Ο συνθέτης Γρηγόρης Πολύζος μάς συστήθηκε το 2012, από τον Νίκο Ζούδιαρη, ο οποίος ανέλαβε την παραγωγή του πρώτου του δίσκου, Σε Τόπους Που Δεν Ξέρω. Λίγο πριν την εκπνοή του 2016 επέστρεψε με την δεύτερη δισκογραφική δουλειά του, Αποστάσεις, με βασική ερμηνεύτρια την Μαρία Κρασοπούλου, και στίχους Αυγής Βυθούλκα, Μαρίας Κρασοπούλου και Πόλυ Κυριάκου. Καθώς ετοιμάζεται για την πρώτη ζωντανή παρουσίαση αυτού του δίσκου (την Τετάρτη 22 Μαρτίου, στον Σταυρό Του Νότου Plus, με την συμμετοχή του Κώστα Μακεδόνα και του Απόστολου Ρίζου, περισσότερα εδώ), ξέκλεψε λίγο χρόνο για να μιλήσει στο Mix Grill...
Ξεκινώντας από τον νέο δίσκο, τι σηματοδοτεί ο τίτλος Αποστάσεις;
Έχει πολλές έννοιες ο τίτλος αυτός. Παιδευτήκαμε λίγο για να καταλήξουμε σε αυτόν. Κατ' αρχάς, κυριολεκτικά και ρεαλιστικά, όλοι οι συντελεστές είχαμε αποστάσεις μεταξύ μας: εγώ στην Αθήνα, η Μαρία Κρασοπούλου στην Καλαμάτα, ο Πόλυς Κυριάκου στην Αμερική και στην Κύπρο, η Αυγή Βυθούλκα στην Πάτρα. Και ο Μακεδόνας μόνιμα στον αέρα γιατί πετάει με το αεροπλάνο του (γέλια). Αλλά και πιο μεταφορικά, τα τραγούδια μιλάνε αρκετά για τις αποστάσεις που παίρνουμε από πράγματα που θεωρούσαμε δεδομένα και μέσα στην κρίση τα αναιρούμε, αλλά και για τον έρωτα, για δύο ανθρώπους που βρίσκονται σε απόσταση αλλά θέλουν να έρθουν πιο κοντά. Έχει, λοιπόν, πολύπλευρη σημασία ο τίτλος.
Θα έλεγες ότι το κλίμα του δίσκου είναι σκοτεινό, απαισιόδοξο;
Ναι, ενδεχομένως θα μπορούσαμε να το πούμε έτσι – αν και δεν ξέρω αν θα ήταν η κατάλληλη λέξη αυτή. Σίγουρα δεν είναι ένας δίσκος που τον ακούς και ευφραίνεται η καρδιά σου, παρότι υπάρχουν κάποια κομμάτια πιο ευχάριστα. Νομίζω ότι γενικά είναι αυτό το στυλ της μουσικής που γράφω, κινούμαι σε πιο μινόρε μονοπάτια. Αλλά και στιχουργικά είναι έτσι, με μερικές, όμως, αναλαμπές αισιοδοξίας, οι οποίες αναιρούν το υπόλοιπο κλίμα. Ας πούμε, στο "Θα 'ρθεις Ξανά" κάπου λέει "τότε ίσως έρθεις ξανά" και στο κλείσιμο λέει "τότε ΣΙΓΟΥΡΑ θα 'ρθεις ξανά να με βρεις".
Το υλικό του δίσκου πώς συγκεντρώθηκε; Είναι παλιά τραγούδια ή νέα;
Τα περισσότερα τραγούδια είναι από την εποχή που είχα πρωτογνωρίσει την Μαρία, στον προηγούμενο δίσκο. Αρχίσαμε τότε να έχουμε πολύ συχνή επαφή. Δοκιμάσαμε τα τραγούδια που είχα σε στίχους της Αυγής και μου έφερνε και δικό της υλικό και φτιάξαμε τα δύο τραγούδια σε δικούς της στίχους που υπάρχουν στις Αποστάσεις. Το πιο καινούργιο είναι το τραγούδι του Πόλυ Κυριάκου, του οποίου τους στίχους μου έστειλε κάπου στα 2013-'14. Το πιο παλιό τραγούδι είναι το "Θυμάμαι", το οποίο προϋπήρχε του πρώτου δίσκου.
