Με το δεύτερο δίσκο του "Finchley Road" να κερδίζει τόσο το κοινό όσο και τα μέσα και τον τρίτο να ψήνεται, ο Πάνος μάς έδωσε ένα πρώτο δείγμα μέσα από το ατμοσφαιρικό "City Streets". Ωστόσο, ο τραγουδιστής και τραγουδοποιός διαβάζει, αισιοδοξεί και πειραματίζεται και με ελληνικούς στίχους. Δεν κάνει μόνο αυτά, μιας και δουλεύει και με τους πρόσφυγες, άρα βιώνει εκ του σύνεγγυς όλα όσα συμβαίνουν και κυρίως προβληματίζεται τόσο για τις ενέργειες σχετικά με τον πολιτισμό όσο και για την κρίση που δημιουργεί η πανδημία όχι μόνο στη χώρα μας αλλά παγκοσμίως.
Αρχικά θέλω να σε καλωσορίσω στο Mix Grill και να σε ευχαριστήσω για την παρουσία σου!
«Είναι χαρά μου να είμαι μαζί σας!»
MixGrill: Το "City Streets" είναι το πρώτο κομμάτι από το νέο δίσκο.
Μπορείς να μας δώσεις περισσότερες λεπτομέρειες για το περιεχόμενο του τρίτου δίσκου;
Μπορείς να μας δώσεις περισσότερες λεπτομέρειες για το περιεχόμενο του τρίτου δίσκου;
Πάνος Μπίρμπας: Ο νέος δίσκος είναι ακόμη υπό επεξεργασία. Σίγουρα όμως θα περιέχει κομμάτια που γράφτηκαν όλο το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει από την κυκλοφορία του προηγούμενου μου δίσκου. Έχω στο νου μου τα περισσότερα κομμάτια, αφήνω όμως ένα ανοιχτό παράθυρο για τραγούδια που γεννήθηκαν αυτήν την τελευταία περίοδο. Φαίνεται ότι θα έχει μία πιο uptempo διάθεση και το "City Streets" κινείται σε αυτήν την κατεύθυνση. Σίγουρα θα υπάρχουν και κομμάτια πιο εσωτερικά. Αναμείνατε για τα προσεχώς...
MG: Έχεις σκεφτεί τη δημιουργία ενός concept δίσκου, π.χ. με μισούς ελληνικούς στίχους και μισούς αγγλικούς;
ΠΜ: Η αλήθεια είναι ότι πάντα έχω στο νου μου τους θεματικούς δίσκους. Δηλαδή, albums που δημιουργούνται με μία ενιαία ή σχετικά ενιαία θεματολογία. Πάντα κυριαρχεί ο αγγλικός στίχος στις συνθέσεις μου, γιατί μου είναι πιο εύκολο να εκφραστώ στη γλώσσα αυτή. Δεν κρύβω, βέβαια, ότι τελευταία έχω πειραματιστεί και με κάποιους ελληνικούς στίχους, κυρίως λόγω του θαυμασμού μου για την ελληνική γλώσσα και τον εκφραστικό πλούτο της. Ποιος ξέρει λοιπόν τι θα γίνει στο μέλλον...
MG: Τι γεύση σου άφησε η καραντίνα, ακόμα και με τη μία ιδιαίτερη συναυλία που έκανες;
ΠΜ: Ήταν σίγουρα μία αλλόκοτη κατάσταση, που παρόμοια της δεν είχαμε ξαναζήσει. Βιώσαμε μία συνθήκη απόκοσμης σιωπής και η σκέψη ότι η σιωπή αυτή επικρατεί ταυτόχρονα και στον υπόλοιπο πλανήτη έκανε τα πράγματα πιο σκοτεινά. Πέρασα, όμως, αρκετό χρόνο με τους αγαπημένους μου και αυτό βοήθησε. Ήταν σημαντικό όλον αυτόν τον καιρό να μη χάσουμε επαφή μεταξύ μας, να μη χάσουμε την ανθρωπιά μας και σε αυτό βοήθησε αυτή η μία ιδιαίτερη συναυλία. Σίγουρα δεν θα ήθελα να περάσουμε ξανά μια τέτοια κατάσταση.
MG: Τι δε θα σου λείψει από τις μέρες εγκλεισμού;
ΠΜ: Δεν θα μου λείψει σίγουρα η αποστολή μηνύματος για τη μετακίνησή μου και όλο αυτό το κλίμα τρομοκρατίας που επικρατούσε γενικά για τις άσκοπες μετακινήσεις. Με δυσκόλεψε πολύ το να ζητάω άδεια για να βγω από το σπίτι.
