Με αφορμή την εμφάνιση του στο Summer Nostos Festival την Κυριακή 30 Ιουνίου, ο
Περικλής Κανάρης, ο πλέον καταξιωμένος μουσικός που μένει στη Νέα Υόρκη
μας έδωσε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη!
Τον ευχαριστούμε πάρα πολύ για την ευγενή καλοσύνη που είχε να απαντήσει στις ερωτήσεις μας.
Έχουν περάσει 5 χρόνια από τον πολύ ιδιαίτερο και ξεχωριστό δίσκο σας για τον Μάνο Ελευθερίου με πολλές συνεργασίες γνωστών Ελλήνων τραγουδιστών. Ποιο είναι το επόμενο βήμα μετά τον «Αόρατο»;
Περικλής Κανάρης: Έχω στα σκαριά δύο δισκογραφικές συλλογές. Η μία είναι βασισμένη σε κλασσικούς ποιητές όπως ο Καβάφης και ο Eliot και η άλλη σε σύγχρονους ποιητές/στιχουργούς. Η δεύτερη ξεκινάει από το Μάνο Ελευθερίου, (μου εμπιστεύτηκε και άλλα ποιήματα μετά τον «Αόρατο»), και συνεχίζει με εκπρόσωπους από νεότερες γενιές Ελλήνων στιχουργών, όπως ο Δημήτρης Παπαχαραλάμπους.
Περικλής Κανάρης: Έχω στα σκαριά δύο δισκογραφικές συλλογές. Η μία είναι βασισμένη σε κλασσικούς ποιητές όπως ο Καβάφης και ο Eliot και η άλλη σε σύγχρονους ποιητές/στιχουργούς. Η δεύτερη ξεκινάει από το Μάνο Ελευθερίου, (μου εμπιστεύτηκε και άλλα ποιήματα μετά τον «Αόρατο»), και συνεχίζει με εκπρόσωπους από νεότερες γενιές Ελλήνων στιχουργών, όπως ο Δημήτρης Παπαχαραλάμπους.
Ως άνθρωπος, πόσο διαφορετική είναι η ζωή στη Νέα Υόρκη, σε σύγκριση με την Ελλάδα;
ΠΚ: Η Νέα Υόρκη είναι ιστορικά ένας παγκόσμιος προορισμός ονείρων, πολλαπλής φύσης. Αυτές οι προσδοκίες, σε συνδυασμό και με τον πολεοδομικό χαρακτήρα της πόλης (κάθετη δόμηση) δημιουργούν μια τρομακτική συσώρευση ενέργειας που μεταφράζεται σε φρενήρεις ρυθμούς. Εκεί εντοπίζεται για μένα η μεγαλύτερη διαφορά σε σχέση με τη ζωή στην Ελλάδα, πέρα από τις προφανείς διαφορές σε κλίμα και τοπίο. Αυτοί οι ρυθμοί μπορούν να εκτοξεύσουν κάποιον δημιουργικά. Την ίδια στιγμή όμως, μπορούν να του στερήσουν τις συνθήκες που δημιουργούν ένα ψυχικά ισορροπημένο περιβάλλον ως προϋπόθεση για να είναι κανείς λειτουργικός. Είναι πολύ ιδιαίτερη εξίσωση με παράγοντες άκρως υποκειμενικούς και συγκυριακούς.
Ως μουσικός, ποια τα παραπάνω εφόδια και οι ευκαιρίες που μπορεί να προσφέρει η Νέα Υόρκη;
ΠΚ: Δύο σπουδαία εφόδια μου έρχονται πρώτα στο μυαλό. Το ένα είναι η έμπνευση που αντλεί κανείς από την αστείρευτη ποιότητα των ακουσμάτων που παραμονεύουν ακόμα και στις πιο απρόσμενες γωνιές της πόλης. Αυτή ακριβώς η συνθήκη δημιουργεί ένα δεύτερο εφόδιο. Την συνειδητοποίηση και την ταπεινότητα που επιβάλλουν τα μεγέθη που σε περιτριγυρίζουν. Αυτό που οι Αμερικανοί ονομάζουν reality check και σε βοηθάει να παραμένεις -με την καλή έννοια- προσγειωμένος. Σε ό,τι αφορά τις ευκαιρίες, αυτές βρίσκονται παντού γιατί η Νέα Υόρκη είναι ένα θηρίο που θρέφεται με πρόκληση.
Ποια η γνώμη των Νεοϋορκέζων, αλλά και γενικότερα των Αμερικάνων για το Ελληνικό τραγούδι;
ΠΚ: Εδώ θα χρειαστεί να ξεχωρίσω τους Νεοϋορκέζους από τους Αμερικανούς και να απαντήσω για αυτούς, που γνωρίζω από πρώτο χέρι. Ο Νεοϋορκέζος είναι μαθημένος στην πολυπολιτισμικότητα. Είναι στο DNA του. Ακόμα και να μη γνωρίζει τον Χατζιδάκι από το “Never On Sunday” ή τον Θεοδωράκη από το “Serpico”, έχει μια έμφυτη διάθεση να εκτεθεί σε ακούσματα που δεν είναι του συρμού. Η δική μου εμπειρία -έχοντας κλείσει μια δεκαετία παρουσίασης ελληνικού τραγουδιού σε συναυλιακούς χώρους στο Μανχάτταν που είχαν διεθνές κοινό- λέει πως το ελληνικό τραγούδι μπορεί να έχει μεγάλο φάσμα Νεοϋορκέζων θαυμαστών. Και για τη Διονυσιακή και για την Απολλώνεια πλευρά του.
