[Γράφει ο Γιώργος Μπαλιώτης]
Το Σαββατιάτικο απόγευμα ήταν πολύ ζεστό με το θερμόμετρο του αυτοκινήτου να γράφει 37 βαθμούς Κελσίου. Λίγο μετά τις 5:30 μμ, όταν μπήκα στον όμορφα διαμορφωμένο χώρο της Πλατείας Νερού, οι Dark Rags ήταν ήδη στη σκηνή και λιγοστός κόσμος έχυνε κιλά ιδρώτα για να είναι από κάτω τους, ενώ οι περισσότεροι ψάχναμε για ίσκιο... Πριν όμως γράψω την άποψη μου για τις 2 Ελληνικές μπάντες που άνοιξαν το Φεστιβάλ, θα ήθελα να γράψω δυο λόγια για τις αλλαγές που είδα στον χώρο.
Σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, φέτος το Release Athens Festival είχε περισσότερα περίπτερα για μπύρες, αναψυκτικά και φαγητό, καθώς και περισσότερα περίπτερα για να αγοράσεις μάρκες. Βέβαια, επειδή ο κόσμος ήταν πολύς, οι ουρές ήταν μεγάλες σε οποιοδήποτε περίπτερο, κάτι που είναι δύσκολο να αποφύγεις σε έναν ενιαίο χώρο, όπου υπάρχει μια σκηνή. Σίγουρα θα βοηθούσαν να υπάρχουν ακόμη περισσότερα περίπτερα, αλλά και πάλι είναι δύσκολο να εξυπηρετηθούν 15.000 άνθρωποι και μάλιστα μέσα σε λίγα λεπτά, ανάμεσα στις εμφανίσεις. Οι τουαλέτες ήταν σε αρκετά καλή κατάσταση, ενώ αξίζει να σημειωθεί ο νεροχύτης που υπήρχε έξω από αυτές για να πλένουμε τα χέρια μας. Ακόμη, ήταν εμφανής η επέκταση του χώρου, που είναι για τους VIP, στον οποίο προστέθηκαν καθίσματα μπροστά από αυτόν, που υπήρχε πέρσι και μάλιστα ειδικός χώρος για τους ΑΜΕΑ.
DARK RAGS – NOISE FIGURES
Οι Αθηναίοι Dark Rags έχουν 2 δίσκους κι 1 EP στην φαρέτρα τους και έχοντας αυτά ως βάση, για 40 λεπτά περίπου μας παρουσίασαν τα βασικά στοιχεία της μουσικής τους. Αν δεν τους έχεις ακούσει, οι Dark Rags θα σου θυμίσουν το garage – punk rock των 70s-80s, στο οποίο το σαξόφωνο δένει αρμονικά και προσφέρει αυτό το κάτι παραπάνω στο τελικό αποτέλεσμα. Δεν σας κρύβω ότι απόλαυσα την εμφάνιση τους.
Οι Noise Figures, δηλαδή το ντουέτο του Γιώργου Νίκα και του Στάμου Μπάμπαρη ακολούθησε αμέσως μετά. Με 3 δίσκους στο ενεργητικό της, η μπάντα της Inner Ear έδωσε ένα πραγματικά τίμιο σετ με έντονες και θορυβώδεις κιθάρες και σωστή ρυθμικότητα στα drums. Δεν σας κρύβω ότι είμαι πιο κοντά στην μουσική των Dark Rags, αλλά οφείλω να σημειώσω ότι και τα δύο Ελληνικά συγκροτήματα δεν είχαν να ζηλέψουν κάτι από τους Shame που ακολούθησαν μετά. Και οι Noise Figures και οι Dark Rags έκαναν υψηλού επιπέδου εμφανίσεις κι αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα της καλής δουλειάς, που γίνεται από αρκετά Ελληνικά συγκροτήματα, μέσα στην δεκαετία των 10s.