MG: Με αφορμή την πανδημία, πιστεύεις ότι η ζωή και η εργασιακή κατάσταση θα χειροτερέψει στη χώρα μας;
ΠΜ: Σε κάθε κρίση, δυστυχώς, ο κόσμος της δουλειάς είναι αυτός που πληρώνει το μάρμαρο. Ο κόσμος της δουλειάς είναι αυτός που πάντα πρέπει να προσαρμοστεί σε νέες ευέλικτες μορφές εργασίας και σε χαμηλότερα μεροκάματα, πότε στον βωμό της ανταγωνιστικότητας της χώρας, μπας και έρθει η ανάπτυξη που πάντα περιμένουμε, και πότε υπό τον φόβο της ανεργίας όπως συμβαίνει και σήμερα λόγω της κρίσης του κορονοϊού.
Αυτό είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, αν αναλογιστεί κανείς ότι η ανεργία έχει ήδη εκτοξευθεί παντού. Με αυτά τα δεδομένα, δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος και φοβάμαι ότι η κρίση που μας περιμένει θα είναι βαθύτερη από την κρίση που ήδη έχουμε περάσει. Αν σε όλα αυτά τα ζοφερά προσθέσουμε και την στάση της Ε.Ε. που επιμένει να δανείσει τον φτωχό νότο της και όχι να τον ενισχύσει ουσιαστικά, μπορούμε να αντιληφθούμε ότι κανένα μάθημα δεν είναι αρκετό για να αλλάξει τον τρόπο σκέψης των ισχυρών της Ευρώπης αλλά και του υπόλοιπου κόσμου.
(Φωτογραφία: Χρόνης Περράκης)
MG: Πώς ένιωσες όταν πληροφορήθηκες τον αποκλεισμό των καλλιτεχνών από τα μέτρα στήριξης που ανακοινώθηκαν αρχικά; Ήταν λογικό να προκαλέσει τόσες πολλές αντιδράσεις η κίνηση αυτή;
ΠΜ: Δεν μου προκάλεσε καμία έκπληξη η αντιμετώπιση αυτή και ο αποκλεισμός των καλλιτεχνών από τα πρώτα μέτρα στήριξης. Μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας δεν θεωρεί τους καλλιτέχνες εργαζόμενους αλλά «χομπίστες». Δυστυχώς αυτή είναι και η άποψη της σημερινής κυβέρνησης.
Σε κάθε περίοδο κρίσης πλήττονται πρώτα από όλα τα επαγγέλματα με κοινωνικό πρόσημο. Οι καλλιτέχνες υπηρετούν την κοινωνία, η τέχνη είναι κοινωνικό αγαθό. Δυστυχώς όμως από ό,τι φαίνεται θα έχει την τύχη και άλλων κοινωνικών αγαθών και μιλάω για παράδειγμα για το δικαίωμα στην δημόσια υγεία, στη δημόσια παιδεία και άλλα.
Μετά από δέκα χρόνια οικονομικής κρίσης βρεθήκαμε με ένα απαξιωμένο και διαλυμένο δημόσιο σύστημα υγείας, το οποίο δεν μπορεί να φροντίσει τους ανθρώπους του. Γιατί λοιπόν να έχει άλλη τύχη ο πολιτισμός; Κακά τα ψέματα, στη χώρα μας ποτέ δεν προσφέρθηκε ένα σύστημα υποστήριξης στους καλλιτέχνες και στη δημιουργία, όπως για παράδειγμα συνέβη σε άλλες χώρες. Αυτό δεν θα συμβεί ούτε τώρα, υπό τις συνθήκες της νέας κρίσης που μας περιμένει, και μάλιστα όταν ξεκάθαρα βλέπουμε ότι με σχεδόν εμμονικό τρόπο διώκεται η πολυφωνία και κάθε ιδέα κόντρα στον συντηρητισμό που επικρατεί.
Είναι απολύτως λογικές οι αντιδράσεις και περιμένω να κλιμακωθούν κι άλλο γιατί τα μέτρα που ανακοινώθηκαν δεν είναι αρκετά, αν αναλογιστεί κανείς ότι δεν γνωρίζουμε πότε θα μπορέσουμε να δώσουμε μία συναυλία ή να παρακολουθήσουμε μία θεατρική παράσταση. Φυσικά να μην ξεχνάμε ότι εδώ δεν μιλάμε μόνο για τους τραγουδιστές ή τους ηθοποιούς, αλλά για όλον αυτόν τον κόσμο που δουλεύει πίσω από τα φώτα.
