Ελευθερία Αρβανιτάκη

Ελευθερία Αρβανιτάκη: Μία από τις λίγες καλλιτέχνιδες που έχουν τραγουδήσει μελοποιημένη ποίηση

Μια σπουδαία ερμηνεύτρια, μια υπέροχη μητέρα και ένας ευαίσθητος άνθρωπος. Δεκάδες δίσκοι, πλατινένιοι και χρυσοί, εκατομμύρια τραγούδια, κόσμος που την ακολουθεί πιστά, άνθρωποι του χώρου που τη λατρεύουν και τη σέβονται, live εμφανίσεις όπου συρρέει κόσμος να την απολαύσει, να της σφίξει το χέρι και απλά να της δώσει μια ευχή. Πρόκειται για την αγαπημένη Ελευθερία Αρβανιτάκη.

Διαβάστηκε φορες

Η Ελευθερία Αρβανιτάκη είναι εκείνη η καλλιτέχνιδα που λειτουργεί με βάση το ένστικτό της, και αυτό δεν τη διέψευσε ποτέ στην καλλιτεχνική της πορεία. Η καρδιά της τής μιλάει και εκείνη αποφασίζει και τολμά. Η μέχρι τώρα πορεία της ευτυχώς και δικαίως την έχει βγάλει ασπροπρόσωπη. Ο θάνατος του πατέρα της ήταν μία εμπειρία που της κόστισε, αφού ήταν μόνο 10 χρονών, όμως την έκανε ανεξάρτητη, την έκανε αυτό που λέει το όνομά της: ελεύθερη. Ήταν εκείνη η μαγική και δυσάρεστη στιγμή της ζωής που ενηλικιώθηκε. 

Η μεγαλύτερή της ανασφάλεια είναι ο χρόνος όχι για την εμφάνισή της αλλά για τη φωνή της. Εμείς ελπίζουμε να την ακούμε για πολλά χρόνια να μας προσφέρει αυτό το θείο δώρο, την ερμηνεία της. Ας δούμε όμως κάποια από τα αγαπημένα κομμάτια της όλων μας:


Του Πόθου Τ' Αγρίμι

Ας ξεκινήσουμε με ένα τραγούδι της ποτισμένο από έρωτα. Οι στίχοι του παραπέμπουν στην ιστόρηση ενός παραμυθιού. Η μουσική του θέλει να σε κάνει να σηκωθείς και να χορέψεις. Και η γλυκιά φωνή της Ελευθερίας Αρβανιτάκη σε ταξιδεύει κάπου μακρινά. Είναι σαν να ανοίγεται μπροστά σου μία πύλη και να μπαίνεις στον μαγικό κόσμο του παραμυθιού. Είναι σαν με τη φωνή της η αγαπημένη ερμηνεύτρια να σε καλεί να ταξιδέψεις, να χορέψεις και να αφεθείς στη μουσική, στους στίχους και στη φωνή της. «Του Πόθου Το Αγρίμι» άνετα θα ήταν ο τίτλος του αγαπημένου σου μυθιστορήματος.

Μένω Εκτός

Ένα άλλο τραγούδι που έχει από πίσω του μια ιστορία. Σε βάζει να σκεφτείς, να θυμηθείς ίσως, να γυρίσεις και εσύ πίσω μαζί με το συγκεκριμένο τραγούδι, το «Μένω εκτός». Το τραγούδι αυτό περιλαμβάνεται στον δίσκο «Τραγούδια Για Τους Μήνες», που ήταν δικής της παραγωγής και που κανείς δεν τον είχε πιστέψει παρά αυτή και λίγοι συνεργάτες της λόγω του χαρακτήρα των τραγουδιών. Μία επιλογή που τη δικαίωσε. 