Ξέρω ότι τους υπόλοιπους συνεργάτες τους ήξερες από πριν. Με τον Πόλυ Κυριάκου πώς προέκυψε η συνεργασία;
Ο Πόλυς, όταν έβγαλα τον πρώτο δίσκο με τον Ζούδιαρη, με βρήκε στο Facebook για να κάνουμε μια συνέντευξη για το ραδιόφωνο στο οποίο έκανε τότε εκπομπή στη Νέα Υόρκη. Μιλώντας, με ρώτησε αν ήθελα να μου στείλει κάποιους στίχους για να δοκιμάσω να τους μελοποιήσω. Εμένα ήταν μεγάλη χαρά μου κι έτσι προέκυψε το “Ό,τι Αγάπησες Δεν Είναι Πια Εκεί”, το οποίο ήταν το πρώτο τραγούδι που φτιάξαμε μαζί. Έπειτα κάναμε και άλλα, όπως το “Γιατί Μ' Αρέσει Η Ζωή” που είπανε ντουέτο ο Παντελής Θαλασσινός με την Μαρία Κρασοπούλου καθώς και άλλα που ακόμα δεν έχουν δημοσιοποιηθεί.
Σε τούτο τον δίσκο αρκέστηκες στην Μαρία Κρασοπούλου, εκεί που στο Σε Τόπους Που Δεν Ξέρω είχες διάφορες συμμετοχές. Γιατί;
Είναι κάτι που το ήθελα. Πιστεύω πολύ στην Μαρία, θεωρώ ότι έπρεπε και της άξιζε να έχει έναν δίσκο στον οποίο να δείχνει όλο το φάσμα των δυνατοτήτων της. Φυσικά, είναι και πρακτικοί οι λόγοι. Δηλαδή βοηθάει να έχεις έναν ερμηνευτή, γιατί μπορείς να το επικοινωνήσεις καλύτερα, και να το παίξεις ευκολότερα στο live. Είναι αδύνατον, άλλωστε, να συγκεντρώνεις 5-6 τραγουδιστές κάθε που θέλεις να δώσεις μια συναυλία. Όμως ο κυριότερος λόγος είναι εκείνος που προανέφερα. Τα περισσότερα κομμάτια τα έγραψα πάνω στη φωνή της Μαρίας.
Και η συμμετοχή του Κώστα Μακεδόνα πώς προέκυψε;
Πάντα μου άρεσε πάρα πολύ η φωνή του Κώστα. Έχει απίστευτο χρώμα σε όλη του την έκταση. Το συγκεκριμένο τραγούδι με τον Πόλυ το θέλαμε ντουέτο. Είχα πάρει από κάπου το μέηλ του Μακεδόνα, και του το έστειλα, ενώ δεν τον ήξερα καθόλου, ούτε γεια δεν είχαμε πει. Μου απάντησε ότι του αρέσει, μιλήσαμε στο τηλέφωνο και τελικά βρεθήκαμε και το κάναμε. Ήταν κοινή απόφαση με τον Πόλυ να το προτείνουμε στον Κώστα.
Υπάρχει και το “Αριστερόστροφα – Δεξιόστροφα”, το οποίο το λες εσύ...
Ναι, αυτό είναι τραγούδι με ειρωνική, καυστική, αυτοσαρκαστική διάθεση. Κατ' αρχάς, δυσκολεύτηκα πολύ να πάρω την απόφαση να το εντάξω στον δίσκο. Δεν ήμουν σίγουρος αν έπρεπε να το κάνω, είχα τις αμφιβολίες μου. Στιχουργικά το λατρεύω – δεν είναι στίχος, είναι ποίημα. Η Αυγή Βυθούλκα το είχε αναρτήσει στον τοίχο της στο Facebook και με το που το είδα, το πήρα και προσπάθησα να το μελοποιήσω. Η φόρμα του δεν είναι τραγουδιστική προφανώς, δεν έχει κουπλέ ούτε ρεφραίν, είναι ένα πράγμα που συνεχώς κυλάει. Ή θα το έλεγα εγώ, λοιπόν, ή δεν θα το έλεγε κανείς, αφού δεν μπορούσα να το μάθω σε κάποιον να το λέει. Τελικά αποφάσισα να κάνω την “τρέλα” να το βάλω, να ακουστεί. Το έκανα σε ένα take, πιάνο-φωνή. Θεωρώ τον στίχο ευφυέστατο!