[Γράφει ο Ξενοφών Καράμπαλης]
Το «χτίσιμο» της διάθεσης του κόσμου στη Πλατεία Νερού έγινε σταδιακά. Οι Noise Figures ήρθαν δεύτεροι και, δυστυχώς, ο ήλιος και η προσέλευση του κόσμου δεν τους ευνόησε. Όπως γίνεται σε κάθε φεστιβάλ, στα εναρκτήρια ονόματα κάτω από τη σκηνή δεν βρισκόταν το κοινό των Noise Figures. Καθώς το psych rock που παίζουν ευδοκιμεί σε μικρότερους χώρους με χαμηλότερο φωτισμό, οι αντιδράσεις ήταν χλιαρές.
Παρόλα αυτά υπήρχαν στιγμές όπως το "Don't Throw Your Hand" που ο Γιώργος Νίκας (drums και φωνή) και ο Στάμος Μπαρμπάρης (κιθάρα) έκαναν στο κοινό να δείξει μεγαλύτερη προσοχή στα τεκταινόμενα πάνω στη σκηνή και να πλησιάζουν λίγο πιο μπροστά. Σε ένα μικρότερο χώρο το αντίκτυπο μίας ζωντανής εμφάνισης των Noise Figures θα ήταν πιο ουσιαστικό. Είναι άλλωστε ιδιαίτερη πρόκληση να γεμίσεις μία φεστιβαλική σκηνή με δύο μόνο άτομα.
SHAME
Οι Shame ήταν αυτοί που άρχισαν να δίνουν χρώμα στη δεύτερη μέρα του Release Festival. Οι Άγγλοι πιτσιρικάδες δεν έχουν συνθέσεις που μπορούν να καθηλώσουν έναν ακροατή που έχει στοιχειώδη τριβή με την punk σκηνή. Όταν, όμως, πήραν τις θέσεις τους και άρχισαν να παίζουν, η εφηβική τους ενέργεια με τις κωλοτούμπες του μπασίστα Josh Finerty και τα stage diving του τραγουδιστή Charlie Steen έδωσαν το σήμα για τα πρώτα δειλά mosh pit μπροστά στη σκηνή.
Η μπάντα έχει βγάλει έναν δίσκο όλο κι όλο, και τον έπαιξε ολόκληρο, δείχνοντας ιδιαίτερη επιμονή ως προς την καλοπέραση του κοινού. Ο Steen ήταν γαντζωμένος στις πρώτες σειρές ακόμα και όταν το καλώδιο του μικροφώνου του ξεκολλούσε από τα πέρα-δώθε. Όλο το στήσιμο της μπάντας παρέπεμπε στο παραδοσιακό αγγλικό punk: το ντύσιμο, τα ξεσπάσματα και οι φωνές. Ήταν λίγο πιο κόσμιοι από τις επιρροές τους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν έκαναν ότι μπορούσαν για να αφήσουν τις καλύτερες εντυπώσεις στην πρώτη τους επίσκεψη στη χώρα μας. Ενώ οι βουτιές στο κοινό συνεχίστηκαν μέχρι και το "Gold Hole", οι Shame στο live τους μετέδωσαν πάθος και κέφι που δεν μπόρεσαν να αποτυπώσουν στο studio.
