Χθες Σάββατο 22 Απριλίου ήταν η Ημέρα της Γης. Αυτή η μέρα επελέγη για να διεξαχθεί η Πορεία για την Επιστήμη ("March for Science"), μια εκδήλωση ξεχωριστής σημασίας για πολλούς και διάφορους λόγους. Η πρωτοβουλία προέρχεται από την άλλη μεριά του Ατλαντικού, από τις ΗΠΑ πιο συγκεκριμένα. Πορείες έλαβαν χώρα σε δεκάδες ευρωπαϊκές πόλεις, ανάμεσά τους και στην πόλη μου, το Münster της βορειοδυτικής Γερμανίας. Με μια βιαστική ανάγνωση μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι είναι κάπως ελιτίστικο να ασχολούμαστε με την επιστήμη την στιγμή που γύρω μας υπάρχει ανέχεια και στη διπλανή γειτονιά πέφτουν βόμβες. Και ίσως να μην έχει εντελώς άδικο... Γιατί, λοιπόν, μια «Πορεία για την Επιστήμη»; Και γιατί να γράφεις την επιστήμη με κεφαλαίο;
Δε θα μπορούσα να κάνω αλλιώς. Ως μέλος της επιστημονικής και ακαδημαϊκής κοινότητας αισθάνομαι την ανάγκη να προστατευτεί η Επιστήμη (ναι, αυτή με κεφαλαίο) σε μια εποχή που οι λέξεις χάνουν το νόημά τους και οι όροι αναπλάθονται από επιδέξιους (αν και όχι πάντα) λαοπλάνους. Η Επιστήμη απομένει ένα από τα τελευταία καταφύγια του ανθρώπινου πνεύματος. Δεν παραγνωρίζω ότι οι επιστήμονες έχουν αποτελέσει σκληρά εργαλεία και όπλα αυθαιρεσίας, επιβολής, ακόμα και εξόντωσης. Όμως, η συζήτηση περί ηθικής είναι μια αέναη διαδικασία στους κόλπους της επιστημονικής κοινότητας. Μια μάχη υπέρ της Επιστήμης είναι πρωτίστως μια μάχη υπέρ της Ανθρωπότητας -την οποία η Επιστήμη έχει ταχθεί να υπηρετεί- και της Δημοκρατίας.
Γιατί όμως τώρα; Η εκλογή του Trump στις ΗΠΑ μπορεί να θεωρηθεί η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι αντίστοιχη και στην Ευρώπη. Περικοπές στην έρευνα και την εκπαίδευση, κλείσιμο πανεπιστημίων, διώξεις μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας ως αντιφρονούντων, εμπόδια και απαγορεύσεις στη μετακίνηση ανθρώπων. Πιο συγκεκριμένα, Trump travel ban, επαπειλούμενο κλείσιμο του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου στην Αγία Πετρούπολη (EUSP) και του Πανεπιστημίου Κεντρικής Ευρώπης (CEU) στη Βουδαπέστη, εκκαθάριση των τουρκικών πανεπιστημίων και σχολείων από «εχθρούς του καθεστώτος». Διάγουμε σκοτεινούς καιρούς και η μοναδική διέξοδος που μπορώ να διακρίνω περνά μέσα από την εκπαίδευση, μια ελεύθερη, δημοκρατική εκπαίδευση, απαγκιστρωμένη από οικονομικά συμφέροντα, πολιτικά κυκλώματα, και εθνικούς μύθους. Για να μην γίνει η πραγματικότητά μας έτσι.
Αναπόδραστα, λοιπόν, το σημερινό άρθρο είναι αφιερωμένο στην Επιστήμη και ορισμένα τραγούδια που την τιμούν και την μετατρέπουν σε τέχνη. Η λίστα είναι χωρισμένη νοητά σε δύο μέρη με τη βοήθεια των Pink Floyd και κλείνει με μια απροσδιόριστη αναφορά στο «Υπουργείο Αλήθειας» του Orwell.