Πώς ήταν τα πράγματα αυτή τη φορά, που έπρεπε να έχεις εσύ όλη την πρωτοβουλία των κινήσεων για να γίνει ο δίσκος;
Αν δεν είχα την εμπειρία δίπλα στον Ζούδιαρη από τον πρώτο δίσκο, θεωρώ ότι δεν θα μπορούσα να το κάνω. Δεν δυσκολεύτηκα τώρα ιδιαίτερα, καθώς είχα τις επαφές μου από την προηγούμενη φορά. Χρειάστηκε, φυσικά, καλός συντονισμός. Υπήρξε μόνο κάποιο άγχος και αγωνία, σε κάποιες στιγμές, για το αν βάδιζα σωστά.
Να πούμε δυο λόγια και για την συνεργασία με τον Μικρό Ήρωα του Άγγελου Σφακιανάκη. Δυσκολεύτηκες να βρεις εταιρεία για να κυκλοφορήσει ο δίσκος;
Έκανα μια γύρα από όλες τις εταιρείες πριν καταλήξω. Σε κάποιες έφαγα “πόρτα”, σε κάποιες άλλες μου έλεγαν “να σου βγάλουμε ένα σινγκλ και βλέπουμε”... Ο Άγγελος είναι ο τελευταίος από τους παλιούς που κρατάει ένα συγκεκριμένο προφίλ κι ένα επίπεδο δουλειάς. Κι ο Μικρός Ήρως είναι ένα label που μετράει. Δεν έχω μετανιώσει καθόλου που αποφάσισα να συνεργαστώ μαζί του. Κι έχει σημασία ότι μιλάς απευθείας μαζί του, ότι υπάρχει μια ανθρώπινη επαφή κι όχι μια απρόσωπη επικοινωνία.
Για σένα το να υπάρχει ο δίσκος σου χειροπιαστός πόσο σημαντικό είναι;
Είναι τρομερά σημαντικό το να μπορώ να κρατήσω αυτό το αντικείμενο στα χέρια μου. Σήμερα γίνεται να το κάνει κανείς μόνο ψηφιακό. Αλλά εγώ μεγάλωσα με τους δίσκους και είμαι συλλέκτης, έχω δισκοθήκη. Λατρεύω το CD, το ένθετο, τη μυρωδιά του, ακόμα κι εκείνη την ταινία γνησιότητας που μου έσπαγε τα νεύρα επειδή δεν έβγαινε... (γέλια) Από παιδάκι αγοράζω CD και το θεωρώ πολύ σημαντικό να μπορέσω να έχω στα χέρια μου όσα καταφέρω να φτιάξω.
Διάβαζα μια συνέντευξή σου από τον καιρό που βγήκε ο πρώτος σου δίσκος, όπου έλεγες ότι η νέα γενιά δημιουργών έχει τεράστια απόσταση από εκείνη των μεγάλων συνθετών, ότι είναι πολύ πιο φτωχό το έργο της. Επιμένεις σε αυτό;
Την έχω ακόμα αυτή την αίσθηση, σαν σύνολο όμως γενικά, χωρίς να λέω ότι δεν υπάρχουν λαμπρές εξαιρέσεις. Άλλωστε, εμείς σήμερα γνωρίζουμε το απαύγασμα από εκείνη την εποχή, ό,τι άντεξε κι έφτασε ως εμάς. Φαντάζομαι ότι αν ζούσα τότε, θα έβρισκα και πολλή σαβούρα. Δεν ξέρω, ίσως να έχει τελειώσει κιόλας αυτό το πράγμα, να μην έχει να πάει κάπου παρακάτω, δεν ξέρω... Πάντως οφείλω να αναφερθώ σε εξαιρέσεις τραγουδοποιών/συνθετών όπως ο Απόστολος Ρίζος, ο Χρυσόστομος Καραντωνίου, ο Σπύρος Παρασκευάκος, ο Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης, ο Γιώργος Καγιαλίκος και άλλων που ίσως ξεχνάω τώρα, των οποίων τις δουλειές παρακολουθώ και μου αρέσουν.