[Γράφει ο Γιώργος Μπαλιώτης]
Με τις πρώτες νότες του “Another” και την κλασσική Αγγλική προφορά του τραγουδιστή τους, Charlie Steen, οι Λονδρέζοι Shame μας έδειξαν ότι η χώρα τους παραμένει η γενέτειρα του punk κι ότι έχουν μέσα τους αυτή την μουσική. Μέσα σε 1 ώρα περίπου, οι Shame έπαιξαν σχεδόν όλο το ντεμπούτο δίσκο τους (εκτός από το “Donk”) και παρουσίασαν 3 καινούργια κομμάτια, τα “Another”, “Human, for a Minute» και “Exhaler”. Οι Άγγλοι στη σκηνή τα έδωσαν όλα πραγματικά. Ο Charlie Steen βγήκε στους 35 βαθμούς με υφασμάτινο παντελόνι και μακρυμάνικο πουκάμισο. Σε λίγα τραγούδια, το πουκάμισο είχε φύγει κι έμεινε γυμνός από την μέση και πάνω… Ο ίδιος είχε καλή επαφή με τον κόσμο κι έκανε βέβαια δύο φορές stage diving. Οι κιθαρίστες Eddie Green και Sean Coyle έπαιζαν και χόρευαν παράλληλα, ο drummer Charlie Forbes έχυσε σίγουρα πολλά κιλά ιδρώτα και ο Josh Finerty έπαιζε τόσο δυνατά το μπάσο, που ένιωθες ότι θα σπάσει…
SETLIST
Another (νέο τραγούδι)
Concrete
The Lick
One Rizla
Cowboy Supreme
Tasteless
Human, for a Minute (νέο τραγούδι)
Exhaler (νέο τραγούδι)
Lampoon
Friction
Dust On Trial
Angie
Gold Hole
JAMES
Έχω δει πολλές φορές τους James και σίγουρα είναι μια μπάντα που αγαπώ κυρίως για τους πρώτους δίσκους της. Ο Tim Booth και οι υπόλοιποι Άγγλοι ήρθαν στην Αθήνα για να παίξουν σε 15.000 ανθρώπους και λίγο πριν τον «οδοστρωτήρα», που λέγεται Iggy Pop. Μετά τα δυνατά και θορυβώδη σετ των 3 προηγούμενων συγκροτημάτων, η ποπ των James έδενε μαγικά με το ηλιοβασίλεμα και το θαλασσινό αεράκι, που έκανε επιτέλους την βόλτα του από την Πλατεία Νερού.
Το ξεκίνημα με τα "Come home", "Ring the bells" και το σχετικά καινούργιο "Nothing But Love", σε συνδυασμό με τα γνωστά stage diving του Tim Booth μας προετοίμαζαν για μια δυνατή εμφάνιση. Η συνέχεια όμως ήταν διαφορετική.
Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι, το οποίο είναι πολύ σημαντικό. Ευτυχώς, οι James δεν έμειναν στις αρχές της δεκαετίας του 90, όταν κυκλοφόρησαν τα πιο όμορφα τραγούδια τους, αλλά τα 5 τελευταία χρόνια προσπαθούν να «τοποθετηθούν» μουσικά στη νέα εποχή, χωρίς όμως να χάσουν τα βασικά στοιχεία της ταυτότητας τους. Τα synths και τα drum beats έχουν μεγαλύτερο ρόλο στις νέες συνθέσεις τους, χωρίς όμως να λείπουν τα βασικά όργανα των James, δηλαδή η κιθάρα, η τρομπέτα και το βιολί. Αυτό το νιώσαμε όλοι μας το Σαββατόβραδο.
Οι Άγγλοι από το Manchester επέλεξαν τα μισά τραγούδια του σετ (8 στα 16), από τους δίσκους τους μετά το 2014 κι άφησαν έξω πολλά κλασικά hits τους. Αυτό βέβαια δεν είναι κακό, αλλά όταν προσπαθείς να μυήσεις το κοινό σου σε νέους ήχους, χρειάζεσαι «γέφυρες», δηλαδή γνωστά τραγούδια, που θα παίξουν στο ενδιάμεσο, για να γίνουν πιο εύπεπτες οι νέες συνθέσεις.
Θεωρώ ότι οι James πήραν μια απόφαση το περασμένο Σάββατο. Με ευγενικό τρόπο, μας παρουσίασαν τη νέα μορφή της μπάντας και ουσιαστικά μας είπαν ότι «το 2019 εμείς αυτοί είμαστε - μην μένεις στο 1990 κι αν σου αρέσουμε, ακολούθησε μας». Καλώς ή κακώς, οι Άγγλοι είναι μια ποπ μπάντα και δεν ήμασταν προετοιμασμένοι να ακούσουμε τόσα πολλά καινούργια πράγματα από αυτούς, γιατί απλά δεν τους παρακολουθούμε τόσο πολύ τα τελευταία χρόνια. Όμως, αυτοί έντιμα δήλωσαν παρόν με την μουσική που έχουν σήμερα, χωρίς να ξεχνάνε το ένδοξο παρελθόν. Εμείς δεν ήμασταν έτοιμοι κι όχι αυτοί...
