«Σ' ένα δωμάτιο» συναντήθηκαν ο Απόστολος Ρίζος και ο Μάνος Λοΐζος την περασμένη Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου 2017. Υπερβαίνοντας τον χωροχρόνο, βάλθηκαν σε διάλογο, ο ένας με όσα έχει μάθει και ο άλλος με όσα ακόμα μαθαίνει. Δεν ήταν αφιέρωμα, δεν ήταν εκτελέσεις, ούτε απλές επανεκτελέσεις όσα ακούσαμε. Ήταν η βαθιά ζύμωση των τραγουδιών του Μάνου Λοΐζου στη ψυχή του Απόστολου Ρίζου. Ήταν η ανάμνηση του συναισθήματος όταν τα πρωτοάκουσε στο εφηβικό του δωμάτιο, ήταν όλα όσα του αποτύπωσαν τα τραγούδια κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Κάτω από τη στέγη του Σταυρού του Νότου Plus, βρισκόταν ένα καθιστικό, δύο πολυθρόνες, ένα τραπεζάκι ανάμεσα τους και ένα πορτατίφ που φώτιζε απαλά. Πίσω ένα παράθυρο με τα παλιά του στόρια κλειστά, που άνοιγε πότε πότε σαν χρονοκάψουλα και μας άφηνε να δούμε κάτι από τη ζωή του Μάνου Λοΐζου.
Η σκηνογραφία είναι καθοριστική για το πρώτο αίσθημα που προκαλείται μπαίνοντας στον χώρο. Η Τάμμυ Τσέκου η οποία την επιμελήθηκε, κατάφερε να δώσει την αίσθηση ζεστασιάς, σπιτιού και μιας κάμαρας που ίσως να μην χωρά πολλούς, όμως έχει την πόρτα της ορθάνοιχτη. Από την πρώτη στιγμή κατάλαβα ότι θα παρακολουθήσω κάτι πολύ προσωπικό, σαν να κοιτάζω από την μισάνοιχτη πόρτα και όταν με παίρνουν χαμπάρι να την ανοίγουν διάπλατα.
Λίγο μετά τις δέκα, μας υποδέχτηκε στο ημιφωτισμένο δωμάτιό του μαζί με τον κοντραμπασίστα, που τον συντροφεύει τα τελευταία χρόνια, Θοδωρή Κουέλη στο ηλεκτρικό κοντραμπάσο, το μπάσο και στον τζουρά και τον επίσης κοντραμπασίστα Γιώργο Μουχτάρη στο κοντραμπάσο, στα πλήκτρα και στην τρομπέτα. Ακούστηκαν πολλά αγαπημένα τραγούδια του Μάνου Λοΐζου, το πρώτο τραγούδι που άγγιξε τα χείλη μας, ήταν το «Μια καλημέρα». Άλλα κομμάτια που επέλεξε ο Απόστολος Ρίζος ήταν το «Γερνάς και σκοτεινιάζει», ο «Γέρο νέγρο Τζιμ», με τον Γιώργο Μουχτάρη να κορυφώνει το συναίσθημα στην τρομπέτα, «Το παλιό ρολόι», το «Έχω έναν καφενέ», «Ο μικρός δικτάτωρ», που η εκτέλεση του Απόστολου Ρίζου μπορεί να είναι από τις καλύτερες που έχω ακούσει στο κομμάτι αυτό, ψυχεδελικό και με μία ερμηνεία διάτρητη, όχι απλά εκφραστική.
Η καλεσμένη του για την προηγούμενη Τετάρτη, η Ελένη Τσαλιγοπούλου, εντυπωσίασε τραγουδώντας το «Ήλιε μου σε παρακαλώ», εξέπληξε με την διαφορετική ερμηνεία στο «Νανούρισμα», ενώ ξεσήκωσε τον κόσμο με το «Δεν θα ξαναγαπήσω», στο οποίο καταχειροκροτήθηκε. Ακούσαμε, επίσης, το «Αχ χελιδόνι μου», που μάθαμε πως ήταν και το πρώτο τραγούδι που αγάπησε ο Απόστολος Ρίζος, ενώ συγκινηθήκαμε ακούγοντας το «Λίγα γαρούφαλα», τον «Αρχηγό», τη «Μονάκριβη μου» από τον ίδιο τον Μάνο Λοΐζο και ακούσαμε με φρέσκο αφτί τα «Τέλι τέλι», το «Όλα σε θυμίζουν» και το «Σ' ακολουθώ».
Το πρόγραμμα ήταν χωρισμένο σε δύο μέρη. Στο video wall πρόβαλλονταν στιγμές από τη ζωή του Μάνου Λοΐζου και είχαμε την τύχη να ακούσουμε ανέκδοτο υλικό από το προσωπικό αρχείο του συνθέτη με την ευγενική παραχώρηση της κόρης του Μυρσίνης Λοΐζου. Όλα αυτά με συνοχή και απόλυτη συνεκτικότητα με όποιο τραγούδι ακολουθούσε.
Η προσέγγιση των τραγουδιών ήταν πολύ διαφορετική. Με πρωταγωνιστές τα βαθύχορδα, κοντραμπάσο, μπάσο, ηλεκτρικό κονταραμπάσο, να φτιάχνουν μια κατανυκτική ατμόσφαιρα, καθώς delay και reverb διάνθιζαν ερμηνευτικά διαρκώς τα τραγούδια,ενώ λούπες άλλες προηχογραφημένες κι άλλες με επί τόπου ηχογράφηση συνέβαλλαν σε ένα μουσικό τοπίο που εμφύσησε νέα πνοή στα αγαπημένα τραγούδια του Μάνου Λοΐζου. Στη σκηνή υπήρχαν τρεις ερμηνευτές, με ισάξιο αποτύπωμα σε κάθε τραγούδι. Τρεις άνθρωποι που μοιράζονταν τις αναμνήσεις τους, που έντυσε μουσικά κάποτε ο Μάνος Λοΐζος.
Σίγουρα δεν ήταν απλά ένα αφιέρωμα, ήταν κάτι πολύ πιο προσωπικό. Είχε κάτι από τον καθένα που βρισκόταν στο Σταυρό του Νότου Plus, το βράδυ της Τετάρτης. Αυτό φάνηκε καθώς το κοινό ήταν απόλυτα σιωπηλό, ίσως ήταν όλοι χαμένοι στις σκέψεις τους, σιγοτραγουδούσαν, καταχειροκροτούσαν, όλα όμως με μία σύνεση, με έναν σεβασμό, με μία εσωτερικότητα.
Ας μου επιτραπεί να κάνω μια παράκληση, να ηχογραφηθεί το live, για όσους ίσως δεν καταφέρουν να βρεθούν στις επόμενες παραστάσεις, για όσους είναι νωρίς ακόμα για να έρθουν, για όσους μετά από είκοσι, τριάντα χρόνια αγαπήσουν τον Μάνο Λοΐζο και θα 'θελαν να ακούσουν έναν άνθρωπο που του έδωσε κάτι από τον εαυτό του, ένα βράδυ στη σκηνή του Σταυρού του Νότου.
*Στις επόμενες παραστάσεις 20/12 καλεσμένη του η Κατερίνα Πολέμη, στις 27/12 η Αγγελική Τουμπανάκη.
[Οι φωτογραφίες ανήκουν στον Μιχάλη Τσεσμετζή και το MixGrill.]