Τα πρόσφατα δημοσιευμένα στα ελληνικά απομνημονεύματα του Bruce Springsteen, με τίτλο "Born To Run" (εκδόσεις Key Books, σε μετάφραση Αλέξη Καλοφωλιά), είναι ένα βιβλίο που όσο το διαβάζει κανείς νιώθει σαν να βρίσκεται σε μια από τις θρυλικές συναυλίες του παρέα με την E Street Band. Έχει τον ενθουσιασμό, την ποίηση, την απόγνωση, την αγαλλίαση, τη μεταμορφωτική δύναμη της μουσικής που διαχέονται κατά την διάρκεια των μαραθώνιων σε διάρκεια show του. Και όταν φτάνει ο αναγνώστης στην τελευταία σελίδα, εύχεται να μπορούσε να συνεχίσει κι άλλο το διάβασμα.
Ο Springsteen μεγάλωσε στο Freehold του New Jersey, γιος μιας πληθωρικής Ιταλίδας μητέρας και ενός δύστροπου Ιρλανδού πατέρα (με κάποια ολλανδική καταγωγή, που εξηγεί το επώνυμο). Η απογοήτευση και ο θυμός του πατέρα έβγαιναν όταν έπινε και συχνά ξεσπούσε στο γιο του επειδή δεν ήταν αρκετά σκληρός. Κοιτάζοντας πίσω, ο Springststeen γράφει χαρακτηριστικά στο βιβλίο για τον πατέρα του ότι «πέρα από την οργή του, έτρεφε μια ευγένεια, δειλία, συστολή και μια ονειρική ανασφάλεια. Αυτά ήταν όλα τα πράγματα που έτρεφα εγώ εξωτερικά και η αντανάκλαση αυτών των ιδιοτήτων στο γιο του τον απωθούσε».
Είναι μια ιστορία για την κληρονομική ψυχική ασθένεια (με την οποία ο πατέρας διαγνώστηκε κάποια στιγμή ως παρανοϊκή σχιζοφρένεια, αλλά ίσως απλώς διπολική διαταραχή) που διέλυσε τον Doug Springsteen και επιβάρυνε τη γυναίκα του σε όλη τους τη ζωή. Μερικά από τα καλύτερα κεφάλαια σχετικά με αυτό έρχονται αργά στο βιβλίο, όταν ο Springsteen είναι και ο ίδιος οικογενειάρχης αλλά εξακολουθεί να ασχολείται με την ασταθή και επικίνδυνη συμπεριφορά του ηλικιωμένου πλέον πατέρα του και να αναζητά λίγη ειρήνη και συμφιλίωση μεταξύ τους.
Όπως λέει, γνώριζε από πολύ νωρίς ότι το μόνο πράγμα που ήθελε να κάνει στη ζωή του ήταν να παίξει μουσική. Ξεκίνησε με τα πρώτα ερασιτεχνικά συγκροτήματά του, τους Steel Mill και τους Castilles, που έπαιζαν κιθαριστικό ροκ με μακροσκελή σόλο. Εμπνευσμένος από τον Bob Dylan και θέλοντας να γράψει για την εμπειρία του και τον κόσμο στον οποίο έζησε, άρχισε να δουλεύει πάνω σε τραγούδια που έγιναν το πρώτο του άλμπουμ, "Greetings From Ashbury Park" (1973). Αυτή ήταν η αρχή του μεγάλου δρόμου για τον Bruce Springsteen και την E Street Band. Παίζουν μαζί σχεδόν 40 χρόνια.
Ο Springsteen αντιμετώπισε τα ψυχολογικά σημάδια που του άφησε ο πατέρας του (με τον οποίο συμφιλιώθηκε λίγο πριν τον θάνατο του, σε μια κομβική στιγμή για αυτόν), μην επιτρέποντας σε κανέναν να πλησιάσει πολύ και μένοντας συνεχώς σε κίνηση. Αλλά δεν μπορείς να ξεφύγεις από τον εαυτό σου, και ήταν μόνο θέμα χρόνου να βιώσει βαθιά κατάθλιψη, που «ξεχύνονταν σαν πετρέλαιο πάνω από τον όμορφο τιρκουάζ κόλπο της προσεκτικά σχεδιασμένης ύπαρξής» του. Το ξεπέρασε, κυρίως, με τη βοήθεια της συζύγου του Patti Scialfa και του μάνατζερ του Jon Landau. Αλλά μέσα από όλα αυτά —μέσα από την κατάθλιψη, τη φήμη και τον πλούτο— δεν έχασε ποτέ την επαφή του με την πραγματικότητα.
Τα τραγούδια του μιλάνε για απλούς ανθρώπους που προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα. Κατέγραψε την 11η Σεπτεμβρίου στο "The Rising" (2002), την οικονομική κατάρρευση στα τέλη της δεκαετίας του 2000 στο "Wrecking Ball" (2008). Την άγρια καπιταλιστική λαίλαπα που βίωσε η Αμερική την δεκαετία του '80 στον δίσκο "Nebraska" (1982), την συνεχή πάλη μεταξύ ξενοιασιάς και υποχρεώσεων στο "The River" (1980) και βέβαια την απελευθερωτική δύναμη της μουσικής στο μνημειώδες "Born To Run" (1975).
Όλα τα πράγματα που αγαπώ στη μουσική και τους στίχους του Bruce Springsteen, η ζεστασιά, η συμπόνια, η παρηγοριά, η πίστη στο συνάνθρωπο, έχουν μεταφερθεί σε ένα βιβλίο 500 σελίδων χωρίς να χαθεί τίποτα από την ποίηση, την οικειότητα και την φωτιά των τραγουδιών του. Κάνει τον αναγνώστη να αισθάνεται λιγότερο μόνος, ότι δεν πειράζει να είσαι «μεγάλος» και να νιώθεις ακόμα χαμένος, στοιχειωμένος και κυνηγημένος, αρκεί να μην είσαι ποτέ ηττοπαθής. Ο Springsteen, και με αυτό το βιβλίο, όπως και με την ίδια του τη ζωή, χτίζει δύναμη και δίνει μια κολασμένη μάχη με τους δαίμονές του.
Και στέκεται ακόμα όρθιος.
