Την Τρίτη το βράδυ με τον ουρανό καθαρό το Θέατρο Γης γέμισε ολόκληρο για πρώτη φορά φέτος. Η αναμονή της επιστροφής του Σωκράτη Μάλαμα εντάθηκε μερικώς από τη σύντομη αναβολή μετά την καταιγίδα της προηγούμενης ημέρας, αναβολή που δεν επηρέασε ούτε στο ελάχιστο τη συνολική προσέλευση ούτε και το πόσο καλά πέρασαν οι μερικές χιλιάδες κόσμου που ήρθαν στο Θέατρο και από τις γύρω πόλεις. Με όλα αυτά στο μυαλό και μέσα στην ευτυχία της εμπειρίας μιας ελεύθερης συναυλίας όπου υπάρχει έντονη σχέση κοινού και καλλιτέχνη, δεν μπόρεσα να διώξω κάποιες αρνητικές σκέψεις για όσα είδα και άκουσα.
Να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα για αρχή: Πέρασα πολύ ωραία, ευχαριστήθηκα να ακούω μερικούς από τους πιο ικανούς μουσικούς του καιρού μας, ακούγοντας παράλληλα τραγούδια βαθιά αγαπημένα από εξαιρετικές φωνές. Η ερμηνεία και η στάση του Σωκράτη Μάλαμα επί σκηνής δεν έχει ψεγάδια: χαβαλετζής και επικοινωνιακός όσο χρειάζεται, τόσο με τους επί σκηνής όσο και με τους από κάτω, ερμηνεύει τραγούδια με φωνή που μεγαλώνει σαν καλό κρασί. Η Ιουλία Καραπατάκη έχει κερδίσει επάξια τη θέση της στο δίπλα μικρόφωνο (ή και στο ίδιο καμιά φορά, π.χ. «Ανδρομέδα») και προσφέρει ωραίες ερμηνείες τόσο σε αγαπημένα παλιά τραγούδια όσο σε πιο καινούργια, καθώς ο πρωταγωνιστής παίρνει μια ανάσα. Το ίδιο ισχύει και για τον έναν υιό Μάλαμα από τους δύο που ήταν επί σκηνής, τον Πέτρο, στο μικρόφωνο. Προ τετραετίας εμφανιζόταν μόνος του για να ανοίξει τις εμφανίσεις του Σωκράτη με τον Θανάση Παπακωνσταντίνου. Φέτος, συμμετέχει σε ένα ενιαίο πρόγραμμα, που λειτουργεί σαφώς καλύτερα και για τον ίδιο και για όλους τους υπόλοιπους, ερμηνεύοντας άξια δικά του τραγούδια παράλληλα με ορισμένα που ειδάλλως θα έλεγε ο πατήρ (π.χ. «Αχ Ελλάδα Σ’ Αγαπώ»). Αντίστοιχο ρόλο έχει και ο Φώτης Σιώτας, ο οποίος βέβαια περνάει περισσότερη ώρα πρωτοστατώντας με το βιολί του παρά με τη φωνή του σε παλιά ή καινούργια τραγούδια (όπως π.χ. το «Ξεχασμένα Δάκρυα» από τον καινούργιο δίσκο του).
Το καλοκαιρινό σχήμα που (θα) συνοδεύει τον Σωκράτη Μάλαμα στις εμφανίσεις του βασίζεται στα διάφορα έγχορδα. Μία τρομπέτα μόνο αποτελεί εξαίρεση, αυτή του Καλογιάννη Βεράνη, ο οποίος τη χρησιμοποιεί μόνο σε ορισμένα τραγούδια («Περσεφόνη», κ.ά.) καθώς κυρίως παίζει βιολί δίπλα στον Σιώτα, με τακτικά πολύ ωραίο συνδυασμό (π.χ. στο «Κι Εσύ Αγάπη»). Ο Δημήτρης Λάππας είναι πολυεργαλείο σε κιθάρα, λαούτο και μπουζούκι και φάνηκε ιδιαίτερα παθιασμένος τη συγκεκριμένη βραδιά. Ο τρίτος επί σκηνής Μάλαμας είναι ο υιός Γιάννης που παίζει κρουστά πλάι στον Νίκο Μαγνήσαλη που κάθεται πίσω από τα drums. Ο Κλέων Αντωνίου στην ηλεκτρική κιθάρα και ο Γιάννης Παπατριανταφύλλου στο κοντραμπάσο φροντίζουν για τα υπόλοιπα και παράπονο δεν αφήνουν. Τι είναι όμως τελικά αυτό που όντως μου άφησε παράπονο και με οδήγησε και σε αρνητικές σκέψεις όπως ανέφερα παραπάνω;
