Το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, βρεθήκαμε στο ζεστό και φιλόξενο χώρο του Θεάτρου Άλσος στο Πεδίον του Άρεως, όπου και παρακολουθήσαμε την υπέροχη Μαργαρίτα Ζορμπαλά σε μία από τις λίγες συναυλίες που δίνει, μιας και μένει μόνιμα στην Κύπρο. Η συναυλία ήταν χωρισμένη σε δύο μέρη: το πρώτο μέρος καταλάμβανε ένα ρεπερτόριο με μελοποιημένη ποίηση και τραγούδια κοινωνικού περιεχομένου, ενώ το δεύτερο μέρος περιελάμβανε τραγούδια πιο λυρικά. Ο κόσμος που ήρθε να την απολαύσει ήταν πολύς και την αγκάλιασε για όλα αυτά που έχει προσφέρει και συνεχίζει να προσφέρει όλα αυτά τα χρόνια στο κομμάτι του πολιτισμού.
Η Μαργαρίτα Ζορμπαλά έχει μια μοναδική και ζεστή φωνή, που όταν την ακούς νιώθεις να σου χαϊδεύει τα αυτιά. Τα τραγούδια της μιλάνε στην ψυχή του κόσμου και ο συνδυασμός του στίχου με τη μουσική σού γεννούν αναμνήσεις μιας άλλης εποχής. Η βραδιά περιελάμβανε τραγούδια που αποδίδουν την ασχήμια μιας άλλης εποχής και τα κακώς κείμενά της χωρίς να σου μεταδίδουν τον θυμό και να σου ξυπνούν άγρια ένστικτα. Τραγούδια κοινωνικού περιεχομένου που αντικατόπτριζαν την πραγματικότητα των δεκαετιών του ’60 και του ’70. Άνθρωποι μεγάλου βεληνεκούς αποτύπωσαν τραγικές στιγμές της ζωής και της κοινωνίας, για να μεταδώσουν στις επόμενες γενιές υλικό της τότε ζωής αλλά κυρίως γιατί δεν είχαν άλλον τρόπο να εκφραστούν παρά μονάχα μέσα από την τέχνη. Γιατί έτσι είναι οι αυθεντικοί καλλιτέχνες. Τολμούν και αποτυπώνουν τη ζωή τους με τρόπο που μιλά στην ψυχή.
Το πρώτο τραγούδι με το οποίο εμφανίσθηκε, αλλά και με το οποίο έκλεισε τη μουσική σκηνή, ήταν το «Αφήστε Τα Τραγούδια Να Μιλάνε», σε στίχους Ανδρέα Νεοφυτίδη και μουσική Νεοκλή Νεοφυτίδη, με τον οποίο ερμήνευσε κάποια τραγούδια μαζί και ο οποίος ήταν ο πιανίστας και ο ενορχηστρωτής του μουσικού συνόλου. Ένα τραγούδι με έντονο το στοιχείο της αναπόλησης, μιας και η μουσική του σε ταξιδεύει και σε γαληνεύει. Οι στίχοι του μια προτροπή για να ανοίξει η ψυχή μέσω της μελωδίας. Η μουσική, συνοδοιπόρος και πιστός φίλος του ανθρώπου, γίνεται ο κοινωνός του σε όλες αυτές τις στιγμές που ο ίδιος δεν τολμάει να μιλήσει. Οι τέχνες είναι η καταγραφή της ψυχής και της ζωής.