Έχετε συνεργαστεί με μουσικούς μεγάλης αξίας. Ποια συνεργασία θα ξεχωρίζατε;
ΠΚ: Θα ξεχώριζα δύο, αν μου επιτρέπετε. Η πρώτη με τον κιθαρίστα μου, Ben Butler. Γνωριστήκαμε το 2002 στη Νέα Υόρκη και από τότε συνεργαστήκαμε σε όλες μου τις ηχογραφήσεις. Αργότερα ο Ben έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην παραγωγή του «Αόρατου», όχι μόνο με τον εκπληκτικό ήχο του αλλά και με τις συστάσεις του σε ό,τι αφορά τους υπόλοιπους συντελεστές του δίσκου. Αυτή την εποχή περιοδεύει στην Ευρώπη ως ο κιθαρίστας του Sting. Η δεύτερη με ένα άλλο μέλος της μπάντας μου, τον Gary Schreiner. Ο Gary παίζει φυσαρμόνικα, ακορντεόν και πλήκτρα. Είναι ο πιο αγαπημένος μου αυτοσχεδιαστής γιατί καταφέρνει και δημιουργεί πανέμορφες μελωδίες και λυρικότατα θέματα, ενώ αυτοσχεδιάζει, πράγμα δύσκολο και πολύ σπάνιο. Την ίδια στιγμή είναι ένας χαρακτήρας εξαιρετικής ευγένειας και θετικής ενέργειας που πραγματικά χαίρεσαι να μοιράζεσαι μαζί του στη σκηνή. Ο ίδιος έχει μοιραστεί τη σκηνή με τον Elton John, τον Sting και πολλούς άλλους σπουδαίους καλλιτέχνες.
Με ποιον μουσικό/συγκρότημα θα θέλατε να μοιραστείτε τη σκηνή σε μια συναυλία;
ΠΚ: Πολύ δύσκολη ερώτηση! Θα διάλεγα τον Κινεζο-Αμερικανό τσελίστα Yo-Yo Ma για δύο λόγους. Λατρεύω το τσέλο ως όργανο, αλλά και εκτιμώ πολύ το ανοιχτό μυαλό με το οποίο ο Μa προσεγγίζει τις μουσικές απ’ όλο τον κόσμο, μέσα από το project του Silk Road Ensemble.
Έχουν οι streaming υπηρεσίες (Spotify, Pandora, Tidal κλπ) βοηθήσει στην επαναθεώρηση της αξίας και της έννοιας ενός ολοκληρωμένου μουσικού έργου, δηλαδή ενός δίσκου ή παραμένουμε στην εποχή των singles;
ΠΚ: Το ένστικτό μου λέει πως η αξία και η έννοια ενός ολοκληρωμένου μουσικού έργου δεν επηρεάζεται από τον τρόπο που παρουσιάζεται αλλά από το ίδιο το υλικό. Ή θα δηλώσει «δίσκος» από την αρχή με τον χαρακτήρα του, ή θα σιωπήσει και θα παραμείνει single.
Συμφωνείτε με τον διαχωρισμό του στιχουργού, του συνθέτη και του τραγουδιστή, όπως γινόταν τα παλαιότερα χρόνια στο Ελληνικό Λαϊκό τραγούδι ή θεωρείτε ότι είναι πιο «δεμένο» το τελικό αποτέλεσμα, όταν αυτό δημιουργείται από έναν τραγουδοποιό;
ΠΚ: Και πάλι θα στραφώ στο υλικό. Ο Μάνος Ελευθερίου είχε πει πως όταν η μουσική, ο στίχος και η ερμηνεία ταιριάξουν, έχουμε «ευτυχισμένα τραγούδια». Πιστεύω πως αυτό πρέπει να είναι το ζητούμενο και όχι ο τρόπος που θα προκύψει. Και οι δύο διαδρομές που αναφέρατε έχουν τη δική τους ομορφιά.
Τι θα μας παρουσιάσετε στο Summer Nostos Festival στις 30 Ιουνίου;
ΠΚ: Θα ακούσετε τα πρώτα δείγματα από τις δύο συλλογές που ανέφερα νωρίτερα. Πολλά από αυτά τα τραγούδια θα παρουσιαστούν εκεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Τέλος, θα ακούσετε και μερικά επιλεγμένα τραγούδια από άλλους συνθέτες που αγαπώ, δοσμένα με μια δική μου ενορχηστρωτική ματιά. Ανυπομονώ να ξαναμοιραστώ τη μουσική μου με το κοινό της γεννέτειράς μου και είμαι ευγνώμων στο Ίδρυμα Νιάρχος για αυτή την ιδιαίτερα τιμητική πρόσκληση.