[Γράφει ο Ξενοφών Καράμπαλης]
Οι James είναι από τα συγκροτήματα που έχουν βρει ανταπόκριση στο Ελληνικό κοινό εδώ και αρκετά χρόνια και τους αξίζει. Στη χώρα μας έχουμε τη τάση να απαξιώνουμε συγκροτήματα που έρχονται συχνά, χωρίς να σκεπτόμαστε πως αυτό γίνεται γιατί υπάρχει μια αμφίδρομη σχέση που τους κάνει να επιστρέφουν. Επίσης με μπάντες της ποιότητας των James, η επιστροφή τους στη χώρα μας είναι ένα ευχάριστο νέο.
Ο Tim Booth πάντα γεμίζει τη σκηνή και το έκανε από την αρχή της συναυλίας τους στο Release Festival ξεκινώντας ένα δίωρο set που βασίστηκε στο περσινό 'Living In Extraordinary Times'. Με το "Come Home" γνώριμες νότες έφταναν στα αυτιά των παραβρισκομένων που δεν σταμάταγαν να κατακλύζουν το χώρο. Η ώρα αιχμής της βραδιάς ήταν άλλωστε γύρω στις 21:00, τότε που άρχισε να φαίνεται πως η προσέλευση θα είναι υψηλότερη από ότι είχαμε φανταστεί.
Σε γενικές γραμμές βέβαια το κοινό στους James ήταν υποτονικό. Ίσως επειδή οι ίδιοι δεν επέλεξαν ένα best of set με αποτέλεσμα το κοινό να μην βρίσκει πάτημα σε μελωδικές γέφυρες στις οποίες μπορεί να συνεισφέρει. Οι περισσότεροι που βρέθηκαν στις πρώτες σειρές στους James φάνηκε πως είχαν διερευνητική διάθεση και δεν ήταν φανατικοί του συγκροτήματος, χωρίς αυτό να σημαίνει πως είναι κακό.
Όμως η απόδοση της μπάντας ήταν απολαυστική, με τον Booth να βουτάει στο κοινό και να τον πηγαίνουν βόλτα μέχρι τη δέκατη σειρά και πίσω. Μετά από μία δόση από τον τελευταίο δίσκο τους με την καταλυτική εκτέλεση του "Leviathan", ήρθε το "Five-O" και το "Johnny Yen" που σιγοτραγουδήθηκαν. Ο κόσμος βέβαια ζεστάθηκε από το "Laid" και μετά, όπου άρχισαν όντως να χορεύουν. Ο Booth δεν σταμάτησε να κάνει τις κλασσικές φιγούρες του και στο encore του "Sit Down" τον ακολούθησαν στην άκρη της σκηνής ο τρομπετίστας Andy Diagram και η περκασιονίστα Chloë Alper.
Οι εντυπώσεις για την εμφάνιση των James είναι ανάμεικτες και οι αρνητικές κριτικές τους αδικούν. Έδειξαν ότι παίζουν με τα setlists και δεν ήρθαν να μας παίξουν μία από τα ίδια. Είναι ένα συγκρότημα που προσαρμόζεται και αν και επισκιάστηκαν από τον μεγάλο Iggy Pop, η πολύπλευρη ζωντανή τους εμφάνιση έδωσε φεστιβαλικό χαρακτήρα στη Πλατεία Νερού. Για μία ακόμα φορά η ζωντάνια του Tim Booth κράτησε σε υψηλά επίπεδα το set τους.