MG: Ο πολιτισμός και οι τέχνες γενικότερα μπορούν να συνυπάρχουν εξ' αποστάσεως και με κάποιο αντίτιμο ή ακόμα δε μπορεί να προσαρμοστεί η χώρα μας σε αυτό το ενδεχόμενο;
ΠΜ: Δεν είναι, κατά την άποψη μου, αδυναμία της χώρας να προσαρμοστεί σε μία τέτοια νέα πραγματικότητα. Η μουσική και η τέχνη γενικά δεν δημιουργήθηκε για να βιώνεται μπροστά στην οθόνη ενός υπολογιστή. Η μουσική είναι συνύπαρξη, είναι συμμετοχή και η αλληλεπίδραση του καλλιτέχνη με το κοινό είναι η κινητήριος δύναμη του. Το αντίτιμο πληρώνεται για την ψυχαγωγία και μόνο όταν παρακολουθείς ζωντανά και συμμετέχεις ενεργά μπορείς να ψυχαγωγηθείς.
MG: Εκτός από τραγουδοποιός, είσαι και γνωστός job marketer και σύμβουλος εργασιακής απασχόλησης σε πρόσφυγες. Η συνεργασία και η συναναστροφή σου με τους πρόσφυγες σε έχει εξελίξει ως άνθρωπο; Έχεις βιώσει μια κατάσταση που να σε έχει συγκλονίσει;
ΠΜ: Ασχολούμαι πάνω από δέκα χρόνια με την ένταξη προσφύγων στην αγορά εργασίας. Δεν είναι δυνατόν να έρχεσαι αντιμέτωπος με ανθρώπους που έχουν χάσει τα πάντα και παρ' όλα αυτά εξακολουθούν να ελπίζουν και να παραμείνεις ο ίδιος. Όσο δουλεύεις με αυτούς τους ανθρώπους, τόσο εκτιμάς την αξία της ίδιας της ζωής σου, της υγείας της δίκης σου και των αγαπημένων σου, της ασφάλειας που απολαμβάνεις και όλων των υπόλοιπων «βεβαιοτήτων» σου, που κάθε άλλο παρά βεβαιότητες είναι για ένα πολύ μεγάλο μέρος των συνανθρώπων μας. Σίγουρα όλα αυτά τα χρόνια είχα την τύχη να ακούσω, να εμπλακώ και να δώσω λύσεις στο μέτρο του δυνατού σε πολλούς ανθρώπους που έφεραν πολύ διαφορετικές ιστορίες. Υπάρχουν πολλές συγκλονιστικές ιστορίες, μα πάνω από όλα υπάρχουν πολλοί συγκλονιστικοί άνθρωποι. Ο καθένας τους σου δίνει ένα διαφορετικό μάθημα ζωής.
MG: Στη φάση της πανδημίας, αναβιώνει ξανά το κρίσιμο δίλημμα Ζωή - Θάνατος. Εσύ τι φοβάσαι πιο πολύ; Ποιο είναι το νόημα της ζωής για σένα;
ΠΜ: Προσωπικά δεν περίμενα τη φάση της πανδημίας για να αναλογιστώ αυτό το κρίσιμο δίλημμα. Δυστυχώς ή ευτυχώς η ζωή νωρίτερα μου έχει δώσει την ευκαιρία να το σκεφτώ καλά. Έχω εκτιμήσει, λοιπόν, την αξία της ζωής και το νόημα του να παραμένεις ουσιαστικά ζωντανός και να ζεις την κάθε στιγμή στο έπακρον. Άλλωστε όπως έχει πει και ο Επίκουρος «όταν υπάρχουμε εμείς ο θάνατος είναι απών· και όταν ο θάνατος είναι παρών δεν υπάρχουμε εμείς».
MG: Ποιο τραγούδι σου θα αφιέρωνες στη νέα καθημερινότητα που δημιουργείται;
ΠΜ: Αμφιταλαντεύομαι μεταξύ της αισιοδοξίας του "City Streets" και την απαισιοδοξία του "Tears Like Raindrops". Το μέλλον θα δείξει τι θα ταίριαζε περισσότερο!