Το τραγούδι αυτό κρύβει μέσα του όλον τον πόνο, τον ξεριζωμό, την προσφυγιά των Αρμενίων αλλά και όσων νιώθουν μόνοι και διωγμένοι γενικότερα μπορούν να νιώσουν τους στίχους και να τους κάνουν δικούς τους. Μουσική, στίχοι, ερμηνεία ευθυγραμμίζονται όλα μαζί για να ταξιδέψουν τον ακροατή σε άλλες εποχές, αυτές της μεγάλης προσφυγιάς. Το «Μένω Εκτός», σε μουσική του Dinkjian Ara και σε στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου, θα κάνει τον κόσμο που θα το ακούσει να γυρίσει στις μνήμες του. Όσοι έχουν ζήσει ανάλογες στιγμές σίγουρα θα καταλάβουν. Αλλά και γενικότερα, όσοι έχουν νιώσει τον πόνο και τον ξεριζωμό σε οποιαδήποτε μορφή, όχι μόνο θα ενστερνιστούν τους στίχους αυτούς αλλά μέσα από τη μαγευτική, σοπρανική τολμώ να πω, φωνή της ταλαντούχας Ελευθερίας Αρβανιτάκη θα εγκιβωτιστούν στην εξιστόρηση αυτή για τον αρμένικο λαό.


Ζωή Κλεμμένη

Το τραγούδι «Ζωή Κλεμμένη» κρύβει μέσα του παράπονο, πόνο, αγάπη. Ο στίχος του απόλυτα ερωτικός. 

Η στιγμή της αλήθειας, εκεί που μετά από χρόνια με τον άνθρωπο που αγαπάς και έχετε φτάσει ένα βήμα πριν το τέλμα και είναι η ώρα να έρθετε αντιμέτωποι με κρυμμένες αλήθειες και ίσως λόγια σκληρά μα και παραπονιάρικα. Αυτή είναι η ουσία στο τραγούδι αυτό. Είναι το «αντίο» της Αρβανιτάκη μετουσιωμένο με μουσική. Η μουσική και οι στίχοι του μεγάλου μουσικού Σταμάτη Σπανουδάκη δένουν απόλυτα αρμονικά με το παράπονο και τη μελαγχολική διάθεση που βγάζει η ερμηνεία της Ελευθερίας.


Δυνατά Δυνατά

Ένα διαφορετικό τραγούδι είναι το «Δυνατά Δυνατά». Άκρως χαρούμενο, αισιόδοξο, δυναμικό, ένας ύμνος για τη δύναμη της γυναίκας. Οι στίχοι δυνατοί υμνούν τη γυναικεία φύση, αυτή τη μυστηριακή ύπαρξη που «όλα τα αντέχει και δίνει ζωή». 

Η Λίνα Νικολακοπούλου στους στίχους μετουσιώνει μέσα σε λίγες στροφές όσα υποστηρίζει η γυναικεία φύση. Ασχολείται με διαφορετικές καταστάσεις της ζωής, όπως είναι η γέννα, ο έρωτας, η προδοσία. Όλα αυτά όμως δε φοβίζουν τη γυναίκα, αντιθέτως πεισμώνει και περιφρονεί τη μοίρα, ακόμα και τη θεία δύναμη. Η μουσική είναι του Ara Dinkjian, που τον έχουμε ξαναδεί και σε άλλες συνεργασίες με την Ελευθερία Αρβανιτάκη, όπως αναφέραμε και παραπάνω. Ο συνθέτης δίνει μια χαρμόσυνη νότα, έναν εύθυμο και αισιόδοξο σκοπό, ακολουθώντας το μήνυμα που θέλουν να δώσουν οι στίχοι. 

Η ερμηνεία της Ελευθερίας Αρβανιτάκη απογειώνει το κομμάτι με τις ψιλές της και άλλοτε με τις πιο χαμηλές της, δίνοντας επιπλέον έμφαση σε κάποιους στίχους, θέλοντας να συμπαρασύρει τον ακροατή στο ρυθμό της μουσικής.


Ερωτικό

Η Ελευθερία Αρβανιτάκη είναι μία από τις λίγες ερμηνεύτριες που έχουν ασχοληθεί με τη μελοποιημένη ποίηση. Το τραγούδι «Ερωτικό» είναι σε στίχους του μεγάλου ποιητή Ναπολέοντα Λαπαθιώτη και η μουσική του Νίκου Ξυδάκη. Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης ανήκει στη σχολή των καταραμένων ποιητών και των σημαντικότερων εκπροσώπων της νεορομαντικής σχολής. 