SETLIST
Come Home (album: Gold Mother, 1990)
Ring the Bells (album: Seven, 1992)
Nothing But Love (album: Girl at the End of the World, 2016)
What's It All About (album: Living In Extraordinary Times, 2018)
Leviathan (album: Living In Extraordinary Times, 2018)
Five-O (album: Laid, 1993)
Interrogation (album: La Petite Mort, 2014)
Sound (album: Seven, 1992)
Johnny Yen (album: Stutter, 1986)
Picture of This Place (album: Living In Extraordinary Times, 2018)
Heads (album: Living In Extraordinary Times, 2018)
Laid (album: Laid, 1993)
Attention (album: Girl at the End of the World, 2016)
Many Faces (album: Living In Extraordinary Times, 2018)
Getting Away With It (All Messed Up) (album: Pleased to Meet You, 2001)
Sometimes (Lester Piggott) (album: Laid, 1993)
Encore:
Sit Down (album: Gold Mother, 1990)
IGGY POP
[Γράφει ο Γιώργος Μπαλιώτης]
Ο Iggy Pop πρέπει να μας έκανε πλάκα το Σαββατόβραδο. Βέβαια, την ίδια πλάκα κάνει σ' όλο τον κόσμο εδώ και 1 χρόνο περίπου. Στα 5 πρώτα τραγούδια λοιπόν έπαιξε τα ίσως πιο γνωστά σε ευρύ κοινό και μετά με τον τρόπο του και τις επιλογές κυρίως από την δισκογραφία των Stooges, κατάφερε να μας απογειώσει ακόμη περισσότερο. Απλά, με τον τρόπο που ήταν πάνω στη σκηνή, με τον τρόπο που τραγουδούσε, λες και δεν πέρασε μια μέρα από τα 70s, με τον τρόπο που χόρευε και με όλες τις γκριμάτσες και τις κινήσεις, που έκανε στον κόσμο.
Ο Iggy είναι αισίως στα 72 του, αλλά το κορμί του ακόμη αντέχει να μας κάνει σεμιναριακά μαθήματα για την αγνή, όμορφη και συνάμα δυνατή punk rock μουσική.
Χάρηκα πολύ όταν είδα έναν μικρό (ήταν-δεν ήταν 13 χρονών), που φόραγε μια μπλούζα των Stooges. Αυτός μπορεί να γίνει «κοινωνός» αυτής της αυθεντικής και σίγουρα διαφορετικής με το σήμερα, έκφρασης της ροκ μουσικής.
[Γράφει ο Ξενοφών Καράμπαλης]
Ζούμε στα χρόνια που η γενιά των μουσικών που ξεκίνησαν τις δεκαετίες των 60's και 70's, διατηρώντας καριέρες πολλών δεκαετιών, είναι ακόμα ενεργοί επάνω στη σκηνή. Η απώλεια αρκετών αντίστοιχα θρυλικών καλλιτεχνών έχει δημιουργήσει ένα ρεύμα νοσταλγίας και ταυτόχρονα δίψας για τους γερόλυκους του rock. Έτσι, ο ερχομός του Iggy Pop κατάφερε να γεμίσει την Πλατεία Νερού με πάνω από 15 χιλιάδες κόσμο (ίσως το μεγαλύτερο κοινό στο οποίο έχει παίξει τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα), νέους και μεγαλύτερους, που είτε τον ήξεραν σα φιγούρα, είτε είχαν μεγαλώσει με τα τραγούδια του. Μάλλον ούτε ο ίδιος να περίμενε ότι εν έτη 2019 θα έκανε τη πιο επιτυχημένη του συναυλία στην Ελλάδα.
Όταν στις 23:00 τα φώτα της πλατείας έσβησαν, o Iggy δε χαρίστηκε. Βγήκε κατευθείαν με γαβγίσματα να ακούγονται από τα ηχεία για το “I Wanna Be Your Dog”. Άρχισε μία αναμενόμενη - αν και στην αρχή ελεγχόμενη - αναταραχή στον κόσμο, που συνέχισε με το “Gimme Danger” για να κορυφωθεί με το δίπτυχο “Passenger” (σε λίγο πιο blues έκδοση) και “Lust For Life”. Εκεί έγινε η αρχή για ένα μεγάλο πάρτυ, με γεμάτες ενορχηστρώσεις, δεμένες με το horn section και με τις πρώτες σειρές να αντιδρούν στα τραγούδια του Iggy όπως παλιά, χωρίς κινητά και κάμερες.
Ο Iggy - χωρίς μπλούζα φυσικά και μόνιμα ηλιοκαμένος πια - έλεγε αυτά που έπρεπε· ευχαριστούσε δηλαδή το κοινό και τους προκαλούσε για σούσουρο, κι ας μην ανέβασε κάνεναν στη σκηνή στο "No Fun". Ήταν πιο προσεκτικός στις κινήσεις του αποφεύγοντας μπουκάλια, stage diving και αναρρίχηση στα ηχεία. Έχει χάσει κάτι από την ευκινησία του, κερδίζοντας σε επιβλητικότητα και ακρίβεια στις εκτελέσεις. Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως δεν κατέβηκε στο κάγκελο για να τραγουδήσει δίπλα στις πρώτες σειρές στο “Search And Destroy”.