Τα τραγούδια
01. Pink Floyd - Astronomy Domine
02. Chris Hadfield - Space Oddity
03. Coldplay - The Scientist
04. The Ghost of a Saber Tooth Tiger - Schrödinger's Cat
05. Andrew Bird - Imitosis
06. dEUS - Little Arithmetics
07. Kate Bush - π
08. Moby - We Are All Made of Stars
09. Bonobo - Sapphire
10. Stephen Hawking - Monty Python's Galaxy Song
11. Pink Floyd - Interstellar Overdrive
12. Bjӧrk - Mutual Core
13. Arcade Fire - Reflektor
14. Flaming Lips - What Is The Light?
15. Nick Cave & The Bad Seeds - Higgs Boson Blues
16. Tool - Lateralus
17. Boards of Canada - Music Is Math
18. Clint Mansell - πr²
19. Rush Natural Science
20. Muse - The 2nd Law: Isolated System
21. Depeche Mode - Policy Of Truth
Δε θα μπορούσα να κάνω αλλιώς. Ως μέλος της επιστημονικής και ακαδημαϊκής κοινότητας αισθάνομαι την ανάγκη να προστατευτεί η Επιστήμη (ναι, αυτή με κεφαλαίο) σε μια εποχή που οι λέξεις χάνουν το νόημά τους και οι όροι αναπλάθονται από επιδέξιους (αν και όχι πάντα) λαοπλάνους. Η Επιστήμη απομένει ένα από τα τελευταία καταφύγια του ανθρώπινου πνεύματος. Δεν παραγνωρίζω ότι οι επιστήμονες έχουν αποτελέσει σκληρά εργαλεία και όπλα αυθαιρεσίας, επιβολής, ακόμα και εξόντωσης. Όμως, η συζήτηση περί ηθικής είναι μια αέναη διαδικασία στους κόλπους της επιστημονικής κοινότητας. Μια μάχη υπέρ της Επιστήμης είναι πρωτίστως μια μάχη υπέρ της Ανθρωπότητας -την οποία η Επιστήμη έχει ταχθεί να υπηρετεί- και της Δημοκρατίας.
Γιατί όμως τώρα; Η εκλογή του Trump στις ΗΠΑ μπορεί να θεωρηθεί η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι αντίστοιχη και στην Ευρώπη. Περικοπές στην έρευνα και την εκπαίδευση, κλείσιμο πανεπιστημίων, διώξεις μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας ως αντιφρονούντων, εμπόδια και απαγορεύσεις στη μετακίνηση ανθρώπων. Πιο συγκεκριμένα, Trump travel ban, επαπειλούμενο κλείσιμο του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου στην Αγία Πετρούπολη (EUSP) και του Πανεπιστημίου Κεντρικής Ευρώπης (CEU) στη Βουδαπέστη, εκκαθάριση των τουρκικών πανεπιστημίων και σχολείων από «εχθρούς του καθεστώτος». Διάγουμε σκοτεινούς καιρούς και η μοναδική διέξοδος που μπορώ να διακρίνω περνά μέσα από την εκπαίδευση, μια ελεύθερη, δημοκρατική εκπαίδευση, απαγκιστρωμένη από οικονομικά συμφέροντα, πολιτικά κυκλώματα, και εθνικούς μύθους. Για να μην γίνει η πραγματικότητά μας έτσι.
Αναπόδραστα, λοιπόν, το σημερινό άρθρο είναι αφιερωμένο στην Επιστήμη και ορισμένα τραγούδια που την τιμούν και την μετατρέπουν σε τέχνη. Η λίστα είναι χωρισμένη νοητά σε δύο μέρη με τη βοήθεια των Pink Floyd και κλείνει με μια απροσδιόριστη αναφορά στο «Υπουργείο Αλήθειας» του Orwell.
Τα τραγούδια
01. Pink Floyd - Astronomy Domine
02. Chris Hadfield - Space Oddity
03. Coldplay - The Scientist
04. The Ghost of a Saber Tooth Tiger - Schrödinger's Cat
05. Andrew Bird - Imitosis
06. dEUS - Little Arithmetics
07. Kate Bush - π
08. Moby - We Are All Made of Stars
09. Bonobo - Sapphire
10. Stephen Hawking - Monty Python's Galaxy Song
11. Pink Floyd - Interstellar Overdrive
12. Bjӧrk - Mutual Core
13. Arcade Fire - Reflektor
14. Flaming Lips - What Is The Light?
15. Nick Cave & The Bad Seeds - Higgs Boson Blues
16. Tool - Lateralus
17. Boards of Canada - Music Is Math
18. Clint Mansell - πr²
19. Rush Natural Science
20. Muse - The 2nd Law: Isolated System
21. Depeche Mode - Policy Of Truth