Τον τελευταίο καιρό το όνομα της «πιο παράφωνης σοπράνο στην ιστορία της μουσικής» επανήλθε στο προσκήνιο με αφορμή την ταινία του Στίβεν Φρίαρς με πρωταγωνιστές την Μέριλ Στριπ και τον Χιου Γκραντ, ενώ αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που η «φάλτσα ντίβα» εμπνέει τους δημιουργούς, αφού και το γαλλικό φιλμ «Marguerite» του Ξαβιέ Τζιανολί ήταν επηρεασμένο από την ιστορία της. Όσον αφορά το θεατρικό του Στήβεν Τέμπερλεϋ, η Φλόρενς αποτελεί την πραγματική ηρωίδα του έργου και όχι έναν φανταστικό χαρακτήρα με κοινά στοιχεία, όπως συμβαίνει και στην ταινία του Φρίαρς.
Μπαίνοντας στην αίθουσα του θεάτρου, αντικρίσαμε στη μέση ένα σκηνικό που σχεδόν αιωρείτο. Κρεμασμένο στις τέσσερις άκρες του από την οροφή με μια πολυτελή πολυθρόνα, ένα μικρό σκαλιστό τραπεζάκι κι ένα γραμμόφωνο. Ο ένας εκ των δύο πρωταγωνιστών βρισκόταν ήδη στη σκηνή, καθισμένος στην πολυθρόνα, φορώντας τη ρόμπα του και κρατώντας ένα ποτήρι με αλκοόλ. Πάντα μου άρεσαν οι παραστάσεις στις οποίες οι ηθοποιοί «παίρνουν θέση» πριν από την έναρξη του έργου, καθώς πιστεύω ότι είναι ένας κατάλληλος τρόπος για να σε βάλουν ευθύς αμέσως στο κλίμα. Έχοντας στο μυαλό μου μερικά πράγματα για την Φλόρενς, όπως η μεγάλη περιουσία που είχε κληρονομήσει, το σκηνικό μου φάνηκε κάπως λιτό για την περίσταση, αλλά η συνέχεια με διέψευσε ευχάριστα και στο τέλος δεν μπορούσα να φανταστώ πως η εν λόγω παράσταση θα μπορούσε να έχει ένα τόσο καλό αποτέλεσμα χωρίς το συγκεκριμένο πλαίσιο.
Το έργο ξεκινά με τον Κόσμε Μακ Μουν, τον πιανίστα που πλαισίωνε την Φλόρενς Φόστερ Τζέκινς στις μουσικές παραστάσεις της, τον άνθρωπο που στάθηκε στο πλευρό της ως συνεργάτης αλλά και ως φίλος, το μουσικό της ταίρι που έζησε εκ των έσω την καλλιτεχνική της πορεία, που όμως ποτέ του δεν πίστεψε σ’ αυτήν ή δεν κατάφερε να εξηγήσει το παράδοξο φαινόμενο γύρω από το όνομά της. Χρόνια μετά, ψυχολογικά διαλυμένος και ξεπεσμένος, μας διηγείται μέσα από τα δικά του μάτια την ιστορία, την προσωπικότητα και την ζωή της, ξεκινώντας από τη μέρα της γνωριμίας τους μέχρι το τέλος. Με σημείο αφετηρίας το παρόν του, κάνει μια αναδρομή στο παρελθόν ζωντανεύοντας τις μνήμες του που κρατάει πια σαν "ενθύμιο" και πότε – πότε επανέρχεται. Αυτή η εναλλαγή στον χρόνο, δίνει στην παράσταση μια ιδιαίτερη ζωντάνια και κρατάει τον θεατή σε εγρήγορση. Με μέτρο, σπάνια και με τρόπο που ούτε κουράζει ούτε μπερδεύει.
Η Ναταλία Τσαλίκη, αποτελεί μια πάρα πολύ καλή επιλογή για τον συγκεκριμένο ρόλο και καταφέρνει να αποδώσει την ευγενική, ενθουσιώδη και αγνή προσωπικότητα της Φλόρενς πολύ εύστοχα. Αντιμετωπίζει την ηρωίδα με σεβασμό και συμπάθεια, όπως ακριβώς της πρέπει. Άλλοτε γεμάτη ζωντάνια, με περίσσια περηφάνια για το «θείο δώρο» που της δόθηκε, με θέληση και πίστη στο «ταλέντο» της, χαρούμενη και φιλόδοξη, ενσαρκώνει την πλευρά εκείνη της Φλόρενς που της επέτρεψε να βγει στο σανίδι και να χαρίσει απλόχερα την ψυχή της. Άλλοτε μελαγχολική, σκεπτική, πληγωμένη από τα γέλια του κοινού της και με τάσεις αυτοαμφισβήτησης, η Ναταλία φωτίζει μία αλλιώτικη πλευρά της Φλόρενς που ποτέ, όμως, δεν καταφέρνει ούτε να επισκιάσει την αυτοπεποίθησή της ούτε να υπονομεύσει τον αστραφτερό κόσμο που έχει η ίδια φτιάξει. Αέρινη παρουσία, με ευαίσθητη ψυχή και σχεδόν παιδικές αντιδράσεις. Αν η Φλόρενς δεν είχε το πάθος που είχε, δεν θα έμενε ποτέ στην ιστορία παρά τη φάλτσα της φωνή. Ομολογώ πως σε κάποια σημεία μου θύμισε την Μπλανς Ντιμπουά από το
"Λεωφορείο ο Πόθος". Σε κάποιο παράλληλο και φανταστικό σύμπαν, ίσως να
ήταν φίλες.
Ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος έχει έναν, επίσης, πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς η ουσία του έργου μοιράζεται επακριβώς και στους δύο. Προσεγγίζει τον Κόσμε με έναν σφαιρικό τρόπο που κρύβει ανάμεικτα συναισθήματα και τα οποία μεταφέρει στον θεατή. Ακροβατεί ανάμεσα στον θυμό προς την αυτοπεποίθηση της Φλόρενς και στην προσπάθειά του να καταλάβει μια γυναίκα με θέληση και μεγάλα, ίσως περισσότερο απ’ όσο θα έπρεπε, όνειρα. Με τη συνεχή του κίνηση, την ένταση της φωνής, την «τρέλα» του και το πέρασμα από την αρχική αποδοκιμασία στην κατανόηση και την αγάπη, δίνει ρυθμό στην παράσταση και αφήνει το μοναδικό του στίγμα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η ψυχή του έργου. Η σπιρτάδα, η αμεσότητα και ο αυτοσαρκασμός που ο Προμηθέας δίνει στον χαρακτήρα του Κόσμε, ζωγραφίζουν έναν ήρωα με μεγάλο ενδιαφέρον που πραγματικά τον απολαμβάνουμε σε όλες του τις μεταπτώσεις. Η ανάγκη του Κόσμε για επιβίωση μπορεί να τον ωθεί στη συνεργασία του με έναν άνθρωπο που δεν συμβαδίζει με εκείνον, αλλά εν τέλει συνειδητοποιεί πως δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς αυτόν.
Το στοιχείο εκείνο της παράστασης που μένει ανεξίτηλο στον θεατή και κάνει το συγκεκριμένο εγχείρημα να συγκαταλέγεται στα καλύτερα θέατρα της φετινής σεζόν, είναι η προσεγμένη, ακριβής και αρμονική συνύπαρξη γέλιου και συγκίνησης. Τόσο οι δύο ηθοποιοί όσο και το έργο γενικότερα, μεταπηδούν από το ένα στο άλλο αβίαστα μα και προσεκτικά, κάνοντας τους δύο χαρακτήρες να προκαλέσουν την εγκάρδια συμπάθεια του κοινού και παράλληλα προσφέρουν μια μελαγχολικά όμορφη ιστορία. Πέρα από το ενδιαφέρον που δημιουργεί το παράδοξο φαινόμενο της καριέρας της Φλόρενς, η παράσταση δίνει τροφή για σκέψη ως προς τη θέληση, το πείσμα, την αυτοπεποίθηση, τους ανθρώπους, τις σχέσεις μεταξύ τους, την αυτογνωσία και τον «πόλεμο» ανάμεσα στο σωστό και το λάθος, το θέλω και το μπορώ, το εμείς και το οι άλλοι.
Η προβολή σε video wall διάφορων σκηνών και ιστορικών αναφορών στην περίοδο των δεκαετιών '30 και '40 που εκτυλίσσεται η ιστορία, αποτελεί μια ενδιαφέρουσα ιδέα. Εντύπωση και απορία μας προκάλεσε η αναφορά στην ασθένεια της σύφιλης από την οποία υπονοείται ότι πάσχει η ηρωίδα (εξ ου και το ακουστικό πρόβλημα) καθώς μέσα στο έργο δεν γίνεται μνεία για αυτό. Επίσης, μια μικρή προσοχή θα έπρεπε, ίσως, να δοθεί στην ηχομόνωση της αίθουσας. Συγχαρητήρια πρέπει να δοθούν στον Γιάννο Περλέγκα για τη σκηνοθεσία του, την προσέγγιση του έργου και τον τρόπο με τον οποίο κατάφερε να αναδείξει όλα όσα αποκομίσαμε κατά της διάρκεια της παράστασης. Η αξιοποίηση ολόκληρου του χώρου της αίθουσας, η επιλογή του εύστοχου και λειτουργικού σκηνικού που αφήνει τους χαρακτήρες να αναδυθούν στην επιφάνεια, η κίνηση των ηθοποιών και οι επιμέρους έξυπνες και δυνατές σκηνές – όπως το ρεσιτάλ στο Κάρνεγκι Χολ με τα κοστούμια και το βλέμμα της αυτοαποδόμησης - συντελούν στη δημιουργία μιας πολύ καλής παράστασης και, κυρίως, μιας ανθρώπινης παράστασης.
Υ.Γ.: Μπορεί κατά τη διάρκεια της παράστασης να έχουμε το αίσθημα της χαρμολύπης ή του κλαυσίγελου, το τέλος, πάντως, δεν αφήνει τον θεατή να φύγει στεναχωρημένος και σ' αυτό βοηθάει η μουσική! Ένα παραδοσιακό αμερικάνικο τραγούδι, πολύ ανεβαστικό, το οποίο εμείς γνωρίζουμε ως "Μαίρη μη λυπάσαι πια" με ελληνικό στίχο από τον Μάνο Ξυδούς.
Υ.Γ.: Μπορεί κατά τη διάρκεια της παράστασης να έχουμε το αίσθημα της χαρμολύπης ή του κλαυσίγελου, το τέλος, πάντως, δεν αφήνει τον θεατή να φύγει στεναχωρημένος και σ' αυτό βοηθάει η μουσική! Ένα παραδοσιακό αμερικάνικο τραγούδι, πολύ ανεβαστικό, το οποίο εμείς γνωρίζουμε ως "Μαίρη μη λυπάσαι πια" με ελληνικό στίχο από τον Μάνο Ξυδούς.