Η σκηνή άνηκε στον Iggy Pop. Εκτός από την μεταφορική έννοια της φράσης, όντως ο Iggy ήταν μπροστά, ξεχωριστά από την μπάντα του, κινώντας τα νήματα. Έβαλε το λεοπαρδαλέ jacket στο “1969”, τραγούδησε το “Jean Genie” του φίλου και συνεργάτη του David Bowie - αν και δεν ήταν το μόνο του Bowie που τραγούδησε αφού μαζί έγραψαν και το “Lust For Life”. Το setlist ήταν περιεκτικό και ασταμάτητο. Δεν έπαιρνε ανάσα ο Iggy αλλά ούτε και η μπάντα: ‘hit me when you’re ready’ έλεγε και συμπλήρωνε με ‘fuck,fuck’ όπου χρειαζόταν. Συνεχόμενο, πρωτόλειο garage rock και punk, με τη φωνή του στο κέντρο του mix και τον Kevin Armstrong (Bowie, Morrissey) στη lead κιθάρα.
Ο Iggy είχε την άνεση του στη σκηνή, με υπερβολικά glam ποτήρια κρασιού όπως του αρμόζει. Ανάμεσα στις γουλιές συμπεριέλαβε και το “Skull Ring” από τον ομώνυμο δίσκο του 2003 και το “I’m Sick Of You” με το τσιτάτο γύρισμα που εξαγρίωσε τους θεατές. Οι τόνοι έπεσαν μόνο στη μέση του set με το πιο αργό “Mass Production”.
Εκεί που ο κόσμος σπρωχνόταν και τραγουδούσε, κάνοντας σαφές ότι ήταν όλοι εκεί για τον Iggy Pop, το ιγκουάνα του rock έπαιξε και την διασκευή του στο “Real Wild Child” του Johnny O’Keefe. Για το φινάλε - σε μία προβλέψιμη κίνηση για encore - συμπεριέλαβε μία αργόσυρτη και αλλοιωμένη διασκευή του “Red Right Hand” του Nick Cave.
Όταν ο κόσμος βλέπει τον Iggy Pop που βρίσκεται στην 8η δεκαετία της ζωής του να βγάζει σπίθες από τα μάτια και να τραγουδάει σαν νέος γίνεται μη ξεσηκωθεί; Η σχέση με το ελληνικό κοινό φυσικά δεν ξεκίνησε χθες. Το Σάββατο απλά αναζωπυρώθηκε πιο δυνατή από ποτέ. Είναι από αυτούς τους καλλιτέχνες που όσες φορές και να μας επισκεφτεί δε θα μιλήσει κανείς γιατί απλά είναι ο Iggy Pop. Όπως έλεγε και ο ίδιος σε προηγούμενη του συναυλία στην χώρα μας - αφού τον είχαν πετύχει με μπουκάλια στο πρόσωπο - ‘You Can’t Kill Iggy Pop’!.
SETLIST
I Wanna Be Your Dog (The Stooges - album: The Stooges)
Gimme Danger (Iggy and The Stooges - album: Raw Power)
The Passenger (album: Lust for Life)
Lust for Life (album: Lust for Life)
Skull Ring (album: Skull Ring)
I'm Sick of You (Iggy and The Stooges - Raw Power)
Some Weird Sin (album: Lust for Life)
Repo Man (album: Repo Man)
Search and Destroy (Iggy and The Stooges - album: Raw Power)
T.V. Eye (The Stooges - album: Fun house)
Mass Production (album: Idiot)
The Jean Genie (David Bowie)
1969 (The Stooges - album: The Stooges)
No Fun (The Stooges - album: The Stooges)
Real Cool Time (The Stooges - album: The Stooges)
Nightclubbing (album: Idiot)
Sixteen (album: Lust for Life)
Five Foot One (album: New values)
Real Wild Child (Wild One) (Johnny O'Keefe)
Red Right Hand (Nick Cave & The Bad Seeds)