Είναι η επιλογή τραγουδιών και το ύφος που αυτή η επιλογή επιβάλλει στη συναυλία. Ναι, το μουσικό σύμπαν του Σωκράτη Μάλαμα είναι βαθιά μπλεγμένο σε κάποια ανώτερη διάσταση με αυτό του Θανάση Παπακωνσταντίνου, αλλά οι φετινές περιοδείες τους βρίσκουν σε διαφορετικές σκηνές οπότε περίμενα να υπάρξει μια απόσταση. Προσοχή, δεν εννοώ να μην ερμηνευτούν τραγούδια που έτσι κι αλλιώς έχουν ταυτιστεί με τη φωνή του Μάλαμα (ακούσαμε εξαιρετικές ερμηνείες στα «Ηλιόπετρα», «Ζητιανόξυλο», «Στην Αμερική», και διάφορα άλλα). Ούτε ορισμένα που ταιριάζουν γάντι στη φωνή της Ιουλίας Καραπατάκη ή του Φώτη Σιώτα. Γιατί τόσα πολλά τραγούδια του Θανάση όμως; Αντίθετα, η αναφορά στον Νίκο Παπάζογλου ήταν εξαιρετική και διακριτική (με το «Αχ Ελλάδα Σ’ Αγαπώ» και το «Άστρο Του Πρωινού» που είχε ερμηνεύσει και ο ίδιος). Λείπει κάτι από τη δισκογραφία του Μάλαμα που το προσφέρουν τραγούδια όπως το «Σιμούν» ή το «Πεχλιβάνης» σε μια εκδοχή (μόνο με κιθάρες στην αρχή) που μικρή κορύφωση πέτυχε; Δεν είναι ρητορική ερώτηση: Τα τραγούδια αυτά ικανοποιούν ένα κοινό που γλεντάει για να γλεντήσει, που δημιουργεί μια γηπεδική ατμόσφαιρα η οποία ορισμένες φορές όντως ενισχύει το πανέμορφο χάος που διαχέεται από σκηνής, αλλά εξίσου συχνά αλλοιώνει τη συλλογική τέρψη μιας (τέτοιας) συναυλίας. Έτσι, μετά από τη διακοπή λόγω της πανδημίας, οι τρίωρες χορταστικές συναυλίες αυτές φαίνεται να έρχονται για να συνεχίσουν εκ τους ασφαλούς, στον αυτόματο πιλότο, από εκεί που είχαμε μείνει. Ω, ναι, μας είχε λείψει! Ω, ναι, πάμε γι’ άλλα!
Ποιος είναι αυτός ο γεροπαράξενος που γράφει, θα αναρωτηθείτε. Ένας όρθιος εκεί κάτω, που θα ήθελε να ακούσει ένα ακόμα μεγαλύτερο εύρος τραγουδιών και να ενώσει τη φωνή του με τις διπλανές του για να γίνουμε όλοι ένα, σε πολλά σώματα που ενώνονται μόνο με ανάσες και ιδρώτα.
Τα τραγούδια που ακούστηκαν:
Κοντραπούντο
Μια Βόλτα Στα Βαθιά
Φύλλα Αλκαλικά [Ιουλία Καραπατάκη]
Το Αγκάθι [Ιουλία Καραπατάκη]
Τειρεσίας
Τα Παιδιά Μεσ' Στην Πλατεία
Της Σιωπής
Κι Εσύ Αγάπη [Πέτρος Μάλαμας]
Οξυγόνο [Πέτρος Μάλαμας]
Σιμούν [Πέτρος Μάλαμας]
Τίποτα Δεν Χάθηκε
Για Την Ελλάδα
Στην Αμερική
Ευτυχείς Λυπημένοι Και Πότες
Μέσα Στη Φωτιά [Ιουλία Καραπατάκη]
Οι Μύστες Της Ερήμου [Ιουλία Καραπατάκη]
Του Χρόνου Τα Σκυλιά
Ζητιανόξυλο
Το Τραγούδι Του Μεθυσμένου
Περσεφόνη [Ιουλία Καραπατάκη]
Όλα Ζουν Αν Τα Θυμάσαι [Ιουλία Καραπατάκη]
Του Ανέμου Το Φτερό
Ηλιόπετρα
Του Ασώτου
Ξεχασμένα Δάκρυα [Φώτης Σιώτας]
Σαν Παιδί [Φώτης Σιώτας]
Αερικό [Φώτης Σιώτας]
Το Γράμμα
Τα Ξωτικά
Πριγκιπέσσα
Τσιγάρο Ατέλειωτο
Νεράιδα
Είχα Τον Κήπο Της Εδέμ
Αχ Ελλάδα Σ’ Αγαπώ [Πέτρος Μάλαμας]
Άστρο Του Πρωινού [Πέτρος Μάλαμας]
Ανδρομέδα
Πιες
Τα Παξιμάδια
Το Χρόνο Να Λαβώσω
Άσε Τα Ψέματα
Της Μνήμης Το Μαχαίρι [Ιουλία Καραπατάκη]
Είναι Αργά [Ιουλία Καραπατάκη]
Μιλώ Για Σένα [Ιουλία Καραπατάκη]
Στην Κοιλάδα Των Τεμπών
Τα Πάγια
Δρόμο Άλλαξε Ο Αέρας [Ιουλία Καραπατάκη]
Έρημα Κορμιά [Ιουλία Καραπατάκη]
Πεχλιβάνης