MixGrill: Κύριε Νταλιάνη, είναι πραγματικά μεγάλη χαρά που συνομιλώ μαζί σας. Δεν θα μπορούσα να μην σας ζητήσω για αρχή να μας μιλήσετε λίγο για εσάς αλλά και να μην σας ρωτήσω τι ήταν αυτό που σας τράβηξε στην τέχνη του θεάτρου και τη σκηνοθεσία.
Κώστας Νταλιάνης: Καλησπέρα, και για μένα το ίδιο. Κάνοντας μια αναδρομή στην παιδική μου ηλικία, εντοπίζω τρία πράγματα που ίσως απαντούν στην ερώτησή σας. Το πρώτο: Η μητέρα μου, θεατρόφιλη ως το κόκκαλο, έβλεπε όλες τις θεατρικές παραστάσεις που έρχονταν στο Βόλο –εκεί μέναμε τότε– και βέβαια με έπαιρνε μαζί της σ’ αυτές. Έτσι λοιπόν, σε ηλικία 10 χρονών, είχα δει τη Λαμπέτη, τον Κατράκη, τον Κωτσόπουλο, την Καλουτά, την Βουγιουκλάκη, τον Παπαμιχαήλ και τόσους και τόσους άλλους.
Το δεύτερο: Εκείνο τον καιρό υπήρχε το «Θέατρο στο Ραδιόφωνο». Κάθε Τετάρτη, λοιπόν, και Παρασκευή, όλη η οικογένεια μαζευόμασταν γύρω από μια ξυλόσομπα στην κουζίνα μας, τρώγαμε κάστανα και ακούγαμε θέατρο. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την απόλαυση, το δέος, καμιά φορά και το φόβο που ένοιωθα κάθε Τετάρτη και Παρασκευή βράδυ, ακούγοντας θεατρικά έργα στο ραδιόφωνο, πράγμα που άφηνε τη φαντασία μου να οργιάζει. Το έργα που με φόβισαν κυριολεκτικά, ήταν ο «Ρινόκερος» του Ιονέσκο και η «Αριθμομηχανή» του Έλμερ Ράις.
Το τρίτο στοιχείο ήταν η έφεση και η συμμετοχή μου σε ερασιτεχνικές παραστάσεις, είτε στο σχολείο είτε σε άλλους πολιτιστικούς φορείς Μ’ αυτά και μ’ αυτά, στα 16 μου η απόφαση είχε πλέον ληφθεί.
Σ’ ό,τι αφορά τη Σκηνοθεσία, εντοπίζω τρία πράγματα που με ώθησαν σ’ αυτή. Το πρώτο: Ο πατέρας μου μου έβαζε συνεχώς αινίγματα και τεστ, κι εμένα μου άρεσε πολύ να τα λύνω. Εκεί στα 15 διάβαζα μεταξύ άλλων και Αγκάθα Κρίστι και πολύ μου άρεσε επίσης να λύνω και αστυνομικά μυστήρια. Αλλά για τη σκηνοθεσία, ο καταλύτης για μένα ήταν ο δάσκαλός μου, ο Πέλος ο Κατσέλης, με τις συγκλονιστικές δραματολογικές αναλύσεις που έκανε σε θεατρικά έργα, κυρίως του Σαίξπηρ. Αυτή η ανάλυση ενός έργου, είναι ακριβώς η εξιχνίασή του, που σε οδηγεί στην σκηνοθεσία του. Φλυάρησα. Αλλά η ερώτηση ήταν ψυχαναλυτική, πρέπει να παραδεχθείτε!
M.G.: Πράγματι! Ας έρθουμε τώρα στο Θέατρο Μοντέρνοι Καιροί, του οποίου υπήρξατε ιδρυτικό στέλεχος. Θα μπορούσατε να περιγράψετε μόλις με λίγες λέξεις τι σημαίνει ο χώρος αυτός για εσάς;
Κ.Ν.: Είναι ένας χώρος καλλιτεχνικά ασφαλής. Αποτελείται από ανθρώπους που τους εμπιστεύομαι και με εμπιστεύονται. Μας ενώνουν κοινές αντιλήψεις σχετικά με το ρόλο του θεάτρου, ως κοινωνικό φαινόμενο. Εκτιμούμε ο ένας τον άλλον, εμπνεόμαστε ο ένας απ’ τον άλλον.
M.G.: Φέτος συναντάμε, λοιπόν, για δεύτερη χρονιά στο Θέατρο Μοντέρνοι Καιροί την Παράσταση «Ο Κύκλος Με Την Κιμωλία», του Μπέρτολτ Μπρεχτ, σε δική σας μετάφραση και σκηνοθεσία. Μπορώ να υποθέσω πολλούς λόγους για τους οποίους σας ενέπνευσε ο «Κύκλος Με Την Κιμωλία», ποιο ήταν όμως εκείνο το στοιχείο ή ο συμβολισμός, αν θέλετε, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο, ώστε να ασχοληθείτε με το συγκεκριμένο έργο;
Κ.Ν.: «Ο Κύκλος Με Την Κιμωλία» είναι ένα έργο λαϊκό. Μπορεί να το απολαύσει και ο διανοούμενος και ο απλός άνθρωπος και ο νεολαίος. Μιλάει με έναν ευφυή τρόπο για την ανθρωπιά, αποδεικνύοντας την αναγκαιότητά της. Πιο επίκαιρο θέμα μέσα στη βία που μας περιβάλλει δεν νομίζω να υπάρχει.