Το αμέσως επόμενο που ακούσαμε είναι το «Μια Φορά Κι Έναν Καιρό», ένα τραγούδι σε στίχους Νίκου Γκάτσου και μουσική Μάνου Χατζιδάκι. Ένα μελοποιημένο ποίημα που υμνεί τον έρωτα, έναν έρωτα μονόπλευρο. Ένα τραγούδι που έχουν ερμηνεύσει πολλοί και μεγάλου βεληνεκούς τραγουδιστές. Η μουσική του, υποβλητική, σε βάζει στη διαδικασία να σκεφτείς και ίσως να κλάψεις για μια ξεχασμένη αγάπη κι εσύ. Οι στίχοι του δημιουργούν εικόνες με αμφισημία, αφού σε βάζει στη διαδικασία να τους αναλύσεις και να τους αφουγκραστείς. Η τελευταία στροφή συσχετίζει τον έρωτα με τον κοινωνικό αγώνα για επιβίωση, κάνοντάς σε να αναρωτηθείς στην τελική αν όντως μιλάει για τον έρωτα, καθώς ο μεγάλος Νίκος Γκάτσος έγραφε και λυρικούς και κοινωνικοπολιτικούς στίχους.
Ένα ακόμα τραγούδι σε μουσική του αξεπέραστου Μάνου Χατζιδάκι και σε στίχους του επίσης μεγάλου Μίκη Θεοδωράκη είναι το «Μεθυσμένο Κορίτσι». Πρόκειται για ένα τραγούδι αλληγορικό, όπου υπάρχει έντονο το κοινωνικό στοιχείο της εποχής. Καταδεικνύει τον πόνο και την οδύνη των ανθρώπων εκείνης της εποχής και όλα τα άσχημα συναισθήματα που βίωναν. Σε άλλους έρχονταν άσχημες αναμνήσεις ακούγοντας την αγαπημένη Μαργαρίτα Ζορμπαλά να το ερμηνεύει και σε κάποιους άλλους μάς μετέφερε στο κλίμα της εποχής. Αυτό το τραγούδι, όπως και τα υπόλοιπα που όχι απλώς ακούσαμε αλλά βιώσαμε εκείνο το βράδυ, έχουν αλληγορικό περιεχόμενο και θα μπορούσαμε να πούμε πως έχουν στοιχεία θεατρικότητας μέσα τους. Ξυπνούν αναμνήσεις και σκαλίζουν αισθήματα που η τότε κοινωνία προσπαθούσε να υποκρύψει μέσα από τη Δικτατορία της εποχής. Γι’ αυτό και οι άνθρωποι της τέχνης δεν μπορούσαν να εκφραστούν ελεύθερα αλλά χρησιμοποιούσαν μεταφορές και παρομοιώσεις για να περάσουν όσα βίωνε ο πολύς κόσμος. Όμως, όσα άσχημα και να μας εξιστορούν αυτά τα τραγούδια, εμείς ακούγοντας τη φωνή της Μαργαρίτας Ζορμπαλά μόνο συγκίνηση νιώσαμε. Οι άνθρωποι στα διπλανά τραπέζια άλλοτε δάκρυζαν κι άλλοτε σιγοτραγουδούσαν στο σκοπό της μουσικής.
Η αγαπημένη ερμηνεύτρια ερμήνευσε και κάποια ντουέτα με τους συνεργάτες της, όπως με τον μουσικό και τον ενορχηστρωτή των τραγουδιών, Νεοκλή Νεοφυτίδη. Ο μουσικός Νεοκλής Νεοφυτίδης, με την μπάσα και στεντόρεια φωνή του έδινε υποβλητικότητα στην ατμόσφαιρα, που έδενε πολύ όμορφα με τη γλυκιά και ζεστή φωνή της ερμηνεύτριας. Ένα τραγούδι που έμεινε στη μνήμη μας ήταν το μελοποιημένο ποίημα σε στίχους του Μανώλη Αναγνωστάκη και σε μουσική του Μίκη Θεοδωράκη με τον τίτλο «Όταν Μια Άνοιξη». Ένα τραγούδι που κυκλοφόρησε έναν χρόνο μετά την επιβολή της Χούντας στο δίσκο «Μπαλάντες» και υπό την ερμηνεία της Μαργαρίτας Ζορμπαλά. Ένα τραγούδι με αισιόδοξο στίχο που, μιλώντας μεταφορικά για την άνοιξη, πραγματεύεται το τέλος της Δικτατορίας. Είναι η εποχή που οι άνθρωποι προσπαθούν να συνέλθουν και αρχίζουν να κάνουν όνειρα για το αύριο. Γι’ αυτούς τους λόγους, παρά το σιγανό ρυθμό του, ο στίχος του εμπνέει αισιοδοξία, δείχνοντας τη συναισθηματική αντίθεση στην οποία βρίσκονταν εκείνοι την εποχή οι άνθρωποι. Είναι το κομβικό σημείο που κάποιος δίνει τον προσωπικό του αγώνα να επανέλθει στη ζωή του και να ανακτήσει το χαμένο έδαφος.