Ποιες θα έλεγες ότι είναι οι αιτίες για αυτό;
Πολλά θα μπορούσαν να φταίνε. Ίσως η εποχή, ίσως η κατάρρευση των δισκογραφικών εταιρειών, ίσως οι ακροατές ή τα ραδιόφωνα... Ίσως να μη φταίει κανείς κι όλο αυτό να είναι στο μυαλό μου μόνο και να μην ισχύει.
Μιας και ανέφερες τα ραδιόφωνα, εσύ, ως νέος δημιουργός, είσαι ευχαριστημένος από το ενδιαφέρον που δείχνουν τα μέσα για την δουλειά σου;
Θεωρώ ότι είμαι από τους ευνοημένους, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν βλέπω ότι ίσως να υπάρχει κάποιο πρόβλημα. Και θεωρώ ότι είναι ακόμα πιο σημαντικό που το λέω τώρα, ενώ ανήκω στους ευνοημένους – αλλιώς ίσως θεωρούνταν απλώς ως γκρίνια. Με παίζουν τα ραδιόφωνα, αλλά θεωρώ ότι δεν είναι πολύ σωστά στημένο όλο αυτό, με τις λίστες κλπ. Δεν ξέρω πώς θα μπορούσε να βελτιωθεί η κατάσταση βέβαια... Κι αυτές επιχειρήσεις είναι, τη δουλειά τους κάνουν, όπως και οι εταιρείες. Ίσως να μην γίνεται και αλλιώς...
Για την ΑΕΠΙ τι γνώμη έχεις; Παρακολουθείς τις εξελίξεις;
Παρακολουθώ, αν και τελευταία όχι πολύ στενά, λόγω του τρεξίματος που είχα για να βγει ο δίσκος. Ότι κάτι “βρώμαγε” στην ΑΕΠΙ το ξέραμε όλοι. Δεν είμαι από εκείνους που πλήττονται, αφού έπαιρνα και παίρνω ελάχιστα χρήματα. Είναι τεράστιο πρόβλημα, όμως, για εκείνους που ζουν από αυτά τα έσοδα. Πρέπει να βρεθεί μια λύση πολύ γρήγορα. Περιμένω να ηρεμήσω για να διαβάσω με προσοχή όλες τις τελευταίες εξελίξεις.
Έχεις κάνει πολύχρονες μουσικές σπουδές και συνεχίζεις, με μεταπτυχιακό στην σύνθεση στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Θεωρητικά το τραγούδι δεν προϋποθέτει ωδειακή παιδεία. Εσύ τι αναζήτησες μέσα από αυτή τη διαδικασία;
Όντως το τραγούδι δεν το προϋποθέτει όλο αυτό, άλλωστε, ως γνωστόν, οι περισσότεροι είναι αυτοδίδακτοι. Αυτό που κυρίως μπορεί να σου δώσει η σπουδή είναι να πειραματιστείς πιο πολύ ενορχηστρωτικά, γνωρίζοντας τα όργανα και τι μπορεί να κάνει το καθένα. Επίσης, μπορείς αυτά που έχεις στο κεφάλι σου να τα γράψεις, ώστε να τα επικοινωνήσεις καλύτερα στους μουσικούς, και μπορείς ενδεχομένως να ψαχτείς περισσότερο συνειδητά με την αρμονία. Εγώ προσπαθώ τελευταία να γράψω και άλλα πράγματα, πιο “κλασικά” - κουαρτέτα εγχόρδων κλπ. Πειραματίζομαι με διάφορα σε αυτόν τον τομέα.
Βλέπεις τον εαυτό σου και ως τέτοιο συνθέτη στο μέλλον, δηλαδή;
Είναι νωρίς ακόμα, δεν νιώθω ακόμα να πατάω 100% στα πόδια μου, να έχω βρει το στυλ μου και την φόρμα μου. Θεωρώ, όμως, ότι κάποια στιγμή στο μέλλον θα γίνει.
Αγαπημένοι σου συνθέτες από αυτόν τον χώρο;
Και τους ρομαντικούς ακούω πολύ, και του 20ού αιώνα έμαθα να αγαπώ, μέσα από τα μαθήματα. Κάποτε δεν μπορούσα να ακούσω ατονική μουσική, αλλά πλέον μου αρέσουν ο Penderecki, ο Schoenberg...