M.G.: Μιλήστε μας για την παράσταση και τους συντελεστές. Μπορείτε να μοιραστείτε όποια πληροφορία κρίνετε εσείς.
Κ.Ν.: Η παράσταση επαναλαμβάνεται και φέτος ύστερα από την επιτυχία που σημείωσε τον περσινό χειμώνα. Το κοινό την αγκάλιασε με τρόπο συγκινητικό. Κάθε παράσταση ήταν και μια βραδιά βαθύτερης επικοινωνίας ανάμεσα σε κοινό και ηθοποιούς. Αυτή η επιτυχία οφείλεται σε όλους τους συντελεστές, από τον ίδιο τον Μπρεχτ, μέχρι τη φιλότιμη μοδίστρα μας, που έραβε κοστούμια μέχρι και την παραμονή της πρεμιέρας. Θα προτιμήσω, λοιπόν, να πω πως η συνταγή πέτυχε, το ομαδικό πνεύμα κυριάρχησε και έτσι στον καθένα από μας ανήκει ένα μερίδιο της επιτυχίας.
M.G.: Σας τρομάζει, όμως, που ένα έργο όπως ο «Κύκλος Με Την Κιμωλία» παραμένει, σχεδόν τρομακτικά, επίκαιρο; Αναφέρομαι στο περιεχόμενό του και στα συμβάντα που λαμβάνουν χώρα και στο πόσο εύκολο είναι να παραλληλίσει ο αναγνώστης και κατ’ επέκταση ο θεατής τα γεγονότα.
Κ.Ν.: Το έργο είναι πράγματι τρομακτικά επίκαιρο. Αλλά γιατί να μας τρομάζει αυτό; Αυτός, κατά τη γνώμη μου, είναι ο βασικός σκοπός του θεάτρου. Να στέκεται αντιμέτωπο με την πραγματικότητα, να την κρίνει, να τη σχολιάζει, να παίρνει θέση για ό,τι συμβαίνει.
M.G.: Εσείς πιστεύετε στην καλοσύνη και τη ανιδιοτέλεια;
Κ.Ν.: Πιστεύω στην καλοσύνη, την αλληλοβοήθεια, την έγνοια για τους άλλους, σε όλα αυτά που θα μπορούσαν με μια λέξη να ονομαστούν Ανθρωπισμός. Ενάντια στο βάρβαρο άνθρωπο που επιμένει να διαμορφώνει η σημερινή, ανταγωνιστική κοινωνία. Παλεύω για μια κοινωνία καλύτερη, μέσα στην οποία θα προτιμούσα να ζω.
M.G.: Σας θυμώνει η έλλειψη δικαιοσύνης;
Κ.Ν.: Ο θυμός είναι ένα συναίσθημα που με κυριεύει συχνά με όλα αυτά που γίνονται γύρω μου. Αλλά προσπαθώ αυτό το συναίσθημα να το μετατρέπω σε δράση. Κυρίως μέσω του θεάτρου.
M.G.: Η αδικία που υφίσταται ο χώρος της Τέχνης σε ποικίλα ζητήματα έγινε γνωστή στο ευρύ κοινό μόλις τα τελευταία χρόνια, οπότε και η υποτίμηση της εργασίας σας ήταν εξόφθαλμη. Τι είναι αυτό που σας δίνει ώθηση να συνεχίσετε παρά την άδικη αυτή αντιμετώπιση που εισπράττετε και ενώ πολλές φορές βρίσκεστε μετέωρος ως καλλιτέχνης και εργαζόμενος στο χώρο των Τεχνών;
Κ.Ν.: Κακά τα ψέματα, η Πολιτεία δεν αγαπάει τον Πολιτισμό, αλλά την επίφασή του. Οι επιλογές της, με αποκορύφωμα το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα που υποβαθμίζει τις σπουδές μας, συντάραξε τα νερά, ενεργοποίησε τους καλλιτέχνες, ευαισθητοποίησε την ελληνική κοινωνία. .Αλλά σε προσωπικό επίπεδο δεν έχω ούτε απωθημένα ούτε παράπονα. Είμαι ευχαριστημένος γιατί εξακολουθώ και κάνω αυτό που μου αρέσει, χωρίς ιδιαίτερους συμβιβασμούς. Εισπράττω ισχυρά κύματα αναγνώρισης της στάσης μου όλα αυτά τα χρόνια, έχω φανατικούς υποστηρικτές του καλλιτεχνικού μου έργου, μια χαρά είναι όλα αυτά. Δεν θεωρώ ότι μου γίνεται κάποια προσωπική αδικία. Απλώς εγώ είμαι απέναντι. Οπότε;
M.G.: Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας επόμενα σχέδια ή τι να περιμένουμε τη νέα θεατρική σεζόν από το Θέατρο Μοντέρνοι Καιροί;
Κ.Ν.: Μετά τον «Κύκλο Με Την Κιμωλία» θα επαναλάβουμε άλλο ένα έργο που παρουσιάσαμε πέρσι, τα «Όρια» των Μιχαέλας Μιχαήλου και Ράντου Απόστολ. Ένα έργο για την Παιδεία και την Εκπαίδευση γενικότερα. Υπάρχουν και άλλα σχέδια, που θα τα ανακοινώσουμε μόλις μορφοποιηθούν. Ένα μικρό αλλά σταθερό κοινό, που όμως διαρκώς μεγαλώνει, περιμένει από μας μια καλλιτεχνική στάση, αντίστοιχη με αυτή που έχουμε κρατήσει ως τώρα. Δεν θα το απογοητεύσουμε. Σας ευχαριστώ.