Ωστόσο, η Μαργαρίτα Ζορμπαλά και ο Νεοκλής Νεοφυτίδης δεν παρέλειψαν να πουν και τραγούδια συναδέλφων τους, όπως το «Αν Μ’ Αγαπάς» της Τάνιας Τσανακλίδου, που ήταν και στο δεύτερο μέρος της συναυλίας με τα λυρικά κομμάτια. Ένα τραγούδι στο οποίο τη μουσική έχει γράψει ο Γιάννης Σπανός και τους στίχους ο Γιάννης Καρνάτσος. Μιλά για τον έρωτα και την όμορφη πλευρά του, γεμίζοντάς σε με συναισθήματα αγάπης και χαράς. Το συγκεκριμένο τραγούδι είχε ακουστεί στο παρελθόν στην ταινία «Εκείνο Το Καλοκαίρι». Βέβαια, έπειτα προστέθηκαν στη μελωδία του οι στίχοι του Γιάννη Καρνάτσου.
Ένα ακόμα τραγούδι που ακούσαμε στο δεύτερο μέρος και προς το τέλος αυτής της συναυλίας ήταν το «Αν Θυμηθείς Τ’ Όνειρό Μου», σε στίχους Νίκου Γκάτσου και μουσική Μίκη Θεοδωράκη. Ένα λυρικό τραγούδι που μιλάει για την αγάπη, την ελπίδα και την προσμονή ενός ερωτευμένου ανθρώπου να συναντήσει τον έρωτά του. Πρόκειται για ένα τραγούδι που ο κόσμος έχει αγαπήσει, χιλιοτραγουδήσει και γι’ αυτόν τον λόγο πολλοί τραγουδιστές έχουν ερμηνεύσει.
Φυσικά, δεν έλειψαν και οι εξομολογήσεις της Μαργαρίτας Ζορμπαλά από ιστορίες με φίλους. Μία από αυτές που μας έμεινε και αξίζει να αναφέρουμε ήταν αυτή με το πώς ξεκίνησε να τραγουδά. Η απαρχή, λοιπόν, έγινε από τον αγαπημένο Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος είχε φιλικές σχέσεις με τους γονείς της και στα οικογενειακά τραπέζια που ήταν καλεσμένος έβαζε τη μικρή, τότε, Μαργαρίτα Ζορμπαλά να τραγουδά. Όταν, λοιπόν, ήταν 17 χρονών, της έκανε πρόταση να τραγουδήσει στον επόμενο δίσκο του, «Το Τρένο Φεύγει Στις Οχτώ».
Η ερμηνεύτρια κατέβηκε από της σκηνή δυο φορές για να τραγουδήσει δίπλα στον κόσμο που τη στηρίζει και να πάρει λίγη από τη ζεστασιά και την αγάπη τους. Σε όλη αυτήν την ατμόσφαιρα βοήθησε και ο όμορφος χώρος και το ευγενικό προσωπικό που έκαναν τον χώρο ακόμα πιο φιλόξενο. Τα φώτα που έπεφταν πάνω στη Μαργαρίτα Ζορμπαλά μαρτυρούσαν τη συγκίνησή της που βρισκόταν στη χώρα μας και την ευγνωμοσύνη για τον κόσμο που την καλοδέχθηκε.
Και στα επόμενα, λοιπόν, πιο συγκεκριμένα στις 22 και στις 29 Μαρτίου στο ίδιο σημείο.
Η φωτογραφίες ανήκουν στην Πολυξένη Ζαρκαδούλα και στο mixgrill.gr.