Τρεις Κι Ο Κούκος: Δεκ 2009 Α

1. Τα Παράλογα – Μάνος Χατζιδάκις (1976), Στίχοι: Νίκος Γκάτσος, Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη, Μίκης Θεοδωράκης, Διονύσης Σαββόπουλος, Μελίνα Μερκούρη, Ηλίας Λιούγκος

«Τα Παράλογα είναι ένας κύκλος λαϊκών τραγουδιών για σιωπηλή και κατ’ ιδίαν ακρόαση. Το θέμα των τραγουδιών είναι η αθάνατη Ελλάδα σ’ όλη την ένδοξη διαδρομή της και γι’ αυτό απαιτείται απ’ τους ακροατές προσήλωση, θρησκευτικότης και ει δυνατόν νηστεία – χωρίς να σημαίνει αυτό ότι Τα Παράλογα πρέπει να ακούγονται μόνο τη Μεγάλη Σαρακοστή. Τα Παράλογα αποτείνονται σε μια σιωπηλή κατηγορία ανθρώπων που δύσκολα συναντά κανείς στον Ελλαδικό χώρο. Κι εδώ είναι η τόλμη αυτής της εργασίας.» Αυτά αναφέρει μεταξύ άλλων ο ίδιος ο Χατζιδάκις στο σημείωμά του για τον οριακό αυτό δίσκο, που παρουσιάζει τις τότε αντιλήψεις του για το τραγούδι και τη μουσική. Εδώ υπάρχουν το ντουέτο Μερκούρη-Σαββόπουλου στο Τ’ Άλογο Του Ομέρ Βρυώνη, οι Χρησμοί Της Σίβυλλας, η δωρική ερμηνεία του Θεοδωράκη στην Ελλαδογραφία και Ο Εφιάλτης Της Περσεφόνης που γίνεται όλο και πιο επίκαιρος όσο περνούν τα χρόνια. Ο υπότιτλος του έργου είναι «Μουσική Και Τραγούδια Της Φθοράς Και Του Ονείρου» και ίσως περιγράφει καλύτερα από οτιδήποτε άλλο το κλίμα και την ατμόσφαιρά του. Ένας δίσκος που παραμένει φρέσκος και ζωντανός παρά τα 33 χρόνια του.

2. Βραχνός Προφήτης – Θανάσης Παπακωνσταντίνου (2000), Ερμηνεία: Γιάννης Αγγελάκας, Λιζέτη Καλημέρη

Ο Βραχνός Προφήτης προκάλεσε έναν σεισμό του οποίου το ωστικό κύμα παρέσυρε τα πάντα στο πέρασμά του και είναι ακόμα, 9 χρόνια μετά την κυκλοφορία του, αισθητό στην ελληνική μουσική παραγωγή. Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου είχε δείξει από την προηγούμενη κιόλας δουλειά του, τα Λάφυρα (1998), τη διάθεσή του να πειραματιστεί στις ενορχηστρώσεις και τον ήχο, αλλά εδώ, προσεγγίζοντας τον κιθαρίστα Μπάμπη Παπαδόπουλο, ήξερε σίγουρα ότι θα έβγαινε για τα καλά από την «ασφαλή» περιοχή του. Και πράγματι, παρατηρείται εδώ μια μεταμόρφωση. Γιατί ενώ τα τραγούδια αυτά καθ’ εαυτά δεν απομακρύνονται πολύ από αυτά που είχε παρουσιάσει μέχρι τότε ο τραγουδοποιός, ο ήχος που τα «ντύνει», πιάνοντας το νήμα από εκεί που το άφησε ο Σαββόπουλος στον Μπάλλο, είναι κάτι το πρωτόγνωρο. Το πάντρεμα των ακουστικών οργάνων (μπουζουκομάνα, λαούτο, τζουρά) με τον ηλεκτρισμό του ροκ και το ελευθεριάζον πνεύμα του τζαζ αυτοσχεδιασμού, οδηγούν σε θαυμαστά αποτελέσματα και στο crossover του Παπακωνσταντίνου προς άλλα, μεγαλύτερα ακροατήρια. Υπήρξαν βέβαια και εκείνοι από τoυς "φίλους" του που δεν τον ακολούθησαν – αλλά η περίπτωσή τους είναι, φοβάμαι, ανίατη...