Το ιδανικό φτάνει σε ύψη εφάμιλλα με τη φωνή της Ελευθερίας Αρβανιτάκη. Η μουσική του Νίκου Ξυδάκη είναι εναρμονισμένη με τους στίχους του μεγάλου ποιητή και όλο το δόσιμο φτάνει στα αυτιά του ακροατή στην αρτιότερη μορφή του, για να κλείσει τα συναισθήματα αυτά. 

Αφορά τον έρωτα, όπως μαρτυρά και ο τίτλος. Το τραγούδι μιλά για το πρώτο φιλί και μας γυρνά στα εφηβικά χρόνια, εκεί όπου ο έρωτας ήταν αθώος, μεθυστικός, αληθινός. Σε κάτι που σήμερα κανένας δεν μπορεί να το βρει, «όπου κανένας σήμερα δεν μπορεί να το δώσει». Η αγαπημένη ερμηνεύτρια μέσα από αυτό το τραγούδι θέλει να μας δώσει λίγη από τη μελαγχολία και την αλήθεια του χθες της. Γυρνάει η ίδια στο παρελθόν της και μαζί της επιστρέφουμε και εμείς σε σχολικούς έρωτες, εφηβικές συναντήσεις στα κρυφά «στενά» του πρώτου έρωτα, του αληθινού, μακριά από την αναλήθεια και το ψεύτικο του σήμερα, μακριά από τους λάγνους, πρόστυχους έρωτες της εποχής μας. Και εμείς χαιρόμαστε που την ακούμε σε αυτό το τραγούδι, γιατί καμία άλλη δε θα μπορούσε να υποστηρίξει πιο βαθιά, πιο λυτρωτικά, πιο ερωτικά το «Ερωτικό». Δε θα μπορούσε καμία άλλη να υποστηρίξει πιο μελωδικά και να δώσει τον πόνο ενός καταραμένου ερωτικού τραγουδιού καλύτερα.


Ας δούμε και ένα τελευταίο αγαπημένο και εξίσου διαφορετικό μα και συνάμα εμπορικό τραγούδι της Ελευθερίας Αρβανιτάκη το «Για Των Ματιών Σου Το Χρώμα». Πρόκειται για ένα τραγούδι που κινείται σε λάτιν ρυθμούς και ξεσηκώνει όποιον το ακούσει. Η χαρούμενη μουσική είναι του Teofilo Chantre και οι στίχοι του Μιχάλη Γκανά. 

Παρόλο που το νόημα με το ρυθμό δε συμβαδίζουν νοηματικά, δένουν άρτια στο αυτί μαζί με την ερμηνεία της Ελευθερίας Αρβανιτάκη, και στο τέλος όλα μαζί κάνουν τον ακροατή να θέλει να χορέψει αλλά και να τραγουδήσει τους στίχους. Στίχοι που μιλάνε για έναν μονόπλευρο έρωτα και μουσική αισιόδοξη, που στο τέλος προτρέπει τον πληγωμένο να σηκωθεί και να ξαναρχίσει τη ζωή του. Ένα τραγούδι την ουσία του οποίου ο καθένας έχει βιώσει: έναν έρωτα μονόπλευρο. Η πρωταγνωίστρια του κομματιού δεν μπορεί να ξεχάσει τον έρωτά της. Προσπαθεί να τον ξεχάσει με άλλα «κατακόκκινα φιλιά» αλλά δυσκολεύεται, προσπαθεί να μην προφέρει το όνομά του αλλά «δεν ξεχνά τη μορφή του». Μια γυναίκα που τη στοιχειώνει η παρουσία του άλλου που αυτή θέλει να ξεχάσει, να σβήσει από τη μνήμη και την καρδιά της.



Η φωτογραφία ανήκει στον Κωνσταντίνο Ρουμελιώτη.

Διαβάστε ακόμα