κείμενο. Πιστέψτε με, ο εγκέφαλός σας θα σας ευγνωμονεί για αυτό!
Ο Ian Rankin στο Ληξούρι της Κεφαλονιάς.
- Όταν ξεκινήσατε να γράφετε, κάναμε σημειώσεις σε σημειωματάρια, τσαλακωμένα και ξεθωριασμένα. Σήμερα διαθέτουμε ειδικές εφαρμογές στο smartphone. Πώς γράφετε; Προτιμάτε το χαρτί ή τον υπολογιστή; Μολύβι, στυλό ή γραφομηχανή; Πώς έχουν εξελιχθεί οι συνήθειες και οι προτιμήσεις σας μέσα στα χρόνια;
Δεν γράφω πλέον συχνά με το χέρι. Χρησιμοποιώ σχεδόν πάντα κάποιον υπολογιστή. Και αν μου έρθει μια ιδέα, την πληκτρολογώ στο κινητό μου. Αλλά όταν γράφω τα βιβλία μου, τυπώνω τις σελίδες στο τέλος κάθε μέρας. Ακόμα επιθυμώ να έχω αυτή την προσωπική σχέση με το μελάνι και το χαρτί. Όταν βλέπω τις λέξεις μου στο χαρτί, εντοπίζω λάθη και αδέξιες προτάσεις ευκολότερα σε σχέση με την οθόνη του υπολογιστή.
- Ποια είναι η άποψή σας για τα χαρτόδετα βιβλία, τα ακουστικά και τα ηλεκτρονικά βιβλία; Ποια είναι η σωστή τιμή για ένα βιβλίο και τι αγοράζουμε τελικά όταν αγοράζουμε ένα βιβλίο;
Οι νέοι άνθρωποι έχουν συνηθίσει να έχουν δωρεάν πρόσβαση σε μουσική, βίντεο κλιπ και πληροφορία. Οπότε, είναι κάποιες φορές δύσκολο να αντιληφθούν ότι ο καλλιτέχνης χρειάζεται να αμειφθεί για τη δουλειά του για καθαρά βιοποριστικούς λόγους. Αλλά αν ξεκινήσουμε όλοι να δουλεύουμε τζάμπα, μόνο οι πλούσιοι θα μπορούν να γίνουν συγγραφείς, καλλιτέχνες, μουσικοί. Για να απαντήσω στο άλλο ερώτημά σου, πραγματικά δεν με ενδιαφέρει αν οι άνθρωποι διαβάζουν φυσικά ή ηλεκτρονικά βιβλία. Αρκεί να διαβάζουν κάτι! Και τα ακουστικά βιβλία είναι μια εξαιρετική άνεση όταν ταξιδεύεις. Όσο για το κόστος, δεν υπάρχει κάποια «σωστή τιμή». Η αγορά υπαγορεύει μια τιμή και μετά οι αναγνώστες πρέπει να αποφασίσουν αν έχουν την οικονομική δυνατότητα να το πληρώσουν. Αν δεν μπορούν, υπάρχουν ακόμα βιβλιοθήκες ...
- Τι πιστεύετε για τη διατήρηση των έργων της διάνοιας; Ποιος πρέπει να είναι υπεύθυνος; Ζούμε στην ψηφιακή εποχή, αλλά μπορεί στ’ αλήθεια ένα βιβλίο να σωθεί σε άλλη μορφή πέρα από τη γραπτή;
Όντως ανησυχώ για αυτό. Αποθηκεύουμε τις μνήμες μας με τη μορφή φωτογραφιών σε κάτι που ονομάζεται “cloud”. Τι είναι αυτό; Πού βρίσκεται; Τι γίνεται σε αυτές τις φωτογραφίες όταν το cloud αλλοιωθεί ή καταρρεύσει; Αν αποθηκεύεις τις γραπτές σου λέξεις μόνο στον υπολογιστή, πώς θα μπορούν οι μελετητές του μέλλοντος να τις προσεγγίσουν; Γι’ αυτόν τον λόγο χρησιμοποιώ ακόμα χαρτί. Νομίζω ότι τα χειρόγραφά μου και τα ημερολόγιά μου θα πάνε σε κάποια βιβλιοθήκη όταν πεθάνω, πιθανότατα στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας. Η γυναίκα μου λέει ότι όταν θα μεγαλώσουμε, ίσως θα πρέπει να μετακομίσουμε σε ένα μικρότερο σπίτι. Θα χρειαστεί να στερηθούμε πολλά από τα βιβλία μας. Θεέ μου, μπορείς να το φανταστείς; Δεν μου αρέσει όταν πηγαίνω επίσκεψη σε κάποιο σπίτι όπου δεν υπάρχουν βιβλία, βινύλια ή CDs, παρά μόνο ένα Kindle και ένα iPod. Είναι δύσκολο να κρίνεις την προσωπικότητα κάποιου από αυτά τα τεχνολογικά παιχνίδια.
- Η αγάπη σας για τη μουσική είναι πρόδηλη, όχι μόνο από το περιεχόμενο των βιβλίων σας, αλλά ακόμα και από τους τίτλους τους. Παρότι θεωρώ ότι γνωρίζω την επιλογή σας, μπορείτε να απαντήσετε στο αιώνιο δίλημμα: The Beatles ή The Rolling Stones;
Αυτή είναι σκληρή ερώτηση. Ο Ρέμπους θα απαντούσε τους Stones. Γιατί; Επειδή θεωρούνταν τα κακά παιδιά, οι αντικομφορμιστές. Ο Ρέμπους θα ήθελε να είναι συμμέτοχος σε αυτό. Οι Beatles άσκησαν μεγαλύτερη επιρροή, υπήρξαν πιο δημιουργικοί, αλλά έλαμψαν μόνο για λίγα χρόνια. Συλλαμβάνω τον εαυτό μου να ακούει συχνότερα τη μουσική των Stones από τη μουσική των Beatles, αλλά τους θαυμάζω και τους δύο.
- Μια τελευταία γαστρονομική ερώτηση. Ποιο είναι το προσωπικό σας τοπ 5 από την ελληνική κουζίνα;
Αγαπώ τον μουσακά, αλλά είναι για κρύες μέρες και συνήθως επισκέπτομαι την Ελλάδα όταν ο καιρός είναι ζεστός. Νιώθω πολύ χαρούμενος όταν κάθομαι στην αυλή κάποιου εστιατορίου και βουτάω φρέσκο ψωμί μέσα στο τζατζίκι. Μετά μπορεί να μοιραστώ μια γαβάθα χωριάτικη σαλάτα με πολλή φέτα. Και φυσικά να τα ξεπλύνω με μια «Μύθος». Και για πρωινό: στραγγιστό γιαούρτι με μέλι. Νοστιμότατο!
www.ianrankin.net
Διαβάστε το review μας για το προηγούμενο βιβλίο του Ian Rankin με πρωταγωνιστή τον επιθεωρητή Ρέμπους υπό τον τίτλο «Ακόμα και τα άγρια σκυλιά»
Εξερευνήστε τη σειρά άρθρων μας «Βιβλιο-Soundtrack»
Διαβάστε τη συνέντευξή μας με τον Αργεντίνο συγγραφέα αστυνομικής λογοτεχνίας Federico Axat