3. Το Πρώτο Μου Album – Δημήτρης Αρναούτης (2008), Ερμηνεία: Γιάννης Κότσιρας, Μανώλης Φάμελλος

Ο Δημήτρης Αρναούτης «κυκλοφορούσε» ήδη τα τραγούδια του για αρκετά χρόνια, χέρι με χέρι, έχοντας μάλιστα αποσπάσει πολύ θετικά σχόλια από τη Λένα Πλάτωνος και τον Φοίβο Δεληβοριά μεταξύ άλλων, όταν ο Μανώλης Φάμελλος τον πήρε τηλέφωνο και τον κάλεσε να φτιάξουν μαζί το ντεμπούτο άλμπουμ του. «Ο Δημήτρης ήταν ήδη ένας ολοκληρωμένος τραγουδοποιός όταν τον γνώρισα» είπε πρόσφατα ο τελευταίος, «δεν είχα εγώ να προσθέσω κάτι». Με τη συνδρομή του Μύρωνα Στρατή στις ενορχηστρώσεις και στις μίξεις και μιας ομάδας εξαιρετικών μουσικών, ο Αρναούτης παραδίδει εδώ έναν δίσκο που δεν αφήνει αμφιβολίες για τις δυνατότητές του. Παντρεύοντας αριστοτεχνικά μια μεγάλη γκάμα επιρροών, από τους φολκ τροβαδούρους όπως ο Dylan μέχρι την ροκ και την τζαζ, τα 12 αυτά τραγούδια εκπέμπουν ένα πολύ ισχυρό μουσικό σήμα ενώ στιχουργικά μιλούν μια δυνατή και ακομπλεξάριστη γλώσσα που πότε σχολιάζει ή κριτικάρει και πότε απλά αφηγείται σύγχρονες ιστορίες. Μεταξύ των αρκετών τραγουδιών που ακούστηκαν πολύ είναι το ντουέτο του τραγουδοποιού με τον Γιάννη Κότσιρα στο Είσαι Εσύ αλλά και το «βλάσφημο» Ιησούς Χρυσός.

Και ο κούκος...

4. From The Choirgirl Hotel – Tori Amos (1998)

Στο 4ο δισκογραφικό της βήμα, η Αμερικανίδα τραγουδοποιός καταθέτει ίσως την καλύτερη εργασία της. Το φάσμα του ήχου της πλέον ανοίγει, για να συμπεριλάβει μια πλήρη ηλεκτρική μπάντα αλλά και λούπες, πλάι στο πιάνο της και στα έγχορδα. Οι στίχοι είναι εδώ ιδιαίτερα προσωπικοί, έχοντας να κάνουν με τις αποτυχημένες εγκυμοσύνες της και με την ευαίσθητη ψυχοσύνθεσή της. Το Choirgirl Hotel είναι ένας φανταστικός τόπος όπου κατοικούν και ζουν τη ζωή τους τα τραγούδια. Και τι τραγούδια: από το εναρκτήριο Spark μέχρι το Jackie’s Strength και το Northern Lad, εδώ γινόμαστε μάρτυρες μιας γυναικείας τραγουδοποιίας ευαίσθητης και σκοτεινής, η οποία όμως έχει βαθιά μέσα της χωνεμένη την κυνικότητα και το πικρό χιούμορ. Αυτός είναι ένας δίσκος για μοναχικές ακροάσεις, που ανταμείβει πλουσιοπάροχα τον υπομονετικό ακροατή με ιδιαίτερες, εγκεφαλικές απολαύσεις.