Επιστρέφοντας στα του δίσκου, έχεις ένα live την Τετάρτη 22 Μαρτίου...
Ναι, στον Σταυρό Του Νότου Plus. Είναι η παρουσίαση του δίσκου αλλά όχι μόνο, καθότι θα παίξουμε και άλλα τραγούδια: του Μικρούτσικου, του Ζούδιαρη, του Κραουνάκη κτλ Θα είναι μαζί μας και ο Απόστολος Ρίζος, με τον οποίο θα πούμε και τραγούδια από τον πρώτο δίσκο. Και βέβαια θα έχουμε μαζί και τον Κώστα Μακεδόνα. Θα έχουμε μουσικάρες στην ορχήστρα: Θάνος Γκιουλετζής στο βιολί, Άκης Τουρκογιώργης στην κιθάρα, Σπύρος Μάζης στο μπάσο και Μιχάλης Καπηλίδης στα τύμπανα. Κι εγώ θα τους δυσκολεύω στο πιάνο (γέλια). Θα είναι σαν γιορτή, θα είναι ωραία!
Προκειμένου να διατηρήσεις στη συνέχεια μια σταθερή συναυλιακή παρουσία, θα συμβιβαζόσουν με μια πιο απογυμνωμένη απόδοση των τραγουδιών σου, σε σχέση με το πώς παρουσιάζονται στους δίσκους;
Ναι, βέβαια, θα κάνω πιο μίνιμαλ σχήμα. Άλλο το στούντιο και άλλο το live.
Πέραν αυτών, είσαι και δάσκαλος μουσικής. Τι σου προσφέρει αυτή η διαδικασία;
Ανακαλύπτω ξανά γιατί αγάπησα και γιατί κάνω μουσική. Γιατί με όλα τα “γύρω”, τα άγχη, τα “με παίζουνε/δεν με παίζουνε”, τα “πόσο κόσμο θα έχω;”, χάνουμε την ουσία. Η ουσία είναι ότι αγαπάμε την μουσική, ότι θέλουμε να παίζουμε, να αισθανόμαστε καλά και να βγάζουμε αυτό που έχουμε μέσα μας. Καταλαβαίνω, λοιπόν, ποια πράγματα έχουν σημασία και ποια όχι. Και συνειδητοποιώ ότι το να μπορώ να κάνω μουσική είναι ένα δώρο – δεν το έχουν όλοι. Επιπλέον, παίρνω χαρά από το να βλέπω κάποιον να προχωράει, να του αρέσει η μουσική κι εγώ να έχω βάλει ένα λιθαράκι στην πρόοδό του.
Αν φτάσεις, όμως, στο σημείο να ζεις από την συνθετική σου δραστηριότητα, θα την αφήσεις τη διδασκαλία;
Όχι, με τίποτα. Ακόμα και να κέρδιζα το Τζόκερ, κάποια έστω μαθήματα θα τα συνέχιζα. Μου αρέσει πάρα πολύ.
Πέρα από την εμφάνιση της Τετάρτης, τι άλλο υπάρχει στον ορίζοντα;
Υπάρχει μία ακόμη εμφάνιση, στις 28 Απριλίου, στον Ιανό, μαζί με την Μαρία Κρασοπούλου και τον Λάκη Χαλκιά. Θα παίξουμε κάποια δικά μου και πολλά άλλα αγαπημένα τραγούδια, από την δισκογραφία του Λάκη και γενικότερα.
Δισκογραφικά σχέδια;
Τελευταία έχω έρθει σε επαφή με την στιχουργό Αθηνά Σπανού, κι έχουμε φτιάξει 5 πολύ καλά τραγούδια μαζί. Ως μακρινό σχέδιο υπάρχει η κυκλοφορία ενός μίνι άλμπουμ με αυτά τα κομμάτια. Επίσης έχω αρκετά τραγούδια με τον Πόλυ αλλά και με την Αυγή. Και υπάρχει και ένα project κρυφό ακόμα... Τον Μάϊο, όμως, έρχεται το δεύτερο παιδί μου, οπότε για κάποιους μήνες όλα τα σχέδια θα μείνουν